Nowo powstała wyspa trochę jak Mars. Zostało niewiele czasu, by ją zbadać

Wyspa Hunga Tonga wyłoniła się z morza
Wyspa Hunga Tonga wyłoniła się z morza
NASA
NASAWyspa Hunga Tonga wyłoniła się z morza

Wyłoniła się z oceanu wraz z potężnym wybuchem podwodnego wulkanu. Naukowcy są przekonani o tym, że nie przetrwa nawet 50 lat. Jej istnienie jest o tyle cenne, że pozwoli na zbadanie procesów zachodzących na Marsie.

Trzy lata temu, wraz z potężnym wybuchem podwodnego wulkanu, na Południowym Pacyfiku wypiętrzyła się wyspa. Hunga Tonga - bo taką otrzymała nazwę - ujrzała światło dzienne w styczniu 2015 roku. To trzecia wyspa, która w ciągu ostatnich 150 lat powstała w ten właśnie sposób, jednak nie zdążymy się nawet do niej przyzwyczaić - najpewniej zniknie w ciągu kilku dekad.

Wniosek ten ogłosili naukowcy podczas jesiennego zjazdu Stwoarzyszenia Amerykańskich Geofizyków w grudniu 2017 roku.

Zabliźniony ląd

Na mapach sprzed kilku lat między dwiema polinezyjskimi wysepkami jest tylko woda, jednak od niedawna znajduje się tam okazała wyspa. Hunga Tonga intryguje naukowców, którzy sam proces wypiętrzania się wyspy wskutek erupcji wulkanu uznają za wysoce interesujący.

- Ta erupcja wyrzuciła z siebie mnóstwo materiału, a wyspa jest jeszcze większa niż Surtsey [wyspa wulkaniczna, która wypiętrzyła się w 1963 roku - przyp. red.] - przyznała geolog Vicki Ferrini z Uniwersytetu Columbia, która studiuje przekrój geologiczny wyspy wraz z naukowcami z NASA. - To nie wszystko - dodaje Ferrini. - Dwie okalające ją wyspy mają bardzo stabilne podłoże, ale tę wyspę utrzymują na powierzchni między innymi zagadkowe reakcje chemiczne - przyznaje.

Hunga Tonga. Jak wygląda?NASA

Architektura krajobrazu

Początkowo naukowcy dawali wyspie Hunga Tonga jedynie kilka miesięcy, jednak teraz ta mierząca 200 hektarów wyspa rokuje znacznie lepiej. Naukowcy z NASA oraz Uniwersytetu Columbia są jednak przekonani o tym, że nowy ląd nie przetrwa dłużej niż trzy dekady.

Dzięki wykorzystaniu satelitów zespół badawczy był w stanie utworzyć profil topograficzny wyspy. Reagularne pomiary linii brzegowej oraz stromizny zboczy umożliwiają zrozumienie, jaki los czeka wyspę.

- Staramy się oszacować, na ile przestrzenny obraz wyspy ulega zmianom w czasie, przy czym najbardziej frapuje nas jej objętość - przyznaje pracownik NASA Jim Garvin. - Dzięki temu pozyskujemy nowe informacje o procesie erozji - dodaje.

Planeta pod wodą

Entuzjazm naukowców jest jak najbardziej słuszny: dzięki zrozumieniu procesów wulkanicznego powstawania lądów, jesteśmy w stanie zrozumieć, w jaki sposób procesy lądotwórcze odbywają się na Marsie.

- Wszystko, co zauważamy na Marsie, ma jakiś swój odpowiednik tu, na Ziemi - stwierdził Garvin. - Podejrzewamy, że na Marsie regularnie dochodziło do wybuchów wulkanu, gdy jeszcze Czerwoną Planetę pokrywała woda - kwituje.

I chociaż czasu jest niewiele, naukowcy dwoją się i troją, by zrozumieć procesy kryjące się za powstaniem Honga Tonga, nim ta przepadnie - tym razem na zawsze.

- Według naszych prognoz mamy jeszcze mniej więcej dekadę, by obserwować tę wyspę z kosmosu - stwierdził Garvin.

Autor: sj/map / Źródło: ScienceAlert, New York Times, NASA

Źródło zdjęcia głównego: NASA

Pozostałe wiadomości

W polskich górach panuje iście zimowa aura. W Beskidach leży miejscami prawie pół metra śniegu. Zamknięty do wiosny został szlak Perć Akademików. W Tatrach warunki na szlakach są bardzo trudne, miejscami utworzyły się głębokie zaspy. Duża - jak na koniec listopada - ilość śniegu pozwoliła na szybsze uruchomienie pierwszych wyciągów narciarskich.

W górach mroźnie, w wielu miejscach zaspy. Ruszają pierwsze wyciągi narciarskie

W górach mroźnie, w wielu miejscach zaspy. Ruszają pierwsze wyciągi narciarskie

Autor:
anw
/ prpb
Źródło:
PAP, tvnoviny.sk, TPN

IMGW wydał prognozę zagrożeń. Wynika z niej, że w najbliższych dniach mogą pojawić się ostrzeżenia pierwszego stopnia przed silnym wiatrem, zawiejami/zamieciami śnieżnymi oraz intensywnymi opadami śniegu. Sprawdź, gdzie aura może być groźna.

Prognoza zagrożeń IMGW. Silnie powieje, możliwe zawieje śnieżne

Prognoza zagrożeń IMGW. Silnie powieje, możliwe zawieje śnieżne

Autor:
anw
Źródło:
IMGW

Miniona noc była mroźna w wielu regionach Polski, a to za sprawą rozpogodzeń. Temperatura minimalna przy gruncie spadła do -20 stopni Celsjusza w Jeleniej Górze. Sprawdź, gdzie jeszcze ścisnął mróz. 

Przy gruncie -20 stopni. Zeszła noc była mroźna

Przy gruncie -20 stopni. Zeszła noc była mroźna

Autor:
anw
Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Dwa niże - Quintus oraz Oliver - kształtują pogodę w Polsce. Miejscami przelotnie pada śnieg. Z północy napływa arktyczne powietrze - poinformowała w środę synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek.

Dwa niże kształtują aurę w Polsce. Miejscami ciągnie się "welon" słabych opadów śniegu

Dwa niże kształtują aurę w Polsce. Miejscami ciągnie się "welon" słabych opadów śniegu

Autor:
anw
Źródło:
tvnmeteo.pl

W nocy z wtorku na środę pojawiło się na niebie księżycowe halo. Zdjęcia i nagranie tego efektownego zjawiska widocznego nad Dolnym Śląskiem otrzymaliśmy na Kontakt 24.

Księżycowe halo na Dolnym Śląsku. "To niezwykle piękne i rzadkie zjawisko"

Księżycowe halo na Dolnym Śląsku. "To niezwykle piękne i rzadkie zjawisko"

Autor:
anw
Źródło:
Kontakt 24, tvnmeteo.pl

Zapowiada się kolejny dzień z opadami śniegu, które pojawią się w części kraju. Na termometrach znów ujemne wartości, miejscami w najcieplejszym momencie dnia będzie -5 stopni Celsjusza.

Pogoda na środę 29.11. Mróz się utrzyma, niektórym dosypie śniegu

Pogoda na środę 29.11. Mróz się utrzyma, niektórym dosypie śniegu

Autor:
//dd
Źródło:
tvnmeteo.pl

Prognozy na kolejne dni nie pozostawiają złudzeń: widać w nich i opady śniegu, i mróz. Miejscami opady będą dość intensywne, spadnie nawet 10 centymetrów. A jaka będzie końcówka tygodnia? Sprawdź naszą najnowszą prognozę pogody dla Polski na pięć dni.

Od mrozu i śniegu w kolejnych dniach Polska się nie uwolni

Od mrozu i śniegu w kolejnych dniach Polska się nie uwolni

Autor:
dd
/ prpb
Źródło:
tvnmeteo.pl

Ptak dodo, a właściwie dront dodo, może wrócić do żywych? Zajmująca się biotechnologią i inżynierią genetyczną amerykańska firma Colossal Biosciences podpisała umowę z pozarządową organizacją Mauritian Wildlife Foundation. Ma ona na celu odtworzyć wymarłego w XVII wieku ptaka.

Dodo, symbol wymierania, wróci do żywych? Podpisano umowę, która ma to umożliwić

Dodo, symbol wymierania, wróci do żywych? Podpisano umowę, która ma to umożliwić

Autor:
dd
/ prpb
Źródło:
PAP, BBC News, Mauritian Wildlife Foundation

Śnieżyce zaatakowały w Estonii. Intensywne opady śniegu pozbawiły prądu tysiące mieszkańców kraju po tym, jak gałęzie i drzewa łamały się, uszkadzając linie energetyczne. Według służb, przywracanie dostaw elektryczności może zająć kilka dni. Biało zrobiło się także na Łotwie.

Po śnieżycach mogą nie mieć prądu przez kilka dni

Po śnieżycach mogą nie mieć prądu przez kilka dni

Autor:
/dd
Źródło:
PAP, postimees.ee, lsm.lv

Władze w zachodnich Niemczech wezwały we wtorek mieszkańców do pozostania w domach, ostrzegając przed intensywnymi opadami śniegu. Niebezpieczne warunki pogodowe przyczyniły się do licznych wypadków drogowych, w których dwie osoby zginęły. Z samochodów na zablokowanych drogach ewakuowani zostali uwięzieni kierowcy. W jednej ze szkół w Hesji wieczorem w poniedziałek utknęli uczniowie.

Niemcy zmagają się z groźną pogodą. "Sytuacja była nadzwyczajna. Drzewa przewracały się jak zapałki"

Niemcy zmagają się z groźną pogodą. "Sytuacja była nadzwyczajna. Drzewa przewracały się jak zapałki"

Aktualizacja:
Autor:
ps,dd
/ prpb
Źródło:
Reuters, zdf.de, PAP

W pobliżu miejscowości Gerik w Malezji samochód osobowy potrącił słoniątko, które wraz ze stadem przechodziło przez drogę. Pozostałe osobniki w odpowiedzi zaatakowały pojazd i zaczęły go deptać. Autem podróżowały trzy osoby.

Słonie podeptały samochód. Stanęły w obronie potrąconego słoniątka

Słonie podeptały samochód. Stanęły w obronie potrąconego słoniątka

Autor:
jdw//az
Źródło:
CNN

W wyniku wichur i śnieżyc, które nawiedziły w ostatnich dniach Ukrainę, zginęło 12 osób - poinformował w środę szef Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Ukrainy Ihor Kłymenko. 23 osoby, w tym dwoje dzieci, zostały ranne.

Wzrósł bilans ofiar śnieżyc w Ukrainie. Kilkaset miejscowości wciąż jest odcięte od prądu

Wzrósł bilans ofiar śnieżyc w Ukrainie. Kilkaset miejscowości wciąż jest odcięte od prądu

Aktualizacja:
Autor:
ps,anw
/ prpb
Źródło:
PAP, Reuters

Mieszkańców położonej na Adriatyku i należącej do Chorwacji wyspy Loszinj terroryzują szakale. Ich obecności nigdy wcześniej nie notowano na tym obszarze - podała w poniedziałek chorwacka telewizja HRT. Właściciele gospodarstw rolnych obawiają się o bezpieczeństwo swoje i zwierząt hodowlanych.

"Po wyspie krążą historie o nocnym wyciu szakali. Teraz sytuacja jest jasna"

"Po wyspie krążą historie o nocnym wyciu szakali. Teraz sytuacja jest jasna"

Autor:
ps
Źródło:
PAP

W Bieszczadach ogłoszono pierwszy stopień zagrożenia lawinowego. Z godziny na godzinę przybywa śniegu, a w niektórych miejscach leży go już 90 centymetrów.

W Bieszczadach mogą schodzić lawiny. Ostrzeżenie dla turystów

W Bieszczadach mogą schodzić lawiny. Ostrzeżenie dla turystów

Autor:
ps
Źródło:
PAP

Strefa intensywnych opadów śniegu nawiedziła kraje położone na Półwyspie Bałkańskim oraz Rumunię i Mołdawię. W niedzielę około 800 tysięcy gospodarstw domowych było w Bułgarii pozbawionych prądu. W Serbii również mocno sypnęło. W kilku miejscowościach wprowadzono stan wyjątkowy.

Tę część Europy przykrywa gruba warstwa śniegu. Miejscami wprowadzono stan wyjątkowy

Tę część Europy przykrywa gruba warstwa śniegu. Miejscami wprowadzono stan wyjątkowy

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, ENEX, vesti.bg, Radio Romania, adevarul.ro

Już wkrótce nocami temperatura będzie spadać poniżej -10 stopni. Co jeszcze czeka nas w pogodzie na końcu listopada i w pierwszej połowie grudnia? Sprawdź długoterminową prognozę pogody.

Pogoda na 16 dni: inwazja mroźnego powietrza

Pogoda na 16 dni: inwazja mroźnego powietrza

Autor:
Tomasz
Wasilewski
Źródło:
tvnmeteo.pl

Poniedziałek w chorwackiej części Dalmacji powitał kierowców opadami śniegu, pierwszymi tej jesieni w tym regionie. Nie był to jednak miły początek tygodnia - kierowcy musieli liczyć się z utrudnieniami.

Chorwacja. Pierwszy śnieg w Dalmacji sprawił trudność kierowcom

Chorwacja. Pierwszy śnieg w Dalmacji sprawił trudność kierowcom

Autor:
/dd
Źródło:
ENEX, zagorje-international.hr

W ciągu ostatnich dwóch dni, z powodu uderzeń piorunów zginęło 24 mieszkańców indyjskiego stanu Gudźarat. Lokalne władze podały, że kilkadziesiąt osób zostało też rannych.

Indie. 24 ofiary śmiertelne uderzeń piorunów

Indie. 24 ofiary śmiertelne uderzeń piorunów

Autor:
anw/
tam
Źródło:
Reuters

Labrador o imieniu Reqs pracował przez 11 lat dla straży pożarnej w hrabstwie Hertfordshire we wschodniej Anglii. Po wielu latach służby czworonóg otrzymał order zasługi PDSA. Jak poinformowała brytyjska telewizja BBC, Reqs był najdłużej pracującym psem strażackim w Wielkiej Brytanii, zanim w lipcu bieżącego roku przeszedł na emeryturę.

Labrador z orderem. Przez 11 lat pracował dla straży pożarnej

Labrador z orderem. Przez 11 lat pracował dla straży pożarnej

Autor:
anw
Źródło:
CNN, PAP

Podwodna góra została odkryta niedaleko wybrzeży Gwatemali. Ma ona 1600 metrów wysokości i zajmuje powierzchnię 14 kilometrów kwadratowych. Jak tłumaczą badacze, mapowanie dna morskiego pozwoli nam lepiej poznać procesy zachodzące głęboko w oceanie.

Na morskim dnie kryła się góra dwa razy wyższa niż Burdż Chalifa

Na morskim dnie kryła się góra dwa razy wyższa niż Burdż Chalifa

Autor:
as
Źródło:
Schmidt Ocean Institute

Etna wyrzuciła z siebie kolejną malowniczą falę lawy. Sycylijski wulkan rozświetlił w niedzielę niebo nad Katanią. Jak przekazał włoski Krajowy Instytut Geofizyki i Wulkanologii, aktywność wulkaniczna w południowo-wschodnim kraterze wytworzyła również niewielkie ilości popiołu.

Etna zrobiła oszałamiający spektakl

Etna zrobiła oszałamiający spektakl

Autor:
as
Źródło:
INGV, tvnmeteo.pl

Nandu, ptak przypominający strusia, uciekł z prywatnej posesji w powiecie świdnickim (województwo dolnośląskie). Chociaż zwierzę nie jest niebezpieczne, jego schwytanie to niezwykle skomplikowany proces - potrafi ono niezwykle szybko biegać. Koordynująca akcję fundacja zaapelowała do mieszkańców o pomoc.

Od tygodnia szukają nandu na Dolnym Śląsku. Jego schwytanie "graniczy z cudem"

Od tygodnia szukają nandu na Dolnym Śląsku. Jego schwytanie "graniczy z cudem"

Autor:
as/dd
Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

A23a, największa góra lodowa świata, opuszcza Antarktydę. Lodowy blok, niemal osiem razy większy od Warszawy, po trzech dekadach zaczął dryfować ku wodom Atlantyku. Jego ogrom pokazuje nagranie, które naukowcy wykonali podczas środowej wyprawy.

Największa góra lodowa świata nabiera rozpędu. Zobacz kolosa na nagraniu

Największa góra lodowa świata nabiera rozpędu. Zobacz kolosa na nagraniu

Autor:
ps/dd
Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Słupy świetlne pojawiły się na małopolskim niebie w czwartkową noc. To efektowne zjawisko możemy zaobserwować szczególnie w mroźne noce, głównie w północnej Europie. Co jest jego przyczyną?

Świetlne filary wystrzeliły w niebo

Świetlne filary wystrzeliły w niebo

Autor:
as/dd
Źródło:
tvnmeteo.pl, Polscy Łowcy Burz

Zima wkroczyła do Polski i na razie nigdzie się nie wybiera. Będzie robić się coraz chłodniej i do śniegu i trudnych warunków drogowych trzeba będzie się przyzwyczaić. Szczególnie zimno zapowiada się przełom listopada i grudnia. O najnowszych prognozach pogody pisze synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek.

Będzie zima? Co przyniosą kolejne tygodnie

Będzie zima? Co przyniosą kolejne tygodnie

Autor:
Arleta
Unton-Pyziołek
Źródło:
tvnmeteo.pl

Znak ostrzegający przed przechodzącymi przez ulicę gęsiami został ustawiony w północno-zachodniej Anglii. Stworzono go dla dobra ptaków - niedawno doszło do poważnego wypadku z ich udziałem. Jak podkreślili mieszkańcy miejscowości, gdzie stanęło nietypowe oznaczenie, obserwacja gęsi dostarcza im sporo radości.

Znak ostrzegający przed... gęsiami. Postawiono go po poważnym wypadku

Znak ostrzegający przed... gęsiami. Postawiono go po poważnym wypadku

Autor:
as
Źródło:
PAP, BBC

Podczas leśnych spacerów warto uważnie się rozglądać. Można obecnie natknąć się bowiem na efektownie wyglądające zjawisko. Chodzi o "lodowe włosy".

"Dosyć rzadko spotykane zjawisko". Można zobaczyć je teraz

"Dosyć rzadko spotykane zjawisko". Można zobaczyć je teraz

Autor:
ps
Źródło:
Lasy Państwowe, tvnmeteo.pl

Mieszkańcy tajwańskiego miasta Keelung znaleźli na brzegu mola dla wędkarzy siedem niebieskich smoków. Nie są to - jak sugeruje nazwa - latające, ziejące ogniem stworzenia, ale morskie ślimaki. Ostatni raz były tu widziane 10 lat temu.

Niebieskie smoki na tajwańskim molo. Ostatni raz były tu widziane 10 lat temu

Niebieskie smoki na tajwańskim molo. Ostatni raz były tu widziane 10 lat temu

Autor:
anw
Źródło:
ENEX, News.tvbs.com.tw

Rakieta, której fragment uderzył w powierzchnię Księżyca w marcu 2022 roku, została wystrzelona przez Chiny. Najprawdopodobniej znajdował się w niej nieujawniony ładunek - wynika z najnowszych ustaleń amerykańskich naukowców. Uderzenie rakiety w Księżyc spowodowało wówczas powstanie niezwykłego, podwójnego krateru. Chiny konsekwentnie zaprzeczają, że za zderzenie z Księżycem odpowiadała ich rakieta.  

Chińska rakieta, która uderzyła w Księżyc, miała ukryty ładunek. Nowe ustalenia Amerykanów

Chińska rakieta, która uderzyła w Księżyc, miała ukryty ładunek. Nowe ustalenia Amerykanów

Autor:
jdw//mm
Źródło:
Live Science, TVN24.pl