Dokładnie o godzinie 12:02 rozpoczęła się astronomiczna wiosna. Choć aura na to nie wskazuje, ciała niebieskie sie nie mylą. To właśnie dzisiaj długość dnia zrówna się z nocą. Niestety, na wiosnę w pogodzie przyjdzie nam jeszcze poczekać. Pojawi się wraz z tzw. wiosną klimatyczną, ale tej na razie nie widać.
Dwie minuty po godzinie 12 naszego czasu Słońce przeszło przez punkt Barana i zaczęła się astronomiczna wiosna.
Rozpoczęła się ona wraz z nadejściem równonocy wiosennej i potrwa do przesilenia letniego. Na półkuli północnej ten okres wypada pomiędzy 20 marca a 22 czerwca.
Podział na astronomiczne pory roku wiąże się z różną długością dnia i wynika z nachylenia osi Ziemi do płaszczyzny jej obrotu wokół Słońca.
W jaki sposób astronomowie wyznaczają pory roku? Zapraszamy do przeczytania wyjaśnienia, poniżej znajdziecie również informację o pozostałych typach pór roku.
Świat bez pór roku
Orbita okołosłoneczna Ziemi wyznacza w przestrzeni płaszczyznę, którą astronomowie nazywają ekliptyką. Przecina ona 13 gwiazdozbiorów - 12 zodiakalnych i konstelację Wężownika. W tych właśnie gwiazdozbiorach możemy obserwować Słońce na przestrzeni całego roku.
Gdyby oś obrotu naszej planety była nachylona pod kątem 90 stopni do ekliptyki, nie mielibyśmy pór roku. Na każdej szerokości geograficznej dzień trwałby zawsze tyle samo czasu, a Słońce zawsze górowało na jednej, określonej wysokości. Taka sytuacja ma na przykład miejsce na Merkurym.
Jednak oś obrotu Ziemi tworzy kąt 66,5 stopnia z ekliptyką, dzięki czemu na naszej planecie występują zmiany pór roku wyznaczane różną długością dnia.
Kąt wyznacza długość dnia...
Ze względu na nachylenie osi obrotu Ziemi do ekliptyki, tworzy ona kąt 23,5 stopnia z równikiem niebieskim. Słońce może więc pojawiać się od 23,5 stopnia pod równikiem niebieskim do 23,5 stopnia nad nim.
W pierwszym przypadku na półkuli północnej nasza dzienna gwiazda nad horyzontem znajduje się bardzo krótko, a my nazywamy ten dzień przesileniem zimowym lub początkiem astronomicznej zimy. Pół roku później mamy do czynienia z drugim przypadkiem. Występuje przesilenie letnie, Słońce najdłużej przebywa nad horyzontem rozpoczynając tym samym astronomiczne lato.
...a długość dnia pory roku
Pomiędzy tymi dwiema datami Słońce musi przejść przez równik niebieski. Punkt przecięcia ekliptyki oraz równika niebieskiego, przez który Słońce przechodzi pomiędzy zimą a latem, astronomowie nazywają punktem Barana. Nasza dzienna gwiazda znajdując się w nim, rozpoczyna astronomiczną wiosnę, a dzień w tym momencie trwa dokładnie tyle samo czasu co noc. Stąd też czas ten nazywa się momentem równonocy wiosennej.
Różne wiosny
Najwcześniej, bo 1 marca rozpoczęła się wiosna meteorologiczna. Zaraz po astronomicznej - która może wypadać w różnych dniach - zacznie się wiosna kalendarzowa, jej początek przypada zawsze na 21 marca.
Najdłużej przyjdzie nam poczekać na najważniejszy rodzaj tej pory roku - wiosnę klimatyczną. Mówimy o niej wtedy, kiedy średnia dobowa temperatura będzie przekraczać 5 st. C. Według prognoz przez najbliższe kilkanaście dni wartości na termometrach będą raczej wskazywać przedwiośnie.
Oprócz tego istnieje także wiosna fenologiczna. Za jej początek przyjmuje początek wegetacji oraz kwitnienie przebiśniegów i krokusów.
Autor: js,pk/mj,ŁUD / Źródło: PAP