Parlament Ukrainy zwrócił się do państw-sygnatariuszy Memorandum Budapeszteńskiego z apelem o potwierdzenie ich zobowiązań wobec Ukrainy dotyczących gwarancji jej suwerenności. Apel ten parlament wystosował w związku z wydarzeniami na Krymie.
Na mocy Memorandum Budapeszteńskiego Stany Zjednoczone, Rosja i Wielka Brytania zostały gwarantami bezpieczeństwa Ukrainy po przystąpieniu tego kraju do traktatu o nierozprzestrzenianiu broni nuklearnej w grudniu 1994 r.
Trzy kraje zobowiązały się m.in. do respektowania suwerenności i granic Ukrainy i do powstrzymania się od wszelkich gróźb użycia siły przeciwko integralności terytorialnej i niepodległości politycznej Ukrainy. Zobowiązały się też, że nie użyją przeciwko Ukrainie siły - z wyjątkiem sytuacji samoobrony czy innych okoliczności pozostających w zgodzie z Kartą Narodów Zjednoczonych.
Jak głosi piątkowy apel, deputowani chcą od państw, które na mocy Memorandum Budapeszteńskiego są gwarantami bezpieczeństwa Ukrainy, by "poprzez praktyczne działania potwierdziły zawarte w memorandum zobowiązania według zasad aktu końcowego KBWE dotyczące poszanowania niepodległości, suwerenności i obecnych granic Ukrainy i potwierdzenia zobowiązania do powstrzymywania się od gróźb użycia siły i od zastosowania siły przeciw jedności terytorialnej lub niepodległości politycznej Ukrainy". Parlament zwrócił się do krajów-uczestników memorandum o bezzwłoczne konsultacje z Ukrainą w celu złagodzenia napięć i "przywrócenia atmosfery wzajemnego zaufania". Deputowani apelują do tych państw, by poparły przeprowadzenie przez Radę Bezpieczeństwa ONZ monitoringu sytuacji w niektórych regionach kraju, w szczególności na Krymie.
Żądanie i zaproszenie z Kijowa
W piątek Rada Najwyższa zażądała też od Rosji, by zaprzestała działań "mających oznaki zamachu na suwerenność państwową i terytorialną całość Ukrainy" i zaniechała "wspierania separatyzmu na Ukrainie w jakiejkolwiek formie". Parlament zapewnił przy tym, że "w pełni przestrzegane" będą w kraju "wszelkie prawa obywatelskie Rosjan-obywateli Ukrainy, gwarantowane w konstytucji Ukrainy i jej zobowiązaniach międzynarodowych, w tym prawa dotyczące języka". Parlament "zaprasza na Ukrainę specjalne misje pod egidą Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie i Rady Europy w celu wsparcia przestrzegania praw obywateli Ukrainy wszystkich narodowości i wyznań w Autonomicznej Republice Krymu i innych regionach" - głosi oświadczenie. Rada Najwyższa apeluje też do Rady Bezpieczeństwa ONZ o zwołanie sesji, która byłaby poświęcona obecnym problemom Ukrainy.
"Pod flagami Federacji Rosyjskiej"
Parlament wskazał, że przyczyną apelu jest zaniepokojenie ostatnimi wydarzeniami na Krymie, w tym informacjami o możliwej ingerencji zewnętrznej, "co byłoby jawnym naruszeniem zobowiązań wynikających z Memorandum" Budapesztańskiego. Według Rady Najwyższej zbrojna grupa, która zajęła budynki parlamentu i rządu Krymu, "działała pod flagami Federacji Rosyjskiej". Deputowani wyrażają też zaniepokojenie manewrami wojsk Rosji u granic Ukrainy i nieuzgodnionym ze stroną ukraińską przemieszczaniem na terytorium kraju sprzętu wojskowego rosyjskiej Floty Czarnomorskiej.
Autor: mtom / Źródło: PAP