W 412 gminach zarejestrowano tylko po jednym kandydacie na wójta, burmistrza lub prezydenta. Oznacza to, że tamtejsi mieszkańcy będą opowiadać się za daną kandydaturą lub przeciwko niej. Jak głosować w takim przypadku? I co się dzieje, jeśli kandydat nie uzyska koniecznej liczby głosów?
Z oficjalnych danych Państwowej Komisji Wyborczej wynika, że w wyborach samorządowych 2024 w 412 gminach (na 2477 gmin w Polsce) zarejestrowano tylko po jednym kandydacie na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Oznacza to, że nie mają oni żadnej konkurencji, ale żeby zostać wybranymi, muszą uzyskać więcej niż połowę ważnie oddanych głosów za ich kandydaturą. Wyborcy z tych gmin będą mieć na karcie do głosowania przy nazwisku kandydata dwie opcje: zagłosować na tak lub na nie.
Plebiscyty zamiast wyborów
Według danych PKW większość z kandydatów została zgłoszona przez komitety wyborcze wyborców, a 103 kandydatów należy do partii politycznej. Wśród kandydatów, którzy nie mają konkurencji w wyborach samorządowych, jest 116 kandydatów na burmistrzów i 294 kandydatów na wójtów. Kontrkandydatów nie mają też ubiegający się o reelekcję prezydent Ciechanowa Krzysztof Kosiński i prezydent Stargardu Rafał Zając.
Jak wybiera się prezydenta, wójta lub burmistrza w plebiscycie
By kandydat został wybrany w takim plebiscycie, potrzebuje więcej niż połowy ważnie oddanych głosów na tak, przy czym w wyborach nie jest brana pod uwagę frekwencja. W przypadku gdy kandydat nie uzyska więcej niż połowy ważnie oddanych głosów, wyboru wójta lub burmistrza dokonuje rada gminy w tajnym głosowaniu bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady.
Prawo zgłoszenia kandydata na wójta przysługuje grupie radnych stanowiącej co najmniej 1/3 ustawowego składu rady. Zgłoszenie musi być złożone na piśmie. Każdemu z radnych przysługuje prawo poparcia w zgłoszeniu tylko jednego kandydata. Jeżeli rada gminy nie dokona wyboru wójta w terminie dwóch miesięcy od dnia wyborów Prezes Rady Ministrów wyznacza, na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej, osobę pełniącą obowiązki wójta do końca kadencji.
Źródło: PAP