Inflacja 2021 – co to jest i ile wynosi w Polsce?

Źródło:
GUS, NBP
Belka o wysokiej inflacji w Polsce
Belka o wysokiej inflacji w PolsceTVN24
wideo 2/5
Belka o wysokiej inflacji w PolsceTVN24

Poziom inflacji to jeden z najważniejszych wskaźników rynkowych, wpływa bowiem na niezliczoną ilość procesów zachodzących w gospodarce. Pozwala nie tylko na poznanie ruchów cen, ale też na określenie zmian wartości pieniądza w czasie. To dlatego inflacja budzi emocje zarówno wśród polityków, jak i przedsiębiorców oraz konsumentów.

● Inflacja jest miarą spadku wartości zasobów pieniężnych, którymi dysponujemy. ● Jej utrzymanie na właściwym poziomie jest zadaniem Narodowego Banku Polskiego. ● Zbyt szybko rosnąca inflacja może doprowadzić do kryzysu gospodarczego, ale odpowiednio kontrolowana działa stymulująco na wzrost. ● Choć spadek siły nabywczej naszych oszczędności odczuwamy wszyscy, to inflacja najbardziej dotyka osoby najmniej zarabiające. ● Utrzymanie stałego, dającego się kontrolować tempa wzrostu cen jest zadaniem polityki monetarnej państwa.

Inflacja - co to jest?

Według definicji, inflacja jest to wzrost rynkowych cen dóbr w gospodarce, który powoduje spadek wartości pieniądza. Oznacza to, że siła nabywcza zasobów finansowych, którymi dysponujemy, spada z upływem czasu, a więc, przykładowo, jeżeli mamy do czynienia z inflacją na poziomie 5 proc. rocznie, a nasze zarobki nie zmienią się, to za rok za jedną miesięczną wypłatę będziemy mogli kupić średnio o 5 proc. mniej dóbr, niż 12 miesięcy wcześniej. 

O inflacji mówimy, gdy wzrost cen jest stałą, dającą się zmierzyć tendencją. Przeciwieństwem inflacji jest, w uproszczeniu, deflacja, czyli długotrwały spadek ogólnego poziomu cen skutkujący wzrostem siły nabywczej pieniądza. Na pierwszy rzut oka wydaje się ona bardziej pożądana, jednak zarówno deflacja, jak i inflacja w swoich skrajnych przejawach powodują negatywne skutki i mogą doprowadzić gospodarkę do kryzysów.

Inflacja - znaczenie i skutki inflacji

Inflacja istnieje tak długo, jak długo ludzkość posługuje się pieniędzmi, choć najczęściej kojarzy nam się ona negatywnie, ze zjawiskiem, które gwałtownie przybiera na sile i "zjada" nasze oszczędności. Gdy inflacja przyspiesza, stać nas na mniej, dlatego niektórzy, za Miltonem Friedmanem, który określił ją mianem "daniny nakładanej bez ustawy", nazywają inflację ukrytym podatkiem.

Kto najbardziej traci na inflacji? Najbiedniejsi - to oni największą część swoich dochodów przeznaczają na dobra konsumpcyjne, których wzrost cen jest najbardziej odczuwalny, a dodatkowo, skromne nadwyżki finansowe lokują najczęściej w sposób nierekompensujący jej wzrost (gotówka, lokaty bankowe). Dodatkową niepewność związaną z inflacją powoduje fakt, że jej wartość nie jest z góry znana, a postępująca drożyzna jest najczęściej subiektywnie doświadczana jako bardziej dotkliwa, niż wskazuje na to rzeczywisty wzrost cen.

Czy ktoś zyskuje na inflacji? To zależy od struktury przychodów i ponoszonych kosztów. Można powiedzieć, że na inflacji zyskuje sektor publiczny, ze względu na obniżanie rzeczywistej (choć nie nominalnej) wartości zadłużenia i wyższe wpływy z podatku VAT. Ze względu na inflację w lepszej sytuacji względem wierzycieli są też wszyscy, którzy spłacają długi. Zyskują także posiadacze dóbr majątkowych, których ceny rosną szybciej niż oszczędności w pieniądzu.

Poziom inflacji

Inflacja jest zjawiskiem pożądanym w gospodarce. Trzymana w ryzach sprzyja wzrostowi gospodarczemu i działa stymulująco na gospodarkę. Choć najbardziej odpowiedni dla rozwoju poziom inflacji jest kwestią dyskusyjną, to wśród ekonomistów generalnie panuje dziś konsensus, co do tego, że optymalne tempo wzrostu cen powinno być wyższe od zera. W efekcie większość państw, które, kształtując swoją politykę pieniężną, przyjęły tzw. strategię bezpośredniego celu inflacyjnego, dąży do utrzymania inflacji na poziomie ok. 2 proc

W Polsce za wartość pieniądza i prowadzenie polityki pieniężnej odpowiada Narodowy Bank Polski (zgodnie z art. 227 Konstytucji oraz Ustawą o Narodowym Banku Polskim. Od 2004 r. cel inflacyjny, do którego utrzymania dąży NBP, wynosi 2,5 proc. z możliwością odchylenia o jeden punkt procentowy. Oznacza to, że roczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych powinien w każdym miesiącu znajdować się jak najbliżej tego poziomu. 

Od czego zależy wzrost cen? Przyczyny inflacji 

W powszechnym przekonaniu bogactwo utożsamia się z posiadaniem pieniędzy (tzw. iluzja pieniądza). Dzieje się tak dlatego, że pieniądz ma zarówno funkcję narzędzia handlu, jak i miernika wartości. Rzeczywista wartość kupowanych dóbr nie jest jednak wyznaczana przez nominalną wartość pieniądza, a jego siłę nabywczą, czyli liczba dóbr i usług, które można za nią kupić. W gospodarce wolnorynkowej zależy ona przede wszystkim od czynników wpływających na poziom cen, takich jak:  - dostępność i ceny surowców w przemyśle,  - koszty pracy,  - wydatki ponoszone przez przedsiębiorstwa na inwestycje,  - otoczenie konkurencyjne,  - wszelkie niedobory w łańcuchach dostaw. 

Jednym z najważniejszych impulsów inflacyjnych są wszelkie wahania cen nośników energii - ich drożenie zwykle pociąga za sobą wzrosty cen we wszystkich sektorach gospodarki. 

Przyczyn wzrostu inflacji trzeba szukać również po stronie czynników makroekonomicznych, zależnych od polityki gospodarczej państwa, np:  - zbyt dużej ilości pieniądza w obiegu, spowodowanej nadmierną emisją przez bank centralny lub przez nadmierną akcję kredytową banków komercyjnych, - niezbilansowanego budżetu i konieczności finansowania deficytu, - zbyt intensywnym finansowaniu inwestycji przez państwo,  - nienadążającą za wzrostem płac wydajnością pracy, - zbyt duża udziałem monopoli w gospodarce. 

Wzrost cen przyspiesza także gdy rośnie popyt konsumentów lub gdy na rynku występują szoki podażowe (np. niedobory surowców spowodowane klęskami żywiołowymi)

Co ważne, poziom inflacji jest także skorelowany z cyklami koniunkturalnymi - wzrostowi aktywności gospodarczej w wysokorozwiniętych gospodarkach towarzyszy zwykle wzrost cen towarów konsumpcyjnych. 

Rodzaje inflacji

Inflacja CPI (ang. consumer price index) - najpopularniejsza miara inflacji, odzwierciedlająca wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych, wyliczana jako średnia ważona cen dóbr nabywanych przez przeciętne gospodarstwo domowe.

Inflacja kosztowa - inaczej inflacja podażowa, to wzrost cen, za który w głównej mierze odpowiada wzrost kosztów dostarczenia dóbr na rynek (produkcji, transportu itp.).

Inflacja popytowa - występuje, gdy ceny rosną przede wszystkim ze względu na czynniki związane z zapotrzebowaniem na towary i usługi. Może być związana z polityką pieniężną (gdy ma związek z ekspansywną polityką monetarną banku centralnego i nadmiarem pieniądza w obiegu) lub strukturalna (np. nagły wzrost popytu w niektórych sektorach gospodarki po zniesieniu lockdownu związanego z pandemią).

Inflacja bazowa - wskaźnik inflacji wykorzystywany przez NBP dla oceny skuteczności polityki pieniężnej w dłuższym okresie. Określa wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych, ale z wyłączeniem tzw. szoków podażowych, a więc bez cen żywności, energii i paliw. 

Inflacja krocząca, inflacja pełzająca - umiarkowanie tempo wzrostu cen, przy którym stopa inflacji jest jednocyfrowa, a więc nie przekracza 10 proc. w skali roku. 

Inflacja galopująca - występuje, gdy wzrost cen znacznie przyspiesza i roczna inflacja sięga kilkudziesięciu procent rok do roku 

Inflacja w Polsce 2021

Badaniem poziomu inflacji zajmuje się Główny Urząd Statystyczny. Stopa inflacji wyznaczana jest na podstawie badania cen towarów i usług konsumpcyjnych na rynku detalicznym oraz danych zebranych na temat przeciętnych wydatków gospodarstw domowych.

Jak inflacja jest teraz w Polsce? Ostatni szacunek GUS dotyczący inflacji pokazuje, że w czerwcu 2021 r. inflacja roczna wyniosła w Polsce 4,4 proc. (w porównaniu z analogicznym miesiącem poprzedniego roku), z kolei wzrost cen miesiąc do miesiąca wyniósł 0,1 proc. Według danych Eurostatu (Europejski Urząd Statystyczny posługuje się nieco inną metodologią) inflacja w Polsce wynosi 4,6 proc., co daje nam drugi, po Węgrzech, najwyższy wynik w Unii Europejskiej. W strefie euro roczna inflacja jest obecnie wyraźnie niższa i wynosi średnio 2 proc. 

Zarówno najnowsze jak i historyczne dane o inflacji można znaleźć na stronie Głównego Urzędu Statystycznego.

Wskaźnik inflacji w Polsce wykazuje w ostatnich miesiącach tendencję wzrostową i jest odległy od celu inflacyjnego wyznaczonego przez NBP. Wciąż jednak daleko mu do poziomów, jakie osiągała polska inflacja na przełomie lat 1989 i 1990. W szczytowym okresie tempo wzrostu cen miało wtedy wartość 1283,1 proc. rok do roku. Z hiperinflacją, a więc zjawiskiem, w którym inflacja rośnie szybciej niż 50 proc. miesiąc do miesiąca, mieliśmy do czynienia także w 1918 r., po odzyskaniu niepodległości. 

Jak zabezpieczyć oszczędności, gdy rośnie inflacja?

Najbardziej odczuwalnym skutkiem inflacji jest malejąca realna wartość pieniędzy w naszych kieszeniach. Aby zabezpieczyć się przed spadkiem siły nabywczej oszczędności, warto ulokować pieniądze w obligacjach skarbowych indeksowanych inflacją. Są to papiery wartościowe gwarantowane przez państwo, w których stopa zwrotu jest zmienna i zależna od wskaźnika inflacji w danym okresie. Zwykle obligacje takie dają możliwość osiągnięcia zysku nieznacznie większego od tempa wzrostu cen w danym okresie. 

Inwestorzy szukających zysków pozwalających zrekompensować wysoką inflację wybierają także bardziej ryzykowne, choć dające wyższe stopy zwrotu lokaty kapitału, takie jak zakup złota, dzieł sztuki czy nieruchomości. 

Państwo stara się rekompensować negatywny wpływ inflacji na najsłabsze ekonomicznie grupy społeczne, waloryzując okresowo emerytury, renty i transfery socjalne.

Autorka/Autor:red.

Źródło: GUS, NBP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

O opłacie reprograficznej, nazywanej też ostatnio podatkiem od smartfonów, przez długi czas było cicho. Tymczasem Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego właśnie skierowało do konsultacji projekt rozporządzenia wraz z zaktualizowanym wykazem urządzeń, które opłatą tą zostaną objęte.

"Podatek od smartfonów". Jest projekt

"Podatek od smartfonów". Jest projekt

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Komisja Europejska zamierza przedstawić państwom członkowskim propozycję wprowadzenia ceł odwetowych na towary ze Stanów Zjednoczonych o łącznej wartości 93 miliardów euro. Działanie to ma być odpowiedzią na groźbę nałożenia przez administrację amerykańską trzydziestoprocentowych "ceł wzajemnych" na produkty pochodzące z krajów Unii Europejskiej.

Groźby Trumpa, Bruksela szykuje odwet

Groźby Trumpa, Bruksela szykuje odwet

Źródło:
PAP

Projekt waloryzacji rent i emerytur na 2026 rok został przyjęty przez Komitet Stały Rady Ministrów. Zakłada on najniższy wskaźnik wzrostu, jaki dopuszczają przepisy.

O tyle mają wzrosnąć emerytury. Projekt z zielonym światłem

O tyle mają wzrosnąć emerytury. Projekt z zielonym światłem

Źródło:
PAP

Firma W.Kruk zamierza przejąć spółkę Lilou - wynika z informacji Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Obie zajmują się sprzedażą biżuterii.

Znana marka biżuteryjna chce przejąć konkurenta

Znana marka biżuteryjna chce przejąć konkurenta

Źródło:
PAP

Nowy mechanizm dochodów własnych Unii Europejskiej, zaproponowany przez Komisję Europejską - tak zwany podatek od firm - może doprowadzić do poważnych zakłóceń gospodarczych w Unii Europejskiej - ostrzegają eksperci brukselskiego think tanku Bruegel. Ich zdaniem Bruksela powinna zrezygnować z realizacji tego pomysłu.

Chcą nowego podatku, eksperci biją na alarm

Chcą nowego podatku, eksperci biją na alarm

Źródło:
PAP

W ramach rekonstrukcji rządu powstał resort gospodarki i finansów, na którego czele stanął Andrzej Domański. Przejął on zadania likwidowanego Ministerstwa Rozwoju i Technologii, zarządzanego przez Krzysztofa Paszyka.

Resort znika, minister odchodzi. "Nawet Ronaldo schodzi z boiska"

Resort znika, minister odchodzi. "Nawet Ronaldo schodzi z boiska"

Źródło:
pap/tvn24.pl

Szef rządu Donald Tusk ogłosił długo wyczekiwane przetasowania w Radzie Ministrów. Po rekonstrukcji w jej składzie zostanie tylko czternastu z dotychczasowych ministrów, z czego niektórzy z nowymi funkcjami.

Pozostają w rządzie, niektórzy w innej roli

Pozostają w rządzie, niektórzy w innej roli

Źródło:
tvn24.pl

Stopa bezrobocia w czerwcu 2025 roku wyniosła 5,2 procent - przekazał w środę Główny Urząd Statystyczny (GUS). Miesiąc wcześniej bezrobocie było na poziomie 5,0 procent.

Rośnie bezrobocie. Nowe dane

Rośnie bezrobocie. Nowe dane

Źródło:
PAP

Chiński wiceminister handlu Wang Wentao stanowczo zaprotestował przeciwko objęciu dwóch instytucji finansowych 18. pakietem sankcji wobec Rosji - przekazało ministerstwo handlu w Pekinie. Sprzeciw został wyrażony podczas rozmowy z unijnym komisarzem do spraw handlu Maroszem Szefczoviczem.

"Stanowczy protest" Chin wobec unijnych działań

"Stanowczy protest" Chin wobec unijnych działań

Źródło:
PAP

Premier Donald Tusk po godzinie 10 ogłosił zmiany w składzie Rady Ministrów. Dotychczasowy minister finansów Andrzej Domański będzie ministrem finansów i gospodarki. - To pierwszy taki przypadek w historii, żeby w jednym miejscu skupić decyzje i gospodarcze i finansowe - oznajmił Tusk.

To będzie nowy superresort

To będzie nowy superresort

Źródło:
tvn24.pl

Ministerstwo Przemysłu stało się jednym z najkrócej funkcjonujących ministerstw w historii Polski. Od formalnego utworzenia resortu, który miał dbać za transformację energetyczną kraju do ogłoszenia jego zniknięcia minął rok, cztery miesiące i 22 dni. Po środowej rekonstrukcji rządu ministerstwo, które miało swoją siedzibę w Katowicach przestaje funkcjonować.

Ministerstwo instant. "Żyło" ledwie nieco ponad 500 dni

Ministerstwo instant. "Żyło" ledwie nieco ponad 500 dni

Źródło:
tvn24.pl

Premier Donald Tusk ogłosił powstanie Ministerstwa Energii. Na jego czele ma stanąć Miłosz Motyka, który do tej pory był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, gdzie odpowiadał za sektor odnawialnych źródeł energii oraz elektroenergetyki.

Miłosz Motyka stanie na czele nowego Ministerstwa Energii

Miłosz Motyka stanie na czele nowego Ministerstwa Energii

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Nowym ministrem aktywów państwowych zostanie Wojciech Balczun - poinformował Donald Tusk. W wyniku rekonstrukcji rządu Balczun ma zastąpić na czele MAP Jakuba Jaworowskiego.

Wojciech Balczun nowym ministrem aktywów państwowych

Wojciech Balczun nowym ministrem aktywów państwowych

Źródło:
tvn24.pl, PAP

W wyniku rekonstrukcji rządu stanowisko ministra rolnictwa i rozwoju wsi straci Czesław Siekierski. Zastąpić go ma Stefan Krajewski - przekazał premier Donald Tusk.

Stefan Krajewski będzie szefem resortu rolnictwa i rozwoju wsi

Stefan Krajewski będzie szefem resortu rolnictwa i rozwoju wsi

Źródło:
tvn24.pl

Pracownicy sezonowi na Zachodzie zarabiają dwukrotnie więcej niż w Polsce, jednak wysokie koszty utrzymania i transportu sprawiają, że krótkoterminowe wyjazdy stały się mniej opłacalne - pisze "Rzeczpospolita".

Zmiany na rynku pracy. "Mniejsze zainteresowanie Polaków"

Zmiany na rynku pracy. "Mniejsze zainteresowanie Polaków"

Źródło:
PAP

W czerwcu Argentyna odnotowała najniższą inflację od trzech lat, co pozwoliło jej opuścić grupę krajów z najwyższym wzrostem cen - podał portal Infobae. Na czele rankingu znajdują się Wenezuela, Sudan i Zimbabwe.

Kraje z najwyższą inflacją. Zmiana lidera

Kraje z najwyższą inflacją. Zmiana lidera

Źródło:
PAP

Donald Trump poinformował o zawarciu "ogromnej umowy" handlowej z Japonią. Porozumienie przewiduje inwestycje w USA na poziomie 550 miliardów dolarów, a także wprowadzenie 15-procentowej taryfy celnej na japońskie towary.

Trump: pracowaliśmy nad tym długo i mocno

Trump: pracowaliśmy nad tym długo i mocno

Źródło:
PAP

Kanada w rozmowach ze Stanami Zjednoczonymi przyjmie tylko najkorzystniejsze dla siebie rozwiązania - przekazał szef rządu Mark Carney na spotkaniu z premierami kanadyjskich prowincji i terytoriów.

"Jedyna rzecz, którą rozumie prezydent Trump"

"Jedyna rzecz, którą rozumie prezydent Trump"

Źródło:
PAP

Donald Trump zasugerował we wtorek, że pozwoli Jerome'owi Powellowi dokończyć kadencję na stanowisku przewodniczącego Rezerwy Federalnej (Fed). - I tak wkrótce odejdzie - powiedział prezydent USA.

"Wkrótce odejdzie". Trump nie ustaje w atakach

"Wkrótce odejdzie". Trump nie ustaje w atakach

Źródło:
PAP

We wtorkowym losowaniu Lotto żadnemu z graczy nie udało się wytypować prawidłowo wszystkich sześciu liczb. Oznacza to, że kumulacja rośnie do sześciu milionów złotych. Oto wyniki losowania Lotto i Lotto Plus z 22 lipca 2025 roku.

Wyniki losowania Lotto

Wyniki losowania Lotto

Źródło:
tvn24.pl

We wtorkowym losowaniu w Eurojackpot nie odnotowano głównej wygranej, a kumulacja rośnie do 480 milionów złotych. W Polsce najwyższe byłe wygrane czwartego stopnia. Oto liczby, które wylosowano 22 lipca 2025 roku.

Ogromna kumulacja w Eurojackpot

Ogromna kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

Sejmowa komisja odrzuciła we wtorek petycję w sprawie uzależnienia wysokości składek na ubezpieczenie emerytalne od liczby posiadanych dzieci. - Prawo nie może nakazywać, nie możemy my nakazywać komuś posiadania dzieci, co jest niezgodne z Konstytucją - powiedział przedstawiający założenia petycji poseł Marcin Józefaciuk (KO). Z kolei Rafał Bochenek z PiS argumentował, że "państwo polskie powinno dbać o to, aby w Polsce rodziło się jak najwięcej dzieci".

Chcą, by bezdzietni płacili więcej. Jest decyzja w sprawie petycji

Chcą, by bezdzietni płacili więcej. Jest decyzja w sprawie petycji

Źródło:
PAP

Niektórzy posłowie w oświadczeniach majątkowych informują o znacznych kwotach w zobowiązaniach - oznacza to, że mają do spłaty duże kredyty i pożyczki. Są nawet parlamentarzyści, których wierzytelności i długi przekraczają milion złotych.

Oni mają milionowe zobowiązania. Oświadczenia majątkowe posłów

Oni mają milionowe zobowiązania. Oświadczenia majątkowe posłów

Źródło:
tvn24.pl

Wybierając się na wakacje w Polsce, możemy zostać dodatkowo obciążeni opłatą klimatyczną. Jej wysokość w różnych częściach naszego kraju jest zróżnicowana. Eksperci podatkowi wyjaśniają, jak wybór odpowiedniego miejsca może ograniczyć koszty całego wyjazdu.

Nawet 300 złotych różnicy w opłatach "za powietrze"

Nawet 300 złotych różnicy w opłatach "za powietrze"

Źródło:
tvn24.pl

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o aplikacji mObywatel - podała Kancelaria Prezydenta RP. Nowelizacja wprowadza dodatkowe usługi - takie jak mStłuczka, wirtualnego asystenta AI oraz mLegitymację dla uczniów i nauczycieli.

Zmiany w mObywatelu. Jest podpis prezydenta

Zmiany w mObywatelu. Jest podpis prezydenta

Źródło:
PAP

Ogłoszono wezwanie do naprawy ponad 5,2 miliona basenów ogrodowych, które sprzedano w USA i Kanadzie - podał portal stacji CNN. Organy regulacyjne wyjaśniły, że paski mocujące były umieszczone nieprawidłowo, co ułatwiało dzieciom dostęp do wody i stwarzało ryzyko utonięcia.

Wada w pięciu milionach basenów. "Ryzyko utonięcia"

Wada w pięciu milionach basenów. "Ryzyko utonięcia"

Źródło:
CNN

Główny Inspektorat Farmaceutyczny wstrzymał w całym kraju obrót lekiem Atorvastatin Medical Valley, przeznaczonym do stosowania u pacjentów ze zwiększonym stężeniem cholesterolu i trójglicerydów we krwi. "Produkt ten nie spełnia przewidzianych dla niego wymagań jakościowych" - czytamy w komunikacie GIF.

Wszystkie serie leku wstrzymane w obrocie

Wszystkie serie leku wstrzymane w obrocie

Źródło:
PAP

Sprzedaż detaliczna w cenach stałych w czerwcu 2025 roku wzrosła o 2,2 procent w ujęciu rocznym - podał Główny Urząd Statystyczny. Analitycy oczekiwali wzrostu o 3,9 procent. "Rozczarowujące dane z handlu" - napisali w komentarzu analitycy ING Banku Śląskiego. W maju sprzedaż detaliczna wzrosła o 4,4 procent.

"Rozczarowujące" dane ze sklepów

"Rozczarowujące" dane ze sklepów

Źródło:
tvn24.pl

W 2024 roku mediana wynagrodzeń miesięcznych w Niemczech kształtowała się na poziomie 4013 euro brutto - przekazała Federalna Agencja Pracy. W przeliczeniu po obecnym kursie to około 17 tysięcy złotych. Zarobki na zachodzie kraju były wyższe średnio o 578 euro (2,5 tysiąca złotych) w porównaniu do wschodu.

Tak się zarabia w Niemczech

Tak się zarabia w Niemczech

Źródło:
PAP