Grażyna Wolszczak wytoczyła pozew Skarbowi Państwa w sprawie niewystarczającej walki ze smogiem. Domagała się wpłaty zadośćuczynienia na cel społeczny. Korzystny dla aktorki wyrok zapadł w styczniu 2019 roku. Jak poinformował prawnik reprezentujący powódkę, w piątek wyrok się uprawomocnił. Warszawski sąd oddalił apelację Skarbu Państwa w tej sprawie.
Mecenas Radosław Górski, reprezentujący Grażynę Wolszczak, przekazał w piątek, że Sąd Okręgowy w Warszawie, odrzucając apelację Skarbu Państwa, "wskazał wyraźnie, że zanieczyszczenie powietrza jest zjawiskiem realnym i niebezpiecznym, a nasze państwo dopuszcza się bezprawnych zaniedbań, w wyniku których naruszane są prawa obywateli".
Jak ocenił, spór w sprawie odpowiedzialności za złą jakość powietrza, który został rozstrzygnięty prawomocnym i ostatecznym wyrokiem, miał wymiar nie tylko procesowy. - Jest to również, a może przede wszystkim, spór cywilizacyjny o to, jaka jest współcześnie rola państwa w zakresie ochrony środowiska - zaznaczył prawnik.
Pozew w sprawie walki ze smogiem
Rozstrzygniecie w tej sprawie w pierwszej instancji zapadło przed Sądem Rejonowym dla Warszawy - Śródmieścia jeszcze w styczniu 2019 roku. Sąd uwzględnił wówczas powództwo aktorki i zasądził od Skarbu Państwa pięć tysięcy złotych na rzecz jednej z fundacji onkologicznych. "Każdy ma prawo do korzystania z walorów nieskażonego środowiska" - uzasadniał wtedy sąd rejonowy.
Tamto orzeczenie było nieprawomocne. Odwołanie złożył Skarb Państwa. W piątek apelacja ta została oddalona.
Prawo do życia w czystym środowisku nie jest dobrem osobistym, ale...
Jak przypomniał mec. Górski, wcześniej w odniesieniu do problemu, którego dotyczyła sprawa, zapadła uchwała Sądu Najwyższego.
W końcu maja Izba Cywilna Sądu Najwyższego orzekła w uchwale wydanej na kanwie podobnej sprawy "o czyste powietrze" - prowadzonej przez sąd w Gliwicach - że samo prawo do życia w czystym środowisku nie jest dobrem osobistym, ale dobrami osobistymi są zdrowie, wolność i prywatność, do naruszenia których może prowadzić zanieczyszczone powietrze. "Niewątpliwie życie w skażonym środowisku to sytuacja, która w te dobra osobiste może godzić" - ocenił SN.
- Warszawski sąd okręgowy podzielił zapatrywania Sądu Najwyższego - podkreślił Górski. Dodał, że tamta uchwała SN została dobrze zinterpretowana przez sąd okręgowy.
Znane osoby na rzecz walki ze smogiem
To niejedyna taka sprawa, jaka toczy się przed stołecznymi sądami. Na przykład w październiku 2019 r. sąd rejonowy orzekł łącznie 35 tysięcy złotych zadośćuczynień na cele charytatywne w sprawie, w której aktor Jerzy Stuhr, dziennikarz Mariusz Szczygieł i tłumacz Tomasz Sadlik pozwali państwo za naruszenie prawa do korzystania z niezanieczyszczonego powietrza. Tamto orzeczenie pozostaje jeszcze nieprawomocne.
Jak zaznaczył mec. Górski, przyjęty do rozpoznania jest również pozew grupowy dotyczący odpowiedzialności za złą jakość powietrza w Polsce, w którym reprezentantem grupy jest aktorka Katarzyna Ankudowicz.
Źródło: PAP