Ugody w sprawie kredytów frankowych. Podano szacunkowe koszty dla banków

Z szacunków ZBP wynika, że w przypadku unieważnienia umowy kredytowej, ale przy zwrocie kapitału koszty dla banków wyniosłyby 107-111 mld zł (KNF zakładał 101,5 mld zł), a w wariancie ze zwrotem także kosztów kapitału - koszt ten wyniósłby 33-52 mld zł (według wyliczeń KNF byłoby to 70,5 mld zł).

KREDYT WE FRANKACH. UGODA CZY SPÓR W SĄDZIE? OBEJRZYJ PROGRAM "BYK I NIEDŹWIEDŹ" W TVN24 GO >>>

W wariancie, w którym bank zwraca raty uzyskane od klienta, natomiast klient jest zwolniony z obowiązku zwrotu kapitału i odsetek od kredytu, koszty dla banków szacowane są na 211-225 mld zł. KNF wyliczył koszty banków w tym scenariuszu na 234 mld zł.

ZBP przedstawił także szacunek kosztów w scenariuszu, w którym kwota pozostająca do spłaty we frankach szwajcarskich przewalutowana zostaje na polską walutę według średniego kursu z dnia udzielenia kredytu, a spłata pozostałej kwoty kredytu następuje według oprocentowania WIBOR 3M. Koszty tego scenariusza bankowcy szacują na 50-59 mld zł.

Z szacunków ZBP wynika, że najmniej kosztowny (6 mld zł) byłby scenariusz, w którym kredyt przeliczony byłby na nowo, był spłacany po średnich kursach NBP (bez bankowych spreadów) i oprocentowany według stawki LIBOR 3M.

Pod koniec 2020 roku przewodniczący KNF Jacek Jastrzębski zaproponował bankom, by przedstawiły klientom atrakcyjne dla nich warunki ugód, które byłyby realną alternatywą do ścieżki sądowej. Według sugestii szefa KNF klienci banków mogliby się rozliczać z bankami tak, jak gdyby ich kredyty od początku były kredytami złotowymi, oprocentowanymi według odpowiedniej stopy WIBOR powiększonej o marżę.

W odpowiedzi na propozycję przewodniczącego KNF powstał międzybankowy zespół z udziałem UKNF i większości banków, które posiadają w portfelu walutowe kredyty mieszkaniowe, i przy zaangażowaniu Związku Banków Polskich.

Zarząd Narodowego Banku Polskiego poinformował na początku lutego, że może rozważyć ewentualne zaangażowanie w proces przewalutowania mieszkaniowych kredytów walutowych na złote, na zasadach i według kursów rynkowych, przy spełnieniu przez banki szeregu warunków brzegowych.

Zdaniem Bartosza Turka, głównego analityka HRE Investments, takie stanowisko banku centralnego nie powinno być zaskoczeniem. W jego opinii udział NBP byłby potrzebny przy tej operacji, aby rodzima waluta nie straciła na wartości przy okazji masowego przewalutowania.

Urząd Komisji Nadzoru Finansowego zaprezentował na początku marca wynik analizy potencjalnego wpływu zmian otoczenia prawnego na portfel mieszkaniowych kredytów walutowych związanych z kursem franka szwajcarskiego, znajdującego się w posiadaniu banków prowadzących działalność w Polsce.

"Z przeprowadzonej przez UKNF analizy wynika, że najniższy, szacowany koszt dla banków (34,5 mld zł) związany jest z wariantem zaproponowanym w grudniu ub. r. przez Przewodniczącego KNF, polegającym na zawarciu ugód z klientami, w ramach których mieszkaniowy kredyt walutowy od daty jego uruchomienia zostałby rozliczony tak, jak kredyt złotowy" - napisano w komunikacie.

Wariant najbardziej kosztowny dla banków - w wysokości 234 mld zł - dotyczy sytuacji, w której doszłoby do unieważnienia kredytu. Oznaczałoby to, że banki zwracają pobrane raty, zaś klienci nie zwracają kapitału.

W ostatnich tygodniach kilka banków opublikowało wyliczenia dotyczące skutków przewalutowania kredytów hipotecznych powiązanych z kursem franka szwajcarskiego według propozycji Komisji Nadzoru Finansowego. Kwoty, w przypadku pojedynczego banku, wahają się od kilkuset milionów do kilku miliardów złotych: PKO Bank Polski - 6,1-6,7 mld zł, Bank Pekao - 350-400 mln zł, Santander Bank Polska - ok. 2,7 mld zł, mBank - 4,7-5,4 mld zł oraz Bank Millennium - 4,1-5,1 mld zł.

Na 25 marca wyznaczono posiedzenie Izby Cywilnej Sądu Najwyższego ws. zagadnień prawnych dotyczących kredytów walutowych, które powinno rozstrzygnąć najpoważniejsze kontrowersje, jakie ujawniły się na tle praktyki orzeczniczej w kwestii tych kredytów, a w szczególności kredytów frankowych.

- Uchwała ta może być sądnym dniem dla niektórych banków, ale już teraz, patrząc na linię orzeczniczą, widać, że szala zdecydowanie przechyla się na korzyść frankowiczów. Otwarte pozostaje pytanie, czy większość klientów zgodzi się na ugody czy przyśpieszy przyrost pozwów. Moim zdaniem ugody są bezpieczniejsze zarówno dla sektora, jak i dla klientów. Mimo że kosztowne, to z pewnością poziom kapitałów w sektorze będzie w stanie absorbować te koszty - stwierdził w rozmowie z "Rzeczpospolitą" prezes Bankowego Funduszu Gwarancyjnego Piotr Tomaszewski.

Rzecznik Finansowy doradził konsumentom, by poczekali na stanowisko SN i dopiero w tym świetle oceniali konkretne propozycje ugodowe składane im przez banki.

O to, czy rząd przygotowuje się na negatywne scenariusze związane z ewentualną koniecznością przewalutowania kredytów frankowych na dużą skalę, był pytany w lutym premier Mateusz Morawiecki. W ocenie szefa rządu "gospodarka polska oczywiście wytrzyma wszelkie rozwiązania".