Rosyjski wywiad odsłoni "sekrety polskiej polityki"

Według szefa biura prasowego SWR Siergieja Iwanowa, w książce będzie poruszony szereg aktualnych i obecnych kwestii, jak np. to, "czy można było rozwiązać problem bezpieczeństwa zbiorowego przed wtargnięciem Wehrmachtu do Polski i dlaczego tak się nie stało, lub co przeszkodziło przywódcom politycznym tamtych czasów podjąć niezbędne działania w celu sformowania koalicji antyhitlerowskiej".

Iwanow podkreślił, że nie są to czcze pytania, zwłaszcza - jak powiedział - "wobec prób rewizji historii II Wojny Światowej i jej wyników, narzucenia pokoleniom XXI wieku tendencyjnych interpretacji tej historii".

"Pożyteczne" dokumenty w przeddzień rocznicy

Jak pisze agencja ITAR-TASS, zbiór dokumentów z archiwum SWR Rosji zawiera analityczne przeglądy polityki wewnętrznej i zagranicznej Polski, zapisy rozmów wysłanników, doniesienia attaches wojskowych, wybór telegramów informacyjnych polskich misji dyplomatycznych i inne materiały.

Zdaniem przedstawiciela rosyjskiej Służby Wywiadu Zagranicznego, materiały te będą "pożyteczne dla odpowiedzialnego traktowania wydarzeń związanych z początkiem drugiej wojny światowej".

Generał od zmowy aktywny

Dokumenty mają zostać przedstawione 31 sierpnia.

Udział w tym przedsięwzięciu ma wziąć generał Lew Sockow -

Dudek: to gratka dla historyka

Antoni Dudek, doradca szefa IPN, podejrzewa, że dokumenty zawarte w książce zostały dobrane tak, aby podeprzeć tezy o polskiej współodpowiedzialności za pakt Ribbentrop-Mołotow. - Publikacja dokumentów historycznych to zadanie dla historyka, a nie służb specjalnych - przypomina Dudek. Jego zdaniem można domniemywać, że opublikowane dokumenty będą miały udowodnić tezy, które ostatnio pojawiały się w rosyjskich mediach. - Tezy te sugerują, jakoby Polska prowadziła jakieś tajne negocjacje z III Rzeszą, co miałoby rzekomo usprawiedliwić pakt Ribbentrop - Mołotow - przypomina.

Dudek dostrzega też jednak i jasne strony publikacji. - Jednak, jako historyk, cieszę się bardzo, że te dokumenty będą opublikowane. Dokumenty służb specjalnych są zawsze bardzo trudno dostępne, rosyjskie - właściwie zupełnie niedostępne, więc dla historyka jest to zawsze nie lada gratka je zobaczyć - dodaje.

Nie ma złudzeń co do celów Rosjan

- Nie mam złudzeń, że taka książka będzie próbą pokazania pewnego obrazu polskiej polityki, który akurat w tej chwili odpowiada interesom rosyjskiej polityki zagranicznej - ocenia zapowiedź SWR sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walki i Męczeństwa Andrzej Przewoźnik.

- Jednak trzeba pamiętać, że tego rodzaju materiały, jak dokumenty wywiadu, to bardzo specyficzne źródło historyczne. Żeby ocenić ich wiarygodność, trzeba je umieścić w kontekście innych źródeł, wymagają one bardzo specyficznej i bezstronnej analizy - zaznaczył.

Możemy poznać mechanizmy działania NKWD

Historyk spodziewa się, że ujawnione dokumenty okażą się interesujące, ale mniej ze względu na zawarty w nich obraz polityki zagranicznej II RP, a bardziej przez fakt, że rzucą one nowe światło na funkcjonowanie radzieckiego wywiadu w tamtych czasach.

- Bardzo trudno oceniać książkę przed jej ukazaniem się - zastrzega Przewoźnik. - Jednak ze wstępnego opisu wynika, że są to m.in. doniesienia radzieckich dyplomatów, którzy często pełnili podwójną rolę; byli także oficerami wywiadu sowieckiego. Takie dokumenty mogą być bardzo ciekawe i intrygujące. Jednak wyciągniecie jakichkolwiek wniosków będzie wymagało bardzo precyzyjnej analizy - uważa Przewoźnik.

- Jest to jednak pewna szansa pokazania, jak funkcjonował wywiad zagraniczny NKWD tamtych czasów. Na pewno wyjdzie na jaw wiele nowych elementów, które uzupełnia znany nam obraz tamtych czasów - dodał historyk.

Źródło: PAP