Autobusy, laptopy, zmiany w prawie pracy i elektrownia atomowa. Co rząd obiecał w KPO?

Źródło:
TVN24 Biznes
Co znajduje się w KPO? Relacja Macieja Sokołowskiego
Co znajduje się w KPO? Relacja Macieja Sokołowskiego
wideo 2/14
sokolowski

Polski rząd od ponad roku czeka na akceptację Krajowego Planu Odbudowy przez Komisję Europejską. Wygląda, że wkrótce się to zmieni i Bruksela da zielone światło na uruchomienie miliardów euro dla Polski. Co znalazło się w dokumencie, który dostała KE?

Wniosek o akceptację polskiego KPO rząd wysłał 3 maja 2021 roku. Od tego czasu kilka razy można było usłyszeć zapewnienia przedstawicieli władzy, że zgoda Brukseli na uruchomienie środków z unijnego Funduszu Odbudowy jest na wyciągnięcie ręki i do dogadania pozostały ostatnie szczegóły. Tymczasem czas upływał, kolejne kraje otrzymywały pierwsze pieniądze - niedawno informowaliśmy o wypłaconych niemal 100 mld euro - a Polska, podobnie jak m.in. Węgry, nie otrzymała ani centa. 

Opóźnienie wynika z oporu władz w spełnieniu postawionych przez KE warunków związanych z praworządnością. Bruksela domagała się m.in. likwidacji nieuznawanej Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego i przywrócenia do pracy sędziów zwolnionych niezgodnie z prawem. Dopiero w połowie maja tego roku rzecznik rządu Piotr Mueller poinformował o osiągniętym z Komisją Europejską porozumieniu w sprawie tzw. kamieni milowych. Kilka dni temu Sejm zdecydował, że Izbę Dyscyplinarną zastąpi Izba Odpowiedzialności Zawodowej, a na czwartek, 2 czerwca, zapowiedziana jest wizyta w Polsce szefowej KE Ursuli von der Leyen, która ma ogłosić zgodę Brukseli na nasz KPO.

O co chodzi z Krajowym Planem Odbudowy

Co się znalazło w KPO?

Z unijnego Funduszu Obudowy Polska ma do dyspozycji w sumie 58 mld euro. Na razie rząd chce skorzystać z całości środków finansowych przekazywanych jako bezzwrotne (czyli 23,9 mld euro) oraz z 12,1 mld euro z części pożyczkowej. Łącznie w ramach KPO zaplanowano więc wydatkowanie 36 mld euro.

W KPO znalazły się informacje, na co Polska chce przeznaczyć te pieniądze. Zapowiedziano jednocześnie zmiany w przepisach, które wydatkowania unijnych środków nie wymagają, natomiast mają ułatwić odbudowę gospodarki po kryzysie wywołanym przez COVID-19. Wszystko to w zgodzie z wytycznymi Komisji Europejskiej, stąd nacisk na cyfryzację (to słowo pada w Krajowym Planie Odbudowy 800 razy) oraz zieloną transformację gospodarki (słowo "zielone" pada prawie 350 razy).

W sumie dokument, w wielu miejscach bardzo ogólny, liczy aż 500 stron.

Krajowy Plan Odbudowygov.pl

Energetyka i zielona transformacja

Jeśli chodzi o zieloną transformację, w dokumencie, który rząd wysłał do Brukseli - finalnej wersji, którą zatwierdzić ma KE, na razie nie znamy - znalazło się m.in. stopniowe wygaszanie kopalń węgla kamiennego do 2049 roku, uruchomienie w 2033 r. elektrowni jądrowej (finansowanej spoza środków Funduszu Obudowy), obowiązek instalacji u 80 proc. do końca 2028 r. liczników ze zdalnym odczytem zużycia energii elektrycznej. Ma to związek z potrzebą zwiększania efektywności wykorzystania wyprodukowanej energii.

W KPO pojawiła się też zapowiedź odejścia od spalania węgla w gospodarstwach domowych w miastach do 2030 r., zaś na obszarach wiejskich do 2040 r.

Jednocześnie w większym stopniu mają być w Polsce wykorzystywane odnawialne źródła energii. W KPO znalazły się deklaracje wprowadzenia rozwiązań zwiększających możliwość inwestowania w elektrownie wiatrowe zarówno na wodzie, jak i na lądzie. To ostatnie rząd PiS od kilku lat blokuje za pomocą tzw. ustawy 10H.

Elektryczne autobusy, nowe pociągi

Zdaniem rządu niewystarczający jest udział pojazdów transportu zbiorowego zasilanych paliwami alternatywnymi, w tym pojazdów elektrycznych – z blisko 12 tys. autobusów komunikacji miejskiej jedynie około 450 stanowią autobusy elektryczne. W związku z tym finansowane mają być inwestycje w zakup zero- i niskoemisyjnego taboru. Do końca 2023 roku na ulicach polskich miast ma pojawić się kolejnych 400 takich autobusów, a do 2026 roku - w sumie 1580.

Jednocześnie zapowiedziano wprowadzenie obowiązku nakazującego większym miastom (powyżej 100 tys. mieszkańców) zamawianie od 2025 roku wyłącznie autobusów elektrycznych i na wodór. 

W KPO znalazła się też obietnica wprowadzenia obowiązkowych stref czystego transportu w miastach o liczbie mieszkańców powyżej 100 tys. - podczas konsultacji projektu w tej sprawie rząd wycofał się jednak z takiej zmiany.

W planach są też inwestycje w pasażerski tabor kolejowy, przy czym wsparcie będą mogły otrzymać jedynie pojazdy zeroemisyjne, tj. zasilane energią elektryczną lub hybrydowe, wykorzystujące obok energii elektrycznej inne zeroemisyjne rozwiązania oraz wyposażone w system ERTMS. W wysłanym do Brukseli dokumencie poinformowano o planowanym wsparciu finansowym PKP Intercity SA w zakupie 38 pociągów PUSH-PULL tzn. 7-wagonowych składów piętrowych wraz z 45 lokomotywami wielosystemowymi. Wsparcie dla taboru do przewozów regionalnych (około 70 pociągów) ma zostać udzielone w ramach postępowania konkursowego.

Zmiany w prawie pracy

W KPO zaproponowano inne uregulowanie kwestii dotyczących ubezpieczenia zdrowotnego. "Oddzielenie statusu osoby bezrobotnej od ubezpieczenia zdrowotnego spowoduje, że jako osoby bezrobotne lub poszukujące pracy będą rejestrowały się tylko osoby rzeczywiście poszukujące zatrudnienia lub innej formy wsparcia oferowanego przez urząd. Powyższe rozwiązanie umożliwi lepsze wykorzystanie potencjału pracowników publicznych służb zatrudnienia, co przełoży się na bardziej efektywną pomoc na rzecz osób bezrobotnych i pracodawców" - wyjaśniono.

Zapowiedziano także "doskonalenie elastycznych formy organizacji czasu pracy" oraz wprowadzenie przepisów dotyczących pracy zdalnej. Projekt w tej drugiej sprawie rząd przyjął w maju.

Wśród tzw. kamieni milowych, jak informował niedawno "Dziennik Gazeta Prawna", znalazło się także szersze oskładkowanie pracy wykonywanej na podstawie umów cywilnoprawnych. Polska miała zobowiązać się, że takie rozwiązanie będzie obowiązywać od początku przyszłego roku. Według dziennika zmiany obejmą wyłącznie zlecenia (pełne składki od drugiego i kolejnych zleceń), a rząd chce ponadto przesunąć termin ich wdrożenia na początek 2024 roku.

W KPO pojawiła się także zapowiedź wprowadzenia zachęt do pozostawania na rynku pracy pomimo osiągnięcia ustawowej granicy wieku emerytalnego. Jako rozwiązanie wskazano "automatyczne obniżenie wysokości podatku dochodowego od wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę i umowy zlecenia dla osób, które osiągnęły prawo do przejścia na emeryturę, jednak zdecydują się na kontynuację zatrudnienia".  Następnie ta kwota miałaby trafiać na indywidualne konto emerytalne pracownika. Zmiany te zostały zapowiedziane przed wejściem w życie Polskiego Ładu, który wprowadza inne rozwiązania dotyczące pracujących emerytów.

Laptopy w szkołach

W ramach KPO zadeklarowano ponadto przyspieszenie rozwoju szybkiego internetu w Polsce. Chodzi o to, by zwiększyć odsetek gospodarstw domowych w zasięgu dostępu do internetu o przepustowości co najmniej 100 Mb/s z 61,3 proc. w 2019 r. do 100 proc. w 2025 r. Rezultatem ma być również wzrost odsetka osób korzystających z internetu w kontaktach z administracją publiczną z 42 proc. w 2020 r. do co najmniej 60 proc. w roku 2026.

Jednocześnie wskazano na konieczność wprowadzenia standardów wyposażenia szkół w "infrastrukturę cyfrową, umożliwiającą korzystanie z narzędzi cyfrowych na wyrównanym poziomie w każdej szkole". Ma to pomóc w wyrównywaniu szans edukacyjnych uczniów w całej Polsce.

W związku z tym środki unijne mogą zostać przeznaczone na zakup nawet 1,2 mln laptopów do szkół, co ma podnieść wskaźnik liczby uczniów przypadających na 1 laptop z poziomu 9 uczniów na 1 laptop do poziomu 4 uczniów na 1 laptop. Decyzja ostateczna będzie należała do samorządów, które mogą też się zdecydować na wyposażenie sal lekcyjnych w zestawy dla nauczycieli do prowadzenia lekcji zdalnej czy inwestycję w szybkie łącze internetowe.

Krajowy Plan Odbudowy

Autorka/Autor:/dap

Źródło: TVN24 Biznes

Pozostałe wiadomości

Podniesienie kwoty świadczenia z funduszu alimentacyjnego z 500 do 1000 złotych miesięcznie zakłada nowelizacja ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, którą w czwartek uchwalił Sejm. Nowela trafi teraz pod obrady Senatu.

Kwota świadczenia ma wzrosnąć o 100 procent. Sejm daje zielone światło

Kwota świadczenia ma wzrosnąć o 100 procent. Sejm daje zielone światło

Źródło:
PAP

Sejm skierował w czwartek do prac w komisjach finansów i zdrowia dwa rządowe projekty zakładające obniżenie składki zdrowotnej płaconej przez przedsiębiorców oraz likwidację składki od zbycia środków trwałych. Projekt poselski autorstwa PiS dotyczący składki zdrowotnej Sejm w pierwszym czytaniu odrzucił.

Co ze składką zdrowotną? Trzy pomysły, trzy decyzje

Co ze składką zdrowotną? Trzy pomysły, trzy decyzje

Źródło:
PAP

Sejm uchwalił w czwartek nowelizację ustawy przesuwającej start systemu kaucyjnego w Polsce o dziewięć miesięcy - na 1 października 2025 roku. Nowela - poza zmianą terminu startu kaucji - wprowadza także szereg zmian usprawniających działanie systemu.

Rewolucja w sklepach przesunięta. Sejm za nowym terminem

Rewolucja w sklepach przesunięta. Sejm za nowym terminem

Źródło:
PAP

Gary Gensler, szef amerykańskiej komisji papierów wartościowych, regulującej także rynek kryptowalut, zapowiedział w czwartek rezygnację ze stanowiska. Wcześniej Donald Trump deklarował, że zwolni go już "pierwszego dnia" swoich rządów.

Szef SEC odchodzi. Ceny kryptowalut wystrzeliły

Szef SEC odchodzi. Ceny kryptowalut wystrzeliły

Źródło:
PAP

KIA Polska przekazała Urzędowi Ochrony Konkurencji i Konsumentów informację o akcji serwisowej modeli Optima HEV oraz Sportage - poinformował w czwartek UOKiK. Kampania objęła ponad 18 tysięcy pojazdów, w których może dojść do zwarcia elektrycznego i pożaru w komorze silnika.

Kolejne modele dużego producenta objęte akcją serwisową

Kolejne modele dużego producenta objęte akcją serwisową

Źródło:
PAP

Sejm uchwalił w czwartek ustawę okołobudżetową na 2025 rok, która zakłada między innymi 5-procentowe podwyżki dla nauczycieli początkujących oraz mechanizm uelastyczniający budżet, co ma uprawnić przeciwdziałanie skutkom między innymi powodzi.

Sejm uchwalił ustawę okołobudżetową. Będą podwyżki dla nauczycieli

Sejm uchwalił ustawę okołobudżetową. Będą podwyżki dla nauczycieli

Źródło:
PAP

Czwartkowe posiedzenie sejmowej komisji infrastruktury w sprawie problemów z pociągami Impuls firmy Newag zostało przerwane; ma być wznowione po zaproszeniu na nie przedstawicieli służb, między innymi ABW i CBA. Dyskusję wzbudziła obecność członków grupy hakerskiej i brak przedstawicieli Newagu.

Byli hakerzy, nie było przedstawicieli firmy. Posiedzenie w sprawie awarii pociągów przerwane

Byli hakerzy, nie było przedstawicieli firmy. Posiedzenie w sprawie awarii pociągów przerwane

Źródło:
PAP

"Pragnę poinformować, że w budżecie na przyszły rok proponujemy obcięcie wydatków na kancelarię Prezydenta, trybunał pani Przyłębskiej, IPN czy Krajową Radę Radiofonii i Telewizji - przekazał na portalu X premier Donald Tusk. "Mali pacjenci czekają na te pieniądze" - dodał szef rządu. W czwartek sejmowa komisja finansów publicznych przyjęła poprawkę do projektu przyszłorocznego budżetu, która ogranicza budżety 14 instytucji.

Premier: proponujemy obcięcie wydatków

Premier: proponujemy obcięcie wydatków

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Sejm zaakceptował ułatwienia w udzielaniu pomocy osobom i instytucjom, które ucierpiały we wrześniowej powodzi w południowo-zachodniej Polsce. Posłowie uchwalili przygotowane przez rząd zmiany do ustawy powodziowej i część zgłoszonych w drugim czytaniu poprawek.

Sejm przyjął rządowe zmiany w ustawie powodziowej

Sejm przyjął rządowe zmiany w ustawie powodziowej

Źródło:
PAP

Stany Zjednoczone nałożyły w czwartek restrykcje na 118 osób i podmiotów z sektora finansowego Rosji, w tym pełne sankcje na Gazprombank, ostatni duży rosyjski bank, który dotąd nie został objęty pełną blokadą - ogłosił w czwartek Biały Dom.

Największy rosyjski bank objęty sankcjami

Największy rosyjski bank objęty sankcjami

Źródło:
PAP

Google zapowiedział testowe usunięcie treści publikowanych przez media informacyjne między innymi z wyszukiwarki. Zmiana ma dotyczyć jednego procenta użytkowników. - Bardzo niepokoi nas, że Google zdecydował się na taki ruch - mówi w rozmowie z redakcją biznesową tvn24.pl Maciej Kossowski, prezes Związku Pracodawców Wydawców Cyfrowych.

"Opcja atomowa" w arsenale giganta. "Niepokoi nas, że Google zdecydował się na taki ruch"

"Opcja atomowa" w arsenale giganta. "Niepokoi nas, że Google zdecydował się na taki ruch"

Źródło:
tvn24.pl

Kolejne 224 miliony złotych z Krajowego Planu Odbudowy zostaną przekazane między innymi na nowoczesne laboratoria, żłobki oraz likwidację czarnych punktów na drogach - przekazała na portalu X ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Nowe środki z KPO. Ministra ujawniła, na co zostaną przekazane

Nowe środki z KPO. Ministra ujawniła, na co zostaną przekazane

Źródło:
PAP

Budżety czternastu instytucji państwowych zostaną obcięte - poprawka w tej sprawie do budżetu państwa na 2025 rok została przyjęta w czwartek przez Komisję Finansów Publicznych. Do formularza poprawki już w środę dotarł Radomir Wit, dziennikarz TVN24. Łącznie chodzi o kwotę 335,5 miliona złotych, która na mocy tej poprawki zostanie przesunięta na inne cele.

Komisja Finansów za wielkim cięciem budżetów

Komisja Finansów za wielkim cięciem budżetów

Źródło:
tvn24.pl

Konsultanci specjalizujący się w uzyskiwaniu dla klientów prawa do pobytu w obcych krajach ocenili, że po wyborach prezydenckich w USA z pytaniem o warunki udziału w europejskich programach "złotych wiz" zgłosiło się do nich czterokrotnie więcej Amerykanów niż w poprzednim tygodniu - podał CNN.

"Plan B" po zwycięstwie Trumpa. "Szukają drugiej opcji, czegoś jak polisa ubezpieczeniowa"

"Plan B" po zwycięstwie Trumpa. "Szukają drugiej opcji, czegoś jak polisa ubezpieczeniowa"

Źródło:
PAP

Kolejne 224 miliony złotych z Krajowego Planu Odbudowy zostaną przekazane między innymi na nowoczesne laboratoria, żłobki oraz likwidację czarnych punktów na drogach - przekazała na portalu X ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Nowe środki z KPO. Ministra ujawniła, na co zostaną przekazane

Nowe środki z KPO. Ministra ujawniła, na co zostaną przekazane

Źródło:
PAP

Polska, Litwa, Łotwa, a także Estonia przekazały Komisji Europejskiej wspólne pismo dotyczące wprowadzenia ceł na rosyjskie i białoruskie nawozy - podało Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Cła na nawozy z Rosji i Białorusi. Jest list do Brukseli

Cła na nawozy z Rosji i Białorusi. Jest list do Brukseli

Źródło:
PAP

Ze względu na olbrzymie zainteresowanie budową domowych instalacji OZE resort klimatu podjął decyzję o podwojeniu planowanego dofinansowania z programu FEnIKS do kwoty 1,7 miliarda złotych - przekazało Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Wsparcie będzie przeznaczone dla osób, które zdecydują się na zakup fotowoltaiki oraz magazynów energii.

Można otrzymać nawet 28 tysięcy. Resort o dodatkowych środkach

Można otrzymać nawet 28 tysięcy. Resort o dodatkowych środkach

Źródło:
PAP

Oskładkowanie wszystkich umów cywilnych, między innymi o dzieło, nie będzie realizowane przez rząd - donosi w czwartek portal money.pl. To jeden z kamieni milowych KPO, na który wyraził zgodę poprzedni rząd Mateusza Morawieckiego. Obecny rząd Donalda Tuska ma przystąpić do negocjacji z Brukselą w tej sprawie. Bowiem wypłata kolejnych pieniędzy z KPO może zostać zagrożona.

Rząd wycofuje się z realizacji kamienia milowego

Rząd wycofuje się z realizacji kamienia milowego

Źródło:
PAP, Money.pl, tvn24.pl

Rzecznik Nissan Motor poinformował w czwartek, że około 6 procent pracowników firmy w Stanach Zjednoczonych zaakceptowało zaoferowane pakiety wcześniejszych emerytur. To element planu restrukturyzacji japońskiego producenta, który zapowiedział zwolnienie dziewięciu tysięcy osób na całym świecie.

Znany producent samochodów tnie etaty

Znany producent samochodów tnie etaty

Źródło:
Reuters

Departament sprawiedliwości USA złożył wniosek do sądu, w którym domaga się od Google sprzedaży przeglądarki Chrome oraz udostępnienia danych konkurencji, aby ograniczyć monopol na rynku wyszukiwarek internetowych – podał w czwartek Reuters.

Google usłyszał żądanie sprzedaży przeglądarki Chrome

Google usłyszał żądanie sprzedaży przeglądarki Chrome

Źródło:
PAP

Budżety czternastu instytucji państwowych, między innymi Kancelarii Prezydenta RP, Sądu Najwyższego, Państwowej Inspekcji Pracy czy Instytutu Pamięci Narodowej mają zostać przycięte - wynika z poprawki do projektu ustawy budżetowej na rok 2025, do której dotarł Radomir Wit, dziennikarz TVN24. Najwięcej, bo prawie 70 milionów złotych straci Instytut Pamięci Narodowej.

Będą cięcia w budżetach "świętych krów"

Będą cięcia w budżetach "świętych krów"

Źródło:
TVN24, tvn24.pl

Według danych wstępnych, produkcja budowlano-montażowa (w cenach stałych) zrealizowana w październiku 2024 roku na terenie kraju przez przedsiębiorstwa budowlane o liczbie pracujących powyżej 9 osób była niższa o 9,6 procent w porównaniu z analogicznym okresem 2023 roku oraz wyższa o 1,9 procent w stosunku do września 2024 roku.

Produkcja budowlano-montażowa. Najnowsze dane z gospodarki

Produkcja budowlano-montażowa. Najnowsze dane z gospodarki

Źródło:
GUS, tvn24.pl

Najdroższa ulica handlowa świata znajduje się teraz w Mediolanie. To Via Monte Napoleone - donosi CNN. Możemy tu zrobić zakupy w sklepach takich marek jak Gucci, Chanel, Hermes, Versace, Cartier, Bottega Veneta, czy Celine. Do tej pory królowała nowojorska Piąta Aleja, czyli Upper Fifth Avenue.

Nowa najdroższa ulica świata

Nowa najdroższa ulica świata

Źródło:
CNN

"W związku z wątpliwościami UOKiK zwracamy środki, które są równowartością pobranych opłat za utrzymanie numeru w sieci" - poinformowało Orange w mediach społecznościowych. Chodzi o byłych klientów operatora. Wniosek w tej sprawie można złożyć tylko do 18 grudnia.

Duży operator zwraca pieniądze. Trzeba się pospieszyć

Duży operator zwraca pieniądze. Trzeba się pospieszyć

Źródło:
tvn24.pl

Miliarder Elon Musk i były kandydat na prezydenta Vivek Ramaswamy zapowiedzieli w tekście na łamach "Wall Street Journal", że kierowany przez nich zespół DOGE zamierza przedstawić Donaldowi Trumpowi listę tysięcy bezprawnych, ich zdaniem, regulacji i zaproponować masowe zwolnienia urzędników federalnych.

Chcą masowych zwolnień i zmiany "tysięcy bezprawnych regulacji". Plan doradców Trumpa

Chcą masowych zwolnień i zmiany "tysięcy bezprawnych regulacji". Plan doradców Trumpa

Źródło:
PAP

Luka płacowa pozostaje bez zmian, czyli przewaga zarobków mężczyzn nad tym, ile zarabiają kobiety - pisze w czwartek "Gazeta Wyborcza". - Tylko w 26 z 380 powiatów w Polsce to kobiety zarabiają więcej niż mężczyźni - zauważa ekspert cytowany przez dziennik.

Tak wygląda rzeczywista luka płacowa w Polsce

Tak wygląda rzeczywista luka płacowa w Polsce

Źródło:
"Gazeta Wyborcza"

Takie sieci, jak Biedronka, Lidl czy Aldi, zdobyły już blisko połowę polskiego rynku spożywczego. Teraz będą zmniejszać ofertę na półkach, by zaoszczędzić. To problem dla klientów i producentów - czytamy w czwartkowej "Rzeczpospolitej".

Dyskonty zdominowały polski handel. Teraz zmieniają strategię

Dyskonty zdominowały polski handel. Teraz zmieniają strategię

Źródło:
PAP

"Komediant", czyli dzieło sztuki w postaci banana przyklejonego taśmą do ściany, został sprzedany za ponad sześć milionów dolarów. Kontrowersyjne dzieło tym samym zyskuje na wartości niczym najlepsza inwestycja - odkąd pięć lat temu sprzedano je po raz pierwszy, podrożało już ponad pięćdziesięciokrotnie.

Kontrowersyjne dzieło sprzedane za miliony. Banan niczym najlepsza inwestycja

Kontrowersyjne dzieło sprzedane za miliony. Banan niczym najlepsza inwestycja

Źródło:
CNN, PAP

Uważany za jednego z najbogatszych ludzi na świecie Gautam Adani, prezes korporacji Adani Group, której spółki notowane są między innymi na nowojorskiej giełdzie, został oskarżony przez sąd w USA o korupcję. Zarzuca mu się proponowanie indyjskim urzędnikom łapówek na kwotę 265 milionów dolarów.

Jeden z najbogatszych ludzi na świecie oskarżony o korupcję

Jeden z najbogatszych ludzi na świecie oskarżony o korupcję

Źródło:
PAP, BBC