"Mieliśmy do czynienia z nieakceptowalnym zjawiskiem"

Źródło:
tvn24.pl
Przemysław Litwiniuk o zarzutach wobec Adama Glapińskiego
Przemysław Litwiniuk o zarzutach wobec Adama GlapińskiegoTVN24
wideo 2/10
Przemysław Litwiniuk o zarzutach wobec Adama GlapińskiegoTVN24

Rządzący zapowiedzieli złożenie wniosku o Trybunał Stanu dla prezesa Narodowego Banku Polskiego Adama Glapińskiego. W ocenie profesora Przemysława Litwiniuka, członka Rady Polityki Pieniężnej, najważniejszy jest pierwszy zarzut, dotyczący pośredniego finansowania deficytu budżetowego przez NBP. - Mieliśmy do czynienia z nieakceptowalnym zjawiskiem - powiedział gość "Faktów po Faktach".

Obietnica postawienia przed Trybunałem Stanu prezesa banku centralnego Adama Glapińskiego znalazła się w programie wyborczym Koalicji Obywatelskiej "100 konkretów na pierwsze 100 dni rządów".

CZYTAJ WIĘCEJ W KONKRET 24: Kiedy prezesa NBP można postawić przed Trybunałem Stanu? Wyjaśniamy

Premier Donald Tusk poinformował we wtorek, że "wniosek o Trybunał Stanu dla Adama Glapińskiego jest przygotowany i gotowy". - Zostanie złożony w najbliższych dniach - zapowiedział szef rządu podczas konferencji prasowej po posiedzeniu Rady Ministrów. Z informacji przekazanych przez szefa klubu KO Zbigniewa Konwińskiego wynika, że wniosek ma zostać złożony do Świąt Wielkanocnych.

Podczas czwartkowego wydania "Rozmowy Piaseckiego" Konrad Piasecki, który nieoficjalnie dotarł do treści tego wniosku, przekazał, że dokument zawiera "osiem głównych zarzutów o różnej sile oddziaływania".

Przemysław Litwiniuk o zarzutach wobec Adama Glapińskiego

Przemysław Litwiniuk zwracał uwagę, że niektóre punkty uzasadnienia wniosku o postawienie Adama Glapińskiego przed Trybunałem Stanu "wymagają przeprowadzenia pogłębionego postępowania dowodowego".

- Z perspektywy interesu państwa najważniejszy jest punkt pierwszy, który dotyczy zasad funkcjonowania banku centralnego w relacjach z rządem. Bo mieliśmy do czynienia z pewnym nieakceptowalnym, w moim przekonaniu, zjawiskiem wykluczenia istotnej materii budżetowej z ustawy budżetowej do innych ustaw, do funduszy parabudżetowych, później mieliśmy do czynienia ze zjawiskiem finansowania potrzeb pożyczkowych tych funduszy przy udziale Narodowego Banku Polskiego - powiedział członek RPP.

Według autorów wniosku o postawienie prezesa NBP Adam Glapińskiego przed Trybunałem Stanu szef banku centralnego w latach 2020-21 działając wspólnie i w porozumieniu z Radą Ministrów, przedstawicielami Polskiego Funduszu Rozwoju, przedstawicielami Banku Gospodarstwa Krajowego oraz przedstawicielami niektórych banków komercyjnych, inicjował i uczestniczył w podejmowaniu przez zarząd NBP oraz w wykonaniu decyzji o skupie skarbowych papierów wartościowych (obligacji) Skarbu Państwa oraz nieskarbowych papierów wartościowych (obligacji) gwarantowanych przez Skarb Państwa, a emitowanych przez PFR i BGK, przez to zapewniał pośrednie finansowanie przez NBP deficytu budżetowego w łącznej kwocie co najmniej 144 mld zł.

- Komisja musi ustalić, czy była to akcja skoordynowana co do jej skutków, czy strony dążyły do obejścia zakazu z artykułu 220 ustęp 2 Konstytucji RP - dodał Litwiniuk.

Ustawa budżetowa nie może przewidywać pokrywania deficytu budżetowego przez zaciąganie zobowiązania w centralnym banku państwa.

Kroplówka dla rządu? "Nie można tego inaczej ocenić"

Gość "Faktów po Faktach" był dopytywany, czy to była kroplówka dla rządu. - Jedna z byłych członkiń Rady Polityki Pieniężnej powiedziała, że decyzje zostały podjęte, kiedy tylko zobaczyliśmy, że w kasie państwa brakuje pieniędzy. Jeżeli pan prezes kierował się takim rozumowaniem, to nie można tego inaczej ocenić - stwierdził członek RPP.

Jak przypominał - zgodnie z Konstytucją RP - "NBP nie może uczestniczyć w finansowaniu deficytu budżetowego".

ZOBACZ WSTĘPNY WNIOSEK O TRYBUNAŁ STANU DLA PREZESA NBP ADAMA GLAPIŃSKIEGO, DO KTÓREGO NIEOFICJALNIE DOTARŁA TVN24 >>>

- Jeżeli prowadzimy działania ukierunkowane na obejście prawa, czyli wyprowadzamy dochody i wydatki poza budżet państwa, a później je finansujemy z udziałem NBP, nie zmienia to absolutnie postaci rzeczy, że mamy do czynienia z co najmniej deliktem (naruszeniem) konstytucyjnym - ocenił Przemysław Litwiniuk.

Zdaniem członka RPP "ta sprawa wymaga zbadania nie tylko po to, aby osądzić to, co się stało, ale także na przyszłość". - Państwo musi w sytuacjach kryzysowych wiedzieć, w jakich warunkach funkcjonuje i jeżeli mamy do czynienia ze stanem nadzwyczajnym, to należy stosować procedurę wprowadzenia stanu nadzwyczajnego i wtedy luzować rygory konstytucyjne, a nie łamać prawo - podkreślił.

Litwiniuk był pytany, czy Adam Glapiński jest prezesem apolitycznym. - Z tej strony nie znam pana prezesa Adama Glapińskiego - odpowiedział gość TVN24.

Przemysław Litwiniuk, członek RPP, w "Faktach po Faktach"TVN24

Co z zyskiem Narodowego Banku Polskiego?

We wstępnym wniosku Adam Glapiński jest również oskarżany o wprowadzenie ministra finansów "w błąd przy opracowywaniu projektu ustawy budżetowej na 2024 r. poprzez bezpodstawne udzielenie pisemnej informacji o prognozowanej wpłacie do budżetu z zysku Narodowego Banku Polskiego za 2023 r. w wysokości 6 miliardów zł".

Czytaj także: NBP o "co najmniej zaskakującym" działaniu rządu

Zgodnie z ustawą o NBP, jeżeli bank centralny wypracuje zysk, to 95 proc. tej kwoty przekazywane jest do budżetu państwa. Tymczasem Narodowy Bank Polski zakończył 2023 rok ze stratą,

Jak wyjaśnił Przemysław Litwiniuk, strata NBP przekracza 20 mld zł. - Natomiast w momencie, w którym (Adam Glapiński) podpisywał pismo do pani minister finansów (Magdaleny) Rzeczkowskiej (...), zarząd Narodowego Banku Polskiego miał na stole projekcję wyniku finansowego z ujemnym rezultatem, przekraczającym kwotę 17 miliardów (złotych). Nie było takiej możliwości, aby jego komunikat skierowany do ministra finansów był w tamtej chwili prawdziwy ani też, aby stać się mógł prawdziwy do końca 2023 roku - ocenił członek RPP.

Gość TVN24 był pytany, czy to miało pomóc rządowi Mateusza Morawieckiego w kampanii wyborczej.

- Dwadzieścia lat zajmowałem się budżetami jednostek samorządu terytorialnego i każdy, kto się tym zajmuje, wie, że najtrudniej jest zbudować budżet po stronie dochodowej. (....) Uplasowanie 6 miliardów po jednej stronie budżetu pozwoliło komuś zaplanować te wydatki - wskazał.

Adam Glapiński "hołduje zasadzie monokratycznego zarządzania bankiem"

Ponadto Glapińskiemu zarzuca się we wniosku o Trybunał Stanu również utrudnianie niektórym członkom RPP oraz niektórym członkom zarządu NBP "wykonywania obowiązków konstytucyjnych i ustawowych, odmawiając im dostępu do wytworzonych w NBP dokumentów".

Przemysław Litwiniuk przyznał, że tak było "od początku". - Jestem w Radzie (Polityki Pieniężnej) od stycznia 2022 roku, pan prezes razem z innymi członkami Rady solidnie przygotował się na tak zwanych członków senackich, trzykrotnie zmieniając regulamin Rady Polityki Pieniężnej przed naszym przyjściem, między innymi wyłączając nasze uprawnienie do dostępu do dokumentów analitycznych i do bieżących kontaktów z analitykami, co było zwyczajem 25 lat funkcjonowania RPP, a zakończyło się w listopadzie 2021 roku - wyjaśnił.

Litwiniuk powiedział, że cały czas są problemy z dostępem do protokołów i analiz. Jego zdaniem prezes Glapiński "hołduje zasadzie monokratycznego zarządzania bankiem". - Jest to zasada sprzeczna z ustawą - ocenił.

- Bank jest podmiotem zarządzanym kolegialnie, ma swoje trzy organy, one mają obowiązek współpracować - przypominał Litwiniuk.

PAP/Maciej Zieliński

W III RP trybunał skazał dotychczas dwie osoby

O tym, że postępowanie przed Trybunałem Stanu to długa batalia polityczno-prawna, mogą świadczyć losy Emila Wąsacza, ministra skarbu w rządzie Jerzego Buzka. Wstępny wniosek o pociągnięcie go do odpowiedzialności przez trybunał - za niedopełnienie obowiązków przy kilku prywatyzacjach - trafił do marszałka Sejmu 24 maja 2002 roku. Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej przyjęła akt oskarżenia 9 czerwca 2005 roku, Sejm zagłosował "za" 27 lipca. Trybunał w listopadzie 2006 roku umorzy sprawę z powodów formalnych, a w marcu 2007 w drugiej instancji uchylił umorzenie i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia. 3 lipca 2019 roku Trybunał Stanu prawomocnie orzekł umorzenie postępowania, bo zarzuty wobec Wąsacza przedawniły się w 2012 roku.

Dotychczas Trybunał Stanu w III RP skazał tylko dwie osoby. 18 czerwca 1997 roku wydał wyrok w sprawie pięciu byłych ministrów oskarżonych w tzw. aferze alkoholowej w latach 1989-1990. Dwóch - byłego ministra współpracy gospodarczej z zagranicą Dominika Jastrzębskiego i byłego prezesa Głównego Urzędu Ceł Jerzego Ćwieka - uznał za winnych i skazał na pięć lat pozbawienia biernego prawa wyborczego i pięcioletni zakaz zajmowania stanowisk kierowniczych.

Autorka/Autor:mb/dap

Źródło: tvn24.pl

Źródło zdjęcia głównego: TVN24

Pozostałe wiadomości

Amerykański Sąd do spraw Handlu Międzynarodowego zablokował większość ceł nałożonych przez Donalda Trumpa. W orzeczeniu stwierdzono, że prezydent USA przekroczył swoje uprawnienia - podał Reuters.

Sąd zablokował cła Donalda Trumpa

Sąd zablokował cła Donalda Trumpa

Źródło:
Reuters, PAP, AP

Notowania ropy naftowej gwałtownie rosną po decyzji amerykańskiego sądu federalnego w sprawie ceł nałożonych przez prezydenta USA Donalda Trumpa.

Cła Donalda Trumpa. Mocna reakcja rynku na decyzję sądu

Cła Donalda Trumpa. Mocna reakcja rynku na decyzję sądu

Źródło:
PAP

- Pierwsze przetargi dwudziestu działek odbyły się w ubiegłym tygodniu. Nabywca będzie mieć ziemię za połowę ceny - mówi w rozmowie z tvn24.pl Kamil Sznel, rzecznik Urzędu Miejskiego w Suwałkach. Chodzi o program "Działki budowlane dla młodych". Prezydent miasta Czesław Renkiewicz dodaje, że "za moment" ogłoszony zostanie "przetarg na sprzedaż kolejnych".

Sprzedają działki o 50 procent taniej

Sprzedają działki o 50 procent taniej

Źródło:
tvn24.pl

Arabia Saudyjska podwoiła kary finansowe za pielgrzymkę do Mekki (hadżdżu) bez zezwolenia. Grzywna dla pielgrzymów przekracza pięć tysięcy dolarów, a organizatorom nielegalnych wyjazdów grozi kara 27 tysięcy dolarów - podał Bloomberg.

Wyższe kary za nielegalne pielgrzymki. Nawet 27 tysięcy za brak zezwolenia

Wyższe kary za nielegalne pielgrzymki. Nawet 27 tysięcy za brak zezwolenia

Źródło:
PAP

Senat uchwalił w środę nowelizację Kodeksu pracy w sprawie jawności płac, ale z poprawką. Pracodawca będzie zobowiązany do udzielenia kandydatowi na stanowisko z odpowiednim wyprzedzeniem informacji o proponowanym wynagrodzeniu, aby umożliwić mu świadome i przejrzyste negocjacje.

Nowy obowiązek dla pracodawców. Poprawka Senatu

Nowy obowiązek dla pracodawców. Poprawka Senatu

Źródło:
PAP

Sektor bankowy w Polsce w 2024 roku osiągnął rekordowe zyski netto - czytamy w interpelacji poselskiej skierowanej do resortu finansów. Posłowie pytają w niej o analizy i konsultacje w sprawie wprowadzenia podatku od nadmiarowych zysków banków. Odpowiedzi w tej sprawie udzielił sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Jurand Drop.

Podatek od "manny z nieba". Ministerstwo zabiera głos

Podatek od "manny z nieba". Ministerstwo zabiera głos

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Hakerzy zaatakowali Czechy. Zdaniem szefowej unijnej dyplomacji Kaji Kallas za cyberatakiem stoi podmiot wspierany przez Chiny. Czeski resort spraw zagranicznych wezwał do siebie chińskiego ambasadora.

Atak hakerów. Wezwali ambasadora

Atak hakerów. Wezwali ambasadora

Źródło:
PAP

Od 1 lipca do bazyliki Świętego Marka w Wenecji będzie można wejść tylko po wcześniejszym dokonaniu rezerwacji online, a cena biletu wstępu wzrośnie z 6 do 10 euro. To kolejny krok podjęty w tym mieście, by stawić czoła nasilającemu się zjawisku tak zwanej nadmiernej turystyki.

Walczą z nadmierną turystyką. Ceny biletów w górę

Walczą z nadmierną turystyką. Ceny biletów w górę

Źródło:
PAP

PKP Polskie Linie Kolejowe szukają około 130 nowych pracowników. Zatrudnienie mogą znaleźć zarówno osoby z wykształceniem wyższym, jak i te ze średnim czy zawodowym. Proponowane pensje sięgają nawet 28,5 tysiąca złotych brutto miesięcznie.

Nawet 28,5 tysiąca złotych miesięcznie. Polski gigant szuka pracowników

Nawet 28,5 tysiąca złotych miesięcznie. Polski gigant szuka pracowników

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Z najnowszego sondażu przeprowadzonego wśród Włochów w wieku 19-28 lat wynika, że zawody takie jak lekarz, nauczyciel czy specjalista do spraw cyberbezpieczeństwa cieszą się obecnie większym prestiżem niż praca influencera. Wyniki badania wskazują na zmianę priorytetów zawodowych młodego pokolenia, które coraz częściej stawia na stabilność, użyteczność społeczną i rozwój w sektorach o rosnącym znaczeniu.

Influencer już nie tak popularny. Ranking zawodów marzeń

Influencer już nie tak popularny. Ranking zawodów marzeń

Źródło:
PAP

Majorka, Zakintos i Paryż - to najbardziej oblegane przez turystów miejsca na Starym Kontynencie, w zależności od tego, jakie kryterium przyjmiemy.

Oto najbardziej oblegane przez turystów miejsca w Europie

Oto najbardziej oblegane przez turystów miejsca w Europie

Źródło:
PAP

Elon Musk skrytykował ustawę podatkową forsowaną przez Donalda Trumpa - pisze "Financial Times". Zdaniem miliardera nowe przepisy negatywnie wpłyną na efekty prac Departamentu Wydajności Państwa (DOGE), którym do niedawna kierował.

Elon Musk krytykuje Donalda Trumpa

Elon Musk krytykuje Donalda Trumpa

Źródło:
"Financial Times"

Od 20 maja, ponad 211 tysięcy wyborców dopisało się do spisów prowadzonych przez konsula, co daje w tej chwili liczbę 695 886 potencjalnych wyborców - przekazała w środę Justyna Chrzanowska z Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Jak dodała, ze względu na duże zainteresowanie w ostatnim czasie pojawiły się zakłócenia w działaniu systemu e-Wybory.

Ogromne zainteresowanie wyborami za granicą. Jeszcze jest czas na rejestrację

Ogromne zainteresowanie wyborami za granicą. Jeszcze jest czas na rejestrację

Źródło:
tvn24.pl

Chrysler Building - ikona nowojorskiego skylineu i jedno z najbardziej rozpoznawalnych dzieł architektury art déco - ponownie trafił na rynek nieruchomości. Choć aktualna cena nie została ujawniona, warto przypomnieć, że w 2019 roku wieżowiec został sprzedany za 150 milionów dolarów.

To symbol miasta. Słynny budynek trafi na sprzedaż

To symbol miasta. Słynny budynek trafi na sprzedaż

Źródło:
PAP

Unia Europejska jest o krok od realizacji założeń klimatycznych, brakuje tylko jednego punktu procentowego - podała w środę Komisja Europejska. Zaktualizowanych planów na rzecz energii i klimatu, zgodnych z unijnymi założeniami, wciąż nie przesłały Polska, Belgia i Estonia.

Brakuje jednego punktu procentowego. "Dobra wiadomość"

Brakuje jednego punktu procentowego. "Dobra wiadomość"

Źródło:
PAP

W kwietniu 2025 roku sektor pozabankowy odnotował ponad 17-procentowy wzrost liczby udzielonych kredytów gotówkowych - wynika z raportu Biura Informacji Kredytowej. Dynamicznie, bo o 21,3 procent, wzrosła także liczba pożyczek ratalnych.

Życie na kredycie Polaków. Coraz częściej ratujemy budżety chwilówkami

Życie na kredycie Polaków. Coraz częściej ratujemy budżety chwilówkami

Źródło:
PAP

Citi Handlowy zawarł z VeloBankiem warunkową umowę sprzedaży swojej części detalicznej - podano w komunikacie. Finalizacja ma nastąpić w połowie 2026 roku. Klienci detaliczni Citi Handlowego zostaną klientami VeloBanku. Bank przejmie też około 1650 pracowników. Jest reakcja giełdy na te doniesienia.

Bank sprzedaje część detaliczną. Jest reakcja rynku

Bank sprzedaje część detaliczną. Jest reakcja rynku

Źródło:
PAP

Jeśli rząd Donalda Tuska chce zapewnić zwycięstwo swojemu kandydatowi, musi zdobyć przychylność przedsiębiorców - pisze agencja Bloomberg. Podkreśla, że to właśnie biznesmeni, którzy wcześniej poparli Sławomira Mentzena, mogą odegrać decydującą rolę w drugiej turze.

Mogą zadecydować o wyniku wyborów. "Są wielką szansą"

Mogą zadecydować o wyniku wyborów. "Są wielką szansą"

Źródło:
PAP

Do 31 marca do urzędów pracy wpłynęły informacje o planowanych zwolnieniach grupowych dotyczących około 74,5 tysiąca osób - przekazał resort pracy. - To temat, który budzi emocje - stwierdził w rozmowie z TVN24+ Andrzej Kubisiak, zastępca dyrektora Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Wyjaśnił też, jaki wpływ na rynek pracy mają zwolnienia grupowe.

Zwolnienia grupowe. Resort podaje dane

Zwolnienia grupowe. Resort podaje dane

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24+

Po doniesieniach medialnych o zakupie mieszkania przez Karola Nawrockiego pojawiła się możliwość uporządkowania kwestii umów dożywocia. Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi obecnie analizę tej sprawy - informuje w środę 'Dziennik Gazeta Prawna'

Mieszkanie za rentę. Po Nawrockim możliwe zmiany

Mieszkanie za rentę. Po Nawrockim możliwe zmiany

Źródło:
PAP

We wtorek brazylijscy prokuratorzy pozwali chińskiego producenta samochodów BYD, oskarżając go o odpowiedzialność za handel ludźmi i warunki przypominające niewolnictwo przy budowie fabryki w stanie Bahia - podał portal stacji CNN.

"Warunki przypominające niewolnictwo". Chiński gigant pozwany

"Warunki przypominające niewolnictwo". Chiński gigant pozwany

Źródło:
CNN

Polacy polują na promocje rzadziej od Niemców i Francuzów, ale w czasach inflacji opanowali sztukę poszukiwania okazji - wynika z raportu UCE Research i Shopfully. Jedynie co piąty badany deklaruje, że jego nawyki zakupowe nie uległy zmianie.

Polacy łowcami promocji? Wyprzedzają nas te kraje

Polacy łowcami promocji? Wyprzedzają nas te kraje

Źródło:
PAP