Powstała nowa mapa Zelandii - zatopionego ósmego kontynentu

Około 83 milionów lat temu superkontynent Gondwana został rozerwany przez siły geologiczne, co dało początek istniejącym dziś kontynentom. Spowodowało to również powstanie innego kontynentu, Zelandii, który obecnie jest zatopiony. Zelandia znajduje się w około 94 procentach pod powierzchnią morza, a pozostałe sześć procent tworzy Nową Zelandię i otaczające ją wyspy. Teraz na łamach czasopisma "Tectonics" ukazała się kompletna mapa tego tajemniczego miejsca.

Ponieważ większa część Zelandii znajduje się głęboko pod wodami Pacyfiku, nie jest ona tak dobrze zbadana jak większość kontynentów, co prowadzi do nieścisłości przy określaniu jej granic.

Międzynarodowy zespół naukowców postanowił udoskonalić istniejące mapy kontynentu, opierając się na badaniu skał i próbek osadów z dna morskiego oraz brzegów wysp tworzących Zelandię. Wiele materiału pochodziło z dennych odwiertów. Następnie badacze przeprowadzili kolejną analizę z wykorzystaniem danych sejsmicznych zarejestrowanych w regionie.

Nowa mapa pozwoliła naukowcom dokładnie wytyczyć granice zajmującego 5 milionów kilometrów kwadratowych kontynentu oraz znajdujących się na nim formacji geologicznych - płaskowyżów, wzniesień i zagłębień. Próbki skał pobrane wzdłuż wschodniego wybrzeża Zelandii niemal idealnie odpowiadały geologii Antarktydy Zachodniej, co oznaczało, że w przeszłości te dwie masy lądowe były połączone niczym Ameryka Południowa i Afryka.

Badania historii sejsmicznej i anomalii magnetycznych wykazały natomiast, że w przeszłości kontynent został poddany silnym naprężeniom - to one prawdopodobnie spowodowały, że masa lądowa stała się cienka, rozciągnięta i uległa częściowemu zatopieniu.

Pierwsze wskazówki, że Nowa Zelandia może stanowić wycinek większej masy lądowej pojawiły się w 2002 roku, kiedy naukowcy przeprowadzili badanie głębokości oceanu w tamtym regionie. Pacyfik okazał się tam płytszy niż w innych miejscach, co sugeruje, że znajdował się on nie na cienkiej płycie oceanicznej, ale na grubszej kontynentalnej.

W 2019 r. międzynarodowy zespół naukowców zmapował geologię południowej części kontynentu. Ich badania ujawniły, że w pewnym momencie Zelandia została rozciągnięta przez siły tektoniczne. W tym procesie masa lądowa straciła również swój pierwotny kształt, co utrudniło badania nad jej geologiczną historią.