Mniej musztardy, przygaszony "blask" Ziemi, dziurawa Syberia. Czym jeszcze grożą zmiany klimatu

Źródło:
BBC
Anomalie temperatury powietrza od początku roku 1960 do września 2023
Anomalie temperatury powietrza od początku roku 1960 do września 2023NASA/Peter Jacobs
wideo 2/10
Zmiany klimatu

Wzrost temperatury na świecie zmienia oblicze naszej planety chociażby przez to, że coraz częściej dochodzi do gwałtownych zjawisk pogodowych. Jednak zmieniający się klimat oddziałuje nie tylko na pogodę, lecz także na całą naturę - niekiedy w zaskakujący sposób. BBC postanowiła zestawić ze sobą najbardziej zaskakujące konsekwencje zmian klimatu.

Na Syberii coraz częściej pojawiają się gigantyczne kratery w ziemi. Jak poinformowała BBC, niektórzy rosyjscy naukowcy twierdzą, że formacje powstają z powodu rozmarzania wiecznej zmarzliny i uwalniania się gazu. Gdy związki chemiczne ulatniają się do miejsca w glebie, które ma wyższą temperaturę, może dochodzić do specyficznego rodzaju "eksplozji".

Kratery mogą być więc niepokojącą oznaką, że na Syberii i w całej Arktyce zachodzą ogromne zmiany. Według ostatnich badań, ten region ociepla się nawet cztery razy szybciej niż reszta świata.

Skutki zmian klimatycznychPAP/Adam Ziemienowicz

Mniejszy "blask" Ziemi w kosmosie

Zmiany klimatu mogą także oddziaływać na "blask" naszej planety - pisze BBC. Amerykańscy naukowcy z Big Bear Solar Observatory w New Jersey zmierzyli albedo naszej planety, a więc jej zdolność do odbijania promieni słonecznych. W badaniu skupili się na świetle, które odbija się od Ziemi i jest skierowane w stronę Księżyca.

Wyniki sugerowały, że nad wschodnim Pacyfikiem powstaje coraz mniej chmur piętra niskiego. Naukowcy wysnuli hipotezę, że za to zjawisko odpowiada rosnąca temperatura oceanu. Ponieważ chmury odbijają światło słoneczne jak lustro, ich mniejsza ilość sprawia, że nasza planeta traci zdolność do odbijania promieni słonecznych.

Zmiany u zwierząt

Zmiany klimatu mogą oddziaływać w zaskakujący sposób na różne gatunki zwierząt. U niektórych gadów temperatura inkubacji jaj wpływa na płeć potomstwa. Na przykład genetycznie męskie pogony - jaszczurki występujące w Australii - mogą zmieniać się w samice, gdy temperatura, w jakiej zachodzi inkubacja jaj, wzrośnie. Dlatego naukowcy obawiają się, że w miarę ocieplania się świata wykluwać się będzie coraz mniej samców. Grozi to wyginięciem całego gatunku, gdyż pogony nie będą miały możliwości rozmnażania się.

Z kolei rosnący poziom dwutlenku węgla w oceanie może sprawiać, że u ryb dojdzie do zatracenia zmysłu węchu.

Zmiany klimatu zakłócają także wykluwanie się z jaj. Jak przekazano, w kwietniu tego roku w lesie Wytham w Wielkiej Brytanii pisklęta bogatki zwyczajnej przychodziły na świat nawet trzy tygodnie wcześniej w porównaniu do lat 40. XX wieku.

Konsekwencje zmian klimatycznych w EuropieMałgorzata Latos, Adam Ziemienowicz/PAP

Wraz z globalnym ociepleniem dochodzi także do zachwiań w łańcuchu pokarmowym. Przykładem mogą być tutaj liście dębu. Ponieważ drzewa rozwijają się wcześniej, szybciej pojawiają się także konsumenci w postaci gąsienic. Zwierzęta te stanowią często podstawowe pożywienie dla wielu gatunków ptaków, dlatego także i one muszą wykluć się wcześniej.

W wyniku zmian klimatu wiele zwierząt migruje do środowisk o bardziej sprzyjających warunkach. Na przykład w tym roku w kamieniołomach w brytyjskim hrabstwie Norfolk znaleziono gniazdo żołn, które zazwyczaj wykluwają się w rejonach Morza Śródziemnego i północnej Afryce.

Puste półki sklepowe

Ekstremalna pogoda wpływa także na uprawy. Szczególnie widać to na przykładzie pszenicy, kukurydzy i kawy. Jak przekazała BBC, w tym roku miejscami doszło do kilku znaczących niedoborów przypraw. Jedna z kalifornijskich firm, zajmującą się produkcją sosów, ostrzegła o "poważnym niedoborze" chili. Z kolei we francuskich supermarketach zaczyna brakować musztardy Dijon. Problem ten przypisuje się gwałtownej pogodzie, która wpływa na kondycję kanadyjskich farm, gdzie uprawiana jest gorczyca eksportowana do większości krajów świata.

Zmiany klimatu oddziałują także na sektor energetyczny i opóźniają możliwość odejścia od spalania węgla. W sierpniu część francuskich elektrowni jądrowych musiała ograniczyć działanie, ponieważ w rzekach brakowało wody służącej do schładzania maszyn.

Według BBC to najlepszy dowód na to, że zmieniliśmy nasz świat już tak bardzo, że trudno będzie powstrzymać jego dalsze przemiany, napędzane przez zmiany klimatu. Powinniśmy jednak działać, ponieważ przyszłość może szykować dla nas kolejne nieoczekiwane i zaskakujące konsekwencje.

Zmiany klimatuAdam Ziemienowicz/PAP

Autorka/Autor:kw

Źródło: BBC

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Poziom wody w rzekach na południu i południowym zachodzie Polski nadal pozostaje bardzo wysoki. Stan alarmowy jest przekroczony na prawie 40 stacjach hydrologicznych. Obowiązują też ostrzeżenia hydrologiczne IMGW.

Lista i mapa rzek, na których jest przekroczony stan alarmowy

Lista i mapa rzek, na których jest przekroczony stan alarmowy

Źródło:
IMGW, PAP

Fala kulminacyjna na Odrze znajduje się obecnie w Brzegu Dolnym. Czoło wezbrania dotarło tam około godziny 5 rano w piątek. Według prognoz kulminacja potrwa przez cały dzień, a maksymalny poziom wody może osiągnąć 945 cm.

Fala wezbraniowa na Odrze. Gdzie jest, jaki będzie jej dalszy przepływ

Fala wezbraniowa na Odrze. Gdzie jest, jaki będzie jej dalszy przepływ

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW, PAP

W weekend pogoda w Polsce nadal będzie kształtowana przez wyż Serkan. Wszędzie dopisze słoneczna aura. W części kraju noce będą zimne, w tym na terenach dotkniętych powodzią. Nowy tydzień przyniesie powrót burz.

Czekają nas zimne noce. Wrócą burze

Czekają nas zimne noce. Wrócą burze

Źródło:
tvnmeteo.pl

Przez Węgry przechodzi fala kulminacyjna na Dunaju. Na nadejście wielkiej wody przygotowuje się nie tylko Budapeszt, ale także mniejsze miejscowości. Fala wezbraniowa dotarła do Węgier z Austrii, gdzie żywioł odsłonił ogrom zniszczeń.

Kulminacja na Węgrzech, Austria zaczyna wielkie sprzątanie

Kulminacja na Węgrzech, Austria zaczyna wielkie sprzątanie

Źródło:
PAP

Pogoda na dziś. W piątek dopisze słoneczna aura. Termometry pokażą od 21 do 25 stopni Celsjusza. Warunki biometeo będą korzystne.

Pogoda na dziś - piątek, 20.09. Korzystny biomet i pełnia słońca

Pogoda na dziś - piątek, 20.09. Korzystny biomet i pełnia słońca

Źródło:
tvnmeteo.pl

Powódź w Polsce trwa. Prezydent Andrzej Duda przybył rano do Lądka-Zdroju. W czasie piątkowego posiedzenia sztabu kryzysowego szefowa Wód Polskich Joanna Kopczyńska poinformowała o możliwych podtopieniach w województwie zachodniopomorskim, wymieniła sześć miejscowości. Jak przekazał premier, jeszcze dziś poznamy nazwisko pełnomocnika rządu do spraw odbudowy po powodzi. W nocy z czwartku na piątek fala powodziowa dotarła do Dolnego Brzegu (Dolnośląskie), stan wody na godzinę 9 wynosi 946 cm - przekazało IMGW.

Prezydent Andrzej Duda w Lądku-Zdroju

Prezydent Andrzej Duda w Lądku-Zdroju

Źródło:
tvn24.pl, TVN24., PAP

Powodzie, które są wynikiem działalności niżu Boris, doprowadziły do śmierci 24 osób w Europie Środkowej. W Polsce i w Rumunii zginęło po siedem osób, a w Austrii i w Czechach - po pięć. Żywioł pozostawił za sobą szlak zniszczeń, który zaczyna się w Rumunii, a kończy na Polsce.

Powódź w Europie Środkowej. Zginęły 24 osoby

Powódź w Europie Środkowej. Zginęły 24 osoby

Źródło:
PAP, Reuters

Ogień trawi Portugalię. Rząd otrzymał w ostatnich dniach wiele dowodów, że szalejące od weekendu w tym kraju pożary terenów leśnych i łąk to często dzieło podpalaczy.

Portugalskie władze: wiele pożarów lasów i łąk to dzieło podpalaczy     

Portugalskie władze: wiele pożarów lasów i łąk to dzieło podpalaczy     

Źródło:
PAP, Reuters

Niż Boris, który szalał nad Polską w ostatnich dniach przeniósł się nad północne regiony Włoch. W wyniku powodzi, spowodowanych intensywnymi opadami deszczu, w regionie Emilia-Romania ewakuowano ponad tysiąc osób. Według lokalnych władz sytuacja jest skrajnie trudna.

Niż Boris przeniósł się tu. Ponad tysiąc osób ewakuowanych w wyniku powodzi

Niż Boris przeniósł się tu. Ponad tysiąc osób ewakuowanych w wyniku powodzi

Źródło:
PAP, ANSA, Reuters, ENEX, L'unione Sarda

Stan wody w Łabie stale się podnosi, a w czwartek wieczorem osiągnie najwyższy poziom - informują niemieckie media. Łaba jest obecnie jedyną rzeką w Saksonii, na wschodzie Niemiec, która wylewa.

Niemcy. Poziom wody w Łabie zbliża się do maksimum

Niemcy. Poziom wody w Łabie zbliża się do maksimum

Źródło:
PAP, Brandenburg State Office of Environment

W najbliższym czasie unikajmy wchodzenia do lasów na terenach, gdzie przeszła powódź - apelują służby. Grunt wciąż jest mocno nasączony wodą, co sprawia, że nawet delikatny podmuch wiatru powoduje, że drzewa się przewracają.

Delikatny podmuch wiatru sprawia, że drzewa się przewracają

Delikatny podmuch wiatru sprawia, że drzewa się przewracają

Źródło:
PAP

W Polsce w najbliższych dniach i tygodniach wzrośnie zagrożenie osuwiskami ziemi - ostrzegają geolodzy. W wyniku intensywnych opadów deszczu już teraz lokalnie pojawiają się niebezpieczne osunięcia gruntu. Zjawiska są bardzo trudne do przewidzenia i uaktywniają się po pewnym czasie.

Uwaga na osuwiska! Te miejsca będą zagrożone w najbliższych dniach i tygodniach

Uwaga na osuwiska! Te miejsca będą zagrożone w najbliższych dniach i tygodniach

Źródło:
tvnmeteo.pl, PIG

Czeska policja poinformowała w środę, że odnaleziono ciało zaginionej 70-letniej kobiety z miejscowości Kobyla nad Vidnavkou w regionie Jesionika. To już czwarta śmiertelna ofiara powodzi. Po raz pierwszy od czterech dni liczba zagrożonych powodzią terenów jest niższa niż sto. W 23 miejscach obowiązuje najwyższy poziom alarmu powodziowego.

Wróciła do domu z centrum ewakuacyjnego. Jej ciało znaleziono zaplątane w ogrodzenie

Wróciła do domu z centrum ewakuacyjnego. Jej ciało znaleziono zaplątane w ogrodzenie

Źródło:
PAP, Reuters

Sytuacja powodziowa w środkowej Europie poprawia się, ale wciąż jest trudna. W Austrii potwierdzono piątą ofiarę śmiertelną żywiołu. Niektóre akweny w Czechach wciąż grożą wylaniem. Fala powodziowa na Dunaju przechodzi przez Węgry, szykuje się na nią Budapeszt.

Wiele ofiar śmiertelnych, ogromne zniszczenia, a to jeszcze nie koniec

Wiele ofiar śmiertelnych, ogromne zniszczenia, a to jeszcze nie koniec

Źródło:
Reuters, PAP, tvnmeteo.pl

Dzięki zaangażowaniu strażaków i służb leśnych udało się uratować życie sarenki poszkodowanej w powodzi. Niszczycielska siła żywiołu nie pozostaje bez wpływu na lasy i mieszkające w nich zwierzęta. Jednak - jak podkreślają eksperci - natura szybciej zabliźnia rany związane z kataklizmem.

Sarenka w ręczniku. Zwierzęta wyczuwają zagrożenia, ale czasem i one nie zdążą uciec

Sarenka w ręczniku. Zwierzęta wyczuwają zagrożenia, ale czasem i one nie zdążą uciec

Źródło:
tvnmeteo.pl. RDLP w Zielonej Górze

Płacimy za 100-200 lat zaniedbań polegających na masowym obsadzeniu świerkiem naszych gór - mówi prof. Krzysztof Świerkosz z wydziału nauk biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego w rozmowie z "Gazetą Wyborczą". Na duże znaczenie lasów w retencji wód wskazuje również dr Antoni Kostka z Centrum Strategii Środowiskowych. "Nie istnieje żadna sprzeczność pomiędzy rolą lasów a koniecznością budowania instalacji hydrotechnicznych. Jedno nie wyklucza drugiego", podkreślił.

Co górskie lasy mają wspólnego z powodziami? "Konieczna jest ich szybka przebudowa"

Co górskie lasy mają wspólnego z powodziami? "Konieczna jest ich szybka przebudowa"

Źródło:
PAP, Gazeta Wyborcza, tvn24.pl

Po ekstremalnych opadach deszczu w ostatnich dniach gwałtownie podniósł się poziom rzek w południowej i południowo-wschodniej Polsce, powodując powodzie. Na niektórych stacjach hydrologicznych zanotowano najwyższy poziom wody od początku prowadzenia pomiarów.

Powódź 2024. Na tych rzekach padły historyczne rekordy

Powódź 2024. Na tych rzekach padły historyczne rekordy

Źródło:
IMGW

Tempo przyrostu jest bardzo duże, widać je wręcz gołym okiem. Spodziewamy się, że w weekend będzie około dwóch metrów - mówi Jan Piotrowski, pełnomocnik prezydenta Warszawy do spraw Wisły, pytany o sytuację na stołecznym odcinku rzeki.

Rośnie poziom Wisły w Warszawie. W ciągu ostatniej doby o kilkadziesiąt centymetrów

Rośnie poziom Wisły w Warszawie. W ciągu ostatniej doby o kilkadziesiąt centymetrów

Aktualizacja:
Źródło:
tvnwarszawa.pl

Po intensywnych opadach śniegu w Alpach nadal obowiązuje stan zagrożenia lawinowego. We wtorek lawina, która zeszła w środkowej Austrii, porwała kilka osób, jedna z nich została poważnie ranna - podały służby. Kraj zmaga się ze skutkami powodzi, choć sytuacja zaczęła się poprawiać. We wtorek poinformowano o piątej ofierze śmiertelnej, ponad 20 miejscowości jest odciętych od świata.

Lawina w Austrii porwała kilka osób. Turystka poważnie ranna

Lawina w Austrii porwała kilka osób. Turystka poważnie ranna

Źródło:
PAP, bergrettung-salzburg.at, tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej uspokaja: Warszawa nie jest zagrożona powodzią. Fala wezbraniowa na Wiśle dotrze do stolicy w piątek.

Kiedy fala wezbraniowa na Wiśle dotrze do Warszawy?

Kiedy fala wezbraniowa na Wiśle dotrze do Warszawy?

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji opublikowało instrukcję, jak należy zachować się, gdy utkniemy w domu w trakcie powodzi. Nasze życie mogą nam uratować konkretne gesty i kolory, które pomogą przekazać cenne informacje ratownikom.

Jak wezwać pomoc w trakcie powodzi

Jak wezwać pomoc w trakcie powodzi

Źródło:
MSWiA, TVN24

Niemiecka turystka, która straciła nogę w wyniku ataku rekina około 500 kilometrów od Wysp Kanaryjskich, zmarła kilka godzin później na pokładzie śmigłowca ratunkowego – podała agencja EFE.

Turystka zaatakowana przez rekina. Zmarła na pokładzie śmigłowca ratunkowego

Turystka zaatakowana przez rekina. Zmarła na pokładzie śmigłowca ratunkowego

Źródło:
PAP

Sytuacja powodziowa w części południowo-zachodniej Polski jest bardzo trudna. Giną ludzie, woda zalewa miasta i domy. Zarządzono wiele ewakuacji. Ekohydrolożka Iwona Wagner próbowała na antenie TVN24 odpowiedzieć na pytanie, co doprowadziło do tak tragicznych skutków tego kataklizmu.

"Może to dramatyczne wydarzenie w końcu pozwoli nam wyjść z iluzji"

"Może to dramatyczne wydarzenie w końcu pozwoli nam wyjść z iluzji"

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Dzięki eksperymentalnemu projektowi współprowadzonemu przez IMGW-PIB możemy zobaczyć zasięg zalanych terenów na mapach. Potężne rozlewiska widać koło Prudnika, w Kotlinie Kłodzkiej i w okolicach zbiornika Racibórz Dolny. Natomiast najnowsze dane, z 16 września z godziny 14, pokazują m.in. rozlewiska rzeki Bóbr w okolicach Pilchowic, Wlenia, Lwówka Śląskiego.

Powódź 2024 na mapach. "Pochodzą z satelitów radarowych obserwujących Ziemię"

Powódź 2024 na mapach. "Pochodzą z satelitów radarowych obserwujących Ziemię"

Źródło:
tvn24.pl

Pogoda w Polsce w niedzielę była dynamiczna. W Wielkopolsce odnotowano dwie trąby powietrzne. Zjawiska można zaobserwować na nagraniach.

Trąby powietrzne w Wielkopolsce

Trąby powietrzne w Wielkopolsce

Źródło:
tvnmeteo.pl, TVN24, PAP

Co przyniesie pogoda w nadchodzącym czasie? Możemy spodziewać się fali bardzo ciepłego powietrza. Sprawdź, co czeka nas w drugiej połowie września w najnowszej prognozie temperatury na 16 dni, przygotowanej przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: niż Boris zanika, wkrótce połączą się ze sobą dwa wyże

Pogoda na 16 dni: niż Boris zanika, wkrótce połączą się ze sobą dwa wyże

Źródło:
tvnmeteo.pl

Trąba powietrzna przeszła w sobotę w powiecie radomskim na Mazowszu. Ponad 20 dachów budynków mieszalnych i gospodarczych zostało uszkodzonych. Silny wiatr zerwał dachy także w powiecie kozienickim.

Trąba powietrzna nieopodal Radomia. "Dachy zerwane częściowo lub całkowicie"

Trąba powietrzna nieopodal Radomia. "Dachy zerwane częściowo lub całkowicie"

Źródło:
tvnmeteo.pl, PAP

Lato wielkimi krokami zbliża się do końca. Czego spodziewać się w pogodzie jesienią i jaki będzie początek zimy 2024/2025? Grudzień i styczeń to mogą być mokre miesiące - wynika ze wstępnej, długoterminowej prognozy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW).

Co czeka nas jesienią i jak zacznie się zima? Prognoza IMGW

Co czeka nas jesienią i jak zacznie się zima? Prognoza IMGW

Źródło:
IMGW