Cała prawda o chemicznych dodatkach do żywności

Czarno na białym: jak się ulepsza jedzenie
Czarno na białym: jak się ulepsza jedzenie
TVN 24
Czarno na białym: jak się ulepsza jedzenieTVN 24

Jak sprawić, aby chleb był nie tylko smaczny, lecz także długo zachowywał świeżość? To niezbyt trudne. Wystarczy do ciasta dodać różnego rodzaju polepszacze. Brzmi to niezdrowo, ale czy jest tak naprawdę? Magdalena Raczkowska-Kazek w programie "Czarno na białym" pyta ekspertów o to, co jest faktem, a co mitem.

TVN METEO ACTIVE TO NAJBARDZIEJ WIARYGODNE INFORMACJE O ZDROWYM STYLU ŻYCIA! JAK OGLĄDAĆ TVN METEO ACTIVE?

SPRAWDŹ NUMERY KANAŁÓW

To, że niektóre produkty spożywcze od innych wyróżnia wyjątkowy smak, aromat czy kolor, nie jest skutkiem niezwykłego talentu piekarza, cukiernika czy kucharza, a chemika, który kiedyś opracował "magiczny składnik" dający taki efekt.

Mowa o dodatkach do żywności, jakimi są konserwanty, przeciwutleniacze czy regulatory kwasowości - to, co powszechnie określa się mianem "chemii" w jedzeniu. Niektóre dodaje się tylko "kontrolnie", aby jedzenie nie uległo zepsuciu podczas gdy inne polepszają smak lub sprawiają, że produkt w ogóle jakikolwiek smak ma.

"Wysoko" czyli na bogato

- Produkty wysoko przetworzone to takie, do których producent dodaje różne składniki - wyjaśniła dietetyczka Justyna Markowska (czytamyetykiety.pl). Sprecyzowała, że mowa o produktach, które od wyjściowego surowca dzieli długa droga i wiele "zabiegów" celem uczynienia ich produktem finalnym.

- Ważny jest stopień przetworzenia żywności - sprecyzowała Magdalena Machlarz, biolog i biochemik z laboratorium Diety, wskazując na przykład pszenicę, z jakiej powstaje mąka pszenna, z której robi się makaron pszenny albo gotowe gofry czy ciastka lub batony. - Im mniej przetworzony, tym mniej będzie miał dodatków - dodała. W zbożu czy mące ich nie będzie, ale już w makaronie - tak. Znacznie więcej znajdziemy w ciastkach czy gofrach, a jeszcze więcej w batoniku.

Co skrywają liczby po "E"

W rzeczywistości nie wszystko jest chemiczne, czyli sztuczne i włos na głowie nie powinien nam się jeżyć, gdy jeden ze składników to litera "E" i kilka cyfr. To po prostu kod uznanego przez wyspecjalizowane instytucje Unii Europejskiej za bezpieczny i dozwolony do użycia chemicznego dodatku do żywności. Nie należy się "E" panicznie bać. Unia dopuszcza tylko te, wobec których istnieje technologiczna konieczność użycia, a na dodatek są nieszkodliwe.

Co się dodaje?

Barwniki (zakres numeryczny 100–199) mają za zadanie nadać lub przywrócić barwę produktom spożywczym. Uzyskuje się je w procesie fizycznej lub chemicznej ekstrakcji z naturalnych produktów lub tworzy ze sztucznych składników.

Konserwant (zakres numeryczny 200–299), czyli środek konserwujący to "związek chemiczny lub mieszanina związków, powodująca przedłużenie przydatności do spożycia lub trwałości produktów spożywczych". Konserwanty zapobiegają rozwojowi bakterii, grzybów i wirusów w żywności.

Przeciwutleniacze (inaczej antyoksydanty, antyutleniacze) to grupa związków chemicznych, które same występując w małych stężeniach (w porównaniu z substancją podlegającą utlenianiu), wstrzymują lub opóźniają proces utleniania tej substancji. Natomiast regulatory kwasowości to substancje zmieniające lub ustalające kwasowość środków spożywczych. Obie grupy mają jeden zakres numeryczny (300–399).

W produkcji żywności wykorzystuje się także emulgatory oraz środki spulchniające i żelujące (zakres numeryczny 400–499) oraz różnego rodzaju środki pomocnicze (zakres numeryczny 500–599). Podejrzenie na ogół budzą wzmacniacze smaku (zakres numeryczny 600–699) oraz środki słodzące czy nabłyszczające (zakres numeryczny 900–999). Stosuje się także stabilizatory oraz zagęstniki (zakres numeryczny 1000–1999)

Autor: stella/map / Źródło: tvn24

Źródło zdjęcia głównego: TVN 24

Pozostałe wiadomości

IMGW ostrzega przed burzami niemal we wszystkich województwach. Lokalnie zjawiskom mogą towarzyszyć porywy wiatru do 90 kilometrów na godzinę oraz opady gradu. W kilku regionach obowiązują alarmy drugiego stopnia w trzystopniowej, rosnącej skali. Sprawdź, gdzie należy spodziewać się groźnych zjawisk.

Burze z gradem w 14 województwach. Alarmy IMGW mają nawet drugi stopień

Burze z gradem w 14 województwach. Alarmy IMGW mają nawet drugi stopień

Źródło:
IMGW

W piątek w wielu regionach Polski spodziewane są burze, którym towarzyszyć mają ulewne opady deszczu oraz porywisty wiatr. Niewykluczone, że lokalnie spadnie grad. Jak będzie wyglądać wędrówka gwałtownych zjawisk przez nasz kraj? Sprawdziła to synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek.

Tak będą wędrować burze. Sprawdź mapy

Tak będą wędrować burze. Sprawdź mapy

Źródło:
tvnmeteo.pl

Alert RCB. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa ostrzega w piątek 2.05 przed burzami. SMS-owe ostrzeżenie otrzymali odbiorcy ośmiu województwach. Eksperci zalecają, by śledzić komunikaty pogodowe.

Alert RCB. "Znajdź bezpieczne schronienie"

Alert RCB. "Znajdź bezpieczne schronienie"

Źródło:
RCB

Pogoda na dziś. W piątek 2.05 w części kraju zagrzmi. Burzom towarzyszyć mogą obfite opady deszczu i silny wiatr, osiągający w porywach 90 kilometrów na godzinę.

Pogoda na dziś - piątek 2.05. W burzach może spaść grad

Pogoda na dziś - piątek 2.05. W burzach może spaść grad

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na majówkę 2025. W nadchodzących dniach przez Polskę przejdzie chłodny front atmosferyczny, który przyniesie burze. Zjawiskom towarzyszyć będą obfite opady deszczu, miejscami może spaść grad.

Burze, grad i ulewy. Co przyniosą kolejne dni majówki

Burze, grad i ulewy. Co przyniosą kolejne dni majówki

Źródło:
tvnmeteo.pl

Radziecka sonda kosmiczna Kosmos 482 ma wejść w atmosferę Ziemi w drugim tygodniu maja. Obiekt, który miał zebrać informacje na temat atmosfery Wenus, na skutek problemu technicznego spędził ponad pół wieku na orbicie okołoziemskiej. Badacze wciąż nie wiedzą, w którym miejscu mogą spaść fragmenty sondy - a niewykluczone, że i cały obiekt.

Radziecka sonda Kosmos 482 spadnie na Ziemię. Możliwe, że w całości

Radziecka sonda Kosmos 482 spadnie na Ziemię. Możliwe, że w całości

Źródło:
"Z głową w gwiazdach", space.com, EarthSky

Na zachód od Jerozolimy szaleją pożary. Ponad sto zastępów strażaków i samoloty gaśnicze wciąż walczą z ogniem trawiącym lasy - poinformowała w czwartek izraelska straż pożarna. Otwarto zamknięte wcześniej drogi i kolej łączącą Jerozolimę z Tel Awiwem.

Kilkanaście osób zostało rannych, dwóch strażaków hospitalizowano

Kilkanaście osób zostało rannych, dwóch strażaków hospitalizowano

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, PAP, Times of Israel, BBC

Alergia na orzechy dotyka nawet jednego na 200 dorosłych - donosi stacja BBC. Może wywołać różne reakcje, od łagodnych, jak swędzenie i pokrzywka, po ciężkie, takie jak wstrząs anafilaktyczny. 28-letniemu Chrisowi udało się pokonać alergię na orzeszki ziemne, choć pewnego dnia prawie przez nią umarł. - Teraz jem je codziennie na śniadanie - powiedział w rozmowie z BBC.

Alergia na orzeszki ziemne prawie go zabiła. "Teraz jem je codziennie"

Alergia na orzeszki ziemne prawie go zabiła. "Teraz jem je codziennie"

Źródło:
BBC

Łosie spacerowały po ulicy na warszawskim Bemowie. Jak opowiadała Reporterka24, która uwieczniła ich wyprawę, zwierzęta nie wydawały się wystraszone. Przedstawiciele tego gatunku czasami pojawiają się w lasach otaczających Warszawę.

Łosie na warszawskiej ulicy. "Jakby po prostu wyszły na spacer"

Łosie na warszawskiej ulicy. "Jakby po prostu wyszły na spacer"

Źródło:
Kontakt24, Lasy Miejskie Warszawa

Burze nadciągnęły nad Nową Zelandię. W stolicy kraju Wellington wydane zostało czerwone ostrzeżenie przed porywistym wiatrem - podmuchy są tam najsilniejsze od ponad dekady. Na południowej wyspie, w mieście Christchurch, ulewy spowodowały powodzie błyskawiczne. W regionie ogłoszono stan wyjątkowy.

Czerwony alert w stolicy. Wichury sparaliżowały lotnisko

Czerwony alert w stolicy. Wichury sparaliżowały lotnisko

Źródło:
Reuters, The NZ Herald

Majówka jak co roku przyciąga w Tatry tłumy odwiedzających. Tragedia, do jakiej doszło na Rysach w weekend, pokazuje jednak, że góry pozostają niebezpieczne nawet wtedy, gdy u ich podnóży panuje łagodna, wiosenna aura. Dla osób, które nie mają doświadczenia we wspinaczce, nierozsądna wyprawa może skończyć się tragicznie. O zasadach bezpieczeństwa, które każdy z nas powinien znać przed wyjściem w góry, rozmawialiśmy z przewodnikiem tatrzańskim i edukatorem Tatrzańskiego Parku Narodowego Tomaszem Zającem.

"Nie myślimy w kategoriach wiosny, tylko zimy". Jak zdobywać szczyty w maju i przeżyć

"Nie myślimy w kategoriach wiosny, tylko zimy". Jak zdobywać szczyty w maju i przeżyć

Źródło:
TVN24+

Pogoda na dziś. Czwartek 1.05 zapowiada się pogodnie, w całym kraju warunki biometeorologiczne będą neutralne. Termometry pokażą maksymalnie 22 stopnie.

Pogoda na dziś - czwartek 1.05. Pogodna aura w pierwszy dzień majówki

Pogoda na dziś - czwartek 1.05. Pogodna aura w pierwszy dzień majówki

Źródło:
tvnmeteo.pl

Czym żywią się wilki żyjące w rejonie Ujścia Warty? - Pomimo obecności kilku tysięcy wolno wypasanych krów i kilkuset koni odżywiają się przede wszystkim dzikimi gatunkami ssaków - donoszą naukowcy z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Według badaczy wpływ na to ma sposób wypasu inwentarza oraz niepozbawianie krów rogów.

Wolą dzikie kopytne od bydła i koni  

Wolą dzikie kopytne od bydła i koni  

Źródło:
PAP

Uśpione wulkany też mogą wykazywać pewną aktywność. Jak wynika z najnowszych badań, głęboko pod stożkiem Uturuncu w Boliwii dochodzi do przemieszczania się gazu i płynów, co powoduje wznoszenie terenu. Naukowcy tłumaczą, że obserwacja "wulkanu zombie" pomoże nam w zrozumieniu procesów zachodzących w skorupie ziemskiej.

Badacze odkryli ruchy pod "wulkanem zombie"

Badacze odkryli ruchy pod "wulkanem zombie"

Źródło:
Cornell University, USGS

Burza piaskowa nawiedziła południowy i środkowy Irak, znacząco ograniczając widzialność. W mieście Basra prawie 400 osób trafiło do szpitali na skutek inhalacji pyłu. Jak ostrzegają meteorolodzy, takie warunki mogą utrzymać się co najmniej do przyszłego tygodnia.

Miasta tonęły w pyle. Prawie 400 osób trafiło do szpitali

Miasta tonęły w pyle. Prawie 400 osób trafiło do szpitali

Źródło:
Reuters, Shafaq News

Co najmniej dwie osoby nie żyją na skutek burz, które we wtorek przeszły nad centralnymi i wschodnimi Stanami Zjednoczonymi. Do śmiertelnych wypadków doszło w Pittsburghu. Przez pogodę w mieście przez pewien czas były problemy z działaniem systemów alarmowych, wystąpiły także długie przerwy w dostawie prądu.

Podczas burzy padł system alarmowy. Nie żyją dwie osoby

Podczas burzy padł system alarmowy. Nie żyją dwie osoby

Źródło:
CNN, CBS News

Wychodzące koty powinny być zabezpieczane przed kleszczami. Chociaż statystycznie zwierzęta te rzadziej zapadają na choroby odkleszczowe niż psy, mogą przenosić te pajęczaki w pobliże ludzi. Weterynarze podkreślają również, że koty mają tendencję do maskowania swoich przypadłości, więc nie zawsze musimy wiedzieć, że są chore.

Koty mogą służyć jako "taksówki" dla kleszczy. Da się temu zapobiec

Koty mogą służyć jako "taksówki" dla kleszczy. Da się temu zapobiec

Źródło:
PAP

Suche warunki panujące w wielu polskich lasach mogą sprzyjać zaprószeniu ognia. Leśnicy apelują, by pamiętać o tym podczas majówkowych wypraw w teren. Nieprzestrzegających zasad bezpieczeństwa turystów czekają wysokie kary.

Apel o rozsądne grillowanie. Dotkliwe kary za złamanie przepisów

Apel o rozsądne grillowanie. Dotkliwe kary za złamanie przepisów

Źródło:
PAP, IMGW

Cieniutki sierp Księżyca pojawił się na polskim niebie. Towarzyszyło mu zjawisko światła popielatego, do którego wystąpienia potrzebne są określone warunki. Materiały otrzymaliśmy na Kontakt24.

"Bajeczny sierp" i wyjątkowe zjawisko na polskim niebie

"Bajeczny sierp" i wyjątkowe zjawisko na polskim niebie

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl, "Z głową w gwiazdach"

Poznaliśmy datę pierwszej polskiej misji technologiczno-naukowej na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). IGNIS oficjalnie wystartuje 29 maja - poinformowała firma Axiom Space. W jej ramach polski astronauta dr Sławosz Uznański-Wiśniewski przeprowadzi szereg badań zaproponowanych przez krajowe przedsiębiorstwa i ośrodki naukowe.

Wiemy, kiedy Polak poleci w kosmos

Wiemy, kiedy Polak poleci w kosmos

Źródło:
PAP, POLSA

Peruwiańskie władze potwierdziły śmierć dwójki dzieci w wyniku powodzi w pobliżu miasta Huaraz na wschodzie kraju. Kataklizm wywołało osunięcie się zbocza góry Vallunaraju, rzeka Casca wystąpiła z brzegów.

Osunięcie się zbocza góry spowodowało powódź. Nie żyje dwoje dzieci

Osunięcie się zbocza góry spowodowało powódź. Nie żyje dwoje dzieci

Źródło:
Reuters, WRadio

Mieszkańcy nadmorskiej miejscowości Bredene w Belgii przecierali oczy ze zdumienia, gdy na miejscowej plaży woda wyrzuciła na brzeg bobra. Te zwierzęta naturalnie żyją w środowisku słodkowodnym dlatego widok porzuconego ssaka wzbudził nie tylko ciekawość, ale także obawy o jego zdrowie.

Woda wyrzuciła bobra na plażę. "Był niezwykle odwodniony"

Woda wyrzuciła bobra na plażę. "Był niezwykle odwodniony"

Źródło:
ENEX, Flandersnews

Strażacy walczą z pożarem, który szaleje w pobliżu miasta Taegu w Korei Południowej. Z powodu zagrożenia zamknięto kilka lokalnych szkół. Ogień strawił obszar o powierzchni około 260 hektarów.

Zamknięto szkoły. Trwa walka z pożarem

Zamknięto szkoły. Trwa walka z pożarem

Źródło:
Reuters, The Korea Herald

Zespół jelita drażliwego, świąd skóry czy astma to w wielu przypadkach trudne do wyleczenia schorzenia. Ich wspólną cechą jest to, że są wywoływane przez nadmierną odpowiedź immunologiczną, która w ciężkich przypadkach może zagrażać życiu. Zespół naukowców z Uniwersytetu w Bonn zidentyfikował obiecujący, bioaktywny związek, który może skutecznie zmniejszyć objawy tych dolegliwości. Związek ten blokuje receptor na niektórych komórkach, zapobiegając w ten sposób silnej odpowiedzi immunologicznej.

Nowo odkryty, bioaktywny związek może leczyć alergie

Nowo odkryty, bioaktywny związek może leczyć alergie

Źródło:
Science Daily

27-letni student z Chin dwukrotnie potrzebował pomocy ratowników podczas wspinaczki na szczyt góry Fudżi w Japonii. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby obie interwencje nie wydarzyły się w tym samym miejscu w przeciągu jednego tygodnia.

Dwukrotnie w ciągu tygodnia ściągali go ze słynnej góry. 27-latek wrócił po telefon

Dwukrotnie w ciągu tygodnia ściągali go ze słynnej góry. 27-latek wrócił po telefon

Źródło:
BBC, The Guardian

Zagrożenie pożarowe w wielu regionach Polski jest wysokie - wynika z danych Instytutu Badawczego Leśnictwa. Takie warunki tuż przed zbliżającym się długim weekendem majowym wzbudziły obawy o możliwość zamknięcia lasów. Do sprawy odniósł się minister spraw wewnętrznych i administracji, Tomasz Siemoniak.

Czy lasy na majówkę zostaną zamknięte? Minister odpowiada

Czy lasy na majówkę zostaną zamknięte? Minister odpowiada

Źródło:
PAP

Brazylijscy naukowcy zidentyfikowali najstarszy znany nauce gatunek mrówki. Okaz znajdował się w zbiorach muzeum zoologicznego należącego do Uniwersytetu w Sao Paulo. Według badań prehistoryczna mrówka żyła wśród dinozaurów 113 milionów lat temu.

Jej szczęki przypominały sierpy. Żyła 113 milionów lat temu

Jej szczęki przypominały sierpy. Żyła 113 milionów lat temu

Źródło:
CNN, PAP

W Płocku w weekend pojawił się wir pyłowy. Nagranie tego zjawiska otrzymaliśmy na Kontakt24.

"Nagle przed nami wyrósł ten wir". Nagranie

"Nagle przed nami wyrósł ten wir". Nagranie

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

W weekend południowo-zachodnią Oklahomę nawiedziły ulewy. Co najmniej jedna osoba zginęła. To nie koniec gwałtownych zjawisk w tej części USA. W poniedziałek alarmami pogodowymi objęto ponad 36 milionów mieszkańców.

Auto stoczyło się do głębokiej wody. Wydobyto ciało

Auto stoczyło się do głębokiej wody. Wydobyto ciało

Źródło:
PAP, NBC News