Zmieniają wielkość swoich mózgów i jajników, by objąć przywództwo w kolonii

[object Object]
Padliniec pospolity (wideo bez dźwięku)Shutterstock
wideo 2/26

Mrówki z gatunku Harpegnathos saltator potrafią zwiększyć swoje narządy płciowe i zmniejszyć mózg, by objąć władzę w kolonii po śmierci królowej. Naukowcy przeprowadzili eksperyment, w którym okazało się, że zwierzęta te potrafią także wrócić do stanu sprzed metamorfozy.

Niewiele gatunków w olbrzymim królestwie zwierząt potrafi zmienić rozmiar swojego mózgu. Jeszcze mniej potrafi go przywrócić do pierwotnego rozmiaru. Teraz naukowcy znaleźli pierwszy gatunek owadów z taką zdolnością mrówki Harpegnathos saltator, potocznie zwane "indyjskimi mrówkami skaczącymi".

W przeciwieństwie do swoich kuzynów kolonie tych mrówek nie giną po śmierci królowej. Zamiast tego wybrane robotnice zajmują jej miejsce. By móc to zrobić, osobnik powiększa swoje jajniki i zmniejsza mózg. Badania sugerują jednak, że jeśli status pseudokrólowej zostanie w jakiś sposób odebrany mrówkom, ich ciała mogą wrócić do poprzedniego stanu.

Zazwyczaj decyzja o tym, czy dana mrówka będzie robotnicą, czy królową zapada już w stadium larwalnym. Jeśli mrówka posiada odpowiednie hormony i jest obficie karmiona, ma szansę stać się najważniejszą w kolonii. Jeśli nie, to stanie się bezpłodną robotnicą pozbawioną możliwości zmiany swojego statusu społecznego. Oczywiście pod warunkiem, że nie jest z gatunku Harpegnathos saltator.

Mrówki z gatunku Harpegnathos saltatorShutterstock

"Nieśmiertelna" kolonia

Owady żyjące w koloniach, takie jak mrówki, zwykle kształtują swoje społeczeństwo jako kastowe - królowa rządzi jako jedyny reproduktor, wydzielając feromony, które powstrzymują robotnice przed składaniem jaj. Pozostałe mrówki ciężko pracują: żerują i polują na pożywienie, sprzątają, opiekują się młodymi i bronią gniazda.

Jednak w przeciwieństwie do typowych kolonii, które wymierają po śmierci królowej, kolonie mrówek Harpegnathos saltator są niemal "nieśmiertelne".

W ciągu kilku godzin od śmierci królowej rozpoczyna się szaleńcza "walka". Robotnice zaczynają organizować zaciekłe pojedynki, podczas których wbijają sobie nawzajem czułki w głowy. Takie bitwy mogą trwać nawet do miesiąca. Wybrane robotnice są wielozadaniowe - potrafią uczestniczyć w pojedynku i jednocześnie aktywować swoje jajniki. Te pseudokrólowe, których zazwyczaj jest około pięciu-dziesięciu w kolonii liczącej około 100 mrówek, wytwarzają następnie feromon, który zmusza resztę do traktowania ich jak królowe. W końcu zaczynają się kojarzyć z innymi mrówkami, przedłużając istnienie kolonii.

"Pseudokrólowe", formalnie nazywane "gamergates", wiedzą, że ich długość życia wydłuży się z około sześciu miesięcy do nawet pięciu lat. Ich jajniki zwiększają się pięciokrotnie, wypełniając cały brzuch, a ich mózg kurczy się o 20 do 25 procent. Badacze podejrzewają, ze proces ten ma usprawnić produkcję jaj.

Wróciły do dawnego statusu społecznego

Penick i jego zespół eksperymentalnie nakłonili pseudokrólowe do powrotu do ich pierwotnego statusu robotnicy. W ten sposób chcieli sprawdzić, czy zmiany fizjologiczne i behawioralne u Harpegnathos saltator są odwracalne.

Naukowcy wybrali po dwa osobniki, które dostosowały swoje narządy do rozrodu z 30 różnych kolonii. Jedną mrówkę z każdej pary pozostawiano w izolacji na trzy do czterech tygodni w plastikowym pudełku i okresowo karmiono. Druga cały czas pozostawała w swoim gnieździe.

Badacze postawili hipotezę, że brak interakcji społecznych i opieki spowoduje, że odizolowany osobnik powróci do statusu robotnicy, gdy zostanie ponownie wprowadzony do swojego gniazda. W w ciągu jednego lub dwóch dni pseudokrólowe nie produkowały już jaj, a w ciągu kilku tygodni zaczęły wykazywać normalne zachowania podobne do robotnic.

Mniej więcej sześć do ośmiu tygodni później Penick sprawdził, czy narządy wewnętrzne zdegradowanych pseudokrólowych wróciły do normalnych proporcji robotnic. Okazało się, że naukowcy mieli rację, a mrówki znów stały się pełnowymiarowymi robotnicami.

Autor: kw/map / Źródło: theguardian.com

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Pogoda na jutro, czyli na wtorek 26.11. W nocy mocniej powieje, miejscami temperatura spadnie poniżej zera stopni. W dzień przelotnie popada deszcz.

Pogoda na jutro - wtorek, 26.11. Wietrzna noc, za dnia przelotnie popada

Pogoda na jutro - wtorek, 26.11. Wietrzna noc, za dnia przelotnie popada

Źródło:
tvnmeteo.pl

Nadchodzące dni przyniosą zmienne zachmurzenie - od umiarkowanego do całkowitego. Poza tym pojawią się opady deszczu. Z każdym kolejnym dniem będzie się robić coraz chłodniej.

Z każdym dniem będzie coraz chłodniej

Z każdym dniem będzie coraz chłodniej

Źródło:
tvnmeteo.pl

Poniedziałek przyniósł gwałtowną aurę we Francji. W Lyonie wiało z prędkością 125 kilometrów na godzinę. Porywisty wiatr zniszczył dach stacji benzynowej położonej w okolicach tego miasta.

Silny wiatr zniszczył dach stacji benzynowej 

Silny wiatr zniszczył dach stacji benzynowej 

Źródło:
ENEX, meteofrance.fr, radioisa.com, lemonde.fr

We wtorek obok Ziemi przemknie asteroida 2006 WB. Kosmiczna skała, której średnica szacowana jest na 92 metry, minie naszą planetę w odległości 891 tysięcy kilometrów. Obiekt pędzi z prędkością 4,2 kilometra na sekundę.

Czeka nas bliskie spotkanie z asteroidą. Jest wielkości boiska piłkarskiego

Czeka nas bliskie spotkanie z asteroidą. Jest wielkości boiska piłkarskiego

Źródło:
PAP, space.com

Burza Bert uderzyła w weekend w Wyspy Brytyjskie. Przyniosła ze sobą intensywne opady deszczu, które doprowadziły do powodzi. Brytyjska służba meteorologiczna Met Office wydała ostrzeżenia pierwszego stopnia przed intensywnymi opadami deszczu.

"Wszystko zostało zniszczone". Burza Bert w Wielkiej Brytanii

"Wszystko zostało zniszczone". Burza Bert w Wielkiej Brytanii

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, CNN, The Guardian, BBC

Po kilku zimnych dniach teraz czeka nas raptowny wzrost temperatury. Co w pogodzie czeka nas do końca listopada i jak zacznie się grudzień? Czy wróci mróz? Sprawdź długoterminową prognozę temperatury na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: nagłe i duże ocieplenie

Pogoda na 16 dni: nagłe i duże ocieplenie

Źródło:
tvnmeteo.pl

18,2 stopnia Celsjusza - nawet tyle w poniedziałkowy poranek pokazywały termometry na przedgórzu sudeckim. Jak tłumaczył na antenie TVN24 prezenter tvnmetro.pl Tomasz Wasilewski, tak wysokie wartości związane są z występowaniem efektu fenowego. Aby jednak doszło do takiego wzrostu, musi zostać spełnione kilka warunków.

"Sensacja pogodowa w poniedziałek rano". Ponad 18 stopni przed wschodem Słońca

"Sensacja pogodowa w poniedziałek rano". Ponad 18 stopni przed wschodem Słońca

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl, TVN24

Wiosenna fala upałów zbliża się do wschodniej Australii. Krajowe biuro meteorologiczne przewiduje, że we wtorek i środę termometry w Sydney i okolicach pokażą niemal 40 stopni Celsjusza. Upały mogą wiązać się z przeciążeniem sieci elektrycznych - dostawcy energii ostrzegają przed przerwami w dostawach prądu.

Najgorętsza wiosna od lat. Niewykluczony blackout

Najgorętsza wiosna od lat. Niewykluczony blackout

Źródło:
ABC News

Odór niewiadomego pochodzenia wydostawał się z rosyjskiego modułu transportowego na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Jak przekazała NASA, kosmonauci natychmiast odcięli maszynę od reszty stacji i przeprowadzili procedury oczyszczania.

Rosyjski statek dotarł na ISS, kosmonauci poczuli "toksyczny" odór

Rosyjski statek dotarł na ISS, kosmonauci poczuli "toksyczny" odór

Źródło:
NASA, Ars Technica

Powodzie i lawiny błotne nawiedziły w weekend stolicę Boliwii. Na skutek ulewnych opadów deszczu wielu mieszkańców zostało uwięzionych w domach. Wzburzony nurt rzeki Pasajahuira porwał jedno dziecko.

Lawiny błota spadły w nocy na stolicę. "Był krzyk i straszna rozpacz"

Lawiny błota spadły w nocy na stolicę. "Był krzyk i straszna rozpacz"

Źródło:
Reuters, Globovision

IMGW wydał ostrzeżenia meteorologiczne. Poniedziałek przyniesie w części kraju silne podmuchy wiatru osiągające prędkość do 80 kilometrów na godzinę. Sprawdź, gdzie zachować szczególną ostrożność.

IMGW ostrzega. Początek tygodnia będzie wietrzny

IMGW ostrzega. Początek tygodnia będzie wietrzny

Źródło:
IMGW

Początek tygodnia przyniesie nam sporą zmianę w pogodzie. Na termometrach pojawią się znacznie wyższe wartości niż te obserwowane od kilku dni. Co będzie źródłem tej anomalii? Synoptyk tvnmeteo.pl Tomasz Wakszyński przeanalizował prognozy sytuacji barycznej, która może przynieść nam nawet 10 stopni więcej niż zazwyczaj o tej porze roku.

Ogromna anomalia temperatury w Polsce. Co wydarzy się w poniedziałek

Ogromna anomalia temperatury w Polsce. Co wydarzy się w poniedziałek

Źródło:
tvnmeteo.pl

Ogromne stado żubrów przebiegło przez drogę w okolicach Szudziałowa w województwie podlaskim. Materiał otrzymaliśmy na Kontakt24. Na nagraniu widać grupę zwierząt w różnym wieku, od młodych osobników po majestatyczne, dojrzałe zwierzaki.

Stado żubrów zatrzymało ruch

Stado żubrów zatrzymało ruch

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl, bia24.pl

Ulewny deszcz i grad nawiedził w piątek stolicę Madagaskaru. Warunki pogodowe zaskoczyły mieszkańców Antananarywy - do opadów doszło w suchym okresie, na długo przed początkiem pory deszczowej. Zjawisko miało dość nietypowe wyjaśnienie.

Sztucznie wywołali deszcz, zalało stolicę

Sztucznie wywołali deszcz, zalało stolicę

Źródło:
PAP, Madagascar-Tribune.com

Ponad 40 procent gatunków koralowców rafotwórczych jest obecnie zagrożonych wyginięciem. Odkrycie zostało zaprezentowane przez ekspertów z Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody. Naukowcy wyjaśnili, że utrata tych organizmów może mieć katastrofalne skutki nie tylko dla morskich ekosystemów, ale i gospodarki.

Ponad 40 procent może wyginąć, a "świat na nich polega"

Ponad 40 procent może wyginąć, a "świat na nich polega"

Źródło:
University of Derby

Burza Bert przechodzi nad Francją. W większości kraju w niedzielę obowiązywały ostrzeżenia przed silnym wiatrem. W poniedziałek sytuacja ma być jeszcze groźniejsza, co skłoniło operatora połączeń kolejowych do zawieszenia części porannych kursów.

Bert we Francji. Kolejne regiony Europy szykują się na wichury

Bert we Francji. Kolejne regiony Europy szykują się na wichury

Źródło:
Meteo-France, France Bleu, France24

Kolejna w ciągu kilku dni fala intensywnych opadów deszczu spowodowała lokalne powodzie na północy Kalifornii. Zalanych jest wiele dróg, a na niektórych da się poruszać tylko łodziami. Jak opisuje część mieszkańców, woda powodziowa dotarła do ich domów tak szybko, że nie mieli czasu na ewakuację.

"To przyszło naprawdę szybko"

"To przyszło naprawdę szybko"

Źródło:
Reuters, CBS News, tvnmeteo.pl

Służby medyczne Portugalii wydały ostrzeżenie dotyczące komarów tygrysich, które przenoszą groźne zakaźne choroby tropikalne. W popularnych wśród turystów regionach wzrosła obecność tych owadów - poinformowały miejscowe media.

Komary tygrysie. Ostrzeżenie w popularnych wśród turystów regionach Portugalii

Komary tygrysie. Ostrzeżenie w popularnych wśród turystów regionach Portugalii

Źródło:
PAP, SIC Notícias, tvnmeteo.pl

Jeden z gości ogrodu zoologicznego w Kurytybie na południu Brazylii wskoczył do stawu z hipopotamami, a następnie przedostał się do miejsca, w którym przebywały małpy - poinformowały lokalne media. Strażnikom zoo udało się schwytać mężczyznę, po czym przekazali go służbom.

Mężczyzna wskoczył do stawu z hipopotamami

Mężczyzna wskoczył do stawu z hipopotamami

Źródło:
PAP

Kanadyjski rząd federalny przeprosił za zabicie w latach 50. i 60. XX wieku ponad tysiąca inuickich psów i zapowiedział wypłacenia 45 milionów dolarów odszkodowania. Oficjalne przeprosiny przedstawił w sobotę minister ds. relacji między Koroną a rdzennymi narodami Gary Anandasangaree.

Kanada przeprasza za zabicie ponad tysiąca psów

Kanada przeprasza za zabicie ponad tysiąca psów

Źródło:
PAP

Burza śnieżna nawiedziła w piątek północno-wschodnie Stany Zjednoczone. Przyniosła ze sobą obfity śnieg. Miejscami w stanie New Jersey spadło ponad 50 centymetrów tego opadu.

Zamknięte szkoły, paraliż na drogach. Miejscami spadło pół metra śniegu

Zamknięte szkoły, paraliż na drogach. Miejscami spadło pół metra śniegu

Źródło:
Reuters, FOX Weather

Trąba wodna uformowała się w sobotę rano w rejonie Darłowa na Pomorzu Zachodnim. Wirujący nad Bałtykiem lej został uchwycony na zdjęciu. - Tego typu zjawisko jest bardzo lokalne i krótkotrwałe - przekazał synoptyk tvnmeteo.pl Tomasz Wakszyński.

Wirujący lej nad Bałtykiem

Wirujący lej nad Bałtykiem

Źródło:
Sieć Obserwatorów Burz, tvnmeteo.pl

Mieszkańcy Nowego Delhi, stolicy Indii, mierzą się ze spowijającym miasto smogiem. W sobotę jakość powietrza była tam znacznie poniżej normy. Lokalni aktywiści klimatyczni podkreślają, że walka z zanieczyszczeniami nie powinna trwać jedynie w sezonie smogowym.

"Czujemy się, jakbyśmy wdychali dym z 40 papierosów na raz"

"Czujemy się, jakbyśmy wdychali dym z 40 papierosów na raz"

Źródło:
Reuters, The Guardian, tvnmeteo.pl

Z powodu zagrożenia lawinowego zamknięty został w sobotę szlak czerwony przez Kocioł pod Śnieżką - przekazali przedstawiciele Karkonoskiego Parku Narodowego. Po ostatnich opadach śniegu pogorszyły się warunki turystyczne w polskich górach. Lawinową jedynkę wprowadzono w tym tygodniu również w Tatrach, trudne warunki na szlakach są też w Beskidach.

Mogą schodzić lawiny. Zamknięty szlak pod Śnieżką

Mogą schodzić lawiny. Zamknięty szlak pod Śnieżką

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Zaginiony morski gatunek od dekad ukrywał się na zdjęciach innych zwierząt. Jak przekazali naukowcy, do ponownego odkrycia niepozornego Haplosyllis anthogorgicola doszło przez przypadek. Dokładna analiza fotografii innych zwierząt zamieszkujących ten sam ekosystem pozwoliła ustalić, że morskie robaki nie zniknęły, a po prostu świetnie się maskowały.

Na tym zdjęciu kryje się zaginiony gatunek. Chował się przed badaczami od dekad

Na tym zdjęciu kryje się zaginiony gatunek. Chował się przed badaczami od dekad

Źródło:
The Royal Society, Science X Network

Ludzki błąd doprowadził do śmierci młodego goryla nizinnego w ogrodzie zoologicznym Calgary Zoo w kanadyjskim stanie Alberta. Dwuletnia samiczka o imieniu Eyare zmarła w wyniku urazów głowy.

"Ta tragedia dotknęła nas wszystkich". Przez ludzki błąd zginął goryl

"Ta tragedia dotknęła nas wszystkich". Przez ludzki błąd zginął goryl

Źródło:
CNN

Naukowcy stworzyli najcieńsze spaghetti świata - pojedyncza nitka jest 200 razy cieńsza niż ludzki włos. Do jego przygotowania wykorzystano mąkę, kwas mrówkowy oraz... sprzęt laboratoryjny. Makaron nie jest przeznaczony do spożycia - powstał, by przetestować technikę wytwarzania skrobiowych nanowłókien mających zastosowanie w medycynie.

Tak wygląda najcieńsze spaghetti świata

Tak wygląda najcieńsze spaghetti świata

Źródło:
UCL, tvnmeteo.pl

Ulewy spowodowały utrudnienia komunikacyjne na Cyprze. W nocy z czwartku na piątek w rejonie miasta Limassol doszło do podtopień i osuwisk, których skutki były sprzątane cały dzień. W weekend meteorolodzy prognozują kolejne intensywne opady deszczu.

Ulewy w cypryjskim kurorcie. Część dróg zalało, część zablokowały osuwiska

Ulewy w cypryjskim kurorcie. Część dróg zalało, część zablokowały osuwiska

Źródło:
KNEWS Kathimerini, Cyprus Mail

Intensywne opady śniegu spowodowały paraliż komunikacyjny w środkowej i północnej Francji. W okolicach Paryża doszło do karambolu z udziałem kilku pojazdów, ponad 30 osób zostało rannych. Ogromne korki powstały także na kilku autostradach - w jednym miejscu utknęło ponad dwa tysiące samochodów ciężarowych.

Ponad dwa tysiące ciężarówek utknęło w korku

Ponad dwa tysiące ciężarówek utknęło w korku

Źródło:
Le Monde

Pingwin cesarski Gus, który na początku miesiąca przypłynął do Australii, wrócił na wolność. Ptak znalazł się ponad 3000 kilometrów od domu - na wolności gatunek ten występuje jedynie na Antarktydzie. Wyczerpane i niedożywione zwierzę odzyskało siły pod okiem specjalistów.

Pionier wśród pingwinów wrócił na wolność. "To było wspaniałe uczucie"

Pionier wśród pingwinów wrócił na wolność. "To było wspaniałe uczucie"

Źródło:
ABC News Australia, DBCA