Dokładnie o godz. 16:49 w sobotę Słońce znalazło się w punkcie Wagi, rozpoczynając tym samym astronomiczną jesień. Dzisiaj nastała jesień kalendarzowa, przez którą noce staną się dłuższe od dni.
Jesień astronomiczna to dość skomplikowane zjawisko. Zależy bowiem nie od kalendarza, w którym jesień pojawi się w niedzielę, a od położenia Ziemi względem Słońca, gwiazdozbiorów na nieboskłonie i miejsca na planecie, w którym się znajdujemy.
Ekliptyka i gwiazdozbiory
Otóż orbita okołosłoneczna Ziemi wyznacza w przestrzeni płaszczyznę, którą astronomowie nazywają ekliptyką. Ekliptyka ta zrzutowana na rozgwieżdżone niebo przecina 13 gwiazdozbiorów - 12 zodiakalnych i konstelację Wężownika. W tych właśnie trzynastu gwiazdozbiorach możemy obserwować Słońce na przestrzeni całego roku.
Nachylenie Ziemi a pory roku
Gdyby oś obrotu naszej planety była nachylona pod kątem 90 stopni do ekliptyki, nie mielibyśmy pór roku. Na każdej szerokości geograficznej dzień trwałby zawsze tyle samo czasu, a Słońce górowało na jednej i określonej wysokości. Taka sytuacja ma na przykład miejsce na Merkurym.
Oś obrotu Ziemi tworzy jednak kąt 66,5 stopnia z ekliptyką, dzięki czemu na naszej planecie występują zmiany pór roku spowodowane różną długością dnia.
Astronomiczna zima i astronomiczne lato
Ze względu na nachylenie osi obrotu Ziemi, ekliptyka tworzy kąt 23,5 stopnia z równikiem niebieskim (czyli rzutem równika ziemskiego na sferę niebieską). Słońce może więc znajdować się od 23,5 stopnia pod równikiem niebieskim do 23,5 stopnia nad nim.
W pierwszym przypadku, na półkuli północnej nasza dzienna gwiazda przebywa bardzo krótko nad horyzontem, a my nazywamy ten dzień przesileniem zimowym lub początkiem astronomicznej zimy. Pół roku później mamy do czynienia z drugim przypadkiem. Występuje przesilenie letnie, Słońce najdłużej przebywa nad horyzontem, rozpoczynając tym samym astronomiczne lato.
Astronomiczna wiosna
Pomiędzy tymi dwiema datami Słońce musi przejść przez równik niebieski. Punkt przecięcia ekliptyki oraz równika niebieskiego, przez który Słońce przechodzi pomiędzy zimą a latem, astronomowie nazywają punktem Barana. Nasza dzienna gwiazda znajdując się w nim, rozpoczyna astronomiczną wiosnę, a dzień w tym momencie trwa dokładnie tyle samo czasu co noc. Stąd też czas ten nazywa się też momentem równonocy wiosennej.
Astronomiczna jesień
Dla odmiany, gdy Słońce przecina równik niebieski przechodząc z półkuli północnej na południową (punkt Wagi), mamy do czynienia z równonocą jesienną.
W tym roku Słońce znalazło się w punkcie Wagi (równonocy jesiennej) 22 września o godzinie 16:49 naszego czasu. W tym samym momencie rozpoczęła się astronomiczna jesień.
Czekamy na Wasze zdjęcia z pierwszego dnia jesieni w Kontakcie Meteo. Najlepsze opublikujemy.
Autor: mm/ŁUD, map/mj / Źródło: PAP