Jak obliczyć podatek dochodowy? Progi podatkowe i kalkulator odsetkowy

Źródło:
TVN24 Biznes
Polski Ład i podatki po nowemu
Polski Ład i podatki po nowemuTVN24
wideo 2/4
Polski Ład i podatki po nowemuTVN24

Podatek dochodowy musi płacić każdy, kto w danym roku podatkowym osiągał jakiekolwiek wynagrodzenie. Wysokość tego podatku oraz sposób jego wyliczania jest jednak różny w zależności od przyjętego sposobu rozliczania się z urzędem skarbowym. Jakie są pomiędzy nimi różnice? Jak obliczyć wysokość podatku dochodowego?

Są cztery formy rozliczania się z podatku dochodowego dla osób fizycznych: skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, karta podatkowa. Stawki podatku dochodowego są różne w zależności od sposobu rozliczania się.Najpopularniejsza jest skala podatkowa, w której stawki wynoszą 17, 32 i 36 proc.Niezapłacenie całości należnego podatku dochodowego w terminie oznacza konieczność poniesienia karnych odsetek.

Funkcjonowanie podatku dochodowego uregulowano w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Podatek dochodowy od osób fizycznych

Podatek dochodowy jest jednym z najważniejszych świadczeń płaconych na rzecz państwa. Obowiązek jego zapłaty dotyczy każdej osoby fizycznej, która w danym roku podatkowym otrzymała wynagrodzenie. Płacą go więc m.in. wszyscy zatrudnieni na umowę o pracę, umowę zlecenie, umowę o dzieło czy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą.

Wysokość podatku dochodowego nie jest stała i zależy od obowiązującej podatnika metody rozliczania się z niego. Funkcjonują cztery sposoby rozliczania się z podatku dochodowego przez osoby fizyczne: 

skala podatkowa, zwana również zasadami ogólnymi lub podatkiem progresywnym, – podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, karta podatkowa.

W zależności od sposobu rozliczania się różne są stawki podatku dochodowego, a także kwota, od której podatek ten należy wyliczać, czyli tzw. podstawa podatku.  

Zaliczka na podatek dochodowy

Podatek dochodowy jest płacony w ciągu roku podatkowego przede wszystkim w formie zaliczek na jego poczet. Następnie po zakończeniu roku podatkowego podatnik zobowiązany jest do złożenia deklaracji podatkowej PIT i rozliczenia się w niej z już zapłaconych zaliczek. 

Jeżeli zapłacone zaliczki przewyższyły należny za dany rok podatek, wypłacony  zostanie podatnikowi zwrot podatku. Jeżeli zaliczki były niewystarczające, konieczna będzie natomiast dopłata podatku. 

Skala podatkowa

Najpopularniejszą i niejako domyślną formą opodatkowania jest skala podatkowa, czyli podatek progresywny. Oznacza on, że stawka należnego do zapłacenia podatku dochodowego jest tym wyższa, im wyższe są osiągane przez danego podatnika dochodowy

Płatnikiem zaliczek na poczet podatku dochodowego jest w przypadku skali podatkowej najczęściej pracodawca danego podatnika. Zatrudniony jedynie dokonuje podsumowania tych zaliczek poprzez składanie deklaracji PIT. Samodzielnie zaliczki podatku dochodowego płacą tylko osoby prowadzące własną działalność gospodarczą.

Progi podatkowe

Ponieważ skala podatkowa oznacza wzrost stawki podatku dochodowego wraz ze wzrostem osiąganych dochodów, ustanowione zostały tzw. progi podatkowe:

dochód roczny nieprzekraczający 85 528 zł – stawka podatku dochodowego 17 proc. dochód roczny przekraczający 85 528 zł – stawka podatku dochodowego 32 proc. dochód roczny przekraczający 1 000 000 zł – stawka podatku dochodowego 36 proc.

17 i 32 proc. to tzw. pierwszy i drugi próg podatkowy. Stawka 36 proc. to nieformalny trzeci próg, na który tworzony jest poprzez dodanie do stawki z drugiego progu podatkowego (32 proc.) tzw. daniny solidarnościowej w wysokości 4 proc., co w sumie daje stawkę 36 proc.

Należy przy tym pamiętać, że wyższe stawki podatkowe znajdują zastosowanie jedynie dla części dochodów powyżej danego progu podatkowego. Przykładowo, jeżeli dochód wyniósł np. 100 000 zł, to trzeba zapłacić 17 proc. podatku od kwoty 85 528 zł, oraz 32 proc. od pozostałych 14 472 zł (100 000 – 85 528). Tak samo osoba, której dochód przekroczy w danym roku podatkowym milion złotych, zapłaci 17 proc. podatku od kwoty 85 528 zł, 32 proc. od kwoty 914 472 zł ((1 000 000 – 85 528) oraz 36 proc. od nadwyżki ponad milion złotych.

Na wysokość należnego podatku dochodowego mają ponadto wpływ dwa elementy: kwota wolna od podatku oraz ulgi podatkowe. Kwota wolna od podatku to wysokość dochodu, od którego nie trzeba płacić podatku dochodowego, a co za tym idzie zmniejsza ona wysokość należnego podatku. 

Podatek liniowy

Podatek liniowy jako formę rozliczania się z podatku dochodowego mogą wybrać jedynie osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Jest to rozwiązanie korzystne dla osób osiągających wysokie przychody, ponieważ gwarantuje stałą stawkę niezależną od ich wysokości.

Obecnie stawka podatku liniowego wynosi 19 proc., jest więc wyższa niż pierwszy próg podatkowy, ale znacznie niższa niż drugi próg. W przypadku podatku liniowego, podobnie jak ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz karty podatkowej, nie ma możliwości skorzystania z kwoty wolnej od podatku ani ulg podatkowych. Możliwe jest natomiast odliczenie od dochodu składek na ubezpieczenie społeczne. 

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Drugą formą rozliczania się z podatku dochodowego dostępną jedynie dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Polega on na stosowaniu zróżnicowanych stawek podatkowych w zależności od rodzaju wykonywanej działalności.

Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wynoszą od 2 do 20 proc., są więc najczęściej niższe niż podatek progresywny i podatek liniowy. Skorzystanie z tej formy opodatkowania nie jest jednak dostępne dla każdego – przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym określają zarówno kto, jak i od jakiego rodzaju działalności gospodarczej może rozliczyć się z podatku dochodowego tą metodą.

Osoby prywatne mogą ponadto rozliczać się na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych z dochodów osiąganych z wynajmu

Karta podatkowa

Karta podatkowa jest trzecią formą rozliczania się z podatku dochodowego dostępną dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Skorzystanie z niej jest możliwe jedynie w określonych rodzajach działalności gospodarczej wymienionych w art. 23 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. 

Stawka podatkowa dla osób rozliczających się na zasadzie karty podatkowej jest różna i zależy ona od rodzaju prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych pracowników czy wielkości miejscowości, w której prowadzi się daną działalność. Zwykle jest ona jednak niższa niż przy innych formach opodatkowania i stała bez względu na zmiany wysokości osiąganego dochodu. 

Podatek dochodowy od osób prawnych

Z osiąganych w danym roku podatkowym dochodów rozliczać muszą się nie tylko osoby fizyczne, ale również wszystkie osoby prawne, czyli spółki. Dostępne są różne formy opodatkowania dla osób prawnych, a wybrana forma nie musi obowiązywać na zawsze – zawsze możliwa jest jej zmiana.

Kalkulator odsetkowy podatkowy

Niezapłacenie całości należnego podatku dochodowego w terminie oznacza konieczność poniesienia karnych odsetek od zaległości. W przypadku odroczenia terminu płatności zaległego podatku lub rozłożenia płatności na raty powstać może ponadto obowiązek zapłacenia tzw. opłaty prolongacyjnej

Wyliczaniem należnych odsetek podatkowych zajmują się urzędy skarbowe. Osoby, które chciałyby dokonać takich obliczeń samodzielnie, mogą jednak skorzystać ze specjalnych kalkulatorów odsetek podatkowych. Kalkulatory takie dostępne są na stronie Ministerstwa Finansów a także na portalu podatki.gov.pl.   

Akt prawny: Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych; Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne; Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: konkret24

Pozostałe wiadomości

Podniesienie kwoty świadczenia z funduszu alimentacyjnego z 500 do 1000 złotych miesięcznie zakłada projekt nowelizacji ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, który we wtorek przyjęła Rady Ministrów. Wypłata świadczeń ma nastąpić z wyrównaniem od 1 października 2024 roku.

Kwota świadczenia ma wzrosnąć o 100 procent. Rząd przyjął projekt

Kwota świadczenia ma wzrosnąć o 100 procent. Rząd przyjął projekt

Źródło:
PAP

Kontrolerzy NIK na wniosek prokuratora regionalnego w Rzeszowie rozpoczęli kontrolę w siedzibie Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Chodzi o przekroczenie uprawnień przez ministra kultury przy zawarciu w 2018 roku umowy z fundacją Lux Veritatis na utworzenie Muzeum Pamięć i Tożsamość. Prezesem Lux Veritatis jest ojciec Tadeusz Rydzyk.

Umowa z Rydzkiem pod lupą. Ruszyła kontrola

Umowa z Rydzkiem pod lupą. Ruszyła kontrola

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Grupa Azoty zakończyła pierwszy etap programu naprawczego - podała spółka. Dodała, że zoptymalizowała koszty na poziomie około 350 milionów złotych i pracuje nad aktualizacją strategii i programem dekarbonizacyjnym.

"To jedyna droga". Program naprawczy w chemicznym gigancie

"To jedyna droga". Program naprawczy w chemicznym gigancie

Źródło:
PAP

Kioski Ruchu do likwidacji. Obecnie ajenci otrzymują wypowiedzenia umów - podał Orlen, który jest właścicielem spółki. Niektórzy decydują się na odkupienie kiosku i prowadzenie działalności "we własnym zakresie". 

Koniec kiosków Ruchu. Komunikat

Koniec kiosków Ruchu. Komunikat

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Do końca listopada można wnioskować o środki z programu Dobry Start. Do tej pory wypłacono ponad 1,37 miliarda złotych - przekazał Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

ZUS wypłacił już prawie 1,4 miliarda złotych. Wnioski do końca listopada

ZUS wypłacił już prawie 1,4 miliarda złotych. Wnioski do końca listopada

Źródło:
PAP

Nawet 50 tysięcy złotych grzywny będzie grozić tym pracodawcom, którzy spóźniają się z wypłatą pracownikom wynagrodzeń przez co najmniej trzy miesiące - pisze "Dziennik Gazeta Prawna". Taką maksymalną wysokość sankcji zakłada najnowsza wersja projektu ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę przygotowana przez resort rodziny i pracy.

Kara może sięgnąć 50 tysięcy złotych. Jest projekt

Kara może sięgnąć 50 tysięcy złotych. Jest projekt

Źródło:
"Dziennik Gazeta Prawna"

Hurtowe ceny energii są w Polsce jednymi z najwyższych w Europie, z kolei ceny dla gospodarstw domowych są jedne z najniższych - zauważa we wtorkowym wydaniu dziennik "Rzeczpospolita". Jednocześnie resort klimatu chce stopniowo odchodzić od mrożenia cen prądu.

Ceny prądu w Polsce. "Taki dzień to tylko wyjątek"

Ceny prądu w Polsce. "Taki dzień to tylko wyjątek"

Źródło:
PAP

Pracownicy koncernu lotniczego Boeing opowiedzieli się za przyjęciem oferty firmy zakładającej podwyżki płac o 38 procent w ciągu czterech lat i zakończenie trwającego od ponad siedmiu tygodni strajku - przekazała agencja AP. Za akceptacją propozycji zagłosowało 59 procent głosujących.

Podwyżki w lotniczym gigancie. "To zwycięstwo"

Podwyżki w lotniczym gigancie. "To zwycięstwo"

Źródło:
PAP

Stopy procentowe nie zostaną obniżone na rozpoczynającym się we wtorek dwudniowym posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej - twierdzi ekonomista banku ING BSK Adam Antoniak. Ekspert przewiduje, że pierwsza obniżka nastąpi w maju.

RPP zdecyduje w sprawie stóp. "Pojawiły się nowe argumenty"

RPP zdecyduje w sprawie stóp. "Pojawiły się nowe argumenty"

Źródło:
PAP

Chiny złożyły pozew do Światowej Organizacji Handlu (WTO) przeciwko cłom wyrównawczym nałożonym przez UE na import pojazdów elektrycznych wyprodukowanych w Państwie Środka.

Europa uderza w chińskie auta. Jest reakcja

Europa uderza w chińskie auta. Jest reakcja

Źródło:
PAP

W poniedziałek doszło do awarii w przedsiębiorstwie chemicznym Anwil we Włocławku. Jak przekazała spółka, część pracowników została ewakuowana. W nocy "ze względu na procedurę bezpieczeństwa w firmie Anwil uruchomiony został alarm chemiczny trzeciego stopnia" - poinformowano w komunikacie zamieszczonym w mediach społecznościowych włocławskiego urzędu miasta. We wtorek rano przekazano, że alarm został odwołany.

Awaria w zakładach chemicznych. Ewakuowano część pracowników

Awaria w zakładach chemicznych. Ewakuowano część pracowników

Źródło:
tvn24.pl

Magazyny energii oraz montaż mikroinstalacji wiatrowych będą objęte ulgą termomodernizacyjną - wynika z projektu rozporządzenia przygotowanego przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Jednocześnie nowe przepisy wykluczą możliwość skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej w przypadku zakupu i montażu kotłów olejowych i gazowych.

Piece na gaz wypadają z listy. Zmiany w popularnej uldze

Piece na gaz wypadają z listy. Zmiany w popularnej uldze

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pracuje nam przepisami umożliwiającymi ponowne przeliczenie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych emerytur i rent rodzinnych przyznanych w czerwcu w latach 2009-2019. Według zapowiedzi wniosek o przeliczenie świadczenia będzie można złożyć od 1 czerwca 2025 roku.

Ponowne przeliczenie stu tysięcy emerytur. Trzeba będzie złożyć wniosek

Ponowne przeliczenie stu tysięcy emerytur. Trzeba będzie złożyć wniosek

Źródło:
PAP

- Zmiana daty startu systemu kaucyjnego ze stycznia na październik 2025 roku to kompromisowe, realne rozwiązanie - ocenili uczestnicy poniedziałkowej dyskusji na Forum Rynku Spożywczego i Handlu. Przedstawiciel jednego z operatorów systemu zwrócił jednak uwagę, że przesunięcie terminu oznacza koszty finansowe.

Tusk podaje nowy termin. "Dostaliśmy jedenaście miesięcy"

Tusk podaje nowy termin. "Dostaliśmy jedenaście miesięcy"

Źródło:
PAP

Wynik wyborów w Stanach Zjednoczonych będzie miał wpływ nie tylko na gospodarkę USA, ale również będzie wiązał się z konsekwencjami dla rynków całego świata - zwracają uwagę analitycy Credit Agricole.

Wynik "będzie wiązał się z globalnymi konsekwencjami". Cztery scenariusze

Wynik "będzie wiązał się z globalnymi konsekwencjami". Cztery scenariusze

Źródło:
tvn24.pl

Komisja Europejska wezwała w poniedziałek amerykański koncern Apple, aby dostosował do unijnych przepisów działanie systemu operacyjnego tabletów iPadOS. W przeciwnym wypadku KE grozi firmie nałożeniem grzywny.

Gigant na celowniku Brukseli. Groźba wysokiej kary

Gigant na celowniku Brukseli. Groźba wysokiej kary

Źródło:
PAP

Licytacja pakietu akcji spółki Manufaktura Piwa Wódki i Wina, której prezesem jest Janusz Palikot, rozpocznie się 2 grudnia, a cenę wywoławczą określono na niemal 1,2 miliona złotych - przekazał komornik sądowy z Lublina.

Licytacja akcji spółki Janusza Palikota

Licytacja akcji spółki Janusza Palikota

Źródło:
PAP

Stacja TVN24 w październiku była najchętniej oglądanym kanałem informacyjnym w kraju z 5,83 procent udziału w widowni w grupie ogólnej (widzowie powyżej 4. roku życia) - wynika z danych Nielsen TV Audience Measurement. "Fakty" TVN były najchętniej wybieranym serwisem informacyjnym, a portal tvn24.pl najczęściej czytanym serwisem internetowym stacji telewizyjnej.

Świetne wyniki TVN24, tvn24.pl i "Faktów" TVN. Dziękujemy!

Świetne wyniki TVN24, tvn24.pl i "Faktów" TVN. Dziękujemy!

Źródło:
tvn24.pl

Sławomir Staszak został powołany na prezesa Energi - poinformowała spółka w poniedziałkowym komunikacie. Staszak dotychczas zajmował stanowisko wiceprezesa.

Nowy prezes spółki energetycznej

Nowy prezes spółki energetycznej

Źródło:
PAP

Ładowarka iPower B3+ nie spełnia wymagań dla sprzętu elektrycznego - poinformował Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Wezwał także "przedsiębiorcę do wycofania wyrobu z obrotu, zaprzestania udostępniania wyrobu".

Ładowarka "nie spełnia wymagań". Ostrzeżenie dla konsumentów

Ładowarka "nie spełnia wymagań". Ostrzeżenie dla konsumentów

Źródło:
tvn24.pl

Od 1 listopada, przez trzy doby, przedsiębiorcy złożyli 48,2 tysiąca wniosków o wakacje składkowe - poinformował w poniedziałek Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z nowymi przepisami, przedsiębiorcy mogą raz w roku za wybrany miesiąc nie płacić za siebie składek. W tym roku z wakacji od składek będzie można skorzystać jedynie w grudniu.

Miesiąc bez składek. Lawina wniosków

Miesiąc bez składek. Lawina wniosków

Źródło:
PAP

Wigilia, w tym tegoroczna, może stać się kolejnym dniem objętym zakazem handlu. Tak zakłada projekt złożony przez Lewicę. Przeciwna "nagłym zmianom legislacyjnym" jest Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji (POHiD), która przygotowała własną propozycję w tej sprawie.

Nowa propozycja w sprawie handlu w Wigilię

Nowa propozycja w sprawie handlu w Wigilię

Źródło:
tvn24.pl