Depresja - śmiertelnie groźna i trudna do dostrzeżenia choroba

Psycholog o najbardziej bagatelizowanej chorobie
Psycholog o najbardziej bagatelizowanej chorobie
TVN 24
Psycholog o najbardziej bagatelizowanej chorobieTVN 24

Depresję, przez lata bagatelizowaną zagrażającą życiu chorobę trudno dostrzec. U starszych smutek jest maskowany przyklejonym uśmiechem, u młodszych - wybuchami złości lub apatią skrywaną w czterech ścianach pokoju, z którego dziecko lub nastolatek nie wychodzi. O objawach i sygnałach, na jakie warto być wyczulonym, w studiu TVN 24 mówiła psycholog Maria Rotkiel.

TVN METEO ACTIVE TO NAJBARDZIEJ WIARYGODNE INFORMACJE O ZDROWYM STYLU ŻYCIA! JAK OGLĄDAĆ TVN METEO ACTIVE?

SPRAWDŹ NUMERY KANAŁÓW

Według statystyk WHO (World Health Organization, Światowa Agencja Zdrowia - przyp. red.) na świecie na depresję choruje około 350 mln ludzi, czyli 5-6 proc. całej populacji. W Polsce cierpi na nią około 1,5 mln ludzi, ale pomocy szuka tylko co 10. osoba. Eksperci nazywają ją chorobą cywilizacyjną i alarmują, że do 2030 r. będzie "najpopularniejszym" schorzeniem na świecie.

Zróżnicowana głębia nieszczęścia

Nazwa tego zaburzenia nie jest dziełem przypadku - po łacinie "depressio" oznacza "głębokość". A to właśnie słowo "głębia" jest często używanym przez chorych przymiotnikiem do opisu swojego stanu. Osoby z depresją nierzadko mówią, że "mają doła" a towarzyszący im smutek jest głęboki, niemalże bezdenny.

Wykształceni i wrażliwi psycholodzy klasyfikują jej rodzaj na postawie czynników inicjujących stan oraz zachowania chorego. Można bowiem mieć depresję depresja anaklityczną, anankastyczną, atypową, depersonalizacyjną, hipochondryczną, lekooporną, lękową, maskowaną, melancholiczną, młodzieńczą, poporodową, sezonową, urojeniową, zahamowaną, katatoniczną czy określaną mianem zespołu Cotarda, tj. ciężką depresję z objawami psychotycznymi albo wywołaną stosowaniem substancji psychoaktywnych.

Śmiertelnie groźna i bagatelizowana

Depresję przez wiele lat bagatelizowano i odmawiano uznania za chorobę. Pesymistycznie nastawieni do życia i świata ludzie w depresji, borykający się z niską samooceną, bezsennością, odczuwając głęboki, dojmujący smutek długo spotykali się z oskarżeniami o wyolbrzymianie swoich problemów.

Tymczasem to choroba zagrażająca życiu, ponieważ bez pomocy specjalistów chorzy mogą popełnić samobójstwo, postrzegając śmierć jako uwolnienie się od smutku lub jedyne rozwiązanie w ich sytuacji życiowej.

Na szczęście dzięki kampaniom społecznym sytuacja się zmienia, a niezdolni do przeżywania przyjemności i czerpania z życia radości chorzy spotykają się z coraz większym zrozumieniem.

Dotyka starych i młodych

Na ogół jest diagnozowana u osób między 20. a 40. rokiem życia. Jej pierwsze symptomy jednak przejawiają się mniej więcej w 14. roku życia. Niestety nierzadko owe pierwsze sygnały są niedostrzegane zarówno przez rodziców popadającego w depresyjne odrętwienie nastolatka, jak i przez jego nauczycieli.

- Należy pamiętać o tym, że dane, które przytoczyliśmy odnoszą się do zdiagnozowanych przypadków depresji - zauważyła goszcząca w realizowanym w studiu TVN 24 programie "Wstajesz i wiesz" psycholog Maria Rotkiel. - Najprawdopodobniej depresja dużo częściej występuje u dzieci i nastolatków, niż my o tym wiemy - zaznaczyła. - Tych "ukrytych" depresji, jak się je potocznie określa, może być dużo więcej - przyznała. Zaburzenia depresyjne i depresyjno-lękowe diagnozuje się nawet u kilkuletnich maluchów.

Wiek warunkuje tylko powody

Choroba nierzadko jest "wyzwalana" trudnościami w życiu osobistym - śmiercią bliskiej osoby, problemami w szkole czy pracy lub komplikacjami towarzyskimi, np. burzliwym rozstaniem.

- Wiek determinuje tylko to, co dla kogo będzie trudnym wydarzeniem - zauważyła psycholog. Podczas gdy dla dorosłego zmiana miejsca zamieszkania rodziny w nowym, większym i ładniejszym domu będzie czymś pozytywnym dla dziecka może być tzw. końcem świata bo np. nie będzie codziennie na podwórku spotykał się z kolegami, z którymi zbudował więź emocjonalną.

Łatwa do niezauważenia

Depresja u najmłodszych nierzadko jest niedostrzegana także dlatego, że jej objawem nie zawsze jest smutek.

- Dzieci na trudne, stresujące dla nich sytuacje reagują złością - zauważyła Rotkiel. - To dlatego, że nie rozumiejąc tego, co się wokół niego dzieje buntuje się, złości, jest agresywne albo autoagresywne - zauważyła. - Rodzice wówczas często mówią: mamy ostatnio kłopoty wychowawcze, dziecko przestało się nas słuchać, jest drażliwe i agresywne - wyjaśniała.

Dla specjalisty taki obraz jest sygnałem świadczącym o tym, że problem jak najbardziej jest. Tylko że ów problem ma dziecko, nie jego rodzice i jest nim właśnie depresja.

Agresja wyczula, apatia myli

Jednak gdy problem przejawia się zachowaniami autoagresywnymi - np. dziecko samo się okalecza np. tnąc skórę żyletkami - rodzina prędko ląduje na kozetce specjalisty. Gorzej, gdy choroba przejawia się wycofaniem młodego człowieka i apatią.

- Dziecko siedzi w swoim pokoju, a rodzice interpretują to jako bycie grzecznym i spokojnym. A dramat rozgrywa się np. na Facebooku - wyjaśniła. Na założonym w serwisie społecznościowym taki "spokojny, cichutki" nastolatek np. publikuje posty, muzykę lub treści o pesymistycznym, fatalistycznym wydźwięku sugerujące stan przygnębienia.

U młodszych, nie mających dostępu do internetu, sytuacja jest jeszcze trudniejsza do "wyłapania". Taki maluch może po prostu siedząc w kącie pokoju "bawić" się zabawkami borykając z uczuciami, których nie umie nawet właściwie rozpoznać i nazwać.

Rodzicu, nie bój się pytać

- Dlatego my (psychologowie - przyp. red.) apelujemy do rodziców, że każda zmiana w zachowaniu ich dziecka, zwłaszcza to, że staje się apatyczne, wycofane, rozdrażnione, jest sygnałem i nie powinni krępować się szukając odpowiedzi i pomocy u specjalisty. Najwyżej ich uspokoi - podkreśliła.

Czym jest depresja?
Czym jest depresja?

Autor: stella/rp / Źródło: TVN 24, TVN Meteo Active

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Niezwykle ciepła grudniowa aura właśnie dobiegła końca. Czego możemy się spodziewać w święta Bożego Narodzenia i w sylwestra? Sprawdź długoterminową prognozę temperatury na 16 dni, przygotowaną przez prezentera i synoptyka tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: będzie zimniej niż ostatnio

Pogoda na 16 dni: będzie zimniej niż ostatnio

Źródło:
tvnmeteo.pl

Co najmniej 94 osoby zginęły w wyniku przejścia cyklonu Chido przez Mozambik. Do poważnych szkód doszło w targanej konfliktem wewnętrznym prowincji Cabo Delgado, gdzie żywioł dotknął ponad 90 tysięcy najmłodszych. W gruzy obróciły się tam całe miejscowości.

"Całe wsie obróciły się w gruzy". Zginęło prawie 100 osób

"Całe wsie obróciły się w gruzy". Zginęło prawie 100 osób

Źródło:
PAP, UNICEF

NASA opublikowała animację, na której największa góra lodowa świata wyrwała się z wodnego wiru i zaczęła dryfować po oceanie. A23a przez wiele miesięcy tkwiła w jednym miejscu, nie mogąc ruszyć się dalej. Naukowcy wciąż do końca nie wiedzą, co sprawiło, że ogromna bryła lodu wydostała się z pułapki.

Największa góra lodowa świata wyrywa się z pułapki. Nagranie

Największa góra lodowa świata wyrywa się z pułapki. Nagranie

Źródło:
NASA Earth Observatory, BAS, tvnmeteo.pl

IMGW ostrzega przed intensywnymi opadami śniegu i silnym wiatrem. Niebezpieczne warunki panują w południowych regionach Polski. Sprawdź, gdzie zachować szczególną ostrożność.

Miejscami spadnie nawet 20 centymetrów śniegu. IMGW ostrzega

Miejscami spadnie nawet 20 centymetrów śniegu. IMGW ostrzega

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

W australijskim stanie Wiktoria trwa walka z pożarem, który niemal tydzień temu wybuchł na terenie parku narodowego. W niedzielę płomienie ogarniały obszar 34 tysięcy hektarów i wciąż rozszerzały swój zasięg. Mieszkańcy miejscowości sąsiadujących z parkiem musieli opuścić swoje domy i nie wrócą do nich przed świętami.

Musieli uciekać z domów przed świętami. "Ludzie nie są do końca pewni, co się wydarzy"

Musieli uciekać z domów przed świętami. "Ludzie nie są do końca pewni, co się wydarzy"

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, The Guardian, ABC News, 9news.com.au

Rozpoczęła się kalendarzowa zima, a wraz z nią miejscami spadł słaby śnieg. Biało zrobiło się w niedzielę na wschodzie Mazowsza. Zdjęcia lekko zaśnieżonego krajobrazu otrzymaliśmy na Kontakt24.

"Trzeba przyznać, że dotrzymała terminu". Śnieg na Mazowszu

"Trzeba przyznać, że dotrzymała terminu". Śnieg na Mazowszu

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

W Nowym Jorku spadł śnieg i zrobiło się biało. Amerykańska Narodowa Służba Pogodowa (NWS) poinformowała, że są to pierwsze, mierzalne grudniowe opady w tym mieście od trzech lat.

Tutaj spadł pierwszy od lat śnieg w grudniu

Tutaj spadł pierwszy od lat śnieg w grudniu

Źródło:
Reuters, NBC New York

Sztuczne światło może powodować wyraźne zmiany w nocnym działaniu ekosystemu raf koralowych. Do takich wniosków doszli badacze z Uniwersytetu Brystolskiego. Jak przekazał jeden z autorów publikacji, sztuczne naświetlanie naraża morskie organizmy na "niespodziewane niebezpieczeństwo".

"Niespodziewane niebezpieczeństwo" w morskich głębinach

"Niespodziewane niebezpieczeństwo" w morskich głębinach

Źródło:
PAP, Uniwersytet Brystolski

Na portugalskiej Maderze wieje silny wiatr. Przez wichury odwołano ponad 30 połączeń lotniczych. Wstrzymano też połączenia morskie z wyspą Porto Santo, wchodzącą w skład tego położonego na Atlantyku archipelagu.

Odwołane loty i rejsy na Maderę   

Odwołane loty i rejsy na Maderę   

Źródło:
PAP, madeira.rtp.pt

Pogoda na dziś. W niedzielę 22.12 w miejscach kraju czekają nas opady deszczu, a wiatr w porywach mocno się rozpędzi. Termometry wskażą od 2 do 7 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - niedziela 22.12. Jesiennie w całym kraju

Pogoda na dziś - niedziela 22.12. Jesiennie w całym kraju

Źródło:
tvnmeteo.pl

Przez pół wieku przepisy chroniły wilki na naszym kontynencie, teraz znów będzie można do nich strzelać. Ale póki co - nie w Polsce. Komisja Europejska uchyliła wprawdzie furtkę do polowań na wilki, ale polski rząd deklaruje, że nie zamierza na razie z niej korzystać. Na ten moment więc wilk pozostaje w naszym kraju zwierzęciem pod ścisłą ochroną.

"Kraje zachodnie deklarowały ścisłą ochronę wilków, teraz chcą je zabijać. Nie powinniśmy im tego ułatwiać"

"Kraje zachodnie deklarowały ścisłą ochronę wilków, teraz chcą je zabijać. Nie powinniśmy im tego ułatwiać"

Źródło:
tvn24.pl

W niedzielę 22 grudnia rozpoczęła się kalendarzowa zima. Astronomiczną powitaliśmy dzień wcześniej - w sobotę. Zimowe niebo będzie pełne ciekawych zjawisk astronomicznych.

Rozpoczęła się kalendarzowa zima

Rozpoczęła się kalendarzowa zima

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Pierwszy dzień astronomicznej zimy nie jest w tym roku rekordowo ciepły, ale jak zaznaczyła synoptyczka IMGW Ewa Łapińska, widać tendencję do tego, że temperatura w tym okresie jest coraz wyższa. Po odwilży w tym tygodniu śnieg w górach zdążył już spaść, ale i tak jest go mało. W Zakopanem w sobotę leżały cztery centymetry białego puchu.

Cała Polska na czerwono. "Jest tendencja"

Cała Polska na czerwono. "Jest tendencja"

Źródło:
PAP, IMGW, tvnmeteo.pl

Do pewnej rodziny z amerykańskiego stanu Wirginia zawitał niespodziewany gość. Do domu przez komin wleciała sowa, która usiadła na szczycie choinki. Jej przegonienie nie było łatwe.

Wleciała do domu i usiadła na choince. "Zobaczyłam wielką sowę"

Wleciała do domu i usiadła na choince. "Zobaczyłam wielką sowę"

Źródło:
cbsnews.com, nbcwashington.com

Tysiące osób świętowały w sobotę o świcie przesilenie zimowe, czyli moment rozpoczęcia astronomicznej zimy i zarazem najkrótszy dzień roku na półkuli północnej, na stanowisku archeologicznym Stonehenge w Wielkiej Brytanii.

Najkrótszy dzień roku. Tłumy zebrały się w Stonehenge

Najkrótszy dzień roku. Tłumy zebrały się w Stonehenge

Źródło:
PAP, Reuters, tvnmeteo.pl

W słynącym z charakterystycznych czerwonych skał parku stanowym w amerykańskim stanie Utah część z nich została zabarwiona na niebiesko. Według władz prawdopodobnie ktoś użył armaty prochowej. Żeby wyczyścić skały, trzeba było użyć 90 litrów wody.

"Co wolelibyście zobaczyć?". Incydent w parku narodowym

"Co wolelibyście zobaczyć?". Incydent w parku narodowym

Źródło:
Miami Herald, The Sacramento Bee

Smog spowił w sobotę Nowe Delhi, stolicę Indii. Spowodował, że widzialność była mocno ograniczona. Mieszkańcy skarżyli się na trudności z oddychaniem. Jakość powietrza była znacznie powyżej normy.

"Pieką mnie oczy i ciągle kaszlę, brakuje mi tchu"

"Pieką mnie oczy i ciągle kaszlę, brakuje mi tchu"

Źródło:
Reuters

Tydzień temu w Majottę uderzył potężny cyklon Chido. Sytuacja we francuskim terytorium zamorskim jest trudna - wiele domów nie ma prądu, brakuje wody i jedzenia. - Wieczorami, po zachodzie słońca na ulicach robi się dość niebezpiecznie - powiedziała pani Anna, która wysłała nam swoją relację na Kontakt24. Polka mieszka tam od kilku lat.

"Nie ma prądu, dochodzi do kradzieży, słychać wystrzały z broni gazowej"

"Nie ma prądu, dochodzi do kradzieży, słychać wystrzały z broni gazowej"

Źródło:
BBC, Reuters, Kontakt24

Naukowcy z organizacji Conservation International odkryli w peruwiańskiej Amazonii 27 nieznanych dotąd gatunków zwierząt. Najbardziej dziwacznymi są ryby z głowami przypominającymi "wielki, napuchnięty nos", a także wodno-lądowe myszy.

Ryby z "kluchowatymi głowami", pływające myszy

Ryby z "kluchowatymi głowami", pływające myszy

Źródło:
PAP, CNN

Położna z Majotty opowiedziała historię porodu, do którego doszło w noc po uderzeniu cyklonu Chido w wyspy. Jak wspominała, aby dotrzeć do rodzącej, musiała wspinać się i czołgać przez połamane drzewa. Na zdewastowanym przez żywioł terytorium nie ma wody i prądu, co utrudnia pracę szpitalom położniczym.

Czołgała się pod połamanymi drzewami, by odebrać poród. W szpitalu nie ma wody i prądu

Źródło:
Reuters, BBC

Naukowcy z Koreańskiego Instytutu Nauki i Technologii opracowali pływające drony. Wyposażone są one w "hydrofilowe zęby", dzięki którym mogą wychwytywać unoszący się w wodzie mikroplastik.

Pływające drony z "zębami". Nowy sposób walki z mikroplastikiem

Pływające drony z "zębami". Nowy sposób walki z mikroplastikiem

Źródło:
PAP, onlinelibrary.wiley.com

Silny wiatr szalał w piątek nad Włochami. W Como na północy kraju podmuchy przewróciły stojącą na placu choinkę. Trudna sytuacja panowała także na wybrzeżu Ostii, gdzie wiatr uszkodził kilka konstrukcji w porcie i na plaży.

Wiatr przewracał świąteczne dekoracje i budynki na nabrzeżu

Wiatr przewracał świąteczne dekoracje i budynki na nabrzeżu

Źródło:
ANSA, Fiumicino Online

Z raportu opublikowanego przez brytyjską Agencję Ochrony Środowiska wynika, że 6,3 miliona domów i budynków przedsiębiorstw w Anglii może znaleźć się pod wodą na skutek powodzi. W związku ze zmianami klimatu, które zostały po raz pierwszy uwzględnione w takiej analizie, do 2050 roku liczba ta może wzrosnąć nawet do ośmiu milionów.

Ponad sześć milionów nieruchomości w Anglii zagrożonych powodziami. Alarmujący raport

Ponad sześć milionów nieruchomości w Anglii zagrożonych powodziami. Alarmujący raport

Źródło:
The Guardian, gov.uk, independent.co.uk

Kotik południowy odpoczywał na plaży w Rio de Janeiro. Pojawienie się zwierzęcia o tej porze roku jest rzadkością w tych rejonach Brazylii - zazwyczaj są one częstszymi gośćmi na zimę, nie na początku lata. Obecność ssaka wzbudziła spore zainteresowanie ze strony plażowiczów.

Kotik na kultowej plaży. To rzadki widok o tej porze roku

Kotik na kultowej plaży. To rzadki widok o tej porze roku

Źródło:
G1 Globo, Folha do Leste

Najstarsze na świecie szczątki praprzodka ssaków zostały odnalezione na Majorce. Skamieniałość gorgonopsa, szablozębnego drapieżnika, zachowała się w zaskakująco dobrym stanie. Naukowców zdziwiła jeszcze jedna kwestia - szczątki tych zwierząt znajdowano znacznie dalej od równika.

Na Majorce znaleziono szczątki gorgonopsa

Na Majorce znaleziono szczątki gorgonopsa

Źródło:
CNN, ICP

Gdy my szykujemy się do zimy, na półkuli południowej zaczyna się lato. Mieszkańcy Chile mierzą się już z falą upałów. Temperatura znacząco przekracza 30 stopni Celsjusza.

34 stopnie w cieniu. Wydano pierwsze ostrzeżenie

34 stopnie w cieniu. Wydano pierwsze ostrzeżenie

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Naukowcy z Królewskich Ogrodów Botanicznych w Kew w Wielkiej Brytanii opisali w tym roku łącznie 172 nowych gatunków roślin i grzybów i wybrali z nich 10 najciekawszych. Części nowo odkrytych gatunków już nadano status zagrożonych. Jak podkreślają badacze, "trzeba się ścigać z czasem, aby zdążyć je wszystkie odnaleźć".

"Palma widmo", grzyby zębowe, liany o zapachu marcepanu. Oto nowe gatunki opisane w tym roku

"Palma widmo", grzyby zębowe, liany o zapachu marcepanu. Oto nowe gatunki opisane w tym roku

Źródło:
PAP, kew.org