Zakaz spalania węgla w Warszawie i ościennych gminach. Jest nowelizacja uchwały

Jak przypomina w komunikacie urząd marszałkowski, prace nad uzupełnieniem uchwały antysmogowej trwały od 2020 roku. Projekt nowelizacji był poddany w ubiegłym roku dwukrotnym konsultacjom społecznym i opiniowaniu przez właściwe organy. Miesiąc temu projekt uchwały trafił pod obrady sejmiku, jednak został wówczas skierowany do pracy w komisjach. Dziś radni zagłosowali za przyjęciem uchwały. 26 głosów było "za" - kluby radnych KO, PSL Natomiast głosów przeciw było 22 - klub PiS, jeden głos wstrzymujący, dwoje radnych było nieobecnych.

Jak mówi członkini zarządu województwa Janina Ewa Orzełowska, zmiany w uchwale mają dostarczyć samorządom narzędzi do skutecznej walki ze smogiem. – Szacuje się, że przez zanieczyszczenia powietrza na Mazowszu co roku umiera przedwcześnie 6 tysięcy osób. Ograniczenie spalania węgla w Warszawie i sąsiednich powiatach jest szczególnie ważne ze względu na dużą koncentrację ludności na tym obszarze. Przez wprowadzenie tego przepisu dotrzymujemy swojego zobowiązania z Kongresu Czystego Powietrza w 2020 roku, gdy wspólnie z warszawskim ratuszem zapowiedzieliśmy odejście stolicy od węgla do 2024 roku – powiedziała cytowana w komunikacie prasowym Orzełowska.

W 2021 roku nowe zapisy w uchwale antysmogowej zostały poddane konsultacjom społecznym dwukrotnie. W ich ramach wpłynęło ponad 13 tys. uwag i wniosków mieszkańców, przedsiębiorców czy organizacji pozarządowych.

W przygotowanej propozycji znalazł się zakaz spalania węgla na terenie Warszawy. Ma on zacząć obowiązywać od 1 października 2023 roku. Taki przepis zostanie wprowadzony także w powiatach grodziskim, legionowskim, mińskim, nowodworskim, piaseczyńskim, pruszkowskim, otwockim, warszawskim zachodnim i wołomińskim od 1 stycznia 2028 r. - Sama uchwała to zaledwie kilka stron, ale jej zapisy w istotny sposób mogą pomóc w poprawie jakości powietrza. Kierunek zmian uwzględnia politykę energetyczną Polski, zgodnie z którą do 2040 roku planowane jest odejście od węgla oraz zbliża województwo do osiągnięcia neutralności klimatycznej wynikającej z Europejskiego Zielonego Ładu i pakietu Fit for 55 - powiedział Marcin Podgórski, dyrektor departamentu gospodarki odpadami, emisji i pozwoleń zintegrowanych w urzędzie marszałkowskim.

W uchwale zapisano również zakaz instalowania kotłów na węgiel i drewno w nowych budynkach, które mają dostęp do miejskiej sieci ciepłowniczej. Ale, jak zauważają aktywiści z Polskiego Alarmu Smogowego, zapis ten w praktyce nie będzie dotyczyć domów jednorodzinnych, ponieważ ich podłączenie do sieci miejskiej jest zazwyczaj ekonomicznie nieopłacalne i trudne technicznie. Uchwała nie zakazuje spalania drewna ani w kominkach, ani kotłach – to efekt kompromisu jaki powstał w procesie konsultacji społecznych.  

Mimo to, aktywiści chwalą zmiany w uchwale. - To bardzo ważny dzień dla warszawiaków i mieszkańców gmin okalających stolicę. Szanse na oddychanie czystym powietrzem w stolicy w kolejnych sezonach grzewczych właśnie znacząco wzrosły. Gratulujemy radnym sejmiku tak fundamentalnej i przełomowej decyzji. To również decyzja mająca wymiar symboliczny – w stolicy państwa uzależnionego od węgla nie będzie można spalać tego paliwa - skomentował Piotr Siergiej z Polskiego Alarmu Smogowego.

Jak zauważają aktywiści z PAS, pozytywny wpływ antysmogowych regulacji widać już w Krakowie, gdzie od trzech lat obowiązuje zakaz spalania węgla i drewna. W stolicy Małopolski zlikwidowano też około 40 tysięcy "kopciuchów". Poziomy stężenia PM10 oraz rakotwórczego benzo[a]pirenu spadły o ponad 40 procent.

"Taka poprawa jakości powietrza przełożyła się również na poprawę zdrowia mieszkańców. Z badań prof. Czarnobilskiej wynika że w Krakowie, w latach 2008-2018 odnotowano spadek przypadków astmy u dzieci w wieku 7-8 lat z 22 do 9 proc. badanej grupy - to prawie trzykrotny spadek. U dzieci starszych (16-17 lat) spadek był jeszcze wyższy: z 22 do 5 proc. badanej grupy. Dzięki zakazowi spalania węgla również mieszkańcy Warszawy i okolic mają szansę na lepsze powietrze" - poinformował Polski Alarm Smogowy.

Podjęta przez radnych województwa nowelizacja zmieniająca obowiązującą dotychczas uchwałę antysmogową wejdzie w życie 14 dni po opublikowaniu w dzienniku urzędowym województwa mazowieckiego.