Nowo powstała wyspa trochę jak Mars. Zostało niewiele czasu, by ją zbadać

Wyspa Hunga Tonga wyłoniła się z morza
Wyspa Hunga Tonga wyłoniła się z morza
NASA
Wyspa Hunga Tonga wyłoniła się z morzaNASA

Wyłoniła się z oceanu wraz z potężnym wybuchem podwodnego wulkanu. Naukowcy są przekonani o tym, że nie przetrwa nawet 50 lat. Jej istnienie jest o tyle cenne, że pozwoli na zbadanie procesów zachodzących na Marsie.

Trzy lata temu, wraz z potężnym wybuchem podwodnego wulkanu, na Południowym Pacyfiku wypiętrzyła się wyspa. Hunga Tonga - bo taką otrzymała nazwę - ujrzała światło dzienne w styczniu 2015 roku. To trzecia wyspa, która w ciągu ostatnich 150 lat powstała w ten właśnie sposób, jednak nie zdążymy się nawet do niej przyzwyczaić - najpewniej zniknie w ciągu kilku dekad.

Wniosek ten ogłosili naukowcy podczas jesiennego zjazdu Stwoarzyszenia Amerykańskich Geofizyków w grudniu 2017 roku.

Zabliźniony ląd

Na mapach sprzed kilku lat między dwiema polinezyjskimi wysepkami jest tylko woda, jednak od niedawna znajduje się tam okazała wyspa. Hunga Tonga intryguje naukowców, którzy sam proces wypiętrzania się wyspy wskutek erupcji wulkanu uznają za wysoce interesujący.

- Ta erupcja wyrzuciła z siebie mnóstwo materiału, a wyspa jest jeszcze większa niż Surtsey [wyspa wulkaniczna, która wypiętrzyła się w 1963 roku - przyp. red.] - przyznała geolog Vicki Ferrini z Uniwersytetu Columbia, która studiuje przekrój geologiczny wyspy wraz z naukowcami z NASA. - To nie wszystko - dodaje Ferrini. - Dwie okalające ją wyspy mają bardzo stabilne podłoże, ale tę wyspę utrzymują na powierzchni między innymi zagadkowe reakcje chemiczne - przyznaje.

Hunga Tonga. Jak wygląda?NASA

Architektura krajobrazu

Początkowo naukowcy dawali wyspie Hunga Tonga jedynie kilka miesięcy, jednak teraz ta mierząca 200 hektarów wyspa rokuje znacznie lepiej. Naukowcy z NASA oraz Uniwersytetu Columbia są jednak przekonani o tym, że nowy ląd nie przetrwa dłużej niż trzy dekady.

Dzięki wykorzystaniu satelitów zespół badawczy był w stanie utworzyć profil topograficzny wyspy. Reagularne pomiary linii brzegowej oraz stromizny zboczy umożliwiają zrozumienie, jaki los czeka wyspę.

- Staramy się oszacować, na ile przestrzenny obraz wyspy ulega zmianom w czasie, przy czym najbardziej frapuje nas jej objętość - przyznaje pracownik NASA Jim Garvin. - Dzięki temu pozyskujemy nowe informacje o procesie erozji - dodaje.

Planeta pod wodą

Entuzjazm naukowców jest jak najbardziej słuszny: dzięki zrozumieniu procesów wulkanicznego powstawania lądów, jesteśmy w stanie zrozumieć, w jaki sposób procesy lądotwórcze odbywają się na Marsie.

- Wszystko, co zauważamy na Marsie, ma jakiś swój odpowiednik tu, na Ziemi - stwierdził Garvin. - Podejrzewamy, że na Marsie regularnie dochodziło do wybuchów wulkanu, gdy jeszcze Czerwoną Planetę pokrywała woda - kwituje.

I chociaż czasu jest niewiele, naukowcy dwoją się i troją, by zrozumieć procesy kryjące się za powstaniem Honga Tonga, nim ta przepadnie - tym razem na zawsze.

- Według naszych prognoz mamy jeszcze mniej więcej dekadę, by obserwować tę wyspę z kosmosu - stwierdził Garvin.

Autor: sj/map / Źródło: ScienceAlert, New York Times, NASA

Źródło zdjęcia głównego: NASA

Pozostałe wiadomości

Lej kondensacyjny, czyli zalążek trąby powietrznej, pojawił się w środę w Pszczynie (województwo śląskie). Nagranie, na którym widać chmurę w kształcie leja zniżającą się ku ziemi, otrzymaliśmy na Kontakt 24.

Zalążek trąby powietrznej na Śląsku

Zalążek trąby powietrznej na Śląsku

Źródło:
Kontakt 24, tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed burzami, które możliwe są w nocy oraz w czwartek rano na wschodzie kraju. Synoptycy prognozują silne opady deszczu.

Niebezpiecznie do rana. IMGW ostrzega

Niebezpiecznie do rana. IMGW ostrzega

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

W Parku Narodowym Yellowstone w USA wybuchł gejzer, gdy w pobliżu stała grupa ludzi. Na dużą wysokość z ziemi wystrzeliła gorąca para i fragmenty skał. Świadkowie zarejestrowali ten moment na nagraniu. Według służb nikomu nic się nie stało. Obszar w pobliżu gejzeru jest tymczasowo zamknięty.

Nagła eksplozja w parku narodowym. Ludzie rzucili się do ucieczki

Nagła eksplozja w parku narodowym. Ludzie rzucili się do ucieczki

Źródło:
CNN, volcanoes.usgs.gov, tvnmeteo.pl

W środę przez Polskę przechodziły burze i intensywne opady deszczu. Woda dostała się do przejścia podziemnego na dworcu kolejowym w Gdyni. Ulewy spowodowały podtopienia i zalania także w innych miejscach w kraju.

Zalane przejście na dworcu w Gdyni, drogi pod wodą w Ustce

Zalane przejście na dworcu w Gdyni, drogi pod wodą w Ustce

Źródło:
tvnmeteo.pl

Temperatura w kolejnych dniach będzie rosnąć aż do weekendu. Na termometrach zobaczymy wtedy nawet 32 stopnie Celsjusza. Możliwe są również burze z silnym wiatrem.

Upał wróci już za kilka dni

Upał wróci już za kilka dni

Źródło:
tvnmeteo.pl

W południowych krajach Europy, ogarniętych 40-stopniowymi upałami, płoną lasy. W środę z powodu dużego pożaru ewakuowano ponad tysiąc turystów z ośrodka wakacyjnego we włoskiej Apulii. W jednej z gmin w Aragonii na północnym wschodzie Hiszpanii zagrożone tereny musiały opuścić dziesiątki osób, w tym goście hotelu.

Ewakuowano 1200 osób z ośrodka wakacyjnego

Ewakuowano 1200 osób z ośrodka wakacyjnego

Źródło:
PAP, Reuters, tvnmeteo.pl

Humbak wyskoczył z wody, spadł na rufę łodzi motorowej i przewrócił ją wraz z załogą - do takiego zdarzenia doszło u wybrzeży amerykańskiego stanu New Hampshire. Całe zajście zostało uchwycone na nagraniu.

Wieloryb wywraca łódź, dwie osoby wpadają do wody. Nagranie

Wieloryb wywraca łódź, dwie osoby wpadają do wody. Nagranie

Źródło:
ENEX, BBC, The Post Business Insider

Pogoda na jutro. W czwartek 25.07 na termometrach zobaczymy od 22 do 26 stopni Celsjusza. W części kraju możliwe są opady deszczu i burze.

Pogoda na jutro - czwartek 25.07. Nie u wszystkich będzie pogodnie

Pogoda na jutro - czwartek 25.07. Nie u wszystkich będzie pogodnie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Poniedziałek 22 lipca to najcieplejszy dzień na świecie w historii pomiarów - wynika ze wstępnych danych europejskiej agencji Copernicus Climate Change Service (C3S). Tym samym dzień ten wyprzedził niedzielę 21 lipca, która zdobyła ten tytuł zaledwie wczoraj.

Ziemia się gotuje. Kolejny dzień, kolejny rekord

Ziemia się gotuje. Kolejny dzień, kolejny rekord

Źródło:
Reuters

W mięśniach i wątrobach ryb z rodziny żarłaczowatych u wybrzeży Brazylii wykryto wysokie stężenie kokainy. - To bardzo ważne i potencjalnie niepokojące odkrycie - powiedziała Sara Novais, ekotoksykolożka morska.

"Kokainowe ryby" u wybrzeży Brazylii

"Kokainowe ryby" u wybrzeży Brazylii

Źródło:
BBC, Science

Co najmniej 13 osób zginęło na Filipinach w wyniku obfitych opadów deszczu wywołanych przez tajfun Gaemi. Żywioł zmierza obecnie w kierunku Tajwanu, gdzie z powodu zagrożenia jakie niesie zamknięto szkoły, biura i instytucje finansowe oraz postawiono wojsko w stan gotowości.

Gaemi sieje spustoszenie. "Woda dotarła do drugiego piętra"

Gaemi sieje spustoszenie. "Woda dotarła do drugiego piętra"

Źródło:
Reuters, PAP

We wtorek doszło do erupcji Etny. Chmura popiołów wzbiła się na wysokość ośmiu kilometrów. Pył wulkaniczny pokrył Katanię na Sycylii. Chroniąc się przed nim, wiele osób chodziło po tym sycylijskim mieście pod parasolem.

Gruba warstwa pyłu pokryła miasto. Ludzie chodzili pod parasolami

Gruba warstwa pyłu pokryła miasto. Ludzie chodzili pod parasolami

Źródło:
PAP, Quotidiano Nazionale, tvnmeteo.pl

Liczba ofiar śmiertelnych dwóch osuwisk, do których doszło w poniedziałek w Etiopii, przekroczyła 200 - przekazały lokalne władze. Trwają poszukiwania zaginionych.

"Nie wiem, kiedy to się skończy. Wciąż odnajdujemy ciała"

"Nie wiem, kiedy to się skończy. Wciąż odnajdujemy ciała"

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Reuters

Coraz bardziej dotkliwa susza panuje na Sycylii. Tam, gdzie jest najgorzej, woda z kranów nie płynie od kilkudziesięciu dni. Poważne straty notuje się w rolnictwie i turystyce. Burmistrz miasta Agrigento oświadczył, że to "najgorszy kryzys hydrologiczny w ostatnich latach".

Czarny rynek wody i protesty na Sycylii. "Najgorszy kryzys w ostatnich latach"

Czarny rynek wody i protesty na Sycylii. "Najgorszy kryzys w ostatnich latach"

Źródło:
PAP, Reuters, tvnmeteo.pl

Z powodu trwającej od kilku tygodni suszy władze Wiednia wprowadziły zakaz grillowania. Miasto ostrzega przed wysokim ryzykiem pożarów lasów i apeluje o ostrożność.

Zakaz grillowania w europejskiej stolicy

Zakaz grillowania w europejskiej stolicy

Źródło:
PAP

Ponad 180 osób zmarło w Hiszpanii od początku wakacji z powodu panujących wysokich temperatur - wynika z danych madryckiego Instytutu Zdrowia imienia Karola III. Około połowę z tych zgonów odnotowano w ostatnich kilkunastu dniach.

Piekielny żar. Od początku wakacji w Hiszpanii zmarło ponad 180 osób

Piekielny żar. Od początku wakacji w Hiszpanii zmarło ponad 180 osób

Źródło:
PAP, thelocal.es, eltiempo.es

Norweski region Telemark, który jest położony około 100 kilometrów na zachód od Oslo, nawiedziły ulewne deszcze. Doszło tam do powodzi, w wyniku której zawalił się most. Służby ewakuowały około 350 mieszkańców i turystów z terenów zagrożonych osunięciami ziemi.

Zawalony most, zalane drogi. Osunięcie ziemi zagraża mieszkańcom i turystom

Zawalony most, zalane drogi. Osunięcie ziemi zagraża mieszkańcom i turystom

Źródło:
PAP, nrk.no

Piorun śmiertelnie poraził 47-letniego mężczyznę i jego 11-letnią córkę na górze Zhaltets w Bułgarii. Drugie dziecko, które zaalarmowało służby ratunkowe, ocalało i zostało śmigłowcem przetransportowane do szpitala.

Ojciec i córka śmiertelnie porażeni piorunem

Ojciec i córka śmiertelnie porażeni piorunem

Źródło:
PAP, breaking.bg

Stres ludzi wpływa na samopoczucie psów. Przeprowadzone przez brytyjskich naukowców badanie wykazało, że zapachy wydzielane przez zdenerwowane osoby sprawiały, że zwierzaki wykazywały się pesymizmem.

Psy czują zapach naszego stresu. Przez niego stają się pesymistami

Psy czują zapach naszego stresu. Przez niego stają się pesymistami

Źródło:
University of Bristol

Lecąca w kierunku Jowisza sonda JUICE, aby nabrać prędkości, przeleci w przyszłym miesiącu pomiędzy Ziemią a Księżycem - poinformowała Europejska Agencja Kosmiczna (ESA). To pierwszy tego typu manewr w historii lotów kosmicznych.

Sonda JUICE przeleci między Ziemią a Księżycem   

Sonda JUICE przeleci między Ziemią a Księżycem   

Źródło:
PAP, ESA

Lawina błotna zalała w niedzielę miasto w północno-wschodniej Francji. Do zdarzenia doszło w departamencie Górna Marna, gdzie weekend przyniósł gwałtowne opady deszczu i burze. Osiem osób zostało rannych.

Błoto zalało miasto. "Po dwóch minutach drzwi pękły pod naporem fal"

Błoto zalało miasto. "Po dwóch minutach drzwi pękły pod naporem fal"

Źródło:
France TV, BFMTV

Za nami kolejna noc obserwacji Koźlego Księżyca. Letnie pełnie są szczególnie efektowne - tarcza naszego naturalnego satelity wydaje się wtedy większa i złotawa. Materiały otrzymaliśmy na Kontakt 24.

Koźli Księżyc. Złota pełnia w waszych obiektywach

Koźli Księżyc. Złota pełnia w waszych obiektywach

Aktualizacja:
Źródło:
space.com, timeanddate.com, Kontakt 24, tvnmeteo.pl

Chorwacka policja zatrzymała mężczyznę podejrzanego o podłożenie ognia w okolicach Trogiru. W czwartek pożar podszedł bardzo blisko kompleksów hotelowych, zagrażając bezpieczeństwu ponad 4000 ludzi, a w niedzielę wciąż trwało jego dogaszanie.

Miał podpalić las, został wyciągnięty z autobusu za nogi

Miał podpalić las, został wyciągnięty z autobusu za nogi

Źródło:
PAP, index.hr, tvnmeteo.pl

Intensywne opady deszczu spowodowały, że na mapie Olsztyna pojawiło się kolejne jezioro - Płociduga Duża. Zbiornik ten osuszono w XIX wieku, by uzyskać łąki do wypasu koni. Zdaniem naukowców jezioro to jednak wkrótce znowu zniknie.

Na mapie Olsztyna pojawiło się kolejne jezioro

Na mapie Olsztyna pojawiło się kolejne jezioro

Źródło:
PAP