13 października przypada ustanowiony przez ONZ Międzynarodowy Dzień Zapobiegania Klęskom Żywiołowym. Obchodzony jest on nieprzerwanie od 1990 roku w drugą środę października. Po co? Aby pokazać jak wiele wysiłku wkładają tysiące ludzi w ograniczenie klęsk żywiołowych – w zapobieganie, łagodzenie ich katastrofalnych skutków oraz w przygotowanie do ich odparcia.
Początkowo Zgromadzenie Ogólne ONZ chciało, aby dzień ten obchodzono tylko w czasie trwania Międzynarodowej Dekady Ograniczania Klęsk Żywiołowych (1990-1999). Szybko zorientowano się jednak, że potrzeba zwrócenia uwagi na skutki klęsk żywiołowych, oraz na potrzebę zapobiegania kolejnym, nie ma daty przydatności, która mogłaby się skończyć.
Czym jest klęska żywiołowa?
Za klęski żywiołowe przyjęło się uważać ekstremalne zjawiska naturalne, które powodują ogromne szkody, w tym straty w gospodarce człowieka, na wielką skalę. Zalicza się do nich: powodzie, susze, pożary, trzęsienia ziemi, wybuchy wulkanu, tsunami, huragany, obfite opady śniegu oraz lawiny śnieżne, ekstremalne upały lub mrozy czy osuwiska ziemi. Powinno się jednak dodać do większości z wymienionych zjawisk – "nietypowe dla danego obszaru".
Wszystkim poszkodowanym potrzebna jest pomoc
Klęski i katastrofy dotykają codziennie tysiące osób na całym świecie. W ostatnich dziesięcioleciach wiele państw poprawiło swoją zdolność do łagodzenia skutków katastrof. Niezależnie od tego, jakie rozmiary przybiera żywioł, poszkodowani ludzi zawsze czują niemoc i ogromną bezradność. Często tracą źródło utrzymania i dach nad głową. Działania organizacji międzynarodowych oraz wsparcie ze strony trzeciego sektora pozwalają nieść potrzebną pomoc. Przykładowo, w 2011 roku Międzynarodowa Federacji Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża oraz Czerwonego Półksiężyca przeprowadziła największe działania humanitarne na terenach: Pakistanu (powódź), Haiti (epidemia cholery), Filipin (tajfun), Indii (trzęsienie ziemi), Kenii (susza), Somalii (klęska głodu), Ugandy (epidemia gorączki krwotocznej ebola), Libii (masowe ruchy ludności), Japonii (trzęsienie ziemi), Nigeru (klęska głodu).
Zeszłoroczna powódź w Polsce
Na terenie Polski największe szkody powodują powodzie, burze, silnie wiejące wiatry oraz trąby powietrzne. Dwie ostatnie fale powodziowe przeszły przez nasz kraj w 2010 roku. Pierwsza była w maju, druga w czerwcu. Kulminacja fali wezbraniowej na Wiśle była największa od 160 lat.
Poziom wody w wielu miejscach przekroczył poziom notowany podczas "powodzi tysiąclecia" w 1997 roku. Pod wodą znalazły się domy mieszkalne i gospodarstwa rolne. Zniszczone zostały drogi, mosty oraz połączenia kolejowe.
Dzięki swojemu położeniu geograficznemu, Polska wolna jest od najgroźniejszych w skutkach klęsk żywiołowych – silnych trzęsień ziemi, wybuchów wulkanów oraz huraganów i tsunami.
Niszczycielskie trzęsienia ziemi
W 2009 roku w środkowej części Włoch, w rejonie miasta L’Aquila doszło do największego od ponad 30 lat trzęsienia ziemi. Podczas wstrząsów sejsmicznych o sile 6,3 stopnia w skali Richtera zginęło wówczas 300 osób, a półtora tysiąca zostało rannych. Wstrząs odczuwalny był w położonej na północy kraju Rawennie.
W marcu tego roku trzęsienie ziemi o sile 8,9 stopnia nawiedziło północno-wschodnią część Japonii. Jego następstwem były potężne, ponad 10-metrowe (w niektórych miejscach osiągnęły 29,6 metra wysokości) fale tsunami, które uderzyły w niemal całe wschodnie wybrzeże Japonii, zalewając porty morskie, strefy przemysłowe, miasta, wioski, farmy, pola uprawne i nadbrzeżne lasy regionu Tohoku. Według informacji opublikowanych 13 lipca 2011 w wyniku trzęsienia ziemi i tsunami zginęło 15 560 osób, a 5329 wciąż uważa się za zaginione.
Tegoroczne przesłanie obchodów
Kiedy dojdzie do katastrofy, często obwiniamy środowisko naturalne. Rzadko myślimy o działaniach człowieka, które zwiększają ryzyko i zamieniają niebezpieczeństwo w katastrofę.
Tegoroczne obchody Międzynarodowego Dnia Zapobiegania i Ograniczania Skutków Katastrof podkreślają kluczową rolę dzieci i młodzieży. W Nepalu, na Filipinach, w Indiach, w Chinach i w innych miejscach na świecie, dzieci w wieku szkolnym uczą się podstaw działania systemów bezpieczeństwa w budynkach i swoich domach.
Kubańskie dzieci biorą udział w zajęciach poświęconych zmniejszeniu ryzyka katastrof oraz adaptacji do zmian klimatycznych. Obecnie zajęcia te uchodzą za wzór w innych częściach świata.
Ostatnio ponad 600 chłopców i dziewcząt w Afryce, Azji i Ameryce Łacińskiej opracowało Kartę Dziecka na temat zmniejszenia ryzyka związanego z katastrofami.
Przesłanie jest jasne: zmniejszenie ryzyka występowania klęsk żywiołowych powinno być codzienną troską każdego człowieka.
Autor: usa//aq / Źródło: unic.un.org.pl, pck.pl, wikipedia.org