Zasiłek macierzyński po urodzeniu dziecka przysługuje przez maksymalnie 52 tygodnie. Jego wysokość oraz długość otrzymywania mogą się różnić. Od czego to zależy? Czy przysługuje jedynie w przypadku posiadania umowy o pracę czy również przy innych formach zatrudnienia? Wyjaśniamy.
Urlop macierzyński – ile trwa?
Urlop macierzyński zaczyna się w dniu porodu i trwa przez następnych 20 tygodni. Urlop ten jest obowiązkowy, matka musi jednak wykorzystać jedynie 14 pierwszych tygodni. Z kolejnych 6 tygodni może zrezygnować na rzecz ojca dziecka lub członka najbliższej rodziny.
Co do zasady nie ma konieczności składania wniosku o urlop macierzyński, zaczyna się on automatycznie. Istnieje jednak możliwość rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego do 6 tygodni przed porodem. W takim przypadku konieczne jest jednak odpowiednio wcześniejsze złożenie wniosku, a urlop po urodzeniu dziecka zostaje pomniejszony o liczbę tygodni wykorzystaną wcześniej.
Warto pamiętać, że urlop macierzyński jest dłuższy w przypadku ciąży mnogich. Po urodzeniu bliźniaków trwa on nie 20, a 31 tygodni, trojaczków - 33 tygodnie, czworaczków - 35 tygodni, zaś przy jeszcze większej liczbie dzieci - 37 tygodni.
Urlop rodzicielski po macierzyńskim
Urlop macierzyński może także zostać przedłużony o urlop rodzicielski trwający 32 tygodnie. W przypadku tego urlopu może z niego skorzystać nie tylko matka, ale również ojciec - rodzice sami decydują, które z nich go wykorzysta i w jakim wymiarze. Urlop rodzicielski nie przysługuje jednak automatycznie i konieczne jest złożenie o niego wniosku najpóźniej 21 dni przed planowanym rozpoczęciem urlopu.
Również urlop rodzicielski ulega wydłużeniu w przypadku urodzenia w czasie jednego porodu więcej niż jednego dziecka. Niezależnie od tego, jak mnoga była ciąża, urlop ten ulega zwiększeniu do 34 tygodni.
Zasiłek macierzyński – ile wynosi?
W czasie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego nie otrzymuje się wynagrodzenia, można natomiast otrzymywać zasiłek macierzyński. Przysługuje on wszystkim kobietom, które podlegały pod ubezpieczenie chorobowe, czyli zarówno tym posiadającym umowę o pracę, jak pracującym na umowę zlecenie (ubezpieczenie dobrowolne) lub prowadzącym działalność gospodarczą.
Ile wynosi zasiłek macierzyński? W przypadku zatrudnienia na umowę o pracę jego wysokość oblicza się względem średniego wynagrodzenia kobiety z ostatnich 12 miesięcy pracy. Przez 20 tygodni urlopu macierzyńskiego oraz 6 pierwszych tygodni urlopu rodzicielskiego przysługuje zasiłek w wysokości 100 proc. wynagrodzenia, co oznacza, że będzie w takiej samej wysokości jak jej dotychczasowa pensja.
Przez pozostałych 26 tygodni urlopu rodzicielskiego również przysługuje zasiłek, ale już w wysokości 60 proc.
Dodajmy, że w przypadku kobiet pracujących na umowie zleceniu wysokość zasiłku zależy od średniego wynagrodzenia brutto z ostatnich 12 miesięcy. Dla działalności gospodarczej zasiłek zależy od podstawy wymiaru składek.
Istnieje również możliwość uzyskania przez cały roczny okres urlopu po urodzeniu dziecka uśrednionego zasiłku w wysokości 80 proc. Aby uzyskać taki uśredniony zasiłek, należy w ciągu 3 pierwszych tygodni po porodzie złożyć wniosek o wykorzystanie bezpośrednio po urlopie macierzyńskim także urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze.
Po urlopie rodzicielskim możliwe jest również skorzystanie z maksymalnie trzyletniego urlopu wychowawczego. W czasie tego urlopu nie przysługuje jednak ani wynagrodzenie, ani zasiłek.
Praca a zasiłek macierzyński
Czy w trakcie otrzymywania zasiłku macierzyńskiego można jednocześnie pracować? Nie jest to dozwolone w przypadku umowy o pracę z pracodawcą, u którego zgłoszony został urlop. Umowa o pracę w wymiarze maksymalnie połowy etatu jest dozwolona dopiero w czasie urlopu rodzicielskiego, należy jednak pamiętać, że te zarobki proporcjonalnie pomniejszą wówczas wysokość otrzymywanego zasiłku.
Można natomiast podczas otrzymywania zasiłku macierzyńskiego pracować na umowie o pracę dla innego pracodawcy. Praca ta nie pomniejsza wówczas wysokości zasiłku. Zarówno na urlopie macierzyńskim, jak i rodzicielskim, dozwolone jest również wykonywanie pracy na podstawie umów cywilnoprawnych. Taka praca również nie wpływa na wysokość otrzymywanego zasiłku macierzyńskiego.
Źródło: TVN24 Biznes
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock