Woda w Bałtyku jest coraz cieplejsza. "Przybywa fitoplanktonu, ubywa tlenu"    

Źródło:
PAP
Anomalie temperatury powietrza od początku roku 1960 do września 2023
Anomalie temperatury powietrza od początku roku 1960 do września 2023NASA/Peter Jacobs
wideo 2/10
Zmiany klimatu

Bałtyk, na przestrzeni ostatnich dekad, wyraźnie się ogrzewa. Wzrost średniej temperatury wody niesie ze sobą szereg konsekwencji, takich jak podnoszenie się poziomu morza, wzrost intensywności ekstremalnych zjawisk pogodowych czy skokowe zmiany odczynu pH wody, która może stać się toksyczna dla wrażliwych organizmów.

Temperatura wody w Bałtyku, od Świnoujścia po Hel, utrzymuje się w ostatnich tygodniach na poziomie 20 stopni Celsjusza. Naukowcy potwierdzają też wyraźne ocieplenie "polskiego" morza w ostatnich dziesięcioleciach. - Woda w Bałtyku na przestrzeni ostatnich dekad wyraźnie się ogrzewa. Wskazują na to pomiary temperatury i wyraźne zmiany, które zauważamy w jego ekosystemie. W 1990 roku średnia temperatura Bałtyku wynosiła 7,7 stopnia, natomiast w 2023 roku już 9,5 stopnia - powiedział doktor Artur Skowronek z Instytutu Nauk o Morzu i Środowisku Uniwersytetu Szczecińskiego. Dane te pochodzą z niemieckiego Instytutu Badań Bałtyku w Warnemünde - Leibniz-Institut für Ostseeforschung. - Przybywa też fitoplanktonu, są zakwity glonów i cyjanobakterii, pojawiają się gatunki roślin wodnych preferujących wyższą temperaturę, na przykład brunatnice, a glony preferujące wody chłodniejsze, jak na przykład powszechny kiedyś morszczyn, są coraz rzadsze - dodał naukowiec.

Na temperaturę wody wpływa wiatr

Czy temperatura Bałtyku, utrzymująca się w lecie na poziomie około 20 st. C, powinna nas niepokoić? Jak zauważył Skowronek, woda w różnych miejscach morza i na różnych głębokościach zawsze była, jest i będzie różna. Nie ma uniwersalnej temperatury "w sam raz".

- Decydującym zjawiskiem wpływającym na temperaturę wody w lecie w wielu lokalizacjach wybrzeża Bałtyku nie jest temperatura powietrza, tylko siła i przede wszystkim kierunek wiatru - mówił doktor. - Regularny, kilkudniowy wiatr wiejący od lądu odpycha na otwarte morze ciepłe wody przypowierzchniowe, a na ich miejsce napływa zimna woda z głębszych partii morza. Jest to zjawisko tak zwanego upwellingu - tłumaczył. Zdaniem badacza Bałtyk za 20 lat raczej nie stanie się bardzo ciepłym morzem, gdzie będą panować warunki podobnie do tych, które znamy z południa Europy. - Natomiast może się jeszcze bardziej zmienić, i to raczej na niekorzyść. Niestety należy spodziewać się jeszcze intensywniejszych zakwitów sinic i zmian parametrów wody, szczególnie spadku jej natlenienia - mówił Skowronek Wzrost temperatury wody niesie ze sobą wiele konsekwencji. - Zmiana każdego parametru wody - temperatury oczywiście też - niesie za sobą konsekwencje. Jest kilka podstawowych zasad, mających podłoże w zjawiskach fizykochemicznych. Jedną z najważniejszych jest zależność zawartości tlenu rozpuszczonego w wodzie od temperatury. Generalna zasada mówi, iż im woda cieplejsza, tym mniejsza jest w niej zawartość tlenu rozpuszczonego, potrzebnego organizmom wodnym do życia - tłumaczył naukowiec. Dodał, że temperatura wody i nasłonecznienie mają więc bezpośredni wpływ na rozwój fitoplanktonu. - Przy odpowiedniej dostawie substancji odżywczych - związków azotu, ale przede wszystkim fosforu - dochodzi do bujnego rozwoju glonów, fitoplanktonu i słynnych sinic. Ich masowe występowanie powoduje nagły przyrost biomasy, która po krótkim czasie obumiera i jest rozkładana przez mikroorganizmy, które potrzebują do swojego metabolizmu tlenu - dodał. Czy zatem tlenu w wodzie będzie coraz mniej? Zdaniem doktora tu zaczyna się poważny problem. - Tlen, którego w formie rozpuszczonej jest w ciepłej wodzie i tak mniej, jest zużywany w strefie przydennej przez mikroorganizmy i brakuje go dla organizmów innych, na przykład kręgowców, które mogą takiej przyduchy nie przeżyć - mówił. Badacz zauważył, że jest jeszcze jeden aspekt związany z zakwitami fitoplanktonu: skokowe zmiany odczynu wody. Fitoplankton do fotosyntezy potrzebuje dwutlenku węgla CO2 i pobiera go z wody. - Znaczny ubytek CO2 (o odczynie kwaśnym) w wodzie powoduje zmianę pH wody w kierunku zasadowym, woda może stać się wręcz toksyczna dla wrażliwych organizmów i powodować na przykład poparzenia skrzeli czy śmierć narybku. Kolejna istotna relacja to wpływ temperatury na intensywność biologicznego rozkładu szczątków organicznych, głównie nagromadzonych w osadach dennych - tłumaczył Skowronek.

Jak mówił badacz, większość jezior wypełniona jest osadem o wysokiej zawartości szczątków organicznych, roślin i zwierząt, mogących osiągać grubość nawet kilku metrów. - W osadach tych rozwija się bujne życie. Bytują i żerują w nich różnorodne organizmy, takie jak małże czy larwy owadów, ale również mikroorganizmy. Należą do nich bakterie potrzebujące do życia tlenu oraz takie, których metabolizm oparty jest na oddychaniu beztlenowym. Jedne i drugie produkują przy tym gazy, te pierwsze dwutlenek węgla, beztlenowce metan lub siarkowodór. Aktywności tych organizmów sprzyja wyższa temperatura. Oznacza to, że wraz ze wzrostem temperatury wody w zbiornikach będzie wzrastała produkcja tychże gazów, co oznacza dalsze konsekwencje w ekosystemie - mówił.

Zmiany klimatuAdam Ziemienowicz/PAP

Konsekwencje systematycznego ocieplenia

Jakie będą inne długoterminowe konsekwencje systematycznego ocieplenia? - Będzie ich wiele i z pewnością nie o wszystkich wiemy. Jeden z najpoważniejszych problemów to podnoszenie poziomu morza. Będziemy tracili obszary przybrzeżne - erozji morskiej nie można zapobiec, można ją jedynie ograniczać i spowalniać - mówił. Po drugie - będzie wzrastać intensywność ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak wezbrania sztormowe. Po trzecie - w wielu obszarach podniesie się również poziom wód podziemnych, powodując wysięki i powstawanie mokradeł, a nawet zmianę parametrów nośnych gruntów. Kolejnym problemem są coraz częstsze susze, również hydrologiczne. Ma to poważne konsekwencje w rolnictwie, w zaopatrzeniu w wodę do spożycia, ale również w wody technologiczne, np. chłodnicze dla elektrowni, w żegludze śródlądowej czy chociażby w rekreacji i działalności gospodarczej z nią związanej. Wzrasta też zagrożenie pożarowe lasów.

Konsekwencje zmian klimatycznych w EuropieMałgorzata Latos, Adam Ziemienowicz/PAP

Autorka/Autor:anw

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Niż genueński Boris i związane z nim niezwykle intensywne opady deszczu to największe zagrożenie pogodowe w Polsce dziś i w kolejnych dniach, ale niejedyne. W prognozach widać też burze i silny wiatr. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej rozszerzył zasięg obowiązywania ostrzeżeń trzeciego stopnia. W mocy w wielu miejscach pozostają również alarmy IMGW drugiego i pierwszego stopnia.

Uwaga, IMGW rozszerza zasięg czerwonych ostrzeżeń!

Uwaga, IMGW rozszerza zasięg czerwonych ostrzeżeń!

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Gdzie jest burza? We sobotę 14.09 nad Polską od rana pojawiają się wyładowania atmosferyczne. Zjawiskom towarzyszą ulewne opady deszczu. Śledź aktualną sytuację pogodową w kraju na tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Błyska się między innymi na Mazowszu

Gdzie jest burza? Błyska się między innymi na Mazowszu

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Deszcz w Polsce pada i nie przestanie padać przez kilkadziesiąt najbliższych godzin. Na wielu stacjach hydrologicznych polskich rzek przekroczone są stany alarmowe. W opolskim Jarnołtówku pobita została suma dobowa opadów z 1997 roku - w ciągu 24 godzin spadło tam ponad 161 litrów wody na metr kwadratowy.

Ekstremalne opady. Tutaj został pobity rekord z 1997 roku

Ekstremalne opady. Tutaj został pobity rekord z 1997 roku

Źródło:
IMGW, PAP

Poziom wody w rzekach w Polsce w związku z intensywnymi opadami deszczu rośnie i będzie rosnąć. W sobotę najtrudniejsza sytuacja jest na południowym zachodzie i zachodzie, gdzie przekroczone zostały stany alarmowe - wynika z danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Obowiązują ostrzeżenia hydrologiczne najwyższego stopnia.

Przybywa wody w rzekach. Tu są przekroczone stany alarmowe

Przybywa wody w rzekach. Tu są przekroczone stany alarmowe

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Gdzie pada deszcz w Polsce? Nad naszym krajem przemieszcza się strefa opadów związana z niżem genueńskim Boris. Sprawdź, gdzie prognozowane są najobfitsze opady deszczu.

Ulewy nad Polską. Gdzie pada, gdzie prognozowane są największe opady

Ulewy nad Polską. Gdzie pada, gdzie prognozowane są największe opady

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW-PIB

Niż genueński Boris przynosi w Polsce intensywne opady deszczu. Na kilkudziesięciu stacjach hydrologicznych na południu kraju przekroczone są stany alarmowe polskich rzek. Jak długo będzie padać? Prezenter tvnmeteo.pl Tomasz Wasilewski przekazał na antenie TVN24, że układ niskiego ciśnienia znalazł się w pułapce.

Niż Boris uwięziony nad Polską. Jak długo będzie padać?

Niż Boris uwięziony nad Polską. Jak długo będzie padać?

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

W związku z rosnącym zagrożeniem powodziowym zarządzono ewakuację kilkuset mieszkańców Głuchołazów, a także część mieszkańców wsi Morów. Państwowa Straż Pożarna poinformowała, że do godziny 6 rano w sobotę strażacy odnotowali w całej Polsce 1300 interwencji związanych z usuwaniem skutków deszczu.

Ewakuacje na Opolszczyźnie i Dolnym Śląsku. Rzeki powyżej stanów alarmowych

Ewakuacje na Opolszczyźnie i Dolnym Śląsku. Rzeki powyżej stanów alarmowych

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24, PAP

W sobotę bardzo obfitych opadów deszczu należy się spodziewać w południowych regionach Polski. Będzie też silnie wiać, a w części kraju możliwe są burze. Czeka nas znaczna różnica temperatury między najchłodniejszymi a najcieplejszymi miejscami.

Pogoda na dziś - sobota 14.09. Wielkie opady, burze, wiatr i duża różnica temperatury

Pogoda na dziś - sobota 14.09. Wielkie opady, burze, wiatr i duża różnica temperatury

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wszystkie prognozy się sprawdzają, niż genueński przyniesie "bardzo rozległe, intensywne i szerokie strefy opadów" - mówił prezenter i synoptyk tvnmeteo.pl Tomasz Wasilewski w programie "Tak jest" w TVN24. O tym, jakie są podobieństwa i różnice między aktualną sytuacją a tą z 1997 roku oraz o tym, czy odrobiliśmy lekcję po powodzi tysiąclecia, mówił prof. Artur Magnuszewski z Uniwersytetu Warszawskiego.

Czeka nas powtórka z powodzi tysiąclecia? Hydrolog o tym, czy odrobiliśmy lekcję

Czeka nas powtórka z powodzi tysiąclecia? Hydrolog o tym, czy odrobiliśmy lekcję

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Gwałtowne opady deszczu w krótkim czasie mogą doprowadzić do powodzi błyskawicznych. Szczególnie zagrożone nimi są tereny miejskie, w których nie ma zapewnionego odpowiedniego odpływu wody. Jak wygląda powódź błyskawiczna, jak powstaje i jak sobie radzić z jej konsekwencjami? Wyjaśniamy.

Grożą nam powodzie błyskawiczne. Co to jest i jak zachować się w razie niebezpieczeństwa

Grożą nam powodzie błyskawiczne. Co to jest i jak zachować się w razie niebezpieczeństwa

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl, PAP

Nad Polskę nadciągają ogromne opady deszczu. Województwa położone na południu i południowym zachodzie kraju są zagrożone powodziami. Jak przygotować się na tak niebezpieczne warunki pogodowe?

Jak przygotować się na powódź

Jak przygotować się na powódź

Źródło:
tvnmeteo.pl, RCB

Alert RCB w związku z intensywnymi, nawalnymi opadami deszczu został rozszerzony na kolejne województwa. Służby i meteorolodzy ostrzegają przed podtopieniami i powodziami. Ekstremalne ulewy w Polsce są prognozowane w związku z przechodzącym nad nad środkową Europą niżem genueńskim Boris.

Ulewy zagrażają kolejnym regionom. Alert RCB

Ulewy zagrażają kolejnym regionom. Alert RCB

Źródło:
tvnmeteo.pl, RCB

Nad Polskę zmierza niż genueński Boris, a wraz z nim ogromne ilości opadów. Czy czeka nas powtórka z tragicznego 1997 roku? Synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek opowiadała na antenie TVN24 o tym, czego możemy spodziewać się w kolejnych dniach.

"Miniatura cyklonu tropikalnego" coraz bliżej Polski. Jak namiesza w pogodzie?

"Miniatura cyklonu tropikalnego" coraz bliżej Polski. Jak namiesza w pogodzie?

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Ulewne deszcze przeszły nad Słowenią. Skalę opadów, jakie przetoczyły się nad krajem, doskonale pokazuje nagranie udostępnione przez służby hydrologiczne. Widać na nim, jak w cztery godziny koryto rzeki o nazwie Reka całkowicie wypełnia woda.

Przyszedł Boris i w zaledwie cztery godziny przepełnił rzekę

Przyszedł Boris i w zaledwie cztery godziny przepełnił rzekę

Źródło:
ARSO vode

W czwartek u wybrzeży Chorwacji pojawiły się trąby wodne. Niezwykłe zjawisko zauważono między innymi w miejscowości Primoszten. Charakterystyczny lej unoszący się nad wodą pojawił się również we wsi Viganj. Nagranie z tego miejsca otrzymaliśmy na Kontakt24.

Trąba wodna nad plażą, panika wśród turystów. Nagranie

Trąba wodna nad plażą, panika wśród turystów. Nagranie

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl, DHMZ

W rejonie chorwackiej nadmorskiej miejscowości Primoszten pojawiła się trąba wodna. Zjawisko zaobserwował pan Krzysztof, który wysłał nam swoje materiały na Kontakt24.

"Nigdy wcześniej nie widziałem czegoś podobnego"

"Nigdy wcześniej nie widziałem czegoś podobnego"

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Ostatnie tygodnie lata oraz wczesna jesień sprzyjają aktywnemu wypoczynkowi na świeżym powietrzu. W wielu regionach Polski właśnie wtedy pejzaże mienią się niesamowitymi barwami, a temperatury sprzyjają uprawianiu przeróżnych sportowych aktywności. Jeśli zastanawiasz się gdzie w ciekawy sposób, bez chwili nudy spędzić przyjemnie sobotę lub niedzielę mamy idealną propozycję. Zapraszamy do lektury! 

Szukasz pomysłu na rodzinny weekend? Spędź go aktywnie! 

Szukasz pomysłu na rodzinny weekend? Spędź go aktywnie! 

Źródło:
Nowa Osada

W czwartek na Śnieżce pojawiły się opady śniegu oraz deszczu ze śniegiem. Poinformował o nich Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW). W Karkonoszach panują bardzo niekorzystne warunki dla turystów. Zimowe opady spodziewane są także w Tatrach.

Na Śnieżce spadł pierwszy śnieg

Na Śnieżce spadł pierwszy śnieg

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl, IMGW

Do kilku słabych trzęsień ziemi doszło w środę w ciągu niespełna godziny w pobliżu wulkanu Enmedio w archipelagu Wysp Kanaryjskich - poinformował Narodowy Instytut Geograficzny (IGN). Dzień wcześniej ziemia zatrzęsła się w północnej części Gran Canarii.

Seria trzęsień ziemi na Wyspach Kanaryjskich. Sześć w godzinę

Seria trzęsień ziemi na Wyspach Kanaryjskich. Sześć w godzinę

Źródło:
PAP

Huragan Francine dotarł do Stanów Zjednoczonych i uderzył w Luizjanę. Żywioł przyniósł ulewne opady deszczu, wichury o prędkości do 160 kilometrów na godzinę oraz fale sztormowe. Zamknięto restauracje, kilka uniwersytetów wprowadziło naukę zdalną.

Huragan natarł na Luizjanę. Porywy wiatru do 160 km/h

Huragan natarł na Luizjanę. Porywy wiatru do 160 km/h

Źródło:
Reuters, PAP, NBC

Na skutek powodzi, jaka nawiedziła północną Nigerię, zginęła większość zwierząt z zoo w mieście Maiduguri. Placówka ostrzegła mieszkańców, że te, które przeżyły, wydostały się na ulice.

Po ulewach dzikie zwierzęta uciekły z zoo. "Niektóre śmiertelnie niebezpieczne"

Po ulewach dzikie zwierzęta uciekły z zoo. "Niektóre śmiertelnie niebezpieczne"

Źródło:
Reuters, BBC

Nadal nie wiemy, co to dokładnie jest - przyznaje przedstawiciel węgierskich służb, mówiąc o wraku okrętu odsłoniętego przez niski poziom Dunaju. Podobnych wraków jest w okolicy więcej - podaje agencja Reutera, wskazując powody takiego stanu rzeczy.

"Nie wiemy, co to dokładnie jest". Rzadki widok na słynnej rzece

"Nie wiemy, co to dokładnie jest". Rzadki widok na słynnej rzece

Źródło:
Reuters

Lato wielkimi krokami zbliża się do końca. Czego spodziewać się w pogodzie jesienią i jaki będzie początek zimy 2024/2025? Grudzień i styczeń to mogą być mokre miesiące - wynika ze wstępnej, długoterminowej prognozy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW).

Co czeka nas jesienią i jak zacznie się zima? Prognoza IMGW

Co czeka nas jesienią i jak zacznie się zima? Prognoza IMGW

Źródło:
IMGW

Z każdym dniem rośnie liczba ofiar supertajfunu Yagi, który uderzył w sobotę w północne regiony Wietnamu. Nie żyją 152 osoby, 140 jest zaginionych. Stolica kraju - Hanoi - zmaga się obecnie z największą od kilkudziesięciu lat powodzią.

"Mój dom jest teraz częścią rzeki". Nie żyje ponad 150 osób

"Mój dom jest teraz częścią rzeki". Nie żyje ponad 150 osób

Źródło:
Reuters

Władze Parku Narodowego Carlsbad Caverns w USA poinformowały o niespodziewanych konsekwencjach wyrzucenia przez jednego z turystów paczki chrupek do tamtejszej jaskini. Niepozorny śmieć miał "ogromny wpływ na ekosystem" tego miejsca. Jak podkreślono, choć dla człowieka może wydawać się błahostką, to "dla życia jaskini może być zmieniające świat".

Paczka chrupek spadła do jaskini i "zmieniła świat"

Paczka chrupek spadła do jaskini i "zmieniła świat"

Źródło:
CNN, tvn24.pl

Północny Wietnam walczy z jednymi z największych powodzi w historii kraju po uderzeniu supertajfunu. Rośnie liczba ofiar śmiertelnych, ewakuowano dziesiątki tysięcy osób. Państwowa telewizja pokazała nagranie, na którym widać, jak w poniedziałek w prowincji Phu To zawalił się most nad wezbraną rzeką. Wciąż trwają poszukiwania ośmiu zaginionych w tym zdarzeniu osób.

Runął most, auta wpadły do rzeki. Nagranie

Runął most, auta wpadły do rzeki. Nagranie

Źródło:
Reuters, PAP, tvnmeteo.pl

Czterech alpinistów zginęło na Mont Blanc - poinformowała we wtorek prefektura departamentu Górna Sabaudia we Francji. Warunki pogodowe utrudniły ratownikom dotarcie w okolice szczytu.

Czterech wspinaczy nie żyje, wszystkich zabiło to samo

Czterech wspinaczy nie żyje, wszystkich zabiło to samo

Źródło:
PAP

Największe od ponad roku ulewy doprowadziły do zejścia lawin błota i kamieni w Norwegii. Osunęły się zbocza gór, a rzeki i potoki wystąpiły z brzegów. W wielu miejscach główna trasa łącząca południe z północą kraju została zablokowana.

W kilka godzin tyle deszczu, co zwykle przez miesiąc. Zablokowane drogi, stanęły pociągi

W kilka godzin tyle deszczu, co zwykle przez miesiąc. Zablokowane drogi, stanęły pociągi

Źródło:
PAP