Brytyjczykom mokre lato zafundował ciepły ocean

Latem na Wyspach parasole bardzo się przydawały

Tegoroczne lato w północnej Europie było wyjątkowo mokre, co szczególnie dało się we znaki Brytyjczykom. Według naukowców z Uniwersytetu w Reading, winna temu jest faza ocieplenia się wód powierzchniowych Oceanu Atlantyckiego. To element wieloletniego cyklu, który - jak wykazują badania - poważnie wpływa na pogodę na naszym kontynencie.

Tegoroczne mokre lato, które przyniosło m. in. duże sumy opadów w Wielkiej Brytanii, zainteresowało zespół naukowców z Uniwersytetu w Reading, kierowany przez prof. Rowana Suttona, dyrektor badań nad klimatem w Narodowym Centrum Nauk Atmosferycznych tej uczelni. Wyniki swoich badań badacze opublikowali w czasopiśmie "Nature Geoscience".

Wpływ ciepłej fazy na Atlantyku

Badacze przyjrzeli się zjawisku znanemu jako Atlantic Multidecadal Oscillation (AMO). To cykl zmian, w którym na przestrzeni kilku dzisięcioleci wody się ochładzaja lub ocieplają.

Naukowcy przeanalizowali trzy okresy z tego cyklu: ciepły z lat 1931-60, chłodny z lat 1961-90 i kolejny ciepły, który rozpoczął się w 1990 r. i trwa do teraz. Okazało się, że ​​warunki termiczne w pierwszym ciepłym okresie w Atlantyku były bardzo podobne do tych, które obserwuje się obecnie. W związku z tym badacze porównali porównali warunki pogodowe panujące w Europie podcza obu ciepłych faz z tymi, które odnotowano podczas chłodnego okresu.

Łagodzi, ale przynosi deszcz

Pierwszy wniosek był taki, że cieplejszy niż zwykle Atlantyk sprzyja łagodnemu przebiegowi wiosny (zwłaszcza w kwietniu), a także lata i jesieni w Wielkiej Brytanii i całej Europie.

Kolejne odkrycie jest szczególnie ważne w kontekście poszukiwania przyczyn deszczowego lata. Okazało się, że ciepło z oceanu sprawia, że w północnej i środkowej Europie jest bardziej mokro niż zwykle. Natomiast południe kontynentu, od Portugalii po Turcję, dostaje znacznie mniej deszczu niż normalnie.

Temperatura wód kieruje ruchem powietrza

Dokładny mechanizm kształtowania systemów pogodowych przez temperatury powierzchniowe wód oceanów nie został dobrze poznany. Naukowcy uważają jednak, że zmiany ciśnień wpływają na tor prądu strumieniowego i jego meandrowanie. Obszary, które znajdą się na północ od niego - jak działo się przez większość roku z Wielką Brytanią - otrzymują więcej deszczu i burz.

- Wiemy, że wyższe temperatury powierzchniowe wód w oceanie ogrzewają znajdujące się nad nimi powietrze, wpływając na tory przemieszczania się układów pogodowych i przesuwając prąd strumieniowy. Ale nie znamy jeszcze wszystkich szczegółów. Nie znamy też długości tych okresów cieplejszych lub chłodniejszych warunków na Oceanie Atlantyckim - w przeszłości różniły się mocno, od 20-50 lat - wyjaśnił prof. Sutton.

Cykl w cyklu

Zjawisko AMO jest związane z innym naturalnym cyklem - Altantic Meridional Overturning Circulation (AMOC), czyli obiegiem prądów oceanicznych regulowanym wzajemnymi oddziaływaniami słodkich i słonych mas wody, wiatrów i pływów, na które obecnie mogą wpływać także gazy cieplarniane wytwarzane przez ludzi.

Badacze nie próbowali na razie wyjaśnić przyczyn ciepłych i chłodnych faz na Atlantyku, skupiając się raczej na ich znaczeniu dla naszej pogody. Prof. Sutton powiedział jednak, że istnieje związek między ociepleniem Atlantyku i arktycznego lodu morskiego, choć "szczegóły nie są dobrze znane".

- Ocieplenie Oceanu Atlantyckiego może być wzmacniane przez redukcję arktycznego lodu morskiego - te rzeczy nie są niezależne - stwierdził.

Model wpływów się powtarza

Alan Thorpe, szef Europejskiego Centrum Średnioterminowych Prognoz Pogody, uważa, że badania Suttona i jego zespołu są ważne, bo pokazaują, jak zmiany temperatur wód oceanicznych "tworzą scenę" dla mokrego lata.

- Te zmiany występują w skali dekad i przypominają nam, że atmosfera i oceany mogą powodować długoterminowe wahania sezonowego pogody - powiedział Thorpe. - Wcześniejsze badania w Europejskim Centrum pogody wskazywały, że wzrost temperatury powierzchni mórz w połączeniu z letnim ubywaniem arktycznego morskiego lodu mógł odegrać złą rolę w kształtowaniu brytyjskiej pogody w 2007 i 2008. Można przypuszczać, że tak było też w 2012 r. - dodał.

Mroźna zima zapowie ciepłe lato?

Jakie prognozy na nadchodzący czas można ułożyć na podstawie tych ustaleń? Według prof. Suttona na razie nie widać śladów ochłodzenia Oceanu Atlantyckiego, zatem obecny model prawdopodobnie, będzie się rozwijał. Zaznacza jednak, że przejście z ciepłej do chłodnej fazy w oceanie może nastąpić szybko, a wstęp do tego może stanowić mroźna zima.

Zatem jeśli w najbliższych imesiącach w północnej Europie da się we znaki chłód, paradoksalnie może to zapowiadać ciepłe i suche lato.

Autor: js/mj / Źródło: BBC

Pozostałe wiadomości

Noc z poniedziałku na wtorek w całej Polsce będzie mroźna, a temperatura spadnie najbardziej na południu. W dzień w wielu regionach pojawią się marznące opady, dlatego na drogach zrobi się ślisko.

W nocy temperatura bardzo mocno spadnie

W nocy temperatura bardzo mocno spadnie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed tęgim mrozem. Na południowych krańcach Polski temperatura w ciągu najbliższej nocy może spaść do -17 stopni Celsjusza. Z kolei nad Bałtykiem wydano alarmy w związku z porywistym wiatrem.

Nawet -17 stopni i silny wiatr. IMGW ostrzega

Nawet -17 stopni i silny wiatr. IMGW ostrzega

Źródło:
IMGW

Po weekendzie ze śnieżycami czeka nas szybka odwilż. W drugiej połowie tygodnia temperatura już w całej Polsce będzie dodatnia, a aura zmieni się na bardziej jesienną i mglistą.

Zwrot w pogodzie. Zmiana będzie duża

Zwrot w pogodzie. Zmiana będzie duża

Źródło:
tvnmeteo.pl

Po weekendowych intensywnych opadach Zakopane zmaga się z nadmiarem zalegającego na poboczach śniegu. W tym tygodniu planowane jego jego wywożenie z miasta.

Zakopane tonie w śniegu. Trzeba go wywozić z ulic

Zakopane tonie w śniegu. Trzeba go wywozić z ulic

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Do trzeciego, znacznego stopnia wzrosło zagrożenie lawinowe w Tatrach. W wyższych partiach gór panują bardzo trudne warunki turystyczne. Na Kasprowym Wierchu leży 85 centymetrów śniegu, a w Dolinie Pięciu Stawów Polskich jest go ponad metr.

Duże zagrożenie w Tatrach. "Mogą schodzić samoistnie"

Duże zagrożenie w Tatrach. "Mogą schodzić samoistnie"

Źródło:
PAP

Północ Grecji zasypał śnieg. Na drogach panują bardzo trudne warunki, niektórzy mieszkańcy są odcięci od prądu, ponadto zamknięto szkoły. Pogoda nagle pogorszyła się też w Atenach.

Zima natarła na Grecję. Ludzie bez prądu, autobusy stanęły

Zima natarła na Grecję. Ludzie bez prądu, autobusy stanęły

Źródło:
PAP

W wyniku intensywnych opadów deszczu w stanie Minas Gerais na południowym wschodzie Brazylii zginęło co najmniej 10 osób - poinformowały miejscowe władze. Wiele domów zostało zniszczonych przez lawiny błotne. Nieprzejezdnych jest kilkaset dróg.

Ziemia zasypała domy i drogi. Co najmniej 10 osób nie żyje

Ziemia zasypała domy i drogi. Co najmniej 10 osób nie żyje

Źródło:
PAP, Reuters

Silne trzęsienie ziemi nawiedziło w poniedziałek wieczorem czasu lokalnego prefekturę Miyazaki na południowym zachodzie Japonii. Służby ogłosiły ostrzeżenie przed tsunami dla tego regionu oraz prefektury Kochi.

Alert przed tsunami. Wcześniej zatrzęsła się ziemia

Alert przed tsunami. Wcześniej zatrzęsła się ziemia

Źródło:
PAP, NHK

Warunki sprzyjające rozwojowi pożarów będą rozwijać się w południowej Kalifornii do wtorku, jak wynika z najnowszych danych. Oznacza to, że walka z pożarami trawiącymi od niemal tygodnia Los Angeles będzie bardzo trudna. Do tej pory ogień pochłonął już około 15600 hektarów terenu. Dwa największe pożary - Palisades oraz Eaton - są opanowane w niewielkim stopniu. Skalę ognia widać na mapach.

Tak płonie Los Angeles. Prognozy nie są optymistyczne

Tak płonie Los Angeles. Prognozy nie są optymistyczne

Źródło:
TVN24, Reuters, CNN

W Kalifornii od niemal tygodnia trwa walka z tragiczną falą pożarów. Jak podała telewizja CNN, całkowity obszar spalony przez ogień wynosi około 15600 hektarów i jest już większy niż stolica Francji. Żywioł zostawia po sobie zgliszcza. W pogrążonej w bólu Kalifornii rozpoczęły się zbiórki pomocy dla poszkodowanych. O tym, jak wygląda sytuacja na miejscu, opowiadają nam Polki - Sylwia Knutel i Alicja Bachleda-Curuś.

Alicja Bachleda-Curuś o pożarach w Los Angeles: każdy tu jest strażakiem

Alicja Bachleda-Curuś o pożarach w Los Angeles: każdy tu jest strażakiem

Źródło:
TVN24, Reuters

Z powodu cofki zalana została droga z Kamienia Pomorskiego do Wyspy Chrząszczewskiej, na której w nocy z piątku na sobotę uwięzionych zostało około 200 mieszkańców. W poniedziałek rano Ochotnicza Straż Pożarna zorganizowała dla nich transport. Sytuacja powoli normuje się.

Mieszkańcy odcięci przez zalaną drogę. Strażacy zorganizowali transport

Mieszkańcy odcięci przez zalaną drogę. Strażacy zorganizowali transport

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24

Po śnieżnym i zimnym weekendzie wkrótce czeka nas duże ocieplenie. Sprawdź, co przyniesie pogoda w kolejnych 16 dniach w długoterminowej prognozie temperatury, przygotowanej przez prezentera i synoptyka tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: zima wpadła do nas na krótko

Pogoda na 16 dni: zima wpadła do nas na krótko

Źródło:
tvnmeteo.pl

Trzy osoby zginęły, a dwie zostały ranne w wyniku zejścia lawiny w Piemoncie na północy Włoch. Poszkodowani zostali przetransportowani do szpitala za pomocą helikoptera.

Lawina porwała narciarzy. Nie żyją trzy osoby

Lawina porwała narciarzy. Nie żyją trzy osoby

Źródło:
PAP, Euronews, Reuters

Lód z przejeżdżającego auta uszkodził szybę innego pojazdu. Zdarzenie, do którego doszło w jednym z amerykańskich miast w stanie Kansas, zostało uchwycone przez kamerkę samochodową.

Kawałek lodu leciał w jego kierunku. Nagranie

Kawałek lodu leciał w jego kierunku. Nagranie

Źródło:
CNN, KCTV

"Wyspa widmo" pojawiła się na Morzu Kaspijskim - i bardzo szybko zniknęła. Do powstania niewielkiego skrawka lądu doszło w 2023 roku po wybuchu wulkanu błotnego. Wystarczyło jednak kilkanaście miesięcy, by wyspa się rozmyła.

Satelita wykrył "wyspę widmo"

Satelita wykrył "wyspę widmo"

Źródło:
NASA Earth Observatory, anl.az

Do silnego trzęsienia ziemi doszło w nocy z soboty na niedzielę w Meksyku. Wstrząsy o magnitudzie 6,2 spowodowały panikę wśród mieszkańców kilku stanów, którzy w środku nocy wybiegli na ulice.

W środku nocy wybiegali z domów na ulice

W środku nocy wybiegali z domów na ulice

Źródło:
USGS, El Informador

Zimowa burza przeszła nad wschodnimi i południowymi Stanami Zjednoczonymi. Intensywne opady śniegu doprowadziły do odwołania tysięcy lotów, przerwania dostaw prądu i wody pitnej oraz zamknięcia niektórych szkół. Na oblodzonych drogach dochodziło do groźnych wypadków.

Tyle śniegu nie spadło tam od lat. Auta ślizgały się na "czarnym lodzie"

Tyle śniegu nie spadło tam od lat. Auta ślizgały się na "czarnym lodzie"

Źródło:
PAP, CBS News, NWS Atlanta

Początek roku jedynie miejscami przyniósł nam powrót zimy. W wielu regionach Polski zamiast śniegu pada deszcz, a szare krajobrazy uparcie nie chcą się zabielić. To, czy w styczniu 2025 możemy spodziewać się jeszcze porządnego mrozu, sprawdza nasza synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek.

"Bestia ze wschodu" śpi, a co z wirem polarnym? Najnowsze prognozy na styczeń

"Bestia ze wschodu" śpi, a co z wirem polarnym? Najnowsze prognozy na styczeń

Źródło:
tvnmeteo.pl

Apokaliptyczne sceny rozgrywają się w hrabstwie Los Angeles, gdzie pożary spowodowały katastrofalne szkody i zmusiły dziesiątki tysięcy ludzi do opuszczenia swoich domów. Zdjęcia zniszczonych budynków pokazują, jak niszczycielski jest żywioł.

Tylko zgliszcza. Los Angeles po "piekielnej" pożodze

Tylko zgliszcza. Los Angeles po "piekielnej" pożodze

Źródło:
Reuters

Do Majotty zbliża się cyklon Dikeledi. Francuskie terytorium zamorskie objęte zostało pomarańczowym alarmem. Wstrzymano kursowanie promów, na stacjach benzynowych utworzyły się bardzo długie kolejki. Niemal miesiąc temu region ten został spustoszony przez cyklon Chido.

Prawie miesiąc temu spustoszył ich Chido, teraz nadciąga Dikeledi

Prawie miesiąc temu spustoszył ich Chido, teraz nadciąga Dikeledi

Źródło:
PAP

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej pokazał długoterminową eksperymentalną prognozę na najbliższe cztery miesiące. Jaka pogoda będzie w lutym i czego spodziewać się wiosną w 2025 roku? Sprawdź.

Wiosna przyjdzie wcześniej? Jest nowa długoterminowa prognoza IMGW

Wiosna przyjdzie wcześniej? Jest nowa długoterminowa prognoza IMGW

Źródło:
IMGW

Rok 2024 był najcieplejszym w historii pomiarów. Jak przekazali specjaliści z serwisu Copernicus Climate Change Service (C3S), zapisał się on w historii jako pierwszy rok kalendarzowy, w którym średnia globalna temperatura przekroczyła 1,5 stopnia Celsjusza powyżej poziomu z czasów preindustrialnych.

To już pewne. Spełnił się najczarniejszy scenariusz

To już pewne. Spełnił się najczarniejszy scenariusz

Źródło:
PAP, Copernicus Climate Change Service (C3S)

Listopad był jedynym miesiącem w 2024 roku, w którym średnia temperatura powietrza była w Polsce niższa niż zazwyczaj. Jak podaje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, wszystkie pozostałe miesiące okazały się cieplejsze niż zwykle, a wśród nich szczególnie wyróżnił się luty.

Te mapy pokazują, jak gorący był 2024 rok w Polsce. "Luty był gamechangerem"

Te mapy pokazują, jak gorący był 2024 rok w Polsce. "Luty był gamechangerem"

Źródło:
IMGW