Nowy system - co to jest?

Jacek Pałasiński o systemie SM-3
Jacek Pałasiński o systemie SM-3
TVN24
Jacek Pałasiński o systemie SM-3TVN24

Koniec marzeń o tarczy antyrakietowej, a co zamiast? Minister obrony Robert Gates oświadczył, że USA najpierw rozmieszczą okręty wyposażone w system AEGIS i rakiety przechwytujące SM-3, a następnie stworzą bazy lądowe. Sprawdziliśmy, czym jest proponowany przez USA system obrony.

Czym jest SM-3?

SM-3, czyli Standard Missile 3, to pociski przeznaczone do zwalczania pocisków balistycznych krótkiego i średniego zasięgu. Zaprojektowano je dla okrętów wojennych wyposażonych w system obrony Lockheed-Martin, ale trwają prace nad lądowym wariantem. To stacjonarna wersja systemu może się znaleźć na terenie naszego kraju. Według Amerykanów, datą uruchomienia SM-3 w Polsce może być już rok 2015.

Z systemem SM-3 według amerykańskiego planu zintegrowane mają być istniejące już stacjonarne radary, a w kolejnych latach ich sieć ma się powiększać o urządzenia mobilne, instalowane na okrętach. Tego typu radary mają w najbliższych latach znaleźć się na wodach Morza Śródziemnego, a potem Północnego i pokrywać swym zasięgiem cały obszar Europy. Plany Amerykanów sięgają jednak daleko dalej, bo docelowo chcą, aby cały glob był otoczony siecią urządzeń przeciwrakietowych.

Pociski w fazie testów

SM-3 jest podstawą amerykańskiego systemu Aegis BMD działającego w ramach tzw. Morskiego Teatru Działań (ang. Navy Theater Wide). Do stycznia 2008 roku przeprowadzono piętnaście testów różnych systemów SM-3, z czego 10 zakończyło się skutecznym zestrzeleniem celu. Ostatni z pocisków, testowany w 2008 roku, zdołał zestrzelićamerykańską satelitę rozpoznania.

Do zniszczenia celu pociski SM-3 wykorzystują energię kinetyczną powstałą na skutek bezpośredniego, punktowego uderzenia głowicy z prędkością 3,2 km/s. Siła uderzenia to 130 megadżuli, ekwiwalent zderzenia z 10 tonową ciężarówką jadącą z prędkością 600 mil na godzinę.

Do 2013 roku USA chcą uruchomić cały system SM-3. Aktualnie trwają prace nad pociskami SM-3 Block II oraz Block IIA o zwiększonych możliwościach. Nowa generacja ma być zdolna do zwalczania także pocisków międzykontynentalnych, również w środkowej fazie lotu.

Czym jest Aegis?

AEGIS Balistic Missile Defense (Aegis BMD) to morski system antybalistyczny USA i Japonii. Został opracowany - jako Aegis - w latach 70. dla amerykańskiej marynarki wojennej jako zintegrowany system wykrywania, naprowadzania i kierowania ogniem. Zadaniem systemu jest ochrona przeciwlotnicza i przeciwrakietowa obszaru działań floty i wspieranie systemu US Navy oraz niszczenie celów nawodnych i podwodnych.

Obecnie Aegis BMD jest elementem obrony w warstwie środkowej oraz terminalnej, docelowo ma też zwalczać pociski w startowej fazie lotu. W planach jest także niszczenie pocisków balistycznych na ich wyrzutniach, za pomocą ultraszybkich pocisków manewrujących o prędkości kilkukrotnie przekraczającej prędkość dźwięku.

Wprowadzany stopniowo

System AEGIS ma być wprowadzany stopniowo, w miarę osiągania choćby wstępnej zdolności bojowej przez jego poszczególne komponenty. Dlatego, choć pociski SM-3 Block IA i Block IB są jeszcze w fazie testów, okręty wyposażone w te systemy znajdują się już w czynnej służbie.

W 1999 roku do programu Aegis BMD i do prac nad systemem SM-3 przystąpiła Japonia. Oprócz Japonii systemem SM-3 zainteresowany jest Izrael. W sierpniu tego roku poinformowano, że rozważa możliwość zamawiania lądowego wariantu systemu SM-3. Chociaż Izrael obecnie używa systemu Arrow i systemu Patriot, poszukuje nowych możliwości obrony.

Źródło: CRS Report for Congress

Źródło zdjęcia głównego: TVN24