Od dziś duże zmiany w podatkach. Będzie je widać w pensjach

Po wejściu w życie podatkowej części Polskiego Ładu na początku roku i kolejnych korektach wprowadzanych przez rząd, przyszedł czas na dużą nowelizację przepisów, która na dodatek wchodzi w trakcie roku podatkowego.

- Polski Ład 2.0 jest dużo lepszy niż Polski Ład 1.0. Co do tego nie mam wątpliwości. Czy jest lepszy niż przepisy obowiązujące w roku 2021? To się tak naprawdę dopiero okaże - mówi w rozmowie z magazynem "Polska i Świat" TVN24 Samir Kayyali, doradca podatkowy.

Jedną z najważniejszych zmian, obowiązujących od 1 lipca, jest obniżenie niższej stawki podatkowej z 17 do 12 proc. Z niższej stawki skorzystają wszyscy, którzy rozliczają się z wykorzystaniem skali podatkowej, a więc pracownicy, zleceniobiorcy, emeryci i przedsiębiorcy rozliczający się w ten sposób.

Tym samym osoby, które rozliczają się przy użyciu skali podatkowej i uzyskają dochody przekraczające 30 tys. zł (kwota wolna od podatku), zapłacą 12-proc. stawkę PIT. Wyższą, 32-proc. stawkę zapłacą osoby, których dochody przekroczą 120 tys. zł.

Obniżka niższej stawki PIT – jak mówił wiceminister finansów Artur Soboń – umożliwiła likwidację tzw. ulgi dla klasy średniej. Jednak przy rozliczeniu rocznym dla każdego podatnika podatek będzie liczony z uwzględnieniem ulgi dla klasy średniej i jeśli takie rozliczenie będzie korzystniejsze, ulga dla klasy średniej zostanie uwzględniona. Według ministra Sobonia sytuacja ta może dotyczyć co najwyżej 1 na 1000 podatników.

Według rządu, bo część ekspertów ma inne zdanie, znika także zmora księgowych - konieczność podwójnego obliczania wysokości zaliczek na podatek dochodowy. Wcześniej pracodawca miał obowiązek liczyć zaliczki według przepisów obowiązujących obecnie oraz tych, które obowiązywały przed 1 stycznia 2021 r. i potrącać z płacy pracownika zaliczkę w niższej kwocie. To rozwiązanie miało chronić podatników przed wzrostem zaliczek na podatek, ale jednocześnie prowadziło do odroczenia poboru podatku do momentu rozliczenia rocznego, co groziło wysokimi dopłatami podatku.

Jednak efektem tej zmiany może być wzrost wysokości zaliczek na podatek dochodowy, pobieranych przez płatników, a więc spadek płacy netto. Z wyjaśnień Ministerstwa Finansów wynika, że taki spadek mogą odczuć osoby, które nie złożyły formularza PIT-2, który upoważnia pracodawców do uwzględniania w zaliczkach kwoty wolnej.

Ze spadkiem płacy netto mogą mieć do czynienia także osoby, które uzyskują dochody zbliżone do granicy progu dochodowego. I tak – według MF - taki spadek mogą odczuć etatowcy z zarobkami 10,3-12,8 tys. brutto, funkcjonariusze służb mundurowych z zarobkami między 8,9 tys. zł a 12,8 tys. zł, zleceniobiorcy przy zarobkach do 12,8 tys. zł miesięcznie oraz emeryci ze świadczeniem w wysokości między 9,4 tys. zł a 12,8 tys. zł miesięcznie.

Jednak resort finansów wskazuje w swoich wyjaśnieniach, że ten spadek będzie odczuwalny przejściowo – bo tym razem nie odczują oni wzrostu wysokości zaliczek na podatek dochodowy pod koniec roku. O ile bowiem wcześniej szybciej wpadało się w 32-proc. stawkę podatkową (próg wynosił nieco ponad 85,5 tys. zł), teraz dzięki podniesieniu progu podatkowego takiego efektu nie będzie albo będzie on słabszy.

Firma doradcza Grant Thornton pokazała niedawno na grafice, jak powyższe zmiany wpłyną na wynagrodzenia na rękę w przypadku etatów. W swoim zestawieniu porównała pensje z roku 2021, po wprowadzeniu pierwszej wersji Polskiego Ładu oraz te, które mają obowiązywać po 1 lipca 2022 roku.

Małgorzata Samborska z GT zwróciła uwagę, że to zestawienie dotyczy singla na umowie o pracę, który korzysta z podstawowych kosztów uzyskania przychodów, nie należy do Pracowniczych Planów Kapitałowych i złożył PIT-2.

"Symulacje mogą się różnić, jeśli nie złożyłeś PIT-2, masz więcej niż 1 miejsce pracy lub źródło dochodów, złożyłeś wniosek o niestosowanie rolowania zaliczek, twoje wynagrodzenie jest zmienne, byłeś na L4, jesteś w PPK, masz podwyższone KUP (koszty uzyskania przychodu - red.)" - napisała.

W rozmowie z PAP Małgorzata Samborska mówił, że największa grupa podatników, czyli pracownicy, zmiany podatkowe mogą odczuć w lipcu w niewielkim stopniu. - Niektórzy dostaną kilkadziesiąt, czasem kilkaset złotych wyższe wynagrodzenie netto, innym się nic nie zmieni, mogą być nawet osoby, których netto w lipcu będzie niższe, niektórzy dopiero w zeznaniu rocznym dostaną zwrot podatku – stwierdziła.

Dodała, że niektórzy odczują korzyść podatkową dopiero w ostatnich miesiącach roku, kiedy nie dostaną niższego przelewu z uwagi na przesunięcie terminów rozliczania zaliczek na podatek dochodowy.

Przedsiębiorcy, którzy nie rozliczają się z wykorzystaniem skali podatkowej, będą mogli od piątku skorzystać z częściowego odliczenia składki zdrowotnej. Przedsiębiorcy na stawce liniowej będą mogli pomniejszyć dochód o zapłacone składki, ale nie więcej niż o 8,7 tys. zł rocznie.

Rozliczający się podatkiem zryczałtowanym będą mogli odliczyć od przychodu do 50 proc. zapłaconych składek, zaś opłacający podatek z wykorzystaniem karty podatkowej będą mogli odliczyć 19 proc. zapłaconej składki. Dodatkowo ustawa pozwala przedsiębiorcom, którzy na początku roku jako metodę rozliczenia wybrali ryczałt lub stawkę liniową, na ponowny wybór metody opodatkowania.

Od piątku powróciło także preferencyjne rozliczenie osób samodzielnie wychowujących dzieci na zasadach sprzed 2022 r. Z podwójnej kwoty wolnej (60 tys. zł) korzystać będą mogli wszyscy samotni rodzice. Rośnie także limit kwoty dochodów dziecka, który warunkuje skorzystanie z preferencji podatkowych przez rodziców (z 3089 zł do 16 061,28 zł w 2022 r.).

Poza tym renta rodzinna rozdzielona została od dochodów rodzica, dzięki czemu dziecko skorzysta z "własnej" kwoty wolnej. W wyniku wprowadzonych zmian nie będzie pobierana składka zdrowotna od renty małoletnich dzieci oraz od wynagrodzenia osób powołanych do realizacji obowiązków społecznych lub obywatelskich – do 6000 zł wynagrodzenia rocznie.

Przepisy, które weszły w życie, zmieniły też wysokość podatku przekazywanego na rzecz organizacji pożytku publicznego - z 1 proc. do 1,5 proc. Zmieniły się także zasady korzystania z ulgi na zabytki – będzie ona przeznaczona wyłącznie na renowację, konserwację i remonty z nowym warunkiem formalnym polegającym na tym, że skorzystać z niej będzie można po zatwierdzeniu remontu przez konserwatora zabytków.

Ujednolicone został także terminy rozliczenia rocznego podatku dochodowego od osób fizycznych. Rozliczenia podatkowe, dokonywane na formularzach PIT-37, PIT-36, PIT-36S, PIT-28, PIT-28S, PIT-36L, PIT-36LS, PIT-39, PIT-38). Zeznania te będą składane w terminie od 15 lutego do 30 kwietnia.

Według danych resortu finansów na obniżce stawki PIT skorzysta 13 mln podatników, a w kieszeniach wszystkich podatników pozostanie 15 mld zł rocznie.