Dżihad jest wieloznacznym pojęciem odnoszącym się do jednego z obowiązków każdego muzułmanina, oznaczającym dążenie do życia zgodnie z nakazami boskimi. Z powodu wykorzystywania go przez islamskie ugrupowania ekstremistyczne stało się na Zachodzie potocznie rozumiane jako "święta wojna".
Dżihad - znaczenie terminu
Słowo "dżihad" pochodzi od arabskiego "dżahada", oznaczającego wysiłek, zmaganie się z czymś, staranie o coś. Przed powstaniem islamu oznaczało wśród beduinów konieczność walki o przeżycie, troskę o rodzinę i siebie nawzajem.
Za czasów proroka Mahometa koncepcja dżihadu nie została sprecyzowana, dlatego w świecie muzułmańskim nie ma zgody co do jednego, właściwego jej znaczenia. W Koranie dżihad pojawia się jako określenie działań muzułmanów dążących do szerzenia islamu. Odnosił się on zarówno do działań pokojowych, duchowych, jak i zbrojnych, przy czym walka odnosiła się zarówno do walki wewnętrznej - np. z własnymi pokusami - jak i walki zewnętrznej w obronie wiary i w celu rozpowszechniania islamu.
W czasach imperium osmańskiego poprzez dżihad rozumiano każdą wojnę prowadzoną w imię islamu, najczęściej prowadzone były one z państwami Zachodu. Dżihad rozumiany jako "święta wojna" muzułmanów z Zachodem zaczął ponownie odżywać w ostatnich dekadach wraz ze wzrostem aktywności islamskich ugrupowań ekstremistycznych i fundamentalistycznych.
Dżihad większy i mniejszy
Pod względem znaczeniowym rozróżnia się pojęcia tzw. Wielkiego Dżihadu i Mniejszego Dżihadu. Wielki Dżihad, uważany za podstawowy, odnosi się do prowadzenia osobistej walki w celu zbliżenia do boga. Oznacza on walkę z własnymi słabościami, w obronie swojej rodziny i wiary. Z czasem powstało także pojęcie Mniejszego Dżihadu, w którym obowiązek troski rozszerzono na całą muzułmańską wspólnotę, a rozumienie walki skupiono bardziej na walce zbrojnej, zarówno w obronie wiary, jak i w celu szerzenia jej.
Pojęcie dżihadu na Zachodzie zwykle jest zawężane i utożsamiane z najbardziej wojowniczą z jego form nazywanej kital. Kital oznacza walkę zbrojną z niewiernymi, zarówno obronną, jak i w celu przymusowego szerzenia islamu. Walka zbrojna powinna być wysiłkiem zbiorowym, nie indywidualnym, a śmierć w niej muzułmanina, zgodnie z tradycją, uważana jest za chwalebną. W rzeczywistości dżihad pozostaje jednak pojęciem szerszym niż kital.