Zła jakość powietrza od rana utrzymuje się w kilku miastach województw: śląskiego i małopolskiego. Wdychanie pyłów i zanieczyszczeń może się odbić na zdrowiu mieszkańców.
W piątek w niektórych miejscowościach na Śląsku i w Małopolsce od rana występuje smog. Utrzymywaniu się zanieczyszczeń sprzyja tam rzeźba terenu, ponieważ ich wywiewanie z wklęsłych obszarów jest utrudnione. Przez to duszące pyły i toksyczne związki, które zostaną wyemitowane, zalegają przy powierzchni ziemi.
Stężenie pyłu PM10
Po godzinie 6 pod względem stężenia pyłów PM10 powietrze o złej jakości odnotowano w Tychach (187 µg/m3), Rybniku (160,62 µg/m3) oraz Krakowie (144,69 µg/m3).
Niezdrowa jakość powietrza wystąpiła w Nowym Targu (110,88 µg/m3).
Powietrze o średniej jakości, w którym zawartość pyłów PM10 przekroczyła 60 µg/m3, odnotowały stacje pomiarowe w wielu śląskich i małopolskich miejscowościach, a także miejscami na terenie województw: mazowieckiego, łódzkiego oraz świętokrzyskiego.
W pozostałych częściach kraju powietrze w piątkowy poranek było dobrej, a nawet świetnej jakości.
Stężenie pyłu PM2,5
Po godzinie 6 pod względem zawartości drobniejszych pyłów PM2,5 powietrze było złej jakości jedynie w Krakowie, gdzie ich stężenie wyniosło 100 µg/m3.
Poza tym w miastach wschodniej części Polski dominuje powietrze średniej jakości.
Na krańcach zachodnich kraju występuje dobre i świetne powietrze.
Stężenie benzenu
Poza pyłami PM10 i PM2,5 w Krakowie truje także benzen. Jego stężenie po godzinie 6 przekroczyło tam dopuszczalne normy o ponad 240 procent. Odnotowane stężenie wynosiło 24,14 µg/m3.
Kiedy powietrze jest dobrej jakości?
Dobra jakość powietrza jest wtedy, gdy stężenie pyłu PM10 wynosi mniej niż 60 µg/m3. Jeśli chodzi o stężenie pyłu PM2,5, to nie może ono przekraczać 36 µg/m3. Stężenie benzenu powinno być niższe niż 10 µg/m3.
Co potrafi zrobić nam smog?
W skład pyłów zawieszonych (PM10 oraz PM2,5) wchodzą m.in.: siarka, metale ciężkie, silnie toksyczne chemiczne związki organiczne.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uważa pył PM2,5 za najgroźniejszy dla ludzkiego zdrowia spośród wszystkich zanieczyszczeń powietrza. W jego skład wchodzą rakotwórcze substancje, takie jak wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne - np. benzo(a)piren. Zgodnie z rekomendacjami WHO dobowa norma dla pyłu PM2,5 powinna wynosić 25 µg/m3.
PM2,5, czyli drobne frakcje pyłów, mogą przenikać do krwiobiegu, a dłuższe narażenie na ich wysokie stężenia może mieć istotny wpływ na przebieg chorób serca (nadciśnienie, zawał) lub nawet zwiększać ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe, szczególnie płuc. Pyły o średnicy poniżej 2,5 mikrometra wchłaniane są w górnych i dolnych drogach oddechowych i mogą również przenikać do krwi. Są w stanie także powodować kaszel, trudności z oddychaniem i zadyszkę, szczególnie w czasie wysiłku fizycznego.
Jak podaje Polski Alarm Smogowy, PM10, czyli pyły o średnicy poniżej 10 mikrometrów, są absorbowane w górnych drogach oddechowych i oskrzelach. Powodują podobne reakcje jak w przypadku pyłu PM2,5. Przyczyniają się również do zwiększenia zagrożenia infekcjami układu oddechowego oraz występowania zaostrzeń objawów chorób alergicznych np. astmy, kataru siennego i zapalenia spojówek.
Nasilenie objawów zależy w dużym stopniu od stężenia pyłu w powietrzu, czasu ekspozycji, dodatkowego narażenia na czynniki pochodzenia środowiskowego oraz zwiększonej podatności. Nowe dane świadczą o ujemnym wpływie inhalowanego pyłu na zdrowie kobiet ciężarnych oraz rozwijającego się płodu (niski ciężar urodzeniowy, wady wrodzone, powikłania przebiegu ciąży).
Jak się chronić?
W momencie, gdy stężenie zanieczyszczeń przekracza normy, przebywanie na dworze jest szkodliwe dla naszego zdrowia. Narażamy na niebezpieczeństwo przede wszystkim nasze drogi oddechowe. Szczególnie zagrożone są osoby starsze, chore, kobiety w ciąży oraz małe dzieci. Jeżeli tylko jest to możliwe, zaleca się im, żeby nie wychodzili z domu. Zdrowi dorośli powinni zaś powstrzymywać się od aktywności fizycznej na otwartym powietrzu.
Autor: ao,amm//rzw / Źródło: TVN Meteo
Źródło zdjęcia głównego: tvn24