Amerykańscy naukowcy doszli do wniosku, że bardzo rzadkie i supersilne erupcje wulkaniczne, których skutkiem może być zagłada Ziemi, można przewidzieć w czasie nie dłuższym, niż rok. Dotychczas sądzono, że można je przewidzieć znacznie wcześniej.
Czas, w którym tworzą się warunki do zajścia super-erupcji, jest tak zwanym czasem geologicznym (liczonym w setkach milionów lat). Tego typu erupcje są w stanie uwolnić tysiące kilometrów sześciennych magmy, co może doprowadzić do zagłady naszej planety. Wyniki ostatnich badań próbek skał wulkanicznych, które bardzo zaniepokoiły naukowców, wskazują, że ostatnia faza procesu rozprężania magmy przed wybuchem może zachodzić bardzo szybko. A to oznacza, że wybuch można przewidzieć w czasie krótszym, niż zaledwie rok.
Badania wzbudziły obawy uczonych
- Ewolucja gigantycznej masy magmy jest scharakteryzowana kilkoma procesami, których czas trwania jest bardzo różny - mówi geochemik Guilherme Gualda z Uniwersytetu Vanderbilta z Nashville. - Teraz jesteśmy przekonani, że rozszerzanie się magmy, gdy zaczynają się tworzyć wielkie bąble gazu, które powodują wybuch, jest procesem bardzo szybkim, bo trwa niecały rok.
Guilherme Gualda i Stephen Sutton z Uniwersytetu w Chicago zbadali kryształ kwarcu z Bishop Tuff, górotworu pochodzącego przed 760 tysięcy lat. Wówczas super-erupcja doprowadziła do powstania kaldery superwulkanu w Kalifornii. Dotychczas uczeni sądzili, że proces tworzenia się kryształu kwarcu trwał bardzo długo zanim doszło do erupcji. Jednak najnowsze badania wypiętrzania brzegów kaldery (rim growth), wykorzystujące obecność tytanu w kryształach kwarcu pokazują, że ostatnia faza przed wybuchem może się skrócić do niecałego roku.
Wniosek jest taki, że dopiero na kilka miesięcy przed wybuchem zaczyna przyśpieszać wypiętrzanie. Czasu na przygotowanie się zostaje więc niewiele.
Możliwe konsekwencje
W roku 1815 doszło do jedynej, jak dotąd, zarejestrowanej w naszych czasach super-erupcji stratowulkanu Tambora na wyspie Sumbawa w Indonezji. Popioły okrążyły Ziemię radykalnie zmniejszając działanie Słońca. Następny po wybuchu rok 1816 dostał wiele nazw: Rok bez Lata, Rok Biedy etc.
Autor: RP/aw / Źródło: Sciencealert
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock