Władimir Putin zapowiedział we wtorek, że poleci zbadanie możliwości objęcia Tatarów krymskich ustawą o rehabilitacji narodów represjonowanych. Ustawa ta uznaje deportację narodów pod rządami Józefa Stalina za akt oszczerstwa i ludobójstwa. Daje też represjonowanym narodom prawo do odbudowy dawnych jednostek narodowo-państwowych, a także uzyskania odszkodowania za krzywdy wyrządzone przez państwo.
Putin złożył taką deklarację podejmując w swojej rezydencji w Nowo-Ogariowie koło Moskwy prezydenta Tatarstanu - republiki wchodzącej w skład Federacji Rosyjskiej - Rustama Minnichanowa, który w ubiegłym miesiącu trzykrotnie odwiedził Krym, oderwany przez Rosję od Ukrainy.
Tatarzy krymscy "muszą" dostać ziemię na własność
To Minnichanow zaproponował objęcie Tatarów krymskich uchwaloną 26 kwietnia 1991 roku ustawą. - Byłby to akt poważnego moralnego poparcia dla Tatarów krymskich - oświadczył.
Prezydent Tatarstanu poinformował też Putina, że przywódcy Tatarów krymskich chcieliby spotkać się z nim, aby przedstawić mu swoje plany. Minnichanow oznajmił, że konieczne jest przekazanie Tatarom krymskim praw do zajmowanych przez nich osiedli.
Prezydent Rosji oświadczył, że poleci swoim współpracownikom zajęcie się tymi zagadnieniami. Zaproponował również, by Minnichanow włączył się do prac nad stosownymi aktami prawnymi.
Zdecydowana większość Tatarów krymskich, stanowiących 12-15 proc. ludności liczącego 2 mln mieszkańców Krymu, zbojkotowała marcowe referendum w sprawie przyłączenia półwyspu do Rosji.
Proszą o wsparcie
W sobotę Kurułtaj (zjazd) Tatarów krymskich ogłosił w Bachczysaraju rozpoczęcie politycznych i prawnych procedur zmierzających do utworzenie narodowej i terytorialnej autonomii Tatarów na Krymie.
Zjazd zaapelował do ONZ, Rady Europy, Unii Europejskiej, OBWE oraz Organizacji Współpracy Islamskiej o poparcie prawa Tatarów krymskich do samostanowienia w formie narodowej i terytorialnej autonomii na swoim historycznym terytorium.
Kurułtaj zarazem odstąpił od deklarowanego wcześniej przez przywódców Tatarów krymskich zamiaru przeprowadzenia referendum, by podjąć decyzje o dalszych działaniach w obliczu rosyjskiej aneksji Krymu.
Będzie współpraca z władzami Krymu
We wtorek Medżlis (rada) Tatarów krymskich podjęła decyzję o współpracy z władzami Republiki Krymu. - Podjęliśmy decyzję o delegowaniu Lenurowi Islamowowi i Zaurowi Smirnowowi pełnomocnictw do współpracy z władzami Krymu - poinformował lider Medżlisu Refat Czubarow, cytowany przez agencję Interfax.
Według rosyjskiej agencji Islamow jest kandydatem na stanowisko pierwszego wicepremiera Republiki Krymu, a Smirnow - na urząd przewodniczącego republikańskiego Komitetu ds. narodowości i deportowanych obywateli.
Tatarstan ma już przedstawicielstwo na Krymie
Tatarów deportowano z Krymu w 1944 roku w związku z oskarżeniami o kolaborację z III Rzeszą. Na półwysep pozwolono im wrócić dopiero w połowie lat 80. W efekcie duża część społeczności tatarskiej jest negatywnie nastawiona do władz w Moskwie.
Niektórzy przywódcy Tatarów krymskich zapowiadają odrodzenie ruchu narodowo-wyzwoleńczego, którego celem będzie odzyskanie niepodległości. Chanat Krymski został zaanektowany przez carską Rosję w 1783 roku.
Ustawa o rehabilitacji narodów represjonowanych uznaje deportację narodów pod rządami Józefa Stalina za akt oszczerstwa i ludobójstwa. Daje represjonowanym narodom prawo do odbudowy dawnych jednostek narodowo-państwowych, a także uzyskania odszkodowania za krzywdy wyrządzone przez państwo.
Tatarstan położony jest 800 km na południowy wschód od Moskwy, między Wołgą i Kamą. Tatarzy stanowią w nim większość (53,2 proc.). W 1990 roku Tatarstan ogłosił niepodległość i jako jedna z dwóch republik - obok Czeczenii - nie podpisał umowy federacyjnej z Rosją. W 1994 roku rządy Tatarstanu i Rosji zawarły umowę, na mocy której Tatarstan stał się państwem stowarzyszonym z Federacją Rosyjską. Dopiero w 2000 roku Tatarstan uznał się za część FR. Uzyskał jednak szeroką autonomię.
Tatarstan jako pierwszy region FR uruchomił swoje stałe przedstawicielstwo na Krymie. Władze Ukrainy i Zachód nie uznały przyłączenia Krymu do Federacji Rosyjskiej, a aneksję półwyspu przez Rosję oceniły jako zbrojną agresję.
Autor: adso/kka / Źródło: PAP