Naukowcy stworzyli najcieńsze spaghetti świata - pojedyncza nitka jest 200 razy cieńsza niż ludzki włos. Do jego przygotowania wykorzystano mąkę, kwas mrówkowy oraz... sprzęt laboratoryjny. Makaron nie jest przeznaczony do spożycia - powstał, by przetestować technikę wytwarzania skrobiowych nanowłókien mających zastosowanie w medycynie.
Najcieńsze spaghetti, jakie możemy zjeść, pochodzi z miejscowości Nuoro na Sardynii - sekret jego wyrobu przekazywany jest z pokolenia na pokolenie w jednej rodzinie. Pojedyncza nitka makaronu su filindeu (po sardyńsku oznacza to "boskie nitki") ma zaledwie 0,4 milimetra średnicy. Na łamach czasopisma naukowego "Nanoscale Advances" ukazał się przepis na jeszcze cieńsze spaghetti, jednak raczej nie wykonamy go w domowym zaciszu.
Spaghetti cieńsze niż włos
Do stworzenia nanowłókien spaghetti zespół z Kolegium Uniwersyteckiego w Londynie (UCL) poddał mieszaninę mąki i kwasu mrówkowego elektroprzędzeniu. W tym procesie wydrążona igła, w której znajduje się mieszanina oraz metalowa płytka, na której jest osadzana, tworzą dwa końce obwodu elektrycznego. Gdy mieszanina wypływa z igły na płytkę, zamyka obwód, tworząc cieniutkie włókna.
- Aby zrobić spaghetti, przepuszcza się mączne ciasto przez metalowe otwory. W naszym badaniu zrobiliśmy właściwie to samo, tylko z wykorzystaniem ładunku elektrycznego - wyjaśnił Adam Clancy, współautor badania.
W ten sposób badaczom udało się uzyskać nici o średnicy 372 nanometrów. To około 200 razy mniej niż grubość ludzkiego włosa i ponad 1000 razy mniej niż jedna nić su filindeu. "Nanomakaron" przybrał formę maty złożonej z mikroskopijnych włókien. Pojedyncze nici były zbyt cienkie, by zobaczyć je gołym okiem, dlatego do ich zmierzenia i uwiecznienia potrzebny był skaningowy mikroskop elektronowy.
Prostsza alternatywa
Cieniutkie spaghetti nie nadaje się do jedzenia - rozgotowałoby się w mniej niż sekundę, zanim można by je było wyjąć z garnka. Skrobiowe nanowłókna mają jednak wiele innych zastosowań. Współautor badania Gareth Williams tłumaczył, że w przyszłości mogą być wykorzystywane do tworzenia opatrunków na rany. Materiał ten jest bardzo porowaty, zapewniając dostęp powietrza, ale zatrzymując drobnoustroje. Może on również służyć jako "rusztowanie" dla regenerujących się po złamaniu kości.
- Skrobia jest obiecującym materiałem, ponieważ występuje obficie, jest odnawialna i biodegradowalna, co oznacza, że może być rozkładana w organizmie - dodał Clancy. - Przemysłowe oczyszczanie skrobi wymaga jednak wielu czasochłonnych procesów. Pokazaliśmy, że możliwy jest prostszy sposób wytwarzania nanowłókien przy użyciu mąki.
Naukowcy planują dalsze badania nad "nanomakaronem". Następnym krokiem ma być zbadanie właściwości tego produktu - tego jak szybko się rozpada, jak oddziałuje z komórkami i czy można go produkować na dużą skalę.
Źródło: UCL, tvnmeteo.pl
Źródło zdjęcia głównego: Beatrice Britton / Adam Clancy