Upalna i sucha aura, jaka dominowała w ostatnich tygodniach, nie sprzyja kleszczom. W takich warunkach jest ich wyraźnie mniej, więc być może straciliśmy czujność. Przestrzegamy przed tym, zwłaszcza wobec zapowiadanej zmiany pogody. Kleszcze, które przenoszą groźne choroby, są aktywne przynajmniej do listopada.
Doktor nauk medycznych Anna Prokop-Staszecka, dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego imienia Jana Pawła II, zwraca uwagę, że na ukąszenie kleszczy jesteśmy narażeni od lutego do listopada. Co więcej, kleszcze możemy spotkać nie tylko w lesie, na terenach wiejskich, ale również w miastach - na trawnikach, w parkach, przydomowych ogródkach.
Jak się ustrzec przed kleszczami?
Wśród najważniejszych działań profilaktycznych, które mogą nas ustrzec przed ukąszeniem kleszcza oraz chorobami odkleszczowymi, Prokop-Staszecka wymienia: odpowiedni ubiór podczas wycieczki do parku czy lasu - długie spodnie i bluzki z długim rękawem, skarpety i pełne buty oraz nakrycie głowy.
Dobrze jest stosować na skórę i ubranie specjalistyczne środki odstraszające kleszcze. Warto unikać chodzenia boso po łące i omijać wysokie trawy i krzaki. Po powrocie ze spaceru w plenerze należy dokładnie sprawdzić skórę, również na głowie.
Według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego, w latach 2013-2017 liczba zachorowań na boreliozę wzrosła prawie dwukrotnie - z 12,7 tysiąca do 21,5 tysiąca.
Podstawą jest profilaktyka
- Nie ma lepszego lekarstwa na boreliozę niż profilaktyka. Nie można opierać swojej wiedzy na mitach i mylnych przekonaniach dotyczących ścieżki postępowania przy ukąszeniu kleszczy. Trzeba korzystać z wiedzy naukowej, sprawdzonej, mającej swoje podstawy w medycynie, a wtedy nie będą się zdarzały historie, które mogą mieć tragiczny wpływ na nasze zdrowie - komentuje doktor Prokop-Staszecka.
Jeśli znajdziemy kleszcza na ciele, należy usunąć go jak najszybciej przy pomocy pęsety, chwytając jak najbliżej skóry. Trzeba do zrobić szybko i zdecydowanie, aby go nie uszkodzić.
Usunięcie kleszcza w pierwszej dobie wielokrotnie zmniejsza ryzyko zakażenia bakteriami wywołującymi boreliozę (krętki Borrelia burgdorferi). Miejsce po ukąszeniu należy zdezynfekować, a następnie umyć ręce. Kleszcza powinno się zabić.
Czego nie wolno robić
Pod żadnym pozorem nie powinno się kleszcza wyciskać ze skóry, smarować tłuszczem, alkoholem, benzyną ani przypalać, ponieważ to zwiększa wydzielanie jego śliny, wraz z którą krętki powodujące boreliozę wnikają do naszego organizmu.
Gdy ukąsi nas kleszcz, zawsze warto skonsultować się ze specjalistą. Miejsce po ukąszeniu kleszcza powinno być obserwowane przez minimum 30 dni. Jeśli pojawi się tzw. rumień wędrujący (okrągłe zaczerwienienie, które się rozszerza) należy udać się do lekarza.
Ponieważ rumień nie występuje u wszystkich osób zakażonych krętkami, warto też zwracać uwagę na takie objawy, jak poczucie ogólnego rozbicia i zmęczenia, bóle mięśni, głowy, gorączka lub stan podgorączkowy, senność. Po kilku tygodniach od zakażenia czasami pojawiają się bóle kości, stawów i ścięgien, które mogą nawracać przez kilka miesięcy, a nawet lat.
Objawy boreliozy
Borelioza może przebiegać pod postacią zapalenia stawów, neuroboreliozy, tj. zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych, a rzadziej zapalenia mięśnia sercowego. Może też doprowadzić do zanikowego zapalenia skóry. Wśród neurologicznych powikłań choroby wymienia się: zaburzenia pamięci i koncentracji uwagi, zaburzenia emocjonalne, a nawet psychozy.
Przeciw boreliozie na razie nie opracowano szczepionki. Można ją natomiast skutecznie leczyć antybiotykami, pod warunkiem że zostanie wcześnie wykryta.
Warto jednak zaszczepić się przeciwko innej chorobie przenoszonej przez kleszcze - tj. kleszczowemu zapaleniu mózgu, które wywołuje wirus KZM.
Autor: dd//rzw / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock