Zmiany w sposobie informowania klientów o stosowanych promocjach, obowiązek podawania, w jaki sposób są tworzone rankingi ofert, oraz zadbanie, by opinie prezentowane przez przedsiębiorcę rzeczywiście pochodziły od konsumentów - to najważniejsze zmiany dotyczące handlu internetowego od 1 stycznia związane z wdrożeniem w Polsce unijnej dyrektywy Omnibus. O szczegółach w odpowiedzi na pytania TVN24 Biznes poinformował Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
W ostatnich dniach 2022 roku klienci sklepów internetowych masowo dostają maile z informacją o aktualizacji regulaminów. Z komunikatów wynika, że mają związek z wejściem w życie 1 stycznia nowych przepisów dotyczących ochrony konsumenta.
O to, co nowa regulacja zmienia z perspektywy klientów, zapytaliśmy Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
"Duże zmiany nastąpią w przypadku platform handlowych"
UOKiK wskazał w odpowiedzi, że w związku z implementacją w Polsce dyrektywy Omnibus, dyrektywy towarowej i dyrektywy cyfrowej 1 stycznia 2023 wchodzi w życie kilka istotnych przepisów i wymogów. Na przykład "w przypadku zakupów przez internet kupujący musi być informowany o płatnej reklamie".
"Duże zmiany nastąpią w przypadku platform handlowych" - dodał urząd. "Dotyczą one platform, które niejako pośredniczą w zawieraniu umów tj. Allegro, OLX, ale także sytuacji, gdy usługa marketplace jest oferowano niejako obok głównych funkcji, np. marketplace na Facebooku. Platforma ma obowiązek informowania, w jaki sposób są tworzone rankingi ofert oraz na podstawie jakich kryteriów następuje plasowanie produktów" - podkreślił UOKiK. Dodono, że "platforma ma obowiązek określenia sprzedawcy – czy jest to przedsiębiorca, czy osoba prywatna, platforma może to zrobić na podstawie oświadczenia sprzedającego".
"W przypadku zakupów od drugiego konsumenta nie możemy w stosunku do tego zakupu korzystać z naszych praw konsumenckich. Platforma internetowa musi nas informować również o tym. Jeśli obowiązki dotyczące egzekwowania praw konsumenckich są podzielone między platformę, a osobę oferującą towar, platforma musi informować, jak ten podział wygląda" - wytłumaczono.
Pokazywanie cen w przypadku obniżek
UOKiK zaznaczył, że jedną z ciekawych zmian w przepisach są nowe zasady uwidaczniania cen w przypadku obniżek. Dotyczy ono zarówno sprzedaży stacjonarnej, jak i sprzedaży przez internet. "Przedsiębiorca w każdym przypadku informowania o obniżeniu ceny towaru lub usługi będzie miał obowiązek podania obok informacji o obniżonej cenie również informacji o najniższej cenie tego towaru lub usługi, jaka obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki" - podano. W odniesieniu do towarów lub usług, które są oferowane do sprzedaży krócej niż 30 dni, obok informacji o obniżonej cenie, przedsiębiorca będzie musiał podać również informację o najniższej cenie tego towaru lub usługi, która obowiązywała w okresie od dnia oferowania tego towaru lub usługi do sprzedaży do dnia wprowadzenia obniżki. Natomiast w przypadku towarów, które ulegają szybkiemu zepsuciu lub mają krótki termin przydatności, przedsiębiorca będzie miał obowiązek podania informacji o obniżonej cenie oraz informacji o cenie sprzed pierwszego zastosowania obniżki.
Analogiczne zasady uwidaczniania cen towarów i usług, jak wskazane powyżej, będą obowiązywały także w reklamach, w których przedsiębiorca podaje cenę reklamowanego towaru lub usługi. "Powyższe przepisy nie mają zastosowania do pośredników, którzy zapewniają jedynie środki do sprzedaży towarów, usług, takie jak internetowe platformy handlowe czy porównywarki cen. Pośrednik podlega jednak tym przepisom, gdy jest faktycznym sprzedawcą towarów lub gdy prowadzi sprzedaż w imieniu innego przedsiębiorcy" - napisano. Obowiązek nie ma też zastosowania do zwykłej obniżki ceny regularnej, jeśli nie jest ona komunikowana jako okazja czy promocja. Nie dotyczy też programów lojalnościowych czy oferowania produktów w pakietach.
Rzetelne opinie o produktach
Kolejnym prawem konsumenta, a równocześnie obowiązkiem przedsiębiorcy, jest w przypadku sprzedaży przez internet zadbanie o rzetelne opinie i weryfikacja, czy opinie prezentowane przez przedsiębiorcę rzeczywiście pochodzą od konsumentów, którzy nabyli produkt. Przedsiębiorca będzie musiał poinformować: czy i w jaki sposób zapewnia, że publikowane oceny i komentarze pochodzą od konsumentów, którzy używali dany produkt lub go nabyli. Innym nowym obowiązkiem przedsiębiorcy jest informowanie konsumenta o indywidualnym dostosowaniu ceny w oparciu o zautomatyzowane podejmowanie decyzji, jeśli takie dostosowanie ceny przedsiębiorca stosuje.
Wytłumaczono, że jeśli cena prezentowana konsumentowi, w internecie, zależy np. od tego, z jakiego urządzenia konsument korzysta, od jego płci, wieku itp. to należy go informować, że cena jest indywidualnie dostosowana (nie trzeba podawać szczegółów algorytmu). Można tę informację podać w regulaminie sklepu.
UOKiK podkreślił, że "należy pamiętać, że indywidualne dostosowywanie cen w oparciu o zautomatyzowane podejmowanie decyzji nie jest tym samym co tak zwane dynamiczne profilowanie cen lub ustalanie cen w czasie rzeczywistym". "Te mechanizmy opierają się na czynnikach niezwiązanych z osobą konkretnego użytkownika. Przykładem mogą być algorytmy reagujące na zmiany popytu na dany towar, na przykład w oparciu o popularność wyszukiwań pewnych fraz w serwisie Google. Prowadzący sklepy online nie będą musieli informować konsumentów o wykorzystywaniu takich mechanizmów" - wyjaśniono. Dodano, że w przypadku sprzedaży internetowej przedsiębiorca musi podawać adres e-mail i telefon do kontaktu, a kontakt powinien być szybki i efektywny.
Źródło: TVN24 Biznes
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock