OBWE: ustawa o wyborach korespondencyjnych zagraża ważnym zasadom wyborów demokratycznych

Źródło:
tvn24.pl, PAP
Reporter TVN24 Michał Tracz o opinii OBWE dotyczącej ustawy w sprawie wyborów
Reporter TVN24 Michał Tracz o opinii OBWE dotyczącej ustawy w sprawie wyborówTVN24
wideo 2/24
Reporter TVN24 Michał Tracz o opinii OBWE dotyczącej ustawy w sprawie wyborówTVN24

Ustawa dotycząca wyborów korespondencyjnych w Polsce wymaga znaczących zmian, by stała się zgodna z zaleceniami OBWE oraz innymi międzynarodowymi standardami demokratycznych wyborów – napisało w swojej analizie Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Jak dodało, wprowadzenie ustawy w terminie umożliwiającym przeprowadzenie wyborów 10 maja może zagrażać ważnym zasadom demokratycznych wyborów.

Opinia powstała na wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich Adama Bodnara.

PRZECZYTAJ TŁUMACZENIE TREŚCI ANALIZY BIURA INSTYTUCJI DEMOKRATYCZNYCH I PRAW CZŁOWIEKA OBWE >>>

OBWE zwróciło w niej uwagę, że "zmiany przewidziane w Projekcie Ustawy zostały przedstawione Sejmowi nieco ponad miesiąc przed wyznaczonymi na 10 maja wyborami prezydenckimi".

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE NA TVN24 GO >>>

"Wprowadzenie tak istotnych zmian tak krótko przed datą wyborów i w momencie, gdy prowadzono już przygotowania do wyborów, odbiega od zasad stabilności przepisów wyborczych i pewności prawnej. Ponadto Projekt Ustawy nie został poddany procesowi konsultacji publicznych, który mógłby doprowadzić do konsensusu głównych interesariuszy." - czytamy.

Zdaniem Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka "Projekt Ustawy przenosi odpowiedzialność za krytyczne aspekty procesu wyborczego z Państwowej Komisji Wyborczej (PKW) na ministerstwo, które nie ma żadnego uprzedniego doświadczenia w organizacji wyborów. Ponadto Projekt Ustawy przewiduje zmianę w strukturze administracji wyborczej i w metodach powoływania obwodowych komisji wyborczych. Wszystko to może być źródłem dodatkowej niepewności i osłabiać zaufanie społeczne wobec organizacji wyborów".

OBWE zwróciło także uwagę, że nowe przepisy przyznawałyby marszałkowi Sejmu prawo do zmiany terminu wyborów w czasie stanu epidemii.

Sąd Najwyższy wydał opinię w sprawie ustawy dotyczącej wyborów korespondencyjnych
Sąd Najwyższy wydał opinię w sprawie ustawy dotyczącej wyborów korespondencyjnychTVN24

Zalecenia OBWE do zmian w przepisach wyborczych

"W ocenie ODIHR Projekt Ustawy wymaga daleko idących zmian, które dostosują go do zobowiązań OBWE i innych międzynarodowych standardów demokratycznych wyborów." – zauważa organizacja. "Wdrożenie Projektu Ustawy w terminie przewidzianym na organizację wyborów 10 maja 2020 r. wymagałoby przyjęcia bardziej szczegółowych wytycznych proceduralnych, może w nieuzasadniony sposób obciążać organy go wdrażające, a także zagrażać ważnym zasadom demokratycznych wyborów." - czytamy dalej.

OBWE przedstawia następujące kluczowe zalecenia:

- należy zapewnić, by zmiany ordynacji wyborczej były przyjmowane w drodze publicznego i pluralistycznego procesu, który będzie zgodny z zasadami praworządności i legalności, umożliwi przeprowadzenie konstruktywnej dyskusji, a także ułatwi osiągnięcie konsensusu przez kluczowych interesariuszy;

- zmiany w ordynacji wyborczej winny być przyjmowane z należytym wyprzedzeniem przed wyborami w celu zachowania pewności prawa, a także zapewnienia odpowiedniego czasu na przygotowania administracyjne i przekazanie informacji wyborcom;

- należy zrewidować przepis, który umożliwia Marszałkowi Sejmu zmianę daty wyborów;

- Państwowa Komisja Wyborcza powinna zachować kompetencje, które Projekt Ustawy przekazuje Ministrowi Aktywów Państwowych;

- Należy jednoznacznie zapewnić możliwość obserwacji działalności gminnych obwodowych komisji wyborczych przez pełnomocników i obserwatorów społecznych oraz rozważyć zapewnienie im środków ochrony osobistej.

Hermeliński: urzędnik państwowy, podejmując jakąś decyzję bez podstawy prawnej, musi się liczyć z odpowiedzialnością karną
Hermeliński: urzędnik państwowy, podejmując jakąś decyzję bez podstawy prawnej, musi się liczyć z odpowiedzialnością karnąTVN24

Proces ustawodawczy i przyjęcie projektu ustawy

W swojej analizie OBWE rozpatruje, w jaki sposób przebiegał proces legislacyjny projektu ustawy o wyborach korespondencyjnych. "Na skutek ograniczenia prawa do zgromadzeń dnia 26 marca 2020 r. zmieniono Regulamin Sejmu tak, by umożliwić członkom parlamentu zdalne uczestnictwo w posiedzeniach, w tym debatę i głosowanie za pośrednictwem Internetu. Projekt Ustawy złożono w Sejmie 6 kwietnia 2020 r. i tego samego dnia przeprowadzono trzy jego czytania; wszystkie trzy zostały przyjęte niewielką większością głosów" – napisano w analizie.

"Należy podkreślić, że proces był niezgodny z wieloletnim stanowiskiem ODIHR i Komisji Weneckiej, zgodnie z którym przepisy wyborcze należy przyjmować w drodze publicznego, pluralistycznego, rzetelnego i efektywnego procedowania, które umożliwia osiągnięcie konsensusu przez głównych interesariuszy" - dodano.

Zdaniem OBWE, "przyśpieszony tryb przyjęcia Projektu Ustawy na mocy nowych zasad dotyczących zdalnego uczestnictwa w posiedzeniu mógł wpłynąć na możliwość konstruktywnego uczestnictwa w procedowaniu osób sprzeciwiających się tej inicjatywie".

Sikorski: to, że OBWE tak mówi, to jest bardzo mocny przekaz
Sikorski: to, że OBWE tak mówi, to jest bardzo mocny przekazTVN24

Stabilność prawa wyborczego i pewność prawa

OBWE zwróciło także uwagę na to, że zmiany w przepisach pojawiły się zaledwie około miesiąc przed planowanymi wyborami. "Ramy czasowe są niezrozumiale krótkie według wszelkich standardów" - napisano. Zwrócono także uwagę, że wybory przeprowadzane drogą korespondencyjną wymagają nakładów organizacyjnych i logistycznych - w tym przeszkolenia pracowników poczty oraz członków komisji wyborczych, a także wprowadzenia procedur związanych z bezpieczeństwem w czasie epidemii.

"Stabilność prawa wyborczego ma kluczowe znaczenie dla wiarygodności procesu wyborczego. Zmiany prawa wyborczego tuż przed samymi wyborami zagrażają jego stosowaniu i wdrożeniu z uwagi na niedostateczne przygotowanie oraz pozbawiają interesariuszy wyborczych możliwości zaplanowania swych działań, co z kolei może ograniczyć zdolność kandydatów do pełnej realizacji przysługującego im biernego prawa wyborczego." – napisano.

Zdaniem OBWE, może to "również prowadzić do zamieszania wśród wyborców oraz do ogólnego poczucia, że poprawki takie służą określonym interesom politycznym. Wyborcy mogą stwierdzić, że prawo wyborcze jest niczym więcej jak tylko narzędziem w rękach rządzących." – zauważano w analizie.

"Z tych względów Komisja Wenecka Rady Europy radzi, aby kluczowe elementy prawa wyborczego, zwłaszcza sposób przeprowadzania wyborów, skład komisji wyborczych oraz kształtowanie okręgów wyborczych nie ulegały zmianie na co najmniej rok przed planowanymi wyborami" - dodało OBWE.

Jacek Jaśkowiak o opinii OBWE
Jacek Jaśkowiak o opinii OBWETVN24

Ustawa w Senacie

W Senacie jest obecnie ustawa autorstwa PiS uchwalona 6 kwietnia, zgodnie z którą wybory prezydenckie w 2020 r. mają zostać przeprowadzone wyłącznie w drodze głosowania korespondencyjnego. Zgodnie z tą ustawą minister aktywów państwowych ma po zasięgnięciu opinii PKW określić wzór karty do głosowania, zlecić sporządzenie pakietów wyborczych, określić szczegółowy tryb doręczania pakietów wyborczych przez operatora wyznaczonego (Pocztę Polską) do wyborcy i odbierania kopert zwrotnych, a następnie sposób postępowania z kopertami zwrotnymi dostarczonymi do właściwej gminnej obwodowej komisji wyborczej do zakończenia głosowania.

Marszałek Senatu Tomasz Grodzki zapowiedział, że izba wykorzysta przysługujące jej 30 dni na pracę nad ustawą; najbliższe posiedzenie Senatu zaplanowano na 5 i 6 maja.

Autorka/Autor:ft

Źródło: tvn24.pl, PAP

Pozostałe wiadomości

"Na pływalni Polonez OSiR Targówek przy ulicy Łabiszyńskiej 20 na Targówku korzystający z basenu dorośli i dzieci zatruli się chlorem. Poszkodowane są już 23 osoby" - poinformowała Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego "Meditrans" w Warszawie. Ewakuowano 60 osób. Są wstępne wyniki badania próbek powietrza i wody.

21 osób z basenu trafiło do szpitali. Strażacy pobrali próbki wody 

21 osób z basenu trafiło do szpitali. Strażacy pobrali próbki wody 

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Niemal jednogłośnie Sejm odwołał dwie członkinie Państwowej Komisji do spraw pedofilii. Domagała się tego przewodnicząca komisji. Zarzuty przedstawiono na wyjątkowym, bo utajnionym posiedzeniu Sejmu. Dotyczą mobbingu i niegospodarności. Posłowie uznali je za poważne.

Dwie członkinie komisji ds. pedofilii odwołane. "Były tam informacje, które były po prostu przerażające"

Dwie członkinie komisji ds. pedofilii odwołane. "Były tam informacje, które były po prostu przerażające"

Źródło:
Fakty TVN

Ross Davidson, były wokalista zespołu Spandau Ballet, został uznany w czwartek przez sąd w Wielkiej Brytanii winnym gwałtu i napaści na tle seksualnym. Były piosenkarz, który był frontmanem zespołu w latach 2017-2019 pod pseudonimem Ross Wild, nie wyraził żadnych emocji, gdy odczytano wyrok - pisze "Guardian".

Tłumaczył, że to była "zabawa w sen". Znany muzyk uznany winnym gwałtu i napaści seksualnej

Tłumaczył, że to była "zabawa w sen". Znany muzyk uznany winnym gwałtu i napaści seksualnej

Źródło:
"The Guardian"

Martwe małże wypełniły chorwacką zatokę Mali Ston. W niektórych hodowlach zginęło prawie 90 procent mięczaków. Pomór zwierząt ma być powiązany z rekordowo wysoką temperaturą wód Adriatyku.

Zginęło 90 procent małży. "Bezprecedensowa katastrofa" w Chorwacji

Zginęło 90 procent małży. "Bezprecedensowa katastrofa" w Chorwacji

Źródło:
PAP

W wiosce olimpijskiej są tysiące sportowców z całego świata. Wszystkich trzeba przenocować, nakarmić i zapewnić im dobre warunki do wypoczynku i treningu. Uwagę zwracają łóżka. Są tekturowe.

Tak wyglądają pokoje w wiosce olimpijskiej. Łóżka z tektury

Tak wyglądają pokoje w wiosce olimpijskiej. Łóżka z tektury

Źródło:
Fakty TVN

Sejm zlecił w piątek NIK przeprowadzenie kontroli w Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji. - To jest rzecz, która została użyta po raz drugi w ciągu 30 lat działalności parlamentu - komentował w "#BezKitu" Mirosław Suchoń (Polska 2050). Krzysztof Kwiatkowski (KO) ocenił, że prezes NIK Marian Banaś w tej kwestii "ma ułatwione zadanie". Minister nauki i szkolnictwa wyższego Dariusz Wieczorek (Lewica) mówił o dostępności akademików i przyszłości Collegium Humanum.

"To jest rzecz, która została użyta po raz drugi w ciągu 30 lat działalności parlamentu"

"To jest rzecz, która została użyta po raz drugi w ciągu 30 lat działalności parlamentu"

Źródło:
TVN24, PAP

Podczas dyskusji w Sejmie dotyczącej projektu uchwały w sprawie zlecenia NIK przeprowadzenia kontroli działalności Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji wicemarszałkini wyłączyła posłowi PiS Markowi Suskiemu mikrofon. - Dziwię się, że poseł z takim doświadczeniem i opanowaniem tak bardzo nie panuje nad swoimi emocjami i obraża nas tu wszystkich - powiedziała Dorota Niedziela.

Suski z wyłączonym mikrofonem, bo "nie panował nad emocjami". Posłowie krzyczeli "hańba"

Suski z wyłączonym mikrofonem, bo "nie panował nad emocjami". Posłowie krzyczeli "hańba"

Źródło:
TVN24/PAP

- Jeśli nie przekonamy naszych kolegów z PSL do tego, żeby choćby wstrzymali się od głosowania albo nie wzięli w nim udziału, to wyniki będą się powtarzać - oceniła wiceministra edukacji Joanna Mucha (Polska 2050-Trzecia Droga). Odniosła się do projektu nowelizacji Kodeksu karnego dotyczącego dekryminalizacji aborcji, który ponownie znalazł się w Sejmie. Poseł KO Marcin Bosacki powiedział, że jest "nieco bardziej optymistyczny".

"Mam nadzieję, że znajdzie się w PSL większa grupa, która zagłosuje z nami, a nie z opozycją"

"Mam nadzieję, że znajdzie się w PSL większa grupa, która zagłosuje z nami, a nie z opozycją"

Źródło:
TVN24

Do silnego wstrząsu doszło na włoskich Polach Flegrejskich. Wstrząsy o magnitudzie 4,0 były odczuwalne w sąsiednim Neapolu. Chociaż nie doszło do poważnych uszkodzeń, aktywność sejsmiczna w tych okolicach budzi niepokój mieszkańców.

Wstrząsy w rejonie najgroźniejszego superwulkanu Europy

Wstrząsy w rejonie najgroźniejszego superwulkanu Europy

Źródło:
PAP, ANSA, tvnmeteo.pl

W piątek wieczorem doszło do wypadku, w którym zginął 55-letni pracownik kopalni wapienia w Rogaszynie (Łódzkie). Mężczyzna został przysypany urobkiem wapienia. Po częściowym odkopaniu poszkodowanego lekarz pogotowia stwierdził jego zgon.

Nie żyje mężczyzna przysypany urobkiem mielonego wapienia

Nie żyje mężczyzna przysypany urobkiem mielonego wapienia

Źródło:
PAP

Rekordowa fala ulewnych deszczy nawiedziła północno-wschodnie regiony Japonii, powodując powodzie i osuwiska ziemi. Japońskie władze poinformowały o co najmniej dwóch ofiarach śmiertelnych.

Woda porwała radiowóz. Nie żyje policjant

Woda porwała radiowóz. Nie żyje policjant

Źródło:
PAP, Reuters, The Japan Times, Kyodo News

Do poważnego wypadku doszło pod Pułtuskiem. Z wraków wydobywał się dym. W jednym z aut siedziała kobieta, w drugim kilkuletnia dziewczynka. Obie były ranne i potrzebowały pomocy. Uczynili to policjanci, przejeżdżający obok.

Wraki aut dymiły. "W jednym, w foteliku siedziała ranna, płacząca kilkuletnia dziewczynka"

Wraki aut dymiły. "W jednym, w foteliku siedziała ranna, płacząca kilkuletnia dziewczynka"

Źródło:
tvnwarszawa.pl

BBC opisuje przypadek indyjskiego robotnika ze stanu Madhya Pradesh. Jego ostatnie znalezisko - niemal 20-karatowy diament o wartości szacowanej w przeliczeniu na niemal 400 tysięcy złotych - pozwoli nie tylko spłacić długi, ale zapewni też lepszy los całej dużej rodzinie mężczyzny. 

Wykopał diament wart prawie 400 tysięcy złotych. "Zobaczyłem coś, co przypominało kawałek szkła"

Wykopał diament wart prawie 400 tysięcy złotych. "Zobaczyłem coś, co przypominało kawałek szkła"

Źródło:
BBC

Sejm uchwalił nowelizację ustawy w sprawie "renty wdowiej". W głosowaniu przyjęto rządowe poprawki.  

"Renta wdowia" z rządowymi poprawkami

"Renta wdowia" z rządowymi poprawkami

Źródło:
PAP

Sejm poparł poprawki Senatu do ustawy o prawie autorskim. Teraz będzie czekała na podpis prezydenta Andrzeja Dudy.

Ustawa o prawie autorskim. Jest decyzja posłów

Ustawa o prawie autorskim. Jest decyzja posłów

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Rada Wydawców Stowarzyszenia Gazet Lokalnych z nadzieją przyjęła poprawki Senatu do ustawy o prawie autorskim wzmacniające pozycję wydawców w negocjacjach z big techami - czytamy w oświadczeniu rady na portalu X. W piątek Sejm zadecydował, że projekt ustawy z poprawkami trafi na biurko prezydenta.

"Tylko w ten sposób uratujemy lokalne media i lokalną demokrację"

"Tylko w ten sposób uratujemy lokalne media i lokalną demokrację"

Źródło:
tvn24.pl

Sejm poparł poprawki Senatu do ustawy o prawie autorskim, która jest wdrożeniem przepisów unijnej dyrektywy, regulującej kwestie wynagrodzenia za wykorzystywanie utworów. Zgodnie z przyjętymi poprawkami to prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej będzie mediatorem w sporach między wydawcami a big techami. Wcześniej wydawcy i redakcje apelowały, by wyższa izba zmieniła uchwalone w Sejmie niekorzystne przepisy tak, by łatwiej było negocjować z platformami cyfrowymi.

Nowelizacja prawa autorskiego. O co w niej chodzi

Nowelizacja prawa autorskiego. O co w niej chodzi

Źródło:
tvn24.pl

Brytyjskie media rozpisują się o niewielkiej wyspie Drake'a, która właśnie trafiła na sprzedaż. Znajdująca się niedaleko Plymouth wysepka ma bogatą historię, ale największe emocje budzi fakt, że ma być nawiedzona.

Nawiedzona wyspa trafiła na sprzedaż. "Widziałem już wystarczająco dużo"

Nawiedzona wyspa trafiła na sprzedaż. "Widziałem już wystarczająco dużo"

Źródło:
Sky News, ENEX, The Independent, Plymouth Live

Sejm przyjął w piątek ustawę w sprawie użycia broni przez polskie służby. Dopuszcza między innymi użycie wojska do samodzielnych działań w czasie pokoju na terytorium kraju. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Sejm przyjął ustawę w sprawie użycia broni przez polskie służby

Sejm przyjął ustawę w sprawie użycia broni przez polskie służby

Źródło:
tvn24.pl, TVN24, PAP

Policjanci z Kalisza (woj. wielkopolskie) zatrzymali 61-letniego mężczyznę, który miał namalować na ścieżce wzdłuż rzeki obraźliwe napisy i symbole. Kaliszanin usłyszał zarzut nawoływania do popełnienia zbrodni zabójstwa premiera Donalda Tuska i ministra sprawiedliwości Adama Bodnara. Podejrzany nie przyznał się do zarzucanych mu czynów.

Miał nawoływać do zabójstwa Donalda Tuska i Adama Bodnara. Został zatrzymany

Miał nawoływać do zabójstwa Donalda Tuska i Adama Bodnara. Został zatrzymany

Źródło:
PAP

"To takie ohydne", "to absolutnie nie pomaga zdławić tej historii" - to reakcje internautów na informację, że amerykańska agencja Associated Press usunęła ze swojej strony tekst na temat J.D. Vance'a. Był to fact-check dementujący pewną plotkę o kandydacie na republikańskiego wiceprezydenta. Skąd się wzięła? Wyjaśniamy.

Agencja AP usunęła tekst na temat J.D. Vance'a. O co chodzi

Agencja AP usunęła tekst na temat J.D. Vance'a. O co chodzi

Źródło:
Konkret24

Przed nami dynamiczny pogodowo weekend. Miejscami termometry pokażą nawet 32 stopnie, ale nad krajem będzie wędrował front przynoszący opady i burze. Kolejne dni przyniosą spokojniejszą, ale miejscami chłodniejszą aurę.

W weekend nadciągnie żar. A co czeka nas później?

W weekend nadciągnie żar. A co czeka nas później?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Osoby wypłacające pieniądze na poczcie, nawet stosunkowo niewielkie sumy, rzekomo muszą wypełniać deklaracje do urzędu skarbowego i określić przeznaczenie pieniędzy - piszą internauci w mediach społecznościowych. To nieprawda, nie ma takiego obowiązku.

Deklaracja do skarbówki przy wypłacie na poczcie? "Muszę kategorycznie zaprzeczyć"

Deklaracja do skarbówki przy wypłacie na poczcie? "Muszę kategorycznie zaprzeczyć"

Źródło:
Konkret24
Ujawniamy braki w sprawozdaniu finansowym PiS. Hermeliński: to dowód dla PKW

Ujawniamy braki w sprawozdaniu finansowym PiS. Hermeliński: to dowód dla PKW

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Przy użyciu sztucznej inteligencji z wykorzystaniem kompilacji archiwalnych, pokolorowanych zdjęć powstał film o Warszawie. Ma pokazywać, jak wyglądało miasto przed drugą wojną i w trakcie okupacji. Eksperyment wzbudził ogromne zainteresowanie w sieci. Jednak eksperci alarmują, że produkcja może wprowadzać w błąd. Materiał Ewy Wagner z magazynu "Polska i Świat" w TVN24.

Film o dawnej Warszawie stworzony przez sztuczną inteligencję. Eksperci: to groźne

Film o dawnej Warszawie stworzony przez sztuczną inteligencję. Eksperci: to groźne

Źródło:
TVN24

"W tym tygodniu w Niemczech zakazana została litera C" - wpis z takim komunikatem niesie się w polskiej sieci. I wprowadza w błąd. Bo wcale nie chodzi o literę. Wyjaśniamy.

W Niemczech "zakazano litery C"? O jaki symbol chodzi

W Niemczech "zakazano litery C"? O jaki symbol chodzi

Źródło:
Konkret24