Zielone światło dla Fit for 55. Co trzeba wiedzieć?

Źródło:
PAP, TVN24
Unia Europejska odchodzi od aut spalinowych
Unia Europejska odchodzi od aut spalinowychTVN24
wideo 2/6
Unia Europejska odchodzi od aut spalinowychTVN24

Kluczowe dyrektywy i rozporządzenia pakietu Fit for 55 zostały zaakceptowane przez Radę Unii Europejskiej. Są to konkretne akty prawne ukierunkowane na ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55 procent do 2030 roku (w porównaniu z rokiem 1990) i osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku. Nie wszystkie rozwiązania mają poparcie wszystkich członków rządu. Solidarna Polska chce uchwały Sejmu wyrażającej sprzeciw wobec zakazu rejestracji w UE nowych samochodów spalinowych od 2035 r. Wyjaśniamy, co oznacza przyjęcie pakietu.

Główne regulacje dotyczą m.in. reformy unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS), nowego granicznego mechanizmu węglowego (CBAM), a także utworzenia Społecznego Funduszu Klimatycznego (SCF).

Założenia pakietu Fit for 55

Reforma systemu handlu emisjami zakłada, że sektory już objęte systemem mają do 2030 roku obniżyć poziom emisji gazów cieplarnianych o 62 proc. w porównaniu z poziomem w roku 2005. Nastąpi też stopniowe wycofywanie bezpłatnych uprawnień do emisji w latach 2026–2034. Ponadto powstanie odrębny system ETS II dla paliw, które wykorzystuje się w transporcie drogowym i do ogrzewania budynków. W ramach systemu UE wprowadzi opłaty od emisji gazów cieplarnianych z tych sektorów w 2027 roku lub w 2028 roku, jeżeli ceny energii będą wyjątkowo wysokie. Do ETS zostaną włączone też emisje gazów cieplarnianych z sektora żeglugi morskiej. Kolejna regulacja dotyczy przepisów o nowym unijnym mechanizmie dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM). Obejmie on takie towary, jak żelazo, stal, cement, aluminium, nawozy, elektryczność i wodór. Importerzy wspomnianych towarów będą musieli zapłacić różnicę pomiędzy opłatą emisyjną w kraju produkcji a ceną uprawnień do emisji w unijnym ETS. CBAM będzie wprowadzany stopniowo w latach 2026–2034, w miarę jak będą wycofywane bezpłatne uprawnienia do emisji w ETS. Utworzenie w 2026 roku unijnego Społecznego Funduszu Klimatycznego ma służyć wspieraniu gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw i użytkowników transportu, którzy są "szczególnie dotknięci przez ubóstwo energetyczne i transportowe".

Solidarna Polska: mamy historycznie zły dzień dla Polski

W poprzednim tygodniu posłowie Solidarnej Polski krytykowali przyjęte przez Parlament Europejski dyrektywy i rozporządzenia z pakietu "Fit for 55".

- Mamy historycznie zły dzień dla Polski, dla całej Unii Europejskiej - podkreślił wiceminister klimatu i środowiska Jacek Ozdoba na konferencji prasowej w Sejmie. - Parlament Europejski podjął decyzję, która będzie kosztowała gigantyczne kwoty dla każdego z nas - oświadczył. Wiceminister rolnictwa Janusz Kowalski przypomniał, że "11 grudnia 2020 roku mówił: "weto albo śmierć". - Niestety, 18 kwietnia 2023 roku rozpoczyna się ta śmierć - ocenił. Zdaniem polityka Solidarnej Polski "brak weta 858 dni temu powoduje to, że dzisiaj kończy się ta Unia Europejska, którą znamy".

We wtorek politycy Solidarnej Polski przedstawili projekt uchwały, w którym domagają się wyrażenia sprzeciwu Polski wobec wprowadzenia zakazu rejestracji nowych samochodów spalinowych.

Fit for 55 - co trzeba wiedzieć?

Maciej Sokołowski, korespondent TVN24, wyjaśnił, że pakiet "Fit for 55", czyli "Gotowi na 55", to nie jest jedna dyrektywa lub rozporządzenia, ale zbiorcza nazwa dla całego zestawu różnego rodzaju przepisów klimatycznych, które mają przygotować Unię Europejską do neutralności klimatycznej. 55 oznacza pierwszy przystanek na drodze do neutralności, czyli ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 55 proc. do roku 2030. Co wchodzi w skład "Fit for 55"? W skład "Fit for 55 wchodzi cały zestaw reform, dotyczących między innymi: - reformy ETS (systemu handlu emisjami), - Społecznego Funduszu Klimatycznego,  - redukcji emisji w budownictwie (ocieplanie budynków, ogrzewanie, efektywność energetyczna), - redukcji emisji w transporcie (silniki spalinowe), - mechanizmu wyrównania cen na granicach zewnętrznych  - zalesiania. Jak przyjmowane są przepisy? Kolejne rozporządzenia lub dyrektywy przyjmowane są w normalnym trybie większością głosów. Każda z kwestii przechodzi oddzielnie całą procedurę głosowania w Radzie i Parlamencie - więc nie ma możliwości wetowania takich przepisów.

Można budować większość do zablokowania takich przepisów w Radzie Europejskiej lub odrzucenia ich w Parlamencie Europejskim, ale nie można ich zablokować samodzielnie.

Polska zresztą głosuje przeważnie przeciw takim przepisom. Tak, jak ostatnio o zakazie silników spalinowych, gdzie przegraliśmy 26 do 1. Polska jest przegłosowywana, więc głosowanie przegrywamy i przepisy wchodzą w życie. Kiedy możliwe było weto? Weto możliwe jest na Radzie Europejskiej, czyli na szczycie Unii Europejskiej. Taka decyzja zapadła w grudniu 2020 roku, gdy zawarto porozumienie w sprawie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55 procent do 2030 roku. Polska wtedy nie zgłaszała sprzeciwu, premier Morawiecki zgodził się na porozumienie.   Czy można zgłosić wniosek do TSUE? Zawsze można zaskarżyć rozporządzenie do TSUE, trudno jednak znaleźć w tej sprawie przesłanki proceduralne.

Wszystkie rozporządzenia wchodzą w życie zgodnie z prawem Unii Europejskiej, przechodzą przez całą ścieżkę legislacyjną i są akceptowane przez większość krajów Unii Europejskiej. Często przez wszystkie z wyjątkiem Polski.

Trudno też mówić o przesłankach merytorycznych, jeśli trzeba by pozwać zarówno Komisję Europejską, Parlament Europejski, jak i wszystkie inne kraje, argumentując, że złamały prawo, przyjmując przepisy, które się Polsce nie podobają. 

Argumentem, po który w tej sytuacji będzie sięgnąć Polska, będzie z pewnością przekroczenie traktatów, czyli oskarżanie Unii Europejskiej, że wychodzi poza swoje kompetencje, decydując o polityce energetycznej poszczególnych państw. Co jeszcze można zrobić, by zablokować przepisy? W wielu z tych rozporządzeń wpisano też hamulce awaryjne. Na przykład decyzję o silnikach elektrycznych czeka rewizja po 2 latach. Decyzję o reformie ETS może odsunąć w czasie wysoka cena gazu. Polska musiałaby do czasu rewizji przepisów zbudować koalicję państw, które poparłyby sprzeciw wobec takich rozwiązań..  Jak odczytywać słowa o wetowaniu? Jako element kampanii wyborczej. Wszystkie zmiany w ramach pakietu "Fit for 55" będą kosztowne, szczególnie dla krajów, które zmarnowały pieniądze pochodzące z handlu emisjami (ETS) i nie inwestują w nowe zielone technologie. Na przykład przyjęte dziś przepisy nakazują, by pieniądze ze sprzedaży praw do emisji przeznaczać na zielone inwestycje. Czytaj też: Koniec aut spalinowych. Jest zgoda unijnych państw

Autorka/Autor:jr, Maciej Sokołowski/ams

Źródło: PAP, TVN24

Źródło zdjęcia głównego: artjazz/Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Zakład w Raciborzu zostanie zamknięty - poinformowała w komunikacie firma Henkel. Jak dodano, "trudna decyzja" w tej sprawie została spowodowana "zmieniającym się zapotrzebowaniem konsumentów i koniecznością adaptacji oferty". W zakładzie zatrudnionych jest 159 osób.

Niemiecki gigant zamyka fabrykę w Polsce. "Trudna decyzja"

Niemiecki gigant zamyka fabrykę w Polsce. "Trudna decyzja"

Źródło:
tvn24.pl

Wiceminister rozwoju i technologii Michał Jaros wyjaśnił, że projekt rozporządzenia w sprawie obowiązkowego montażu wind nie będzie dotyczył istniejących już budynków.

Obowiązkowe windy. Wiceminister wyjaśnia

Obowiązkowe windy. Wiceminister wyjaśnia

Źródło:
PAP

Chcemy w ramach pilotażu skróconego czasu pracy sprawdzić, co i jak działa, w jakich branżach, w jakiej wielkości firmach - powiedziała w rozmowie z TVN24 ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. Stwierdziła, że szukane są rozwiązania "szyte na miarę". Eksperci zwracają natomiast uwagę na wyzwania związane z wprowadzeniem takiego modelu.

Weekend może zaczynać się w czwartek

Weekend może zaczynać się w czwartek

Źródło:
TVN24, PAP

Jeżeli prezydent Andrzej Duda chce zapewnić niskie ceny energii, zarówno teraz, jak i w przyszłości, powinien podpisać ustawę wiatrakową - powiedziała na konferencji szefowa resortu klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska, apelując do prezydenta o podpis pod ustawą. Głos w tej sprawie zabrał także rzecznik rządu Adam Szłapka.

Prezydent Duda o "wymuszaniu" podpisu. Jest reakcja

Prezydent Duda o "wymuszaniu" podpisu. Jest reakcja

Źródło:
PAP

Sieci paliwowe w kraju mają specjalne promocje i rabaty z okazji nadchodzących wakacji. Oto, czego możemy się spodziewać na stacjach paliw, między innymi Orlenu, BP czy Shellu. Według zapowiedzi obniżki mogą sięgnąć nawet 40 groszy na litrze.

Wakacyjne promocje na stacjach paliw

Wakacyjne promocje na stacjach paliw

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Główny Inspektorat Farmaceutyczny (GIF) wycofał z obrotu w całym kraju cztery partie leku Magne B6 z powodu niezgodności z wymogami jakościowymi. Produkt może stanowić zagrożenie dla zdrowia pacjentów ze względu na brak oczekiwanej skuteczności.

Partie popularnego leku wycofane. "Realne zagrożenie dla zdrowia"

Partie popularnego leku wycofane. "Realne zagrożenie dla zdrowia"

Źródło:
tvn24.pl, PAP

W maju ceny kawy w sklepach znacząco wzrosły. Mielona była droższa o ponad 25 procent w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku, a rozpuszczalna podrożała o ponad 20 procent.

Cena produktu ostro w górę. "Dwa czynniki"

Cena produktu ostro w górę. "Dwa czynniki"

Źródło:
PAP

Banki i SKOK-i w maju udzieliły o niemal 24 procent więcej kredytów mieszkaniowych, a ich wartość była większa o ponad 30 procent wobec maja 2024 - podało Biuro Informacji Kredytowej.

Ogromne zainteresowanie wśród klientów. Skokowy wzrost

Ogromne zainteresowanie wśród klientów. Skokowy wzrost

Źródło:
PAP

Sławosz Uznański-Wiśniewski w środę wystartował z Przylądka Canaveral i został drugim w historii Polakiem w kosmosie. To wielki sukces i wyróżnienie, na które pracował niemal całe życie. Ale bycie astronautą to także wysokie wynagrodzenie. Ile Sławosz Uznański-Wiśniewski może zarobić dzięki swojej kosmicznej misji?

Kosmiczne pieniądze za kosmiczny lot? Tyle może zarobić polski astronauta

Kosmiczne pieniądze za kosmiczny lot? Tyle może zarobić polski astronauta

Źródło:
tvn24.pl, Space Insider

Sejm uchwalił nowelizację tak zwanej ustawy wiatrakowej, która między innymi zmniejsza minimalną odległość turbin wiatrowych od zabudowań do 500 metrów. W nowelizacji znalazły się również zapowiadane przez premiera Donalda Tuska przepisy dotyczące zamrożenia cen energii do końca roku na poziomie 500 złotych netto za megawatogodzinę. Obecnie obowiązujące mrożenie cen wygasa z końcem września.

Zapowiedź Tuska w sprawie cen prądu, jest decyzja posłów

Zapowiedź Tuska w sprawie cen prądu, jest decyzja posłów

Źródło:
PAP

Plan wprowadzenia dodatkowych ograniczeń w handlu alkoholem jest coraz bliżej finalizacji. Jak ustaliła "Rzeczpospolita", rozważany jest całkowity zakaz sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych - poinformowano w czwartkowym wydaniu dziennika.

Tu sprzedaż alkoholu może zostać zakazana

Tu sprzedaż alkoholu może zostać zakazana

Źródło:
PAP

Śmieszne memy na Instagramie albo nauka za oceanem - czy przed takim wyborem staną za chwilę młodzi naukowcy z Polski i innych krajów planujący stypendia w USA? Amerykańska ambasada ogłosiła właśnie, że ludzie ubiegający się o taką wizę powinni otworzyć swoje konta w mediach społecznościowych - tak żeby urzędnik migracyjny mógł zobaczyć, co tam publikują. Wcześniej w mediach pojawiły się informacje o zablokowaniu wjazdu jednego z turystów z powodu mema w telefonie.

Odmówiono mu wjazdu do USA przez mema? Urząd zabiera głos

Odmówiono mu wjazdu do USA przez mema? Urząd zabiera głos

Źródło:
TVN24

Żaden pojedynczy czynnik ani post w mediach społecznościowych nie decyduje o wyniku postępowania wizowego - przekazała tvn24.pl ambasada USA w Warszawie, pytana o szczegóły nowych zasad. We wtorek amerykańska ambasada podała, że osoby ubiegające się o wizę w celu podjęcia nauki w USA "powinny zmienić ustawienia prywatności swoich kont w mediach społecznościowych na publiczne".

Nowe zasady wizowe. Ambasada USA wyjaśnia

Nowe zasady wizowe. Ambasada USA wyjaśnia

Źródło:
tvn24.pl

Wrzucając do nowelizacji ustawy wiatrakowej poprawkę w sprawie mrożenia cen energii, premier Donald Tusk próbuje wymusić podpis prezydenta pod tą ustawą - ocenił prezydent Andrzej Duda.

Prezydent Duda: premier próbuje wymusić na mnie podpis

Prezydent Duda: premier próbuje wymusić na mnie podpis

Źródło:
PAP

Wraz z początkiem lipca rusza nabór wniosków o wypłatę świadczenia na wyprawkę szkolną dla dzieci - informuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Jak dodaje, osoby, które złożą wniosek do końca sierpnia, otrzymają świadczenie do 30 września.

Dodatkowe pieniądze dla rodziców. Wkrótce nabór wniosków

Dodatkowe pieniądze dla rodziców. Wkrótce nabór wniosków

Źródło:
tvn24.pl

- Hiszpania chce jazdy na gapę. To okropne - stwierdził Donald Trump na koniec szczytu NATO w Hadze. Prezydent USA dodał, że zmusi Hiszpanię, by zapłaciła "dwa razy więcej" niż jej zobowiązanie do wydatków obronnych w ramach negocjacji handlowych.

Donald Trump: sprawimy, że zapłacą dwa razy więcej

Donald Trump: sprawimy, że zapłacą dwa razy więcej

Źródło:
PAP

Shell prowadzi wstępne rozmowy w sprawie przejęcia BP - informuje "Wall Street Journal", powołując się na osoby zaznajomione ze sprawą. Byłaby to największa transakcja na rynku paliwowym od dziesięcioleci. Wartość ewentualnej umowy szacuje się na 80 miliardów dolarów.

Potężna fuzja na horyzoncie. Akcje wystrzeliły

Potężna fuzja na horyzoncie. Akcje wystrzeliły

Źródło:
"WSJ", Reuters

Polski sektor obronny, wraz z siłami zbrojnymi i zapleczem technicznym, czeka poważne wyzwanie. Jak wynika z raportu firmy doradczej Deloitte, do 2035 roku będzie potrzebował niemal ćwierć miliona nowych pracowników. Jednocześnie w tym samym czasie liczba osób w wieku produkcyjnym spadnie o 800 tysięcy.

Potrzebnych będzie ćwierć miliona pracowników

Potrzebnych będzie ćwierć miliona pracowników

Źródło:
PAP

Ministerstwo Finansów pracuje nad podatkiem dotyczącym odsetek od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim - poinformował w środę minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że przychody do budżetu w 2026 roku z tego tytułu mogłyby sięgnąć nawet poziomu dwóch miliardów złotych.

Minister finansów zapowiada nowy podatek

Minister finansów zapowiada nowy podatek

Źródło:
PAP

Podczas środowej sesji spadają kursy banków notowanych na warszawskiej giełdzie. Wcześniej minister finansów Andrzej Domański poinformował, że w jego resorcie trwają prace "nad specjalnym podatkiem dotyczącym odsetek od rezerwy obowiązkowej, utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim".

Akcje w dół po słowach ministra

Akcje w dół po słowach ministra

Źródło:
tvn24.pl

Warner Bros. Discovery miał w maju największy udział w oglądalności wśród dystrybutorów treści wideo w Polsce - podał Presserwis, powołując się na badanie All Screens Video Landscape Nielsena.

Warner Bros. Discovery na czele dystrybutorów treści wideo w Polsce

Warner Bros. Discovery na czele dystrybutorów treści wideo w Polsce

Źródło:
tvn24.pl