Jak obliczyć podatek dochodowy? Progi podatkowe i kalkulator odsetkowy

Źródło:
TVN24 Biznes
Polski Ład i podatki po nowemu
Polski Ład i podatki po nowemuTVN24
wideo 2/4
Polski Ład i podatki po nowemuTVN24

Podatek dochodowy musi płacić każdy, kto w danym roku podatkowym osiągał jakiekolwiek wynagrodzenie. Wysokość tego podatku oraz sposób jego wyliczania jest jednak różny w zależności od przyjętego sposobu rozliczania się z urzędem skarbowym. Jakie są pomiędzy nimi różnice? Jak obliczyć wysokość podatku dochodowego?

Są cztery formy rozliczania się z podatku dochodowego dla osób fizycznych: skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, karta podatkowa. Stawki podatku dochodowego są różne w zależności od sposobu rozliczania się.Najpopularniejsza jest skala podatkowa, w której stawki wynoszą 17, 32 i 36 proc.Niezapłacenie całości należnego podatku dochodowego w terminie oznacza konieczność poniesienia karnych odsetek.

Funkcjonowanie podatku dochodowego uregulowano w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Podatek dochodowy od osób fizycznych

Podatek dochodowy jest jednym z najważniejszych świadczeń płaconych na rzecz państwa. Obowiązek jego zapłaty dotyczy każdej osoby fizycznej, która w danym roku podatkowym otrzymała wynagrodzenie. Płacą go więc m.in. wszyscy zatrudnieni na umowę o pracę, umowę zlecenie, umowę o dzieło czy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą.

Wysokość podatku dochodowego nie jest stała i zależy od obowiązującej podatnika metody rozliczania się z niego. Funkcjonują cztery sposoby rozliczania się z podatku dochodowego przez osoby fizyczne: 

skala podatkowa, zwana również zasadami ogólnymi lub podatkiem progresywnym, – podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, karta podatkowa.

W zależności od sposobu rozliczania się różne są stawki podatku dochodowego, a także kwota, od której podatek ten należy wyliczać, czyli tzw. podstawa podatku.  

Zaliczka na podatek dochodowy

Podatek dochodowy jest płacony w ciągu roku podatkowego przede wszystkim w formie zaliczek na jego poczet. Następnie po zakończeniu roku podatkowego podatnik zobowiązany jest do złożenia deklaracji podatkowej PIT i rozliczenia się w niej z już zapłaconych zaliczek. 

Jeżeli zapłacone zaliczki przewyższyły należny za dany rok podatek, wypłacony  zostanie podatnikowi zwrot podatku. Jeżeli zaliczki były niewystarczające, konieczna będzie natomiast dopłata podatku. 

Skala podatkowa

Najpopularniejszą i niejako domyślną formą opodatkowania jest skala podatkowa, czyli podatek progresywny. Oznacza on, że stawka należnego do zapłacenia podatku dochodowego jest tym wyższa, im wyższe są osiągane przez danego podatnika dochodowy

Płatnikiem zaliczek na poczet podatku dochodowego jest w przypadku skali podatkowej najczęściej pracodawca danego podatnika. Zatrudniony jedynie dokonuje podsumowania tych zaliczek poprzez składanie deklaracji PIT. Samodzielnie zaliczki podatku dochodowego płacą tylko osoby prowadzące własną działalność gospodarczą.

Progi podatkowe

Ponieważ skala podatkowa oznacza wzrost stawki podatku dochodowego wraz ze wzrostem osiąganych dochodów, ustanowione zostały tzw. progi podatkowe:

dochód roczny nieprzekraczający 85 528 zł – stawka podatku dochodowego 17 proc. dochód roczny przekraczający 85 528 zł – stawka podatku dochodowego 32 proc. dochód roczny przekraczający 1 000 000 zł – stawka podatku dochodowego 36 proc.

17 i 32 proc. to tzw. pierwszy i drugi próg podatkowy. Stawka 36 proc. to nieformalny trzeci próg, na który tworzony jest poprzez dodanie do stawki z drugiego progu podatkowego (32 proc.) tzw. daniny solidarnościowej w wysokości 4 proc., co w sumie daje stawkę 36 proc.

Należy przy tym pamiętać, że wyższe stawki podatkowe znajdują zastosowanie jedynie dla części dochodów powyżej danego progu podatkowego. Przykładowo, jeżeli dochód wyniósł np. 100 000 zł, to trzeba zapłacić 17 proc. podatku od kwoty 85 528 zł, oraz 32 proc. od pozostałych 14 472 zł (100 000 – 85 528). Tak samo osoba, której dochód przekroczy w danym roku podatkowym milion złotych, zapłaci 17 proc. podatku od kwoty 85 528 zł, 32 proc. od kwoty 914 472 zł ((1 000 000 – 85 528) oraz 36 proc. od nadwyżki ponad milion złotych.

Na wysokość należnego podatku dochodowego mają ponadto wpływ dwa elementy: kwota wolna od podatku oraz ulgi podatkowe. Kwota wolna od podatku to wysokość dochodu, od którego nie trzeba płacić podatku dochodowego, a co za tym idzie zmniejsza ona wysokość należnego podatku. 

Podatek liniowy

Podatek liniowy jako formę rozliczania się z podatku dochodowego mogą wybrać jedynie osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Jest to rozwiązanie korzystne dla osób osiągających wysokie przychody, ponieważ gwarantuje stałą stawkę niezależną od ich wysokości.

Obecnie stawka podatku liniowego wynosi 19 proc., jest więc wyższa niż pierwszy próg podatkowy, ale znacznie niższa niż drugi próg. W przypadku podatku liniowego, podobnie jak ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz karty podatkowej, nie ma możliwości skorzystania z kwoty wolnej od podatku ani ulg podatkowych. Możliwe jest natomiast odliczenie od dochodu składek na ubezpieczenie społeczne. 

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Drugą formą rozliczania się z podatku dochodowego dostępną jedynie dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Polega on na stosowaniu zróżnicowanych stawek podatkowych w zależności od rodzaju wykonywanej działalności.

Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wynoszą od 2 do 20 proc., są więc najczęściej niższe niż podatek progresywny i podatek liniowy. Skorzystanie z tej formy opodatkowania nie jest jednak dostępne dla każdego – przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym określają zarówno kto, jak i od jakiego rodzaju działalności gospodarczej może rozliczyć się z podatku dochodowego tą metodą.

Osoby prywatne mogą ponadto rozliczać się na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych z dochodów osiąganych z wynajmu

Karta podatkowa

Karta podatkowa jest trzecią formą rozliczania się z podatku dochodowego dostępną dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Skorzystanie z niej jest możliwe jedynie w określonych rodzajach działalności gospodarczej wymienionych w art. 23 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. 

Stawka podatkowa dla osób rozliczających się na zasadzie karty podatkowej jest różna i zależy ona od rodzaju prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych pracowników czy wielkości miejscowości, w której prowadzi się daną działalność. Zwykle jest ona jednak niższa niż przy innych formach opodatkowania i stała bez względu na zmiany wysokości osiąganego dochodu. 

Podatek dochodowy od osób prawnych

Z osiąganych w danym roku podatkowym dochodów rozliczać muszą się nie tylko osoby fizyczne, ale również wszystkie osoby prawne, czyli spółki. Dostępne są różne formy opodatkowania dla osób prawnych, a wybrana forma nie musi obowiązywać na zawsze – zawsze możliwa jest jej zmiana.

Kalkulator odsetkowy podatkowy

Niezapłacenie całości należnego podatku dochodowego w terminie oznacza konieczność poniesienia karnych odsetek od zaległości. W przypadku odroczenia terminu płatności zaległego podatku lub rozłożenia płatności na raty powstać może ponadto obowiązek zapłacenia tzw. opłaty prolongacyjnej

Wyliczaniem należnych odsetek podatkowych zajmują się urzędy skarbowe. Osoby, które chciałyby dokonać takich obliczeń samodzielnie, mogą jednak skorzystać ze specjalnych kalkulatorów odsetek podatkowych. Kalkulatory takie dostępne są na stronie Ministerstwa Finansów a także na portalu podatki.gov.pl.   

Akt prawny: Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych; Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne; Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: konkret24

Pozostałe wiadomości

KIA Polska przekazała Urzędowi Ochrony Konkurencji i Konsumentów informację o akcji serwisowej modeli Optima HEV oraz Sportage - poinformował w czwartek urząd. Kampania objęła ponad 18 tysięcy pojazdów, w których może dojść do zwarcia elektrycznego i pożaru w komorze silnika.

Kolejne modele dużego producenta objęte akcją serwisową

Kolejne modele dużego producenta objęte akcją serwisową

Źródło:
PAP

Sejm uchwalił w czwartek ustawę okołobudżetową na 2025 rok, która zakłada między innymi 5-procentowe podwyżki dla nauczycieli początkujących oraz mechanizm uelastyczniający budżet, co ma uprawnić przeciwdziałanie skutkom między innymi powodzi.

Sejm uchwalił ustawę okołobudżetową. Będą podwyżki dla nauczycieli

Sejm uchwalił ustawę okołobudżetową. Będą podwyżki dla nauczycieli

Źródło:
PAP

Czwartkowe posiedzenie sejmowej komisji infrastruktury w sprawie problemów z pociągami Impuls firmy Newag zostało przerwane; ma być wznowione po zaproszeniu na nie przedstawicieli służb, między innymi ABW i CBA. Dyskusję wzbudziła obecność członków grupy hakerskiej i brak przedstawicieli Newagu.

Byli hakerzy, nie było przedstawicieli firmy. Posiedzenie w sprawie awarii pociągów przerwane

Byli hakerzy, nie było przedstawicieli firmy. Posiedzenie w sprawie awarii pociągów przerwane

Źródło:
PAP

"Pragnę poinformować, że w budżecie na przyszły rok proponujemy obcięcie wydatków na kancelarię Prezydenta, trybunał pani Przyłębskiej, IPN czy Krajową Radę Radiofonii i Telewizji - przekazał na portalu X premier Donald Tusk. "Mali pacjenci czekają na te pieniądze" - dodał szef rządu. W czwartek sejmowa komisja finansów publicznych przyjęła poprawkę do projektu przyszłorocznego budżetu, która ogranicza budżety 14 instytucji.

Premier: proponujemy obcięcie wydatków

Premier: proponujemy obcięcie wydatków

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Stany Zjednoczone nałożyły w czwartek restrykcje na 118 osób i podmiotów z sektora finansowego Rosji, w tym pełne sankcje na Gazprombank, ostatni duży rosyjski bank, który dotąd nie został objęty pełną blokadą - ogłosił w czwartek Biały Dom.

Największy rosyjski bank objęty sankcjami

Największy rosyjski bank objęty sankcjami

Źródło:
PAP

Google zapowiedział testowe usunięcie treści publikowanych przez media informacyjne między innymi z wyszukiwarki. Zmiana ma dotyczyć jednego procenta użytkowników. - Bardzo niepokoi nas, że Google zdecydował się na taki ruch - mówi w rozmowie z redakcją biznesową tvn24.pl Maciej Kossowski, prezes Związku Pracodawców Wydawców Cyfrowych.

"Opcja atomowa" w arsenale giganta. "Niepokoi nas, że Google zdecydował się na taki ruch"

"Opcja atomowa" w arsenale giganta. "Niepokoi nas, że Google zdecydował się na taki ruch"

Źródło:
tvn24.pl

Kolejne 224 miliony złotych z Krajowego Planu Odbudowy zostaną przekazane między innymi na nowoczesne laboratoria, żłobki oraz likwidację czarnych punktów na drogach - przekazała na portalu X ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Nowe środki z KPO. Ministra ujawniła, na co zostaną przekazane

Nowe środki z KPO. Ministra ujawniła, na co zostaną przekazane

Źródło:
PAP

Budżety czternastu instytucji państwowych zostaną obcięte - poprawka w tej sprawie do budżetu państwa na 2025 rok została przyjęta w czwartek przez Komisję Finansów Publicznych. Do formularza poprawki już w środę dotarł Radomir Wit, dziennikarz TVN24. Łącznie chodzi o kwotę 335,5 miliona złotych, która na mocy tej poprawki zostanie przesunięta na inne cele.

Komisja Finansów za wielkim cięciem budżetów

Komisja Finansów za wielkim cięciem budżetów

Źródło:
tvn24.pl

Konsultanci specjalizujący się w uzyskiwaniu dla klientów prawa do pobytu w obcych krajach ocenili, że po wyborach prezydenckich w USA z pytaniem o warunki udziału w europejskich programach "złotych wiz" zgłosiło się do nich czterokrotnie więcej Amerykanów niż w poprzednim tygodniu - podał CNN.

"Plan B" po zwycięstwie Trumpa. "Szukają drugiej opcji, czegoś jak polisa ubezpieczeniowa"

"Plan B" po zwycięstwie Trumpa. "Szukają drugiej opcji, czegoś jak polisa ubezpieczeniowa"

Źródło:
PAP

Kolejne 224 miliony złotych z Krajowego Planu Odbudowy zostaną przekazane między innymi na nowoczesne laboratoria, żłobki oraz likwidację czarnych punktów na drogach - przekazała na portalu X ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Nowe środki z KPO. Ministra ujawniła, na co zostaną przekazane

Nowe środki z KPO. Ministra ujawniła, na co zostaną przekazane

Źródło:
PAP

Polska, Litwa, Łotwa, a także Estonia przekazały Komisji Europejskiej wspólne pismo dotyczące wprowadzenia ceł na rosyjskie i białoruskie nawozy - podało Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Cła na nawozy z Rosji i Białorusi. Jest list do Brukseli

Cła na nawozy z Rosji i Białorusi. Jest list do Brukseli

Źródło:
PAP

Ze względu na olbrzymie zainteresowanie budową domowych instalacji OZE resort klimatu podjął decyzję o podwojeniu planowanego dofinansowania z programu FEnIKS do kwoty 1,7 miliarda złotych - przekazało Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Wsparcie będzie przeznaczone dla osób, które zdecydują się na zakup fotowoltaiki oraz magazynów energii.

Można otrzymać nawet 28 tysięcy. Resort o dodatkowych środkach

Można otrzymać nawet 28 tysięcy. Resort o dodatkowych środkach

Źródło:
PAP

Oskładkowanie wszystkich umów cywilnych, między innymi o dzieło, nie będzie realizowane przez rząd - donosi w czwartek portal money.pl. To jeden z kamieni milowych KPO, na który wyraził zgodę poprzedni rząd Mateusza Morawieckiego. Obecny rząd Donalda Tuska ma przystąpić do negocjacji z Brukselą w tej sprawie. Bowiem wypłata kolejnych pieniędzy z KPO może zostać zagrożona.

Rząd wycofuje się z realizacji kamienia milowego

Rząd wycofuje się z realizacji kamienia milowego

Źródło:
PAP, Money.pl, tvn24.pl

Rzecznik Nissan Motor poinformował w czwartek, że około 6 procent pracowników firmy w Stanach Zjednoczonych zaakceptowało zaoferowane pakiety wcześniejszych emerytur. To element planu restrukturyzacji japońskiego producenta, który zapowiedział zwolnienie dziewięciu tysięcy osób na całym świecie.

Znany producent samochodów tnie etaty

Znany producent samochodów tnie etaty

Źródło:
Reuters

Departament sprawiedliwości USA złożył wniosek do sądu, w którym domaga się od Google sprzedaży przeglądarki Chrome oraz udostępnienia danych konkurencji, aby ograniczyć monopol na rynku wyszukiwarek internetowych – podał w czwartek Reuters.

Google usłyszał żądanie sprzedaży przeglądarki Chrome

Google usłyszał żądanie sprzedaży przeglądarki Chrome

Źródło:
PAP

Budżety czternastu instytucji państwowych, między innymi Kancelarii Prezydenta RP, Sądu Najwyższego, Państwowej Inspekcji Pracy czy Instytutu Pamięci Narodowej mają zostać przycięte - wynika z poprawki do projektu ustawy budżetowej na rok 2025, do której dotarł Radomir Wit, dziennikarz TVN24. Najwięcej, bo prawie 70 milionów złotych straci Instytut Pamięci Narodowej.

Będą cięcia w budżetach "świętych krów"

Będą cięcia w budżetach "świętych krów"

Źródło:
TVN24, tvn24.pl

Według danych wstępnych, produkcja budowlano-montażowa (w cenach stałych) zrealizowana w październiku 2024 roku na terenie kraju przez przedsiębiorstwa budowlane o liczbie pracujących powyżej 9 osób była niższa o 9,6 procent w porównaniu z analogicznym okresem 2023 roku oraz wyższa o 1,9 procent w stosunku do września 2024 roku.

Produkcja budowlano-montażowa. Najnowsze dane z gospodarki

Produkcja budowlano-montażowa. Najnowsze dane z gospodarki

Źródło:
GUS, tvn24.pl

Najdroższa ulica handlowa świata znajduje się teraz w Mediolanie. To Via Monte Napoleone - donosi CNN. Możemy tu zrobić zakupy w sklepach takich marek jak Gucci, Chanel, Hermes, Versace, Cartier, Bottega Veneta, czy Celine. Do tej pory królowała nowojorska Piąta Aleja, czyli Upper Fifth Avenue.

Nowa najdroższa ulica świata

Nowa najdroższa ulica świata

Źródło:
CNN

"W związku z wątpliwościami UOKiK zwracamy środki, które są równowartością pobranych opłat za utrzymanie numeru w sieci" - poinformowało Orange w mediach społecznościowych. Chodzi o byłych klientów operatora. Wniosek w tej sprawie można złożyć tylko do 18 grudnia.

Duży operator zwraca pieniądze. Trzeba się pospieszyć

Duży operator zwraca pieniądze. Trzeba się pospieszyć

Źródło:
tvn24.pl

Miliarder Elon Musk i były kandydat na prezydenta Vivek Ramaswamy zapowiedzieli w tekście na łamach "Wall Street Journal", że kierowany przez nich zespół DOGE zamierza przedstawić Donaldowi Trumpowi listę tysięcy bezprawnych, ich zdaniem, regulacji i zaproponować masowe zwolnienia urzędników federalnych.

Chcą masowych zwolnień i zmiany "tysięcy bezprawnych regulacji". Plan doradców Trumpa

Chcą masowych zwolnień i zmiany "tysięcy bezprawnych regulacji". Plan doradców Trumpa

Źródło:
PAP

Luka płacowa pozostaje bez zmian, czyli przewaga zarobków mężczyzn nad tym, ile zarabiają kobiety - pisze w czwartek "Gazeta Wyborcza". - Tylko w 26 z 380 powiatów w Polsce to kobiety zarabiają więcej niż mężczyźni - zauważa ekspert cytowany przez dziennik.

Tak wygląda rzeczywista luka płacowa w Polsce

Tak wygląda rzeczywista luka płacowa w Polsce

Źródło:
"Gazeta Wyborcza"

Takie sieci, jak Biedronka, Lidl czy Aldi, zdobyły już blisko połowę polskiego rynku spożywczego. Teraz będą zmniejszać ofertę na półkach, by zaoszczędzić. To problem dla klientów i producentów - czytamy w czwartkowej "Rzeczpospolitej".

Dyskonty zdominowały polski handel. Teraz zmieniają strategię

Dyskonty zdominowały polski handel. Teraz zmieniają strategię

Źródło:
PAP

"Komediant", czyli dzieło sztuki w postaci banana przyklejonego taśmą do ściany, został sprzedany za ponad sześć milionów dolarów. Kontrowersyjne dzieło tym samym zyskuje na wartości niczym najlepsza inwestycja - odkąd pięć lat temu sprzedano je po raz pierwszy, podrożało już ponad pięćdziesięciokrotnie.

Kontrowersyjne dzieło sprzedane za miliony. Banan niczym najlepsza inwestycja

Kontrowersyjne dzieło sprzedane za miliony. Banan niczym najlepsza inwestycja

Źródło:
CNN, PAP

Uważany za jednego z najbogatszych ludzi na świecie Gautam Adani, prezes korporacji Adani Group, której spółki notowane są między innymi na nowojorskiej giełdzie, został oskarżony przez sąd w USA o korupcję. Zarzuca mu się proponowanie indyjskim urzędnikom łapówek na kwotę 265 milionów dolarów.

Jeden z najbogatszych ludzi na świecie oskarżony o korupcję

Jeden z najbogatszych ludzi na świecie oskarżony o korupcję

Źródło:
PAP, BBC