Bolid nad Polską. Ujawniamy jego tajemnice

Bolid nad Polską
Bolid nad Polską
Kontakt 24
Bolid nad PolskąKontakt 24

Bolid, który pojawił się w w sobotę wieczorem na polskim niebie, wywołał w Was ogromne emocje. Entuzjastycznie na pojawienie się "białej kuli ognia" zareagował również fizyk Tomasz Rożek, który odkrył przed nami jej tajemnice.

W sobotę po godzinie 19 meteor rozbłysł na naszym niebie. Wiemy, że należał do roju Taurydów Północnych.

- Taurydy to rój meteorowy pochodzący od komety 2P/Encke. Nie wyróżnia się on specjalnie swoją aktywnością. Zenitalna liczba godzinna (ZHR), czyli liczba meteorów, które zaobserwować możemy w idealnych warunkach pogodowych przy radiancie w zenicie wynosi około pięciu zjawisk na godzinę. Rój ten często zaskakuje bardzo jasnymi zjawiskami. Dodatkowo w tym roku - według modelu brytyjskiego astronoma Davida Ashera - Taurydy pomiędzy 29 października a 10 listopada powinny wykazać wyraźnie większą aktywność niż w latach ubiegłych. Ostatnio tego typu sytuacja miała miejsce w 2005 roku - informowali specjaliści z Pracowni Komet i Meteorów.

- Bolid, jasny ślad na nocnym niebie, jaki pojawił się nad Polską, wywołał ogromne emocje. I nie ma się co dziwić. Tak dobrze udokumentowane na zdjęciach zdarzenie to jednak rzadkość - pisze na swoim blogu Nauka - to lubię ! i na fanpage'u Tomasz Rożek.

Internauci zachwyceni

Do sieci trafiły setki zdjęć i materiałów wideo obrazujących spalającą się atmosferze "kulę". Reporterzy 24 do teraz przesyłają nam swoje dowody na pojawienie się meteoru w ich miejscowościach.

"Też z mężem to widzieliśmy. Śliczny kolor, megarozbłysk światła. Chwila i została smuga dymu" - pisała Nesca. "Aż mi się nogi ugięły z wrażenia!" - dodała mrowa889. "To było niesamowite. Biała kula i te iskry. Nigdy czegoś takiego nie widziałem", "najlepszy prezent urodzinowy. Dzięki kosmosie!" - pisali kolejni internauci.

Nie do przewidzenia

Jak wyjaśnia Tomasz Rożek, bolidy to wbrew pozorom małe obiekty, a takich nie da się obserwować przez teleskopy, a tym bardziej śledzić ich trajektorii. Dlaczego więc Ziemianie widzieli tak mały obiekt jako "wielką płonącą kulę"?

- Ludzkie oko jest w stanie zobaczyć krótkotrwały błysk światła wtedy, gdy w ziemską atmosferę wchodzi obiekt wielkości ziarenka piasku. W czasie deszczy (rojów) meteorów, których w ciągu roku jest kilkanaście, przeważającą większość świetlnych efektów powodują właśnie ziarenka wielkości główki od szpilki. Gdy meteor ma wielkość kostki do gry, ślad jaki pozostawia po sobie, utrzymuje się na kilka sekund. Bolidy mają wielkość kilku, górka kilkunastu centymetrów. Kilkunastocentymetrowe nie tylko mogą świecić jaśniej niż Księżyc w pełni, ale także być źródłem efektów dźwiękowych. Te przypominają charakterystyczny pisk hamującego na dworcu pociągu, albo wyładowanie atmosferyczne. Szczególnie duże bolidy mogą być widoczne także w ciągu dnia - czytamy na blogu.

Nie spadł na Ziemię

Także dlatego, że był bardzo mały, meteor nie spadł na Ziemię.

- Skąd o tym wiemy? Stąd, że w pewnym momencie świetlny ślad jakiego bolid był źródłem, urywa się. O tym czym jest świetlny ślad piszę w kolejnym punkcie. Sobotni obiekt nie był duży, bo świadkowie przelotu nie słyszeli efektów dźwiękowych. Obiekty o średnicy rzędu centymetrów (a nawet te o średnicy dziesiątek centymetrów) spalają się całkowicie w atmosferze. Niektóre najpierw rozpadają się na mniejsze kawałki, a potem spalają - wyjaśnia Tomasz Rożek.

Kosmiczny spychacz

To co widziało ludzkie oko w trakcie przelotu, to de facto nie jest rozgrzany do białości kawałek meteoru.

- Te obiekty są bardzo małe, a efekty świetlne powstają na znacznych (kilkadziesiąt kilometrów) wysokościach. Gdyby źródłem światła był meteor, nie widzielibyśmy utrzymującego się przez kilkanaście sekund śladu, tylko bardzo szybko poruszający się punkt świetlny - informuje popularyzator astronomii.

To światło, które obserwowaliśmy, to wynik nagrzewania się atmosfery w trakcie przelotu bardzo szybkiego obiektu.

- Powierzchnia meteoru nagrzewa się rzeczywiście, bo tego typu obiekty poruszają się z bardzo dużymi prędkościami (nawet ponad 100 000 km/h). Jednak powodem tego nagrzewania nie jest ocieranie się o atomy ziemskiej atmosfery, tylko sprężenie powietrza przed czołem meteoru. Kosmiczna "skała" działa jak szybko poruszający się spychacz, który pcha przed sobą gaz. W ten sposób wytraca prędkość, ale zyskuje energię. To dlatego może się rozgrzać do temperatury kilku tysięcy stopni Celsjusza. Tak, jest źródłem światła, ale to nie to światło widzimy na powierzchni Ziemi. Rozgrzany meteor przekazuje część swojej energii otoczeniu, przez które przelatuje, czyli powietrzu atmosferycznemu. Rozgrzane zaczyna intensywnie świecić. I to światło widzimy. Meteor przelatuje dalej, ale gaz świeci tak długo, aż się nie ochłodzi, co czasami trwa kilkanaście sekund. W pewnym momencie świetlny ślad urywa się. To znak, że w tym miejscu meteor całkowicie się spalił albo rozpadł na fragmenty mniejsze niż ziarenka piasku - dodaje.

Jest szansa na kolejne obserwacje

Na szczęście dla nas, pojawienie się bolidu na nocnym niebie nie jest zjawiskiem jednorazowym. Na danym obszarze możemy je obserwować nawet kilka razy w roku. Rzadkością są jednak bolidy dzienne. Sporym utrudnieniem jest również pogoda. Zachmurzenie, opady skutecznie utrudniają obserwację.

- Gdyby wziąć to wszystko pod uwagę, piękna pogoda, wczesny wieczór i jasny bolid zdarza się raz wiele miesięcy. Co nie znaczy, że kolejny nie pojawi się lada dzień. Szanse na pojawienie się bolidów rosną w czasie deszczów meteorów. Obecnie Ziemia przechodzi przez pozostałości po komecie 2P/Encke, czego efektem jest dość rzadki (średnio pięć "spadających gwiazd" na godzinę) rój Taurydów Północnych - podsumowuje Rożek.

Autor: Paula Wakuluk, Tomasz Rożek / Źródło: Nauka to lubię

Pozostałe wiadomości

Gdzie jest burza? W czwartek 10.07 w części Polski pojawiają się wyładowania atmosferyczne, którym towarzyszą opady deszczu oraz silny wiatr. Śledź aktualną sytuację pogodową w Polsce w tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Niespokojna aura w części kraju

Gdzie jest burza? Niespokojna aura w części kraju

Źródło:
tvnmeteo.pl

W TVN24+ ruszył "Podcast o końcu świata" Magdy Łucyan. W programie reporterka "Faktów" TVN, wraz z gośćmi, będzie szeroko omawiała kwestie zmian klimatu, wokół których narasta niebezpieczna dezinformacja.

Ruszył "Podcast o końcu świata"

Ruszył "Podcast o końcu świata"

Źródło:
TVN24

W niektórych regionach Polski nadal będzie intensywnie padać - ostrzega Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. W mocy są żółte i pomarańczowe alarmy. Sprawdź szczegóły.

Obfite opady. Ostrzeżenia IMGW

Obfite opady. Ostrzeżenia IMGW

Źródło:
IMGW

W związku z utrzymującymi od wtorku opadami deszczu Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia hydrologiczne pierwszego, drugiego i trzeciego - najwyższego - stopnia.

Wciąż może dojść do podtopień

Wciąż może dojść do podtopień

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Stan wody w rzekach w Polsce. Po obfitych opadach deszczu, które przyniósł nam niż genueński Gabriel, wzrósł poziom wody. Na czterech stacjach hydrologicznych przekroczone zostały stany ostrzegawcze.

Stan wody w rzekach. Najnowsze informacje

Stan wody w rzekach. Najnowsze informacje

Źródło:
IMGW

Władze Stanów Zjednoczonych przygotowują się na walkę z muchą śrubową, groźnym pasożytem zwierząt i ludzi, który pojawił się w Meksyku. Departament Rolnictwa USA planuje wyhodować miliony wysterylizowanych samców tego gatunku i wypuścić je z samolotów.

Wyhodują miliony much i zrzucą je z samolotów

Wyhodują miliony much i zrzucą je z samolotów

Źródło:
CNN

W środkowym Teksasie wciąż trwają poszukiwania osób zaginionych w powodzi błyskawicznej. - To ogromna tragedia, ale mogło być o wiele gorzej - powiedział policjant z miasta Kerrville.

"Słyszę krzyki ludzi. Prześladują mnie"

"Słyszę krzyki ludzi. Prześladują mnie"

Źródło:
CNN, Reuters

Blisko tysiąc razy interweniowali w środę strażacy w związku z ulewnymi opadami deszczu - poinformował rzecznik prasowy Komendanta Głównego PSP Karol Kierzkowski. Większość akcji przeprowadzono w południowych i centralnych regionach.

Ulewy i burze w Polsce. Bilans interwencji

Ulewy i burze w Polsce. Bilans interwencji

Źródło:
PAP

Pogoda na dziś. W czwartek 10.07 będzie się chmurzyć, poza tym popada deszcz, miejscami dość mocno. Na termometrach zobaczymy maksymalnie 24 stopnie.

Pogoda na dziś - czwartek 10.07. Nadal będzie padać, miejscami mocno

Pogoda na dziś - czwartek 10.07. Nadal będzie padać, miejscami mocno

Źródło:
tvnmeteo.pl

W najbliższych dniach pogodę w Polsce nadal będzie kształtował niż Gabriel. Prognozowane są opady, ale nie stwarzające już większych zagrożeń. Pojawią się też burze. W weekend termometry sięgną miejscami 25 stopni.

Kiedy przestanie padać. Pogoda na pięć dni

Kiedy przestanie padać. Pogoda na pięć dni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Sławosz Uznański-Wiśniewski przebywa w ramach misji Axiom 4 na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Polska Agencja Kosmiczna (POLSA) podała, że stan realizacji celów misji to 87 procent.

Polak na ISS. Misja wykonana w 87 procentach

Polak na ISS. Misja wykonana w 87 procentach

Źródło:
PAP

Niż genueński Gabriel przyniósł części kraju obfite opady deszczu. Padało tak mocno, że na jedenastu stacjach hydrologicznych padł rekord dobowego opadu deszczu.

Na tych stacjach padł rekord dobowego opadu deszczu

Na tych stacjach padł rekord dobowego opadu deszczu

Źródło:
IMGW, PAP

Co najmniej dziesięć osób zginęło, a kilka samochodów runęło do rzeki po zawaleniu się mostu w zachodnim stanie Gudźarat w Indiach. Do tragedii doszło w czasie intensywnych opadów deszczu w dystrykcie Vadodara.

Auta runęły do rzeki. Nie żyje co najmniej 10 osób

Auta runęły do rzeki. Nie żyje co najmniej 10 osób

Źródło:
PAP

We wtorek południową część stanu Nowy Meksyk w USA nawiedziła powódź błyskawiczna. Lokalne władze poinformowały o co najmniej trzech ofiarach śmiertelnych, w tym dwójce dzieci. Żywioł niszczył wszystko, co spotkał na swojej drodze. Na jednym z nagrań widać, jak rwąca woda porywa i doszczętnie niszczy jeden z domów.

Woda porwała budynek. "Byłam w tym domu i mam z nim wspomnienia"

Woda porwała budynek. "Byłam w tym domu i mam z nim wspomnienia"

Źródło:
CNN

W związku z intensywnymi, nawalnymi opadami deszczu aż 10 województw jest objętych alertem wydawanym przez Rządowe Centrum Bezpieczeństwa. Przedstawiciele RCB zaznaczają jednak, że może dojść do sytuacji, gdy nie otrzymamy SMS-owego ostrzeżenia, pomimo że przebywamy na zagrożonym terenie.

Dlaczego niektórzy mogą nie otrzymać alertu RCB?

Dlaczego niektórzy mogą nie otrzymać alertu RCB?

Źródło:
PAP

Co najmniej kilkadziesiąt osób zostało rannych w wyniku burzy, jaka nawiedziła chorwackie miasto Split. Żywioł przyniósł intensywne opady deszczu oraz wiatr, który powalał drzewa i łamał gałęzie. Na Kontakt24 otrzymaliśmy materiały ze sparaliżowanego miasta.

Gwałtowna burza na chorwackim wybrzeżu. Rannych jest kilkadziesiąt osób

Gwałtowna burza na chorwackim wybrzeżu. Rannych jest kilkadziesiąt osób

Źródło:
PAP, Kontakt24

Ponad 60-letni mężczyzna w piątek nie wrócił ze swojej plantacji na wyspie Sulawesi w Indonezji, a rodzina zgłosiła jego zaginięcie. Dzień później mieszkańcy wioski, którzy przeszukiwali okolicę, odnaleźli jego ciało w brzuchu ośmiometrowego pytona. Gad został przez nich zabity, bo wzbudzał podejrzenia swoim nietypowym wyglądem.

Ośmiometrowy pyton połknął rolnika

Ośmiometrowy pyton połknął rolnika

Źródło:
NDTV, Antara News

Naukowcy odkryli na Krecie bakterię, która może pomóc w zwalczaniu komarów. W testach laboratoryjnych okazała się mieć stuprocentową skuteczność w zabijaniu larw tych owadów.

Odkryto bakterię, która zabija komary. Stuprocentowa skuteczność

Odkryto bakterię, która zabija komary. Stuprocentowa skuteczność

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Co najmniej 1200 interwencji przeprowadzili w poniedziałek strażacy z samego tylko Podkarpacia po nawałnicy, która przetoczyła się nad regionem. Skutki burz straż usuwała przez całą noc także w innych regionach Polski - łącznie wyjeżdżano do akcji 2200 razy. W jednym miejscu konieczna była prewencyjna ewakuacja obozu harcerskiego.

Setki strażaków w akcji. Ranni, ewakuacja i duże straty

Setki strażaków w akcji. Ranni, ewakuacja i duże straty

Źródło:
PAP

Grecja od niedzieli zmaga się z falą upałów - we wtorek w niektórych miejscach temperatura może osiągnąć 42 stopnie Celsjusza. Gorąco jest m.in. w Atenach, stolicy kraju. Z tego powodu władze podjęły decyzję o zamknięciu słynnego zabytku na część dnia.

Znany zabytek zamknięty na część dnia z powodu upałów

Znany zabytek zamknięty na część dnia z powodu upałów

Źródło:
PAP, Reuters

Setki pszczół zaatakowały ludzi na ulicy w miejscowości Aurillac w południowej Francji. Obrażenia odniosły 24 osoby, trzy z nich przewieziono do szpitala w stanie krytycznym. Media podkreślają, że tego typu ataki pszczół na ludzi to rzadkość.

Pszczoły zaatakowały we francuskim mieście, wielu rannych

Pszczoły zaatakowały we francuskim mieście, wielu rannych

Źródło:
Guardian, BFM TV, France Bleu, franceinfo.fr

Sławosz-Uznański Wiśniewski ma za sobą już jedenaście dni misji IGNIS. Polski astronauta osiągnął podstawowe cele w ponad 80 procentach. W poniedziałek Polak połączył się z Warszawą, a dziś zrobi to ponownie.

Halo, Warszawa! Raport z misji IGNIS

Halo, Warszawa! Raport z misji IGNIS

Źródło:
PAP

Przez Europę przechodzi burzowy front atmosferyczny. We wtorek w kilkunastu regionach Włoch obowiązują alerty pogodowe. Silne burze przeszły przez Węgry, gdzie doszło do przerw w dostawie prądu i wody, a także paraliżu kolei i lotniska.

Burze nad Europą. Alerty pogodowe i paraliż kolei

Burze nad Europą. Alerty pogodowe i paraliż kolei

Źródło:
PAP

Zalany terminal i zablokowane pasy startowe - to skutki burzy, jaka przeszła dziś nad największym międzynarodowym lotniskiem na Węgrzech. Przez załamanie pogody port lotniczy im. Ferenca Liszta w Budapeszcie wstrzymał prace na niecałe dwie godziny. Część lecących do stolicy Węgier samolotów została przekierowana do innych miast.

Burza sparaliżowała europejskie lotnisko

Burza sparaliżowała europejskie lotnisko

Źródło:
PAP, dailynewshungary.com