Zaćmienie Słońca w Polsce już za kilka dni. Jak je obserwować

Częściowe zaćmienie Słońca będzie można obserwować 29 marca.

Jak podało Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego (OA UW), zaćmienie będzie widoczne w całej Polsce. W Warszawie potrwa od godz. 11.50 do godz. 13.06. Faza maksymalna zjawiska, czyli moment, kiedy tarcza Księżyca przesłoni największą część tarczy Słońca, przypadnie na godz. 12.28. W szczycie zaćmienia zakryte będzie 15,6 procent średnicy tarczy Słońca.

- Zaćmienia Słońca, które możemy obserwować z Ziemi, to zjawiska wyjątkowe w skali naszego Układu Słonecznego, a być może także wśród najbliższych nam układów planetarnych - powiedział prof. Tomasz Bulik, dyrektor OA UW.

Astronom wyjaśnił, że Słońce ma około 400 razy większą średnicę niż Księżyc, ale znajduje się też około 400 razy dalej od Ziemi niż jej satelita. - To sprawia, że oba ciała mają niemal identyczne rozmiary na ziemskim niebie. Właśnie dzięki temu możemy podziwiać efektowne zaćmienia Słońca przez Księżyc, nie tylko częściowe, lecz także całkowite i obrączkowe - mówił.

Eksperci z obserwatorium podkreślili, że na innych planetach Układu Słonecznego tarcza Słońca obserwowana z powierzchni globu nigdy nie bywa tak dokładnie zakryta przez tarczę księżyca danej planety.

Naukowcy podkreślają, że Księżyc powoli, ale nieustannie - w tempie 3,78 centymetrów rocznie - oddala się od Ziemi. Wynika to z oddziaływania pływowego pomiędzy oboma ciałami. - Ziemia spowalnia swój obrót, Księżyc zaś oddala się od niej. Za około 600 milionów lat tarcza Księżyca obserwowana z Ziemi będzie już zbyt mała, aby przesłonić całą tarczę Słońca i mieszkańcy Ziemi nie będą już mogli podziwiać całkowitych zaćmień naszej Gwiazdy Dziennej - tłumaczył prof. Bulik.

Profesor Bulik ma rady dla osób, które chciałyby oglądać zaćmienie Słońca.

- Nigdy nie wolno patrzeć na Słońce bez odpowiedniej ochrony oczu. Aby bezpiecznie obserwować zaćmienie, najprościej zaopatrzyć się w specjalne okulary z filtrem z folii mylarowej. Jednak nawet mając te okulary, nie wpatrujmy się bez przerwy w Słońce. A w żadnym wypadku nie patrzmy na Słońce przez niezabezpieczoną filtrem mylarowym lornetkę, aparat fotograficzny albo inne instrumenty optyczne, ponieważ grozi to uszkodzeniem, a nawet utratą wzroku - ostrzegł astronom.

Obserwatorium Astronomiczne UW organizuje pokaz zaćmienia przed swoją siedzibą w Warszawie. Na miejscu będą dostępne teleskopy i okulary z filtrem do bezpiecznych obserwacji Słońca. Pokaz poprowadzą eksperci Obserwatorium Astronomicznego UW. W razie niesprzyjającej pogody pokaz zostanie odwołany.

Najbliższe całkowite zaćmienie Słońca Europejczycy będą mogli oglądać 12 sierpnia 2026 r. Zjawisko będzie widoczne z Islandii, Grenlandii, Portugalii i Hiszpanii.