Frankowicze kontra banki. Statystyki na korzyść kredytobiorców

- Nie ma wątpliwości, że ten proces trochę uległ wyhamowaniu (...), a to jest spowodowane toczącymi się przygotowaniami do zajęcia stanowiska - wcześniej przez TSUE, a potem przez Sąd Najwyższy. Zarówno klienci i ich doradcy, jak i banki, niewątpliwie oczekują na coraz jaśniejsze otoczenie prawne, po to, by nie popełnić jakiegoś błędu - powiedział Krzysztof Pietraszkiewicz.

- Oczywiście toczą się pewne przygotowania i symulacje wewnątrz poszczególnych banków - dodał.

Pod koniec 2020 roku przewodniczący KNF Jacek Jastrzębski zaproponował bankom, by przedstawiły klientom atrakcyjne dla nich warunki ugód. Nadzorca chciał, by banki wychodziły z propozycjami pozasądowych ugód, które byłyby dla klientów banków realną alternatywą do ścieżki sądowej.

W odpowiedzi na propozycję przewodniczącego powstał międzybankowy zespół z udziałem UKNF i większości banków, które posiadają w portfelu walutowe kredyty mieszkaniowe.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO >>>

Wiceprezes ZBP Tadeusz Białek, powołując się na dane zebrane przez Związek, przekazał, że wśród prawomocnych sądowych rozstrzygnięć, które zapadły w 2021 roku, dotyczących spraw kredytów we frankach szwajcarskich 61 proc. spraw zostało przez banki przegranych, a 39 proc. banki wygrały.

- Wedle naszych danych, aktualnie wśród spraw, które są obecnie w II instancji (...) 79 procent spraw zostało dotąd przegranych przez banki w I instancji, zaś 21 procent wygranych w I instancji przez banki - powiedział Białek.

Podał, że wśród przegranych przez banki spraw w 67 proc. sądy orzekały o nieważności, a w 23 proc. to wyroki dotyczące tzw. odfrankowienia.

Białek wskazał, że od początku 2021 roku liczba postępowań sądowych przeciwko bankom, w związku z umowami kredytowymi we frankach szwajcarskich, zwiększyła się o około 12 tysięcy. - W ciągu kwietnia przybyło 3 tysiące nowych spraw. Od początku 2021 roku przybyło około 12 tysięcy nowych spraw sądowych - powiedział wiceprezes ZBP.

Pod koniec stycznia tego roku pierwsza prezes SN sędzia Małgorzata Manowska zwróciła się do Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z wnioskiem o rozstrzygnięcie zagadnień prawnych dotyczących tak zwanych kredytów walutowych.

Wniosek Małgorzaty Manowskiej obejmuje sześć pytań, w których poruszana jest m.in. kwestia przewalutowania kredytu. Jak podkreślono, odpowiedzi na przedstawione pytania powinny w kompleksowy sposób "rozstrzygnąć najpoważniejsze kontrowersje", jakie ujawniły się na tle praktyki orzeczniczej w kwestii kredytów walutowych.

Izba Cywilna Sądu Najwyższego miała się zająć tymi pytaniami 12 maja. Posiedzenie rozpoczęło się około godziny 13.00. Tuż przed godziną 19.00 rzecznik Sądu Najwyższego Aleksander Stępkowski poinformował jednak o odroczeniu decyzji sądu. Nie podał, kiedy odbędzie się kolejne posiedzenie w tej sprawie.

Pierwsza prezes SN Małgorzata Manowska kilka dni temu zapewniła w rozmowie z "Rzeczpospolitą", że "problemy prawne, jakie występują w tych sprawach, zostaną w niedługim czasie rozstrzygnięte przez Sąd Najwyższy". - Sądy powszechne tego potrzebują, o czym świadczy ilość pytań prawnych skierowanych do Sądu Najwyższego, i postaram się, żeby te pytania nie pozostały bez odpowiedzi - powiedziała w rozmowie z gazetą.

Pod koniec kwietnia tego roku Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że skutki stwierdzenia przez sąd istnienia nieuczciwego warunku w umowie dotyczącej kredytu indeksowanego we franku szwajcarskim podlegają przepisom prawa krajowego, przy czym kwestia utrzymywania się w mocy takiej umowy powinna być oceniana przez sąd krajowy.

Wbrew oczekiwaniom części prawników TSUE nie odniósł się wprost do kwestii terminu przedawnienia roszczeń banku w sytuacji unieważnienia umowy kredytowej ani kwestii wynagrodzenia za korzystanie z kapitału przekazanego na zakup mieszkania.