100. rocznica zakończenia I wojny światowej

28 lipca 2014
I wojna światowa na zdjęciach
I wojna światowa na zdjęciach
zdjęcia archiwalne
Żołnierze brytyjscy w czasie walk nad Sommą w licu 1916 rokuzdjęcia archiwalne

28 lipca 1914 r. Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii, co było konsekwencją dokonanego miesiąc wcześniej w Sarajewie zamachu na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda. Wojna szybko przerodziła się światowy konflikt, który pochłonął życie prawie 10 mln żołnierzy.

Konflikt zbrojny z lat 1914-1918 - toczący się w Europie, Azji i Afryce - radykalnie zmienił oblicze ówczesnego świata. "Wojna przyniosła kres epoki królów. Skończyło się wielowiekowe panowanie Hohenzollernów, Habsburgów, Romanowów, dynastii osmańskiej. Niemcy, Turcja, Austria i Rosji stały się republikami, podobnie jak większość krajów Nowej Europy" – pisze prof. Andrzej Chwalba w książce "Samobójstwo Europy. Wielka Wojna 1914-1918".

Wybuch wojny oznaczał kres XIX-wiecznego porządku politycznego w Europie, ustalonego w 1815 r. na Kongresie Wiedeńskim, kończącym okres wojen napoleońskich. System ten zasadzał się na koncepcji równowagi sił, którą zaburzyły zakrojone na szeroką skalę zbrojenia, wywołane wzmożoną rywalizacją mocarstw na kontynencie europejskim przed 1914 r.

Sto lat temu zaczęli kreślić nową mapę Europy

100 lat temu, 18 stycznia 1919 roku, w Paryżu rozpoczęła się konferencja pokojowa kończąca I wojnę światową. Wzięły w niej udział tylko państwa zwycięskie, Polskę reprezentowali Ignacy Jan Paderewski, Roman Dmowski i Władysław Grabski. Konferencja i podpisany na niej traktat wersalski ukształtowały mapę Europy oraz politykę jej państw na wiele następnych lat.

Brytyjczycy na plażach uczcili pamięć bohaterów

W Wielkiej Brytanii odbyła się niezwykła akcja z okazji 100. rocznicy zakończenia I wojny światowej. Projekt "Pages of the Sea" to portrety uwikłanych w konflikt ludzi wyryte w piaskach plaż rozrzuconych po całym kraju.

Nieporozumienia na linii Trump - Macron wyjaśnione? Źródło: rozmowa "konstruktywna"

Paryskie spotkanie prezydentów USA i Francji Donalda Trumpa i Emmanuela Macrona było "bardzo konstruktywne" - poinformowało w sobotę źródło w Pałacu Elizejskim, cytowane przez agencję Reutera. Jesteśmy bliżej niż by się zdawało - miał podczas rozmów powiedzieć amerykański prezydent. To jeden ze światowych przywódców, którzy przybyli do Paryża na uroczystości związane z setną rocznicą zakończenia I wojny światowej.

Trump przyleciał na uroczystości 11 listopada. Skrytykował Macrona

Prezydent USA Donald Trump przyleciał w piątek wieczorem do Paryża na uroczystości związane z setną rocznicą zakończenia I wojny światowej. Po wylądowaniu skomentował wypowiedź prezydenta Francji Emmanuela Macrona o stworzeniu europejskiej armii. Amerykański prezydent określił ją jako "bardzo obraźliwą".

"Pamiętamy o bohaterach, którzy stracili życie w horrorze okopów"

Prezydent Francji Emmanuel Macron i premier Wielkiej Brytanii Theresa May uczestniczyli w piątek w Thiepval w uroczystościach związanych ze stuleciem zakończenia pierwszej wojny światowej. Złożyli wieniec w miejscu pamięci o żołnierzach brytyjskich poległych w bitwie nad Sommą.

Peter Jackson nakręcił film o I wojnie światowej

Oryginalne czarno-białe zdjęcia sprzed 100 lat przechodzące w kolorowe, efekty trójwymiarowe - tak zapowiada się najnowsza produkcja Petera Jacksona, reżysera wielkiego hitu "Władca Pierścieni". Tym razem Nowozelandczyk zajął się I wojną światową. Premiera filmu "They Shall Not Grow Old" 16 października w Londynie.

"Proszę, nie torturuj mnie zbyt długo"

- Na litość boską, co ci się stało?! – ranna Zofia krzyczy, osuwa się na kolana i traci przytomność. Krew siedemdziesięciu arystokratycznych rodów niemieckich, dwudziestu polskich, ośmiu francuskich i siedmiu włoskich wypływa na wargi Franciszka Ferdynanda. Postrzelony w szyję dziedzic austriackiego tronu błaga: - Zofio, nie umieraj. Żyj dla naszych dzieci. Gdy jego głowa zaczyna opadać, hrabia Franz von Harrach ją przytrzymuje. – Czy wasza wysokość bardzo cierpi? – pyta. – To nic. To nic... – z trudem mówi arcyksiążę. Powtarza to siedem razy. Część zabójców Franciszka Ferdynanda zawiśnie. Inni będą umierali w męczarniach. Za moment wybuchnie I wojna światowa.

W Belgradzie stanie pomnik zabójcy arcyksięcia Ferdynanda

W Belgradzie w 101. rocznicę zabójstwa arcyksięcia Franciszka Ferdynanda, które przyczyniło się do wybuchu I wojny światowej, zostanie odsłonięty pomnik zamachowca Gavrilo Principa. Władze Serbii chcą w ten sposób uczcić jego zasługi w walce o wolność kraju.