Depresja - śmiertelnie groźna i trudna do dostrzeżenia choroba

Psycholog o najbardziej bagatelizowanej chorobie
Psycholog o najbardziej bagatelizowanej chorobie
TVN 24
Psycholog o najbardziej bagatelizowanej chorobieTVN 24

Depresję, przez lata bagatelizowaną zagrażającą życiu chorobę trudno dostrzec. U starszych smutek jest maskowany przyklejonym uśmiechem, u młodszych - wybuchami złości lub apatią skrywaną w czterech ścianach pokoju, z którego dziecko lub nastolatek nie wychodzi. O objawach i sygnałach, na jakie warto być wyczulonym, w studiu TVN 24 mówiła psycholog Maria Rotkiel.

TVN METEO ACTIVE TO NAJBARDZIEJ WIARYGODNE INFORMACJE O ZDROWYM STYLU ŻYCIA! JAK OGLĄDAĆ TVN METEO ACTIVE?

SPRAWDŹ NUMERY KANAŁÓW

Według statystyk WHO (World Health Organization, Światowa Agencja Zdrowia - przyp. red.) na świecie na depresję choruje około 350 mln ludzi, czyli 5-6 proc. całej populacji. W Polsce cierpi na nią około 1,5 mln ludzi, ale pomocy szuka tylko co 10. osoba. Eksperci nazywają ją chorobą cywilizacyjną i alarmują, że do 2030 r. będzie "najpopularniejszym" schorzeniem na świecie.

Zróżnicowana głębia nieszczęścia

Nazwa tego zaburzenia nie jest dziełem przypadku - po łacinie "depressio" oznacza "głębokość". A to właśnie słowo "głębia" jest często używanym przez chorych przymiotnikiem do opisu swojego stanu. Osoby z depresją nierzadko mówią, że "mają doła" a towarzyszący im smutek jest głęboki, niemalże bezdenny.

Wykształceni i wrażliwi psycholodzy klasyfikują jej rodzaj na postawie czynników inicjujących stan oraz zachowania chorego. Można bowiem mieć depresję depresja anaklityczną, anankastyczną, atypową, depersonalizacyjną, hipochondryczną, lekooporną, lękową, maskowaną, melancholiczną, młodzieńczą, poporodową, sezonową, urojeniową, zahamowaną, katatoniczną czy określaną mianem zespołu Cotarda, tj. ciężką depresję z objawami psychotycznymi albo wywołaną stosowaniem substancji psychoaktywnych.

Śmiertelnie groźna i bagatelizowana

Depresję przez wiele lat bagatelizowano i odmawiano uznania za chorobę. Pesymistycznie nastawieni do życia i świata ludzie w depresji, borykający się z niską samooceną, bezsennością, odczuwając głęboki, dojmujący smutek długo spotykali się z oskarżeniami o wyolbrzymianie swoich problemów.

Tymczasem to choroba zagrażająca życiu, ponieważ bez pomocy specjalistów chorzy mogą popełnić samobójstwo, postrzegając śmierć jako uwolnienie się od smutku lub jedyne rozwiązanie w ich sytuacji życiowej.

Na szczęście dzięki kampaniom społecznym sytuacja się zmienia, a niezdolni do przeżywania przyjemności i czerpania z życia radości chorzy spotykają się z coraz większym zrozumieniem.

Dotyka starych i młodych

Na ogół jest diagnozowana u osób między 20. a 40. rokiem życia. Jej pierwsze symptomy jednak przejawiają się mniej więcej w 14. roku życia. Niestety nierzadko owe pierwsze sygnały są niedostrzegane zarówno przez rodziców popadającego w depresyjne odrętwienie nastolatka, jak i przez jego nauczycieli.

- Należy pamiętać o tym, że dane, które przytoczyliśmy odnoszą się do zdiagnozowanych przypadków depresji - zauważyła goszcząca w realizowanym w studiu TVN 24 programie "Wstajesz i wiesz" psycholog Maria Rotkiel. - Najprawdopodobniej depresja dużo częściej występuje u dzieci i nastolatków, niż my o tym wiemy - zaznaczyła. - Tych "ukrytych" depresji, jak się je potocznie określa, może być dużo więcej - przyznała. Zaburzenia depresyjne i depresyjno-lękowe diagnozuje się nawet u kilkuletnich maluchów.

Wiek warunkuje tylko powody

Choroba nierzadko jest "wyzwalana" trudnościami w życiu osobistym - śmiercią bliskiej osoby, problemami w szkole czy pracy lub komplikacjami towarzyskimi, np. burzliwym rozstaniem.

- Wiek determinuje tylko to, co dla kogo będzie trudnym wydarzeniem - zauważyła psycholog. Podczas gdy dla dorosłego zmiana miejsca zamieszkania rodziny w nowym, większym i ładniejszym domu będzie czymś pozytywnym dla dziecka może być tzw. końcem świata bo np. nie będzie codziennie na podwórku spotykał się z kolegami, z którymi zbudował więź emocjonalną.

Łatwa do niezauważenia

Depresja u najmłodszych nierzadko jest niedostrzegana także dlatego, że jej objawem nie zawsze jest smutek.

- Dzieci na trudne, stresujące dla nich sytuacje reagują złością - zauważyła Rotkiel. - To dlatego, że nie rozumiejąc tego, co się wokół niego dzieje buntuje się, złości, jest agresywne albo autoagresywne - zauważyła. - Rodzice wówczas często mówią: mamy ostatnio kłopoty wychowawcze, dziecko przestało się nas słuchać, jest drażliwe i agresywne - wyjaśniała.

Dla specjalisty taki obraz jest sygnałem świadczącym o tym, że problem jak najbardziej jest. Tylko że ów problem ma dziecko, nie jego rodzice i jest nim właśnie depresja.

Agresja wyczula, apatia myli

Jednak gdy problem przejawia się zachowaniami autoagresywnymi - np. dziecko samo się okalecza np. tnąc skórę żyletkami - rodzina prędko ląduje na kozetce specjalisty. Gorzej, gdy choroba przejawia się wycofaniem młodego człowieka i apatią.

- Dziecko siedzi w swoim pokoju, a rodzice interpretują to jako bycie grzecznym i spokojnym. A dramat rozgrywa się np. na Facebooku - wyjaśniła. Na założonym w serwisie społecznościowym taki "spokojny, cichutki" nastolatek np. publikuje posty, muzykę lub treści o pesymistycznym, fatalistycznym wydźwięku sugerujące stan przygnębienia.

U młodszych, nie mających dostępu do internetu, sytuacja jest jeszcze trudniejsza do "wyłapania". Taki maluch może po prostu siedząc w kącie pokoju "bawić" się zabawkami borykając z uczuciami, których nie umie nawet właściwie rozpoznać i nazwać.

Rodzicu, nie bój się pytać

- Dlatego my (psychologowie - przyp. red.) apelujemy do rodziców, że każda zmiana w zachowaniu ich dziecka, zwłaszcza to, że staje się apatyczne, wycofane, rozdrażnione, jest sygnałem i nie powinni krępować się szukając odpowiedzi i pomocy u specjalisty. Najwyżej ich uspokoi - podkreśliła.

Czym jest depresja?
Czym jest depresja?

Autor: stella/rp / Źródło: TVN 24, TVN Meteo Active

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

W najbliższych dniach pogodę w Polsce będzie kształtował wyż Ines. Za jego sprawą napłynie gorące, zwrotnikowe powietrze znad Afryki. W weekend temperatura przekroczy 30 stopni.

Antycyklon Ines przejmie stery. Jaką pogodę nam przyniesie?

Antycyklon Ines przejmie stery. Jaką pogodę nam przyniesie?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał prognozę zagrożeń na kolejne dni. O ile w czwartek i piątek ma być spokojnie, tak w weekend w części kraju może dać nam się we znaki wysoka temperatura. Sprawdź szczegóły.

W weekend żar poleje się z nieba. IMGW wydał prognozę zagrożeń

W weekend żar poleje się z nieba. IMGW wydał prognozę zagrożeń

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Jedna osoba nie żyje, a dziewięć jest rannych w wyniku ogromnego pożaru roślinności w departamencie Aude na południu Francji. W trwającej od wtorku akcji gaśniczej bierze udział ponad 1800 strażaków. Na Kontakt24 otrzymaliśmy materiały z okolic miasta Narbona.

Walczą z największym pożarem tego lata. "Mam łzy w oczach"

Walczą z największym pożarem tego lata. "Mam łzy w oczach"

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, France24, PAP

Hiszpania zmaga się z kolejną w tym sezonie falą upałów. W większości kraju obowiązują ostrzeżenia przed wysoką temperaturą. Według prognoz termometry pokażą nawet 40 stopni Celsjusza, a skwar nie odpuści do końca tygodnia.

Skwar opanował Hiszpanię. "Kiedy słońce wzeszło, było nie do zniesienia"

Skwar opanował Hiszpanię. "Kiedy słońce wzeszło, było nie do zniesienia"

Źródło:
Aemet, Reuters

NASA planuje umieścić reaktor jądrowy na Księżycu do roku 2030. Jak przekazał tymczasowy szef agencji Sean Duffy, decyzja ma na celu zapewnienie stałego i niezależnego źródła energii dla misji Artemis III oraz utrzymanie przewagi Stanów Zjednoczonych w rywalizacji kosmicznej.

NASA chce zbudować reaktor jądrowy na Księżycu. Jak najszybciej

NASA chce zbudować reaktor jądrowy na Księżycu. Jak najszybciej

Źródło:
CNN

Europejskie lasy coraz słabiej pochłaniają dwutlenek węgla. Jak wynika z badań międzynarodowego zespołu naukowców, wynika to z szeregu czynników, w tym zwiększonego wylesiania czy fal upałów. Utrata zdolności magazynowania dwutlenku węgla może utrudnić Europie osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku.

Europa traci jeden z najważniejszych "pochłaniaczy" dwutlenku węgla

Europa traci jeden z najważniejszych "pochłaniaczy" dwutlenku węgla

Źródło:
PAP, GFZ

Poniedziałkowa ulewa w chińskim mieście Dongguan doprowadziła do gwałtownej powodzi, która niemal całkowicie sparaliżowała miasto. Służby ratownicze przez wiele godzin walczyły z żywiołem, ewakuując poszkodowanych i udrażniając zatopione arterie komunikacyjne.

Po ulewie stanęło miasto. Kierowcy zostali uwięzieni w autach

Po ulewie stanęło miasto. Kierowcy zostali uwięzieni w autach

Źródło:
Reuters

W ciągu ostatniego roku w dwóch z trzech regionów Wielkiej Rafy Koralowej odnotowano największy spadek pokrycia żywymi koralowcami w historii. W 2024 roku ten wyjątkowy region doświadczył rekordowej fali upałów morskich. Badacze obawiają się, że rok 2025 podtrzyma ten trend.

Największy ubytek w historii. Wielka Rafa Koralowa w kryzysie

Największy ubytek w historii. Wielka Rafa Koralowa w kryzysie

Źródło:
Reuters, Australian Institute of Marine Science

Pogoda na dziś. Środa 6.08 w niektórych częściach kraju będzie pochmurna, a w innych - pogodna. Po kilku cieplejszych dniach temperatura spadnie i w części Polski nie przekroczy nawet 20 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - środa, 6.08. W części kraju może popadać

Pogoda na dziś - środa, 6.08. W części kraju może popadać

Źródło:
tvnmeteo.pl

W Tatrach możemy obecnie podziwiać jeden z najpiękniejszych widoków lata. Wszystko dzięki wierzbówce kiprzycy, która zakwitła na Hali Gąsienicowej. W efekcie północna część Doliny Gąsienicowej w Tatrach zabarwiła się na różowo.

"To zjawisko trwa krótko, dlatego warto się pospieszyć"

"To zjawisko trwa krótko, dlatego warto się pospieszyć"

Źródło:
PAP

Trąba powietrzna pojawiła się w poniedziałek w Mongolii Wewnętrznej w Chinach. Według naocznych świadków zdarzenia, wydłużony lejek przypominał nieco "złotego smoka". Niespokojna aura nawiedziła nie tylko tę prowincję.

"Złoty smok" zawirował i wzniósł się w niebo

"Złoty smok" zawirował i wzniósł się w niebo

Źródło:
Reuters, The Express Tribune

Kilka dni po weekendowym trzęsieniu ziemi w północno-wschodnich Stanach Zjednoczonych odnotowano kolejny wstrząs. Odczuli go mieszkańcy wielu miast, w tym Nowego Jorku.

Kolejne trzęsienie ziemi w USA

Kolejne trzęsienie ziemi w USA

Źródło:
CBC News

Australijscy naukowcy odkryli, że niektóre gatunki jaszczurek żyjące na kontynencie wyewoluowały ciekawy sposób na ochronę przed jadem węży. Jest on bliźniaczo podobny do tego, który wykształciły miodożery żywiące się kobrami. Co więcej, okazuje się, że wyniki badań nad gadami mogą pomóc także ludziom.

Jaszczurka z supermocą. Jest odporna na jad węży

Jaszczurka z supermocą. Jest odporna na jad węży

Źródło:
University of Queensland

Co najmniej cztery osoby nie żyją, a 50 pozostaje zaginionych w wyniku powodzi błyskawicznej, jaka nawiedziła północny indyjski stan Uttarakhand. W najbardziej poszkodowanych wioskach na Pogórzu Himalajskim trwa akcja poszukiwawczo-ratownicza z udziałem armii. Zdaniem ekspertów z powodu zmian klimatu gwałtowne zjawiska w tym regionie występują coraz częściej.

Lawina błotna zeszła na wioskę. Są ofiary śmiertelne

Lawina błotna zeszła na wioskę. Są ofiary śmiertelne

Źródło:
Reuters, BBC

Burza Floris, która w poniedziałek wyrządziła szkody na Wyspach Brytyjskich, dotarła we wtorek do Skandynawii. W Danii i Szwecji odwołano wiele połączeń kolejowych i promowych. W tym drugim kraju kilka tysięcy mieszkańców straciło dostęp do prądu.

Burza Floris dotarła do kolejnych krajów

Burza Floris dotarła do kolejnych krajów

Źródło:
PAP

Biolodzy z Kuby i Wielkiej Brytanii rozpoczęli program ratowania ślimaków kubańskich, uznawanych za jedne z najpiękniejszych na świecie. Ich wielokolorowe muszle są bardzo pożądane przez kolekcjonerów. Zdaniem ekspertów kwitnący w sieci handel stworzył zagrożenie wyginięcia tego wyjątkowego gatunku.

Są tak piękne, że mogą przez to wyginąć

Są tak piękne, że mogą przez to wyginąć

Źródło:
BBC, PAP

Zoo w duńskim Aalborgu zaapelowało o przynoszenie małych zwierząt domowych, które będą mogły posłużyć jako pokarm dla żyjących tam drapieżników. Zaznaczono, że chodzi o zwierzęta, które z jakichś powodów muszą zostać uśpione, pomysł wywołał jednak duże emocje.

Zoo prosi o przynoszenie zwierząt domowych, by karmić drapieżniki

Zoo prosi o przynoszenie zwierząt domowych, by karmić drapieżniki

Źródło:
tvn24.pl, Guardian

Ekstremalne opady deszczu sparaliżowały Hongkong. Trwające od kilku dni opady deszczu doprowadziły do wielu podtopień w zamieszkałym przez ponad 7,5 miliona osób mieście. Wiele dróg i chodników zamieniły się w rwące potoki. Obowiązują najwyższe, czarne ostrzeżenia przed ulewami.

Największa ulewa od ponad stulecia. Woda leje się strumieniami

Największa ulewa od ponad stulecia. Woda leje się strumieniami

Źródło:
Reuters, Sot

Na Florydzie policjant udokumentował nietypową interwencję. Mężczyzna wyłowił małego aligatora z przydomowego basenu w St. Augustine. Spokojnie ułożył go na tylnym siedzeniu radiowozu, zapiął pasem i przewiózł do okolicznego stawu. Cała akcja została zarejestrowana kamerą służbową.

Policjant "aresztował" aligatora

Policjant "aresztował" aligatora

Źródło:
Reuters

Na wyspie Maui na Hawajach wybuchł pożar w rejonie Ka'anapali, który wymusił zamknięcie części autostrady Honoapiʻilani. Szybka reakcja straży pożarnej oraz sprawny system ostrzegania przed pożarami pozwoliły na skuteczną ewakuację i zatrzymanie rozprzestrzeniania się ognia.

"Aloha, informujemy, że wybuchł pożar"

"Aloha, informujemy, że wybuchł pożar"

Źródło:
tvnmeteo.pl, ABC News, Maui Now, Maui County, The Japan News

W Japonii padł rekord najwyższej temperatury powietrza - zaledwie kilka dni po ustanowieniu poprzedniego. W mieście Isesaki termometry wskazały aż 41,8 stopnie Celsjusza. To kolejny przejaw rekordowych fal upałów, które od kilku lat coraz silniej dotykają kraj.

Sześć dni temu padł tam rekord temperatury. Dziś jest nieaktualny

Sześć dni temu padł tam rekord temperatury. Dziś jest nieaktualny

Źródło:
Reuters, The Guardian, DW, France24

Rozległy pożar lasu szaleje w Kalifornii. Ogień wybuchł w kilku punktach niedaleko miasta Santa Maria i do poniedziałkowego wieczora strawił ponad 29 tysięcy hektarów. Na terenie dwóch hrabstw konieczne były ewakuacje. Mieszkańcom we znaki daje się także gęsty dym.

Małe pożary połączyły się w jeden gigantyczny. Ewakuowano mieszkańców

Małe pożary połączyły się w jeden gigantyczny. Ewakuowano mieszkańców

Źródło:
Reuters, NY Times, KSBY

Tysiące domów pozbawionych prądu i paraliż komunikacyjny - takie utrudnienia przyniosła w poniedziałek burza Floris na Wyspach Brytyjskich. Z uwagi na silne podmuchy wiatru konieczne było odwołanie części lotów i ograniczenie ruchu kolejowego. We wtorek służby usuwały skutki burzy.

Odwołane loty, paraliż na kolei. Burza Floris uderzyła w Wyspy Brytyjskie

Odwołane loty, paraliż na kolei. Burza Floris uderzyła w Wyspy Brytyjskie

Źródło:
PAP, BBC

Irak zmaga się z ekstremalną suszą wywołaną falą upałów. Termometry w tym kraju regularnie pokazują wartości bliskie 50 stopni Celsjusza. Ministerstwo Zasobów Wodnych w Bagdadzie przekazało, że 2025 rok jest najsuchszym od ponad dziewięciu dekad.

Najsuchszy rok od ponad dziewięciu dekad. Rolnictwo znalazło się w kryzysie

Najsuchszy rok od ponad dziewięciu dekad. Rolnictwo znalazło się w kryzysie

Źródło:
Reuters

Od setek lat ten niepozorny, ale uroczy kwiat krył się głęboko w wietnamskiej dżungli. Świat poznał go dopiero w 2009 roku za sprawą kilku postów w mediach społecznościowych. Nieznany wcześniej gatunek szybko podbił serca kolekcjonerów storczyków, którzy byli gotowi zapłacić spore sumy za pojedynczy okaz. Popyt pociągnął za sobą podaż - wystarczyło kilka miesięcy, by na skutek intensywnych zbiorów jedyna znana populacja rośliny zmniejszyła się o 99 procent.

Odkryto nowy gatunek, po roku prawie go nie było. Koszt? 10 dolarów za kilogram

Odkryto nowy gatunek, po roku prawie go nie było. Koszt? 10 dolarów za kilogram

Źródło:
TVN24+

Izraelskie służby uśpiły 262 zaniedbane i głodujące krokodyle nilowe, żyjące na opuszczonej fermie na północy Zachodniego Brzegu. Zwierzęta od ponad 10 lat były zostawione bez opieki i uciekały ze zniszczonego ośrodka, stanowiąc zagrożenie dla okolicznej ludności.

Zabili ponad 260 krokodyli na opuszczonej fermie

Zabili ponad 260 krokodyli na opuszczonej fermie

Źródło:
PAP, Israel Hajom

Młode wilki wyjące w lesie uchwycił Reporter24 o nicku Leśny Kawaler. "Nagrałem już dziesiątki tysięcy filmów, ale ten materiał bez wątpienia plasuje się w najlepszej piątce całego zestawienia" - napisał.

Wilczki "dały niezwykły koncert". Nagranie

Wilczki "dały niezwykły koncert". Nagranie

Źródło:
Kontakt24, polskiwilk.org.pl