Jak uniknąć rażenia piorunem? Fizyk atmosfery radzi

Źródło:
PAP
Zobacz, jak wygląda uderzenie błyskawicy w zwolnionym tempie
Zobacz, jak wygląda uderzenie błyskawicy w zwolnionym tempieWikiLeaks / Martin_GC_FL
wideo 2/8
Burze z piorunami

Jak się zachować, kiedy spotka nas burza? Doktor Marek Kopciuszyński z Instytutu Fizyki UMCS przypomina, z jakich powodów nie należy chować się pod drzewami i dlaczego groźne są dla nas góry. A czy bezpieczni jesteśmy w mieście? Ekspert zwraca uwagę, że piorun może porazić nas również tam.

Burza to niebezpieczne zjawisko meteorologiczne.

- Choć wiadomo, że w trakcie niej najlepiej pozostać w budynku, ewentualnie w samochodzie, a jeśli jesteśmy na zewnątrz, zejść ze wzniesienia i nie chować się pod drzewami, wciąż zdarzają się przypadki porażenia przez piorun, niestety często śmiertelne - podkreślił dr Marek Kopciuszyński z Instytutu Fizyki Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Kiedy jesteśmy zupełnie bezpieczni

Ekspert wskazał, że w społeczeństwie pokutuje przekonanie, iż piorun może uderzyć nas tylko w górach, a w mieście jest bezpiecznie. - Przeważnie ludzie uważają, że bezpośrednie uderzenie przez wyładowanie grozi nam tylko na Giewoncie lub gdzieś wysoko w górach, natomiast w mieście między budynkami jesteśmy już bezpieczni, bo przecież piorun nie uderzy bezpośrednio w nas, tylko w najwyższy budynek - powiedział.

Jak wyjaśnił fizyk, w stu procentach jesteśmy chronieni w odległości do około 50 metrów od budynku z piorunochronem, ale stojąc trochę dalej może się okazać, że to właśnie my jesteśmy najwyższym obiektem z perspektywy wyładowania atmosferycznego.

Będąc w górach podczas burzy, należy jak najszybciej zejść ze szczytu do doliny lub na przełęcz. Doktor Kopciuszyński zaznaczył, że "wtedy będziemy bezpieczniejsi", ale - jak podkreślił - nie jest to najbezpieczniejsze miejsce, "bo zdarzają się przecież porażenia owieczek czy koni".

Dlaczego w czasie burzy nie chować się pod drzewami

Kiedy znajdziemy się na względnie płaskiej otwartej przestrzeni, nie powinniśmy chować się pod drzewami, bo istnieje duże ryzyko, że piorun trafi właśnie w drzewo jako w najwyższy obiekt w okolicy.

- Zagrożeniem jest również prąd, który rozchodzi się w gruncie, ziemi od obiektu trafionego przez wyładowanie. Dlatego jeśli piorun trafi w drzewo, to stojąc bezpośrednio pod nim w rozkroku jesteśmy zagrożeni z tego właśnie powodu. Może się zdarzyć, że różnica potencjałów między naszymi nogami (tak zwane napięcie krokowe) będzie na tyle duża, że wywoła przepływ prądu przez nasze ciało zagrażający naszemu życiu - wyjaśnił fizyk, zaznaczając jednocześnie, że nie powinniśmy odsuwać się od drzewa zbyt daleko, bo wtedy grozi nam bezpośrednie porażenie prądem.

Zapytany, co sam by zrobił podczas burzy, odpowiedział: - Ja bym się schronił jednak w pobliżu drzewa. Nie przy samym drzewie, ale w takiej odległości, jaką wysokość ma drzewo. Moim zdaniem, lepiej troszkę odejść i przykucnąć i to jest chyba najlepszy kompromis. Z dwojga złego, lepiej być trochę porażonym prądem od ziemi aniżeli bezpośrednio, bo wtedy są większe szanse na wyjście z tego cało - wytłumaczył doktor Kopciuszyński.

Jak zachować się podczas burzy w lesieLasy Państwowe

Samochód to bezpieczne miejsce, ale nie zawsze

Naukowiec zwrócił uwagę, że znacznie łatwiej znaleźć odpowiednie schronienie, gdy wcześniej będziemy wiedzieć, że w naszą stronę zbliża się chmura burzowa. - Zwykle, kiedy widzimy błyski i słyszymy grzmoty, burza jest już w naszym bezpośrednim otoczeniu - przypomniał. Jak dodał, "warto pamiętać regułę, że odstęp czasu między błyskiem a grzmotem równy trzy sekundy, mówi o tym, że wyładowanie nastąpiło około jednego kilometra od nas".

Ekspert podkreślił, że do najbezpieczniejszych miejsc, w którym można się schronić, należy z pewnością budynek wyposażony w instalację odgromową, tzw. piorunochron. Wyjaśnił, że jeśli w taki obiekt trafi piorun, to prąd zostanie odprowadzony do ziemi poprzez sieć specjalnych przewodów.

Samochód podczas burzy uważany jest za klatkę Faradaya, czyli rodzaj "metalowej puszki", po której prąd z wyładowania spływa po karoserii, nie zagrażając osobom siedzącym w środku. Jak stwierdził dr Kopciuszyński "w zasadzie jest to prawdą, należy jednak zwrócić uwagę, że obecnie wiele elementów karoserii jest wykonanych z nieprzewodzących materiałów". Wymienił na przykład szklane dachy i plastikowe błotniki. - Z tego powodu prąd z wyładowania atmosferycznego może mieć utrudnioną drogę do ziemi - wskazał.

Zachowanie w czasie burzyMaciej Zieliński/PAP

Fizyk zwrócił również uwagę, że z upływem lat naukowcy mogą dokładniej obserwować zjawiska atmosferyczne, takie jak burza, ze względu na częstsze ich występowanie. - Jest to poniekąd związane ze zmianami klimatycznymi i globalnym ociepleniem, bo im wyższa temperatura, tym większa energia jest zgromadzona w atmosferze. Dlatego można powiedzieć, że automatycznie burze będą występowały częściej i będą bardziej intensywne - powiedział.

Autorka/Autor:ps

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: meteo

Pozostałe wiadomości

IMGW wydał alarmy pierwszego stopnia przed przymrozkami. Z prognoz wynika, że temperatura przy gruncie spadnie do -5 stopni. Synoptycy ostrzegają też przed oblodzeniem. Sprawdź, gdzie aura będzie groźna.

IMGW ostrzega przed przymrozkami i ślizgawicą. Mapa Polski żółta od alertów

IMGW ostrzega przed przymrozkami i ślizgawicą. Mapa Polski żółta od alertów

Źródło:
IMGW

Pogoda na dziś. We wtorek 19.03 w zachodniej części kraju można liczyć na momenty ze słońcem. W pozostałych regionach będzie pochmurno, a miejscami popada deszcz i śnieg z deszczem.

Pogoda na dziś - wtorek 19.03. W połowie kraju wyjrzy słońce

Pogoda na dziś - wtorek 19.03. W połowie kraju wyjrzy słońce

Źródło:
tvnmeteo.pl

Nielegalne nawożenie i nasypywanie ziemi, umieszczanie obiektów handlowych i usługowych w nieprzeznaczonych do tego miejscach - to niektóre z wniosków raportu Najwyższej Izby Kontroli dotyczącego ochrony brzegów morskich Półwyspu Helskiego i Mierzei Wiślanej. NIK informuje o nieprawidłowościach w działaniu organów administracji rządowej i samorządowej.

"Człowiek zagraża Półwyspowi Helskiemu". Raport NIK

"Człowiek zagraża Półwyspowi Helskiemu". Raport NIK

Źródło:
PAP, NIK

Przez ostatni rok temperatura oceanów każdego dnia bije rekordy ciepła - stwierdzono w raporcie dwóch amerykańskich instytucji. Rodzi to obawy o nasilenie ekstremalnych zjawisk pogodowych i negatywne konsekwencje dla życia morskiego. Jak powiedział Gregory C. Johnson z amerykańskiej agencji NOAA, powinniśmy spodziewać się kolejnych rekordów "tak długo, jak koncentracja gazów cieplarnianych w atmosferze będzie rosnąć".

Codziennie rekord. W rok osiągnięto skok "odpowiadający dwudziestu latom"

Codziennie rekord. W rok osiągnięto skok "odpowiadający dwudziestu latom"

Źródło:
PAP, CNN

W Waszyngtonie czuć już powiew wiosny. Zakwitły słynne wiśnie rosnące w okolicach zbiornika Tidal Basin. Jak przekazali botanicy, kwiaty pojawiły się wcześniej niż zwykle.

Wiosenna aura w Waszyngtonie. Zakwitły słynne wiśnie

Wiosenna aura w Waszyngtonie. Zakwitły słynne wiśnie

Źródło:
ENEX, cherryblossomwatch.com

Kolejne dni przyniosą ocieplenie. Temperatura w niektórych miejscach znów przekroczy 15 stopni Celsjusza. Wiosna w części kraju może zacząć się burzowo.

Idzie ocieplenie. Może też zrobić się burzowo

Idzie ocieplenie. Może też zrobić się burzowo

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pierwszy dzień wiosny zarówno kalendarzowej, jak i astronomicznej 2024 już lada moment. W tym roku astronomiczną odmianę tej pory roku powitamy dzień wcześniej niż wiosnę kalendarzową.

Kiedy zacznie się wiosna astronomiczna, a kiedy kalendarzowa?

Kiedy zacznie się wiosna astronomiczna, a kiedy kalendarzowa?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Ulewne opady deszczu spowodowały w weekend gwałtowne powodzie w dystrykcie Alca na południu Peru. Zniszczonych zostało wiele domów.

Dziesiątki rodzin straciły dach nad głową. Problem z dotarciem pomocy

Dziesiątki rodzin straciły dach nad głową. Problem z dotarciem pomocy

Źródło:
Reuters

W amerykańskim Hamburgu mężczyzna przez trzy lata nielegalnie trzymał w przydomowym basenie aligatora. Ważący ponad 300 kilogramów gad został mu odebrany.

Trzymał w basenie ponad 300-kilogramowego aligatora

Trzymał w basenie ponad 300-kilogramowego aligatora

Źródło:
CNN

Trwają poszukiwania niedźwiedzia, który w niedzielę zaatakował ludzi w centrum Liptowskiego Mikułasza na Słowacji. Jak przekazały władze miasta, w rejonie kontynuowana jest obława na drapieżnika, a patrole otrzymały polecenie jego wyeliminowania.

Atak niedźwiedzia na Słowacji. Trwają poszukiwania, wydano nakaz eliminacji zwierzęcia

Atak niedźwiedzia na Słowacji. Trwają poszukiwania, wydano nakaz eliminacji zwierzęcia

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl, noviny.sk

62,3 stopnia Celsjusza - taką temperaturę odczuwalną zanotowano w niedzielę w Rio de Janeiro. To dotychczasowy rekord. W Brazylii trwa właśnie ostatnia letnia fala upałów.

Jest koniec lata, a temperatura odczuwalna to ponad 60 stopni

Jest koniec lata, a temperatura odczuwalna to ponad 60 stopni

Źródło:
Agencia Brasil, G1 Globo, CNN Brasil

Pierwsza fala lodowatego powietrza właśnie wdziera się do Polski. To jednak nie koniec - kolejne uderzenie zimna jest już na horyzoncie. Sprawdź długoterminową prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: to nie jest ostatnie poważne ochłodzenie

Pogoda na 16 dni: to nie jest ostatnie poważne ochłodzenie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Zima powróciła do Polski. W poniedziałkowy poranek w części kraju spadł śnieg i zrobiło się biało. Zdjęcia zimowych krajobrazów otrzymaliśmy na Kontakt 24.

Powrót zimy w obiektywie Reporterów 24

Powrót zimy w obiektywie Reporterów 24

Źródło:
Kontakt 24, tvnmeteo.pl

Ponad siedmiometrowe zwłoki pływacza szarego zostały znalezione na brzegu w kalifornijskim Malibu. Służby ochrony przyrody przekazały, że na ciele zwierzęcia nie widać było żadnych śladów, które mogłyby wskazać przyczynę jego śmierci. Jak przewidują, poznanie losu walenia może okazać się sporym wyzwaniem.

Gigantyczne zwłoki na kultowej plaży. Przyczyna śmierci pozostaje tajemnicą

Gigantyczne zwłoki na kultowej plaży. Przyczyna śmierci pozostaje tajemnicą

Źródło:
ENEX, CBS News

W Sudanie Południowym od poniedziałku będą zamknięte wszystkie szkoły. Władze podjęły tę decyzję w związku z falą upałów. Temperatura ma dochodzić do 45 stopni Celsjusza - informuje portal dziennika "Sudan Tribune".

Umierają z upałów. Stanowcza reakcja władz

Umierają z upałów. Stanowcza reakcja władz

Źródło:
PAP, sudantribune.com

Na islandzkim półwyspie Reykjanes w sobotę doszło do najsilniejszego od grudnia wybuchu wulkanu. Zarządzono ewakuację miasta Grindavik, gdzie w wyniku jednej z poprzednich erupcji zniszczone zostały trzy domy. Teraz potoki lawy powstrzymują specjalne tamy. Erupcja nie wpłynęła na działanie pobliskich lotnisk.

"Usiedliśmy w restauracji i po 10 minutach rozległy się syreny". Kolejna erupcja wulkanu na Islandii

"Usiedliśmy w restauracji i po 10 minutach rozległy się syreny". Kolejna erupcja wulkanu na Islandii

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, RUV, Reuters, tvnmeteo.pl

Jeleń, którego głowa utknęła w plastikowym słoiku, został oswobodzony po co najmniej trzech tygodniach poszukiwań. Zwierzę zostało przypadkowo uchwycone przez kamerę do obserwacji dzikich zwierząt w Pensylwanii. Mieszkańcom udało się uwolnić zwierzaka w samą porę - stawał się coraz słabszy.

Jeleń spędził trzy tygodnie z głową w plastikowym słoiku

Jeleń spędził trzy tygodnie z głową w plastikowym słoiku

Źródło:
CNN, Local 21 News

Sonda Voyager 1, czyli pozostający najdalej od Ziemi statek kosmiczny, wysłał sygnał, który różni się od całej reszty docierającej do inżynierów NASA przez ostatnie miesiące. Naukowcy mają nadzieję, że pozwoli to rozwiązać problem z komputerem pokładowym.

Przełom w sprawie Voyagera 1? Sonda wysłała zaskakujący sygnał

Przełom w sprawie Voyagera 1? Sonda wysłała zaskakujący sygnał

Źródło:
CNN, PAP, tvnmeteo.pl

Trzęsienie ziemi o magnitudzie 3,6 było odczuwalne w sobotę w Czarnogórze, Chorwacji oraz Bośni i Hercegowinie. Doszło do niego zaledwie dwa dni po mocniejszych wstrząsach, które wywołały materialne szkody w regionie.

"Widać wzrost aktywności sejsmicznej". Kolejne trzęsienie ziemi w Czarnogórze

"Widać wzrost aktywności sejsmicznej". Kolejne trzęsienie ziemi w Czarnogórze

Źródło:
PAP, RTCG, RTV BiH

Śnieżyce nadciągnęły nad Norwegię. W sobotę z powodu obfitych opadów i silnego wiatru w stolicy kraju na kilka godzin zamknięto lotnisko Gardermoen. Opady śniegu i śniegu z deszczem doprowadziły także do licznych wypadków drogowych i utrudnień komunikacyjnych.

Śnieżyce w Oslo. Trzeba było zamknąć lotnisko

Śnieżyce w Oslo. Trzeba było zamknąć lotnisko

Źródło:
PAP

Marzec w tym roku może okazać się chłodniejszy niż luty. A jaka będzie pogoda na Wielkanoc? Synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek pisze o najświeższych wyliczeniach modeli meteorologicznych.

"Jest ryzyko". Jaka będzie pogoda na Wielkanoc?

"Jest ryzyko". Jaka będzie pogoda na Wielkanoc?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Co najmniej trzy osoby zginęły po przejściu tornad w czwartek w amerykańskim stanie Ohio - poinformowały władze. Żywioł zaatakował też Indianę i Kentucky. Dziesiątki osób odniosło obrażenia. Niektóre budynki zostały zrównane z ziemią.

"Zniszczenia są ogromne". Zabici i dziesiątki rannych

"Zniszczenia są ogromne". Zabici i dziesiątki rannych

Źródło:
CNN, tvnmeteo.pl

W Nowej Południowej Walii znaleziono największy na świecie owoc borówki. Jak pisze brytyjski portal The Guardian, jest wielkości piłki golfowej. Owoc został w tym tygodniu oficjalnie wpisany do księgi rekordów Guinnessa.

Jest wielkości piłki golfowej. Zobacz największą borówkę świata 

Jest wielkości piłki golfowej. Zobacz największą borówkę świata 

Źródło:
The Guardian

Wcześniejszy powrót ptaków z zimowisk na lęgowiska niesie ze sobą szereg niebezpieczeństw, które mogą wpływać na kondycję gatunku. Jak zauważa profesor Jakub Ziemowit Kosicki z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, to "niepokojące zjawisko", które może mieć "katastrofalne długoterminowe konsekwencje".

Bociany wracają z zimowisk wcześniej. To może mieć "katastrofalne konsekwencje"

Bociany wracają z zimowisk wcześniej. To może mieć "katastrofalne konsekwencje"

Źródło:
PAP

Powódź, która była następstwem intensywnych opadów deszczu, nawiedziła wschodnie regiony Argentyny. Zalane zostały domy, a ulice zmieniły się w rwące potoki. Ludzie brodzili w wodzie sięgającej połowy ud.

Zalane domy i ulice. Ludzie brodzili w wodzie sięgającej połowy ud

Zalane domy i ulice. Ludzie brodzili w wodzie sięgającej połowy ud

Źródło:
Reuters

Naukowcy z Pensylwanii wyodrębnili cztery wzorce ludzkiego snu. Wyniki ich badań pokazują, że większość ludzi nie zmienia reprezentowanego przez siebie wzorca nawet w długim okresie czasu. Szczególnie mocno utrwalają się w nas niezdrowe wzorce, które mogą prowadzić do niewystarczającej ilości snu, a co za tym idzie - szeregu problemów ze zdrowiem.

Są cztery wzorce snu. Który jest charakterystyczny dla ciebie?

Są cztery wzorce snu. Który jest charakterystyczny dla ciebie?

Źródło:
PAP

Gęsta mgła spowiła w piątkowy poranek hiszpańską Sewillę. Z powodu ograniczonej widzialności odwołano pięć lotów, a dziesięć zostało przekierowanych - podały lokalne media.

Mgła zakłóciła działanie lotniska w Sewilli

Mgła zakłóciła działanie lotniska w Sewilli

Źródło:
ENEX, telecinco.es

Pasożytnicza przywra Heterobilharzia americana pojawiła się w rzece Kolorado w Kalifornii. Organizm ten jeszcze nigdy nie został udokumentowany tak daleko na zachód od pierwotnego obszaru występowania. Zarażenie nim prowadzi do uszkodzenia organów wewnętrznych u psów, a w najcięższych przypadkach może zakończyć się śmiercią zwierzęcia.

Groźna dla psów przywra pojawiła się w kolejnym regionie

Groźna dla psów przywra pojawiła się w kolejnym regionie

Źródło:
UC Riverside