Mandaty, składka OC i punkty karne - projekt nowelizacji Prawa o ruchu drogowym

Pod koniec lipca Rada Ministrów przyjęła w trybie obiegowym projekt nowelizacji Prawa o ruchu drogowym, który zakłada radykalne zaostrzenie kar, podniesienie mandatów i grzywien dla sprawców przestępstw i wykroczeń drogowych.

Organami odpowiedzialnymi za opracowanie projektu są ministerstwa: infrastruktury, spraw wewnętrznych i administracji oraz sprawiedliwości. Projekt trafił już do prac w Sejmie. Planowany termin wejścia w życie nowych przepisów to 1 grudnia 2021 roku. Oto najważniejsze założenia projektu.

Maksymalna wysokość grzywny za wykroczenia drogowe

Projekt przewiduje zmianę w Kodeksie wykroczeń, zakładającą w przypadku wykroczeń drogowych podwyższenie maksymalnej wysokości grzywny z 5 tys. zł do 30 tys. zł. Zwiększona ma zostać wysokość grzywny, którą nałożyć można w postępowaniu mandatowym - do 5 tys. zł, a w przypadku zbiegu wykroczeń - do 6 tys. zł. Jeśli kierowca opłaci mandat podczas kontroli, to wtedy jego wysokość zostanie pomniejszona o 10 proc.

Uszkodzenie mienia i spowodowanie naruszenia ciała - grzywna minimum 1,5 tys. zł

Nowym rozwiązaniem jest kara grzywny w wysokości nie mniejszej niż 1,5 tys. zł w przypadku uszkodzenia mienia przez sprawcę wykroczenia lub spowodowania naruszenia ciała poszkodowanego lub rozstroju zdrowia, których leczenie trwa nie dłużej niż 7 dni. 

Mandat za przekroczenie prędkości - 3 tys. zł i więcej

Przekraczanie dopuszczalnej prędkości o ponad 30 km/h będzie skutkowało minimalnym mandatem w wysokości 1,5 tys. zł, niezależnie od faktu, czy naruszenie zostało stwierdzone w obszarze zabudowanym czy też poza tym obszarem. Jeśli sprawca ponownie popełni takie wykroczenie w ciągu 2 lat, to zostanie ukarany grzywną nie niższą niż 3 tys. zł.

Wyprzedzanie na przejściu dla pieszych - grzywna minimum 1,5 tys. zł

Minimalna grzywna za nieprawidłowe zachowanie względem pieszego ma wynieść nie mniej niż 1,5 tys. zł. Chodzi np. wyprzedzanie na przejściu dla pieszych, omijanie pojazdu, który zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu. Jeśli w ciągu 2 lat sprawca ponownie popełni takie naruszenie, to kara grzywny wyniesie nie mniej niż 3 tys. zł, a w przypadku realnego zagrożenia bezpieczeństwa dla życia i zdrowia pieszego, sąd będzie mógł dodatkowo orzec zakaz prowadzenia pojazdów.

Prowadzenie po alkoholu - areszt lub grzywna minimum 2,5 tys. zł

W przypadku wejścia projektowanej ustawy w życie - prowadzenie pojazdu mechanicznego po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka będzie podlegało karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 2,5 tys zł. W przypadku prowadzenia pojazdu innego niż mechaniczny sprawca będzie podlegał karze aresztu albo karze grzywny nie niższej niż 1 tys zł.

Prowadzenie pojazdu bez uprawnień - grzywna min. 1 tys. zł

Prowadzenie pojazdu bez wymaganego uprawnienia będzie skutkowało karą aresztu, ograniczeniem wolności albo grzywny od 1 tys. zł. Jeśli sprawca ww. wykroczenia w ciągu 2 lat popełni takie wykroczenie ponownie, to kara grzywny wyniesie nie mniej niż 2 tys. zł.

Wykroczenia na przejazdach kolejowych - grzywna ok. 2 tys. zł

Ministerstwo infrastruktury podkreśla, że "objeżdżanie, omijanie opuszczonych zapór lub półzapór, wjeżdżanie lub wchodzenie na przejazd kolejowy, jeśli opuszczanie ich zostało rozpoczęte lub podnoszenie ich nie zostało zakończone oraz wjeżdżanie na przejazd kolejowy, jeśli po jego drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy to najczęstsze przyczyny tragicznych wypadków z udziałem pojazdów szynowych".

Za takie wykroczenia będzie grozić minimalna grzywna w wysokości 2 tys. zł. 

W ramach przepisów zostaną wprowadzone niższe stawki OC dla jeżdżących bezpiecznie.

Projekt ustawy ma umożliwić udostępnienie podmiotom ubezpieczeniowym danych z CEPiK i dostosowanie stawek ubezpieczeń komunikacyjnych do historii wykroczeń kierowcy oraz otrzymanych przez niego punktów karnych. Po zakończeniu oceny ryzyka zakład ubezpieczeń będzie miał obowiązek niezwłocznie usunąć dane o punktach karnych kierowcy.

Ministerstwo infrastruktury zwróciło uwagę, że w takich krajach, jak USA, Wielka Brytania czy Irlandia standardem działań firm ubezpieczeniowych jest włączanie do taryfy ubezpieczeń komunikacyjnych informacji o wykroczeniach popełnianych przez kierowcę. Dzięki temu firmy ubezpieczeniowe mogą zaoferować niższe składki kierowcom, którzy jeżdżą bezpiecznie.

Projekt ma na celu także usprawnienie i udrożnienie postępowania w sprawie renty, przyznawanej osobom najbliższym gdy ofiara przestępstwa poniosła śmierć w wyniku przestępstwa umyślnego.

"Dotychczasowe przepisy nie zapewniały żadnej koordynacji pomiędzy postępowaniem karny" i cywilnym ws. renty po zmarłym, co stawiało w szczególnie niekorzystnej sytuacji osoby małoletnie albo z niepełnosprawnością, które straciły opiekuna. W projekcie zakłada się ścisłe powiązanie postępowania karnego i cywilnego, co ułatwi i usprawni otrzymanie renty za zmarłego" - twierdzi MI.

Wprowadzony ma zostać mechanizm uzależniający usunięcie punktów karnych za naruszenie przepisów ruchu drogowego od uregulowania mandatu.

Dodatkowo punkty mają ć kasowane dopiero po upływie 2 lat od dnia zapłaty grzywny. Według ministerstwa infrastruktury powinno to zapewnić szybkie i skuteczne doprowadzenie do wykonania kary

Po zmianach za naruszenie przepisów ruchu drogowego kierowca będzie mógł dostać nawet 15 punktów karnych, obecnie maksymalna liczba punktów za niektóre wykroczenia to 10.

Limit punktów karnych nie ulegnie zmianie. 

Nowelizacja Prawa o ruchu drogowym wprowadza też możliwość utraty prawa jazdy na 3 miesiące za fałszowanie wskazań tachografu.

"Projekt ustawy przewiduje odebranie prawa jazdy na okres 3 miesięcy w przypadku ingerencji w system tachografów przez kierujących pojazdami w przewozach drogowych. Rozwiązanie to wpłynie na poprawę bezpieczeństwa w ruchu drogowym oraz zapewni przestrzeganie zasad uczciwej konkurencji wśród podmiotów wykonujących przewozy drogowe" - twierdzi MI.

Po wejściu w życie przepisów Urząd Skarbowy będzie mógł zaliczyć zwrot podatku na poczet nieopłaconego mandatu karnego. Zdaniem MI, takie rozwiązanie ma na celu zwiększenie nieuchronności kary i egzekucji grzywien nakładanych za popełnione wykroczenia drogowe.

Nowym rozwiązaniem jest kierowanie środków pochodzących z grzywien na finansowanie zadań inwestycyjnych związanych z poprawą bezpieczeństwa ruchu drogowego na drogach krajowych oraz budowy lub przebudowy dróg krajowych co przyczyni się do dalszej poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Zmiana w ustawie o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym ma na celu określenie wpływów do KFD z grzywien za wykroczenia określone niniejszym projektem ustawy.