1600 funtów dla chętnych. W Anglii planują testy bezwarunkowego dochodu podstawowego 

Bezwarunkowy Dochód Podstawowy zakłada przyznanie obywatelom stałego wynagrodzenia – bez żadnych zastrzeżeń. Angielski program testowy ma potrwać dwa lata. W tym czasie jego uczestnikom każdego miesiąca wypłacana będzie kwota 1600 funtów, a ich życie będzie skrupulatnie monitorowane. - Chcemy zobaczyć, jaki wpływ na zdrowie psychiczne i fizyczne ludzi będzie miała ta kwota, wypłacana niezależnie od tego, czy zdecydują się pracować, czy nie - stwierdził w rozmowie z Guardianem Will Stronge, dyrektor ds. badań w zaangażowanym w projekt thinktanku Autonomy. - Biorąc pod uwagę postępujące zmiany klimatu, rozwój technologii i transformację przemysłową, w nadchodzących latach nasze społeczeństwo będzie potrzebowało jakiejś formy dochodu podstawowego. Właśnie dlatego budowanie zaangażowania opinii publicznej i baz danych już teraz tak ważne - by grunt do przyszłego wdrożenia na poziomie krajowym był przygotowany - ocenił.

Testowym wprowadzeniem bezwarunkowego dochodu podstawowego objęta ma zostać na razie grupa 30 osób z dwóch małych angielskich miast - Jarrow i East Finchley. W 20 procentach ma się ona składać z osób z niepełnosprawnościami, a w 80 procentach z uczestników losowo wyznaczonych spośród wszystkich chętnych. W ramach programu monitorowane będzie również życie analogicznie dobranej grupy kontrolnej, która nie otrzyma takich świadczeń. Inicjatywa Autonomy wspierana jest przez organizację charytatywną Big Local i Northumbria University. Data jej rozpoczęcia nie została jeszcze określona, obecnie trwają prace nad uzyskaniem dofinansowania w wysokości 1,6 miliona funtów na rozpoczęcie badania.

Na przeprowadzenie testów bezwarunkowego dochodu gwarantowanego zdecydowano się już w przeszłości w Finlandii, Niemczech czy Walii. W maju 2022 roku Stowarzyszenie Warmińsko-Mazurskich Gmin Pogranicza zapowiedziało plan wdrożenia podobnej inicjatywy w wybranych gminach w Polsce. Zgodnie z propozycjami jego członków, uczestnicy pilotażu otrzymywaliby przez dwa lata po 1300 złotych miesięcznie. Obecnie program jest jednak wciąż w fazie koncepcyjnej.

ZOBACZ TEŻ: Dochód gwarantowany tańszy od zasiłków. Najnowsze wyliczenia

Zwolennicy BDP zwracają uwagę, że zagwarantowanie stałego dochodu ograniczałoby zasięg biedy i nierówności ekonomicznych. Podkreślają też, że obywatele nie musieliby podejmować decyzji o podjęciu pracy pod presją i w stresie, na przykład decydując się na niestabilne, słabo wynagradzane zajęcie. W wyniku stabilizacji finansowej byliby bardziej skłonni do podejmowania ryzyka zawodowego. Zdaniem części ekspertów dochód gwarantowany mógłby też zwiększyć niezależność kobiet w rodzinach, gdzie mężczyzna zapewnia utrzymanie.

Przeciwnicy koncepcji BDP twierdzą z kolei, że wypłacanie świadczeń w dłuższej perspektywie nie doprowadzi do osiągnięcia zamierzonego ograniczenia nierówności i biedy, a wypłacanie stałej stawki byłoby nieadekwatne do potrzeb wszystkich – na przykład dla osób z niepełnosprawnościami. Dodatkowo, zdaniem niektórych komentatorów, stałe wynagrodzenie może prowadzić do dezaktywacji zawodowej, likwidacji pozostałych świadczeń i sprywatyzowania takich usług jak służba zdrowia w wyniku restrukturyzacji wydatków państwa.

ZOBACZ TEŻ: Portugalia testuje czterodniowy tydzień pracy