Komu przysługuje prawo do zasiłku dla bezrobotnych? Jakie trzeba spełnić warunki. Jaka jest wysokość zasiłku dla bezrobotnych? Ile wynosi "na rękę"? Odpowiadamy na najważniejsze pytania.
Zasiłek dla bezrobotnych - dla kogo?
Co do zasady prawo do zasiłku dla bezrobotnych przysługuje zatrudnionym wcześniej przez 365 dni, którzy zarabiali co najmniej minimalne miesięczne wynagrodzenie. Pod uwagę bierze się 18 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień zarejestrowania w urzędzie.
Od wynagrodzenia musiały być też odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy. Przy przyznaniu prawa do zasiłku nie jest ważny wymiar etatu.
Do wspomnianych 365 dni nie są zaliczane jedynie przepracowane dni. Może być do nich włączony także okres prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli w tym czasie były odprowadzane składki naliczane od równowartości co najmniej minimalnego wynagrodzenia. Włączony jest do nich też okres pobierania zasiłku chorobowego, czy zasiłku macierzyńskiego. Wliczane są także okresy pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, urlopy wychowawcze, czy służby wojskowej.
W wyniku przepisów dotyczących zwalczania COVID-19 została wprowadzona zmiana dotycząca czasu pracy. Jeśli w wyniku zmniejszenia czasu pracy pensja spadła poniżej minimalnego wynagrodzenia, to i tak te dni zaliczane są do wymaganych 365 dni.
Zasiłek dla bezrobotnych - ile "na rękę"
Raz w roku, 1 czerwca, zasiłek dla bezrobotnych jest waloryzowany. Rok 2020 jest jednak wyjątkowy, również pod względem wysokości zasiłku, którego wysokość wzrosła 1 września. Podwyższenie zasiłku zakładała ustawa o dodatku solidarnościowym, która weszła w życie w drugiej połowie czerwca.
W pierwszych 90 dniach kwota brutto to 1200 zł, a w pozostałym okresie posiadania prawa do zasiłku - 942,30 zł. Przy czym podwyższona kwota zasiłku dotyczy wszystkich bezrobotnych - nie tylko nowo zarejestrowanych, ale też bezrobotnych, którzy pobierali zasiłek.
Zatem przez pierwsze 90 dni kwota netto zasiłku dla bezrobotnych to 1025 zł, po tym czasie kwota "na rękę" zasiłek zmniejszy się do 814,49 zł.
Zasiłek dla bezrobotnych a staż pracy
Wysokość zasiłku dla bezrobotnych nie jest już uzależniona od tego, jak długo wypłacane jest świadczenie. Wciąż jednak zależy od stażu pracy - oznacza to, że zasady dotyczące przyznawania obniżonej oraz podwyższonej kwoty zasiłku pozostały niezmienione.
Bezrobotni, którzy przepracowali w sumie:
- mniej niż 5 lat - przysługuje im zasiłek dla bezrobotnych w wysokości 80 procent zasiłku podstawowego - zasiłek obniżony,
- od 5 do 20 lat - otrzymują 100 proc. zasiłku - zasiłek podstawowy,
- przynajmniej 20 lat - dostają zasiłek w wysokości 120 proc. zasiłku podstawowego - zasiłek podwyższony.
Zasiłek dla bezrobotnych - na jak długo jest przyznawany?
Wsparcie dla bezrobotnych przyznawane jest na 180 lub 365 dni. Zależy to między innymi od stażu pracy i sytuacji na rynku pracy. Zasiłek jest przyznawany na 180 dni, jeżeli na terenie powiatu stopa bezrobocia (stan na 30 czerwca roku poprzedniego) nie przekraczała 150 proc. przeciętnej stopy bezrobocia w kraju.
Okres zostaje wydłużony dla mieszkańców powiatu, w którym stopa bezrobocia przekracza ten wskaźnik.
Na dłuższe wsparcie mogą też liczyć osoby mające ponad 50 lat i co najmniej 20-letni staż pracy. Przed 365 dni zasiłek mogą też pobierać osoby samotnie wychowujące co najmniej jedno dziecko do 15. roku życia lub mające na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko do 15 lat, których małżonek także jest osobą bezrobotną i nie ma prawa do zasiłku.
Okres pobierania zasiłku może zostać skrócony, na przykład jeżeli to pracownik zrezygnował z pracy lub umowa została rozwiązania za porozumieniem stron.
Dokumenty potrzebne do rejestracji w Urzędzie Pracy
Lista dokumentów potrzebnych do tego, by zarejestrować się w urzędzie jako osoba bezrobotna, jest dość długa. Poniżej przedstawiamy listę dokumentów (za zielonalinia.gov.pl) potrzebnych do tego celu, bez względu na cel rejestracji.
- dowód osobisty lub inny dokument tożsamości;
- dyplom, świadectwo ukończenia szkoły oraz zaświadczenia o ukończeniu kursów lub szkoleń;
- wszystkie świadectwa pracy (świadectwa pracy powinny być wypełnione zgodnie z wymogami Kodeksu pracy, posiadać pieczątkę zakładu pracy oraz pieczątkę imienną osoby wystawiającej świadectwo);
- dokument o przeciwwskazaniach do wykonywania określonych prac (jeżeli taki dokument osoba posiada);
- orzeczenie o stopniu niepełnosprawności (dotyczy osób, które mają ustalony stopień niepełnosprawności);
- książeczka wojskowa (dotyczy mężczyzn, którzy odbywali zasadniczą służbę wojskową);
- jeśli byłeś zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy (np. na ½ etatu) lub na umowę-zlecenie, umowę agencyjną, inną umowę o świadczenie usług lub współpracowałeś przy wykonywaniu tych umów, powinieneś przedłożyć zaświadczenie z zakładu pracy z informacją o wysokości zarobków i o odprowadzonych składkach na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy w rozbiciu na poszczególne miesiące;
- wszystkie decyzje o likwidacji działalności gospodarczej oraz zaświadczenie z ZUS-u o okresie opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i FP z podstawą ich wymiaru w rozbiciu na poszczególne miesiące za okres prowadzenia działalności gospodarczej;
- zaświadczenie o okresie zawieszenia działalności gospodarczej, jeżeli zgłoszony został do ewidencji działalności gospodarczej wniosek o zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej i okres zawieszenia jeszcze nie upłynął oraz zaświadczenie z ZUS-u o okresie opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i FP z podstawą ich wymiaru w rozbiciu na poszczególne miesiące za okres prowadzenia działalności gospodarczej;
- decyzja o uzyskaniu wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, w której wskazany jest termin rozpoczęcia prowadzenia działalności, jeżeli nie upłynął jeszcze okres do wskazanego we wniosku o wpis do ewidencji dnia podjęcia działalności gospodarczej;
- zaświadczenie z zakładu ubezpieczeń społecznych o okresach pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub świadczenia rehabilitacyjnego, przypadających po ustaniu zatrudnienia, wykonywania innej pracy zarobkowej albo zaprzestania prowadzenia pozarolniczej działalności, ze wskazaniem podstawy wymiaru tych zasiłków i świadczenia;
- zaświadczenie o powierzchni nieruchomości rolnej wyrażonej w ha przeliczeniowych (dotyczy osób będących właścicielami, posiadaczami samoistnymi lub zależnymi nieruchomości rolnej);
- decyzja z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o niepodleganiu ubezpieczeniu społecznemu rolników (w przypadku domowników w gospodarstwie rolnym o powierzchni użytków rolnych przekraczających 2 ha przeliczeniowe);
- decyzja lub zaświadczenie z ZUS-u o okresie pobierania renty;
- aktualna decyzja o wysokości renty, jeżeli pobierasz rentę rodzinną;
- decyzja lub zaświadczenie z ZUS-u o okresie pobierania renty i orzeczenie o zdolności do pracy (dotyczy osób rejestrujących się po utracie prawa do renty);
- jeśli pobierałeś świadczenie z ośrodka pomocy społecznej: zasiłek stały, świadczenie pielęgnacyjne lub dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka, powinieneś okazać decyzję lub zaświadczenie o okresie otrzymywania określonego świadczenia;
- oświadczenie dla celów ustalenia obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego członków rodziny (w przypadku zgłaszania do ubezpieczenia zdrowotnego członków rodziny powinieneś posiadać ich numery PESEL, w przypadku dzieci powinieneś posiadać ich skrócone akty urodzenia);
- świadectwo zwolnienia z zakładu karnego;
- zaświadczenie o wykonywaniu pracy w zakładzie karnym.
Rejestracja przez internet
Jako osoba bezrobotna można zarejestrować się przez internet - poprzez elektroniczny systemu rejestracji na stronie www.praca.gov.pl.
By to zrobić trzeba posiadać: bezpieczny podpis elektroniczny weryfikowany za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu albo potwierdzony profil zaufany elektronicznej platformy usług administracji publicznej.
Źródło: TVN24 Biznes
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock