Premium

365 dni dookoła świata. "Zmiany i bez zmian"

Zdjęcie: Marco Di Lauro/Getty Images

Rosnący autorytaryzm chiński, rosyjski czy białoruski. Powrót talibów do Afganistanu, zaostrzenie konfrontacji Ameryki z Chinami, rosnąca siła ruchów populistycznych na Zachodzie i "zielony" spór w Europie na horyzoncie. A przy tym "polska polityka zagraniczna niezmienne w ślepym zaułku" - 2021 rok na świecie podsumowuje Jacek Stawiski, autor programu "Horyzont" w TVN24 BiS.

OGLĄDAJ "HORYZONT" W INTERNECIE >>>

Podsumowanie roku 2021 najlepiej zacząć od… podsumowania roku 1991, który po trzydziestu latach przypomniał o sobie z całą mocą. Wtedy w grudniu pokojowo zakończył swój żywot Związek Sowiecki. Formalnie ustąpił z urzędu ostatni prezydent sowiecki Michaił Gorbaczow, a schedę po nim w Moskwie przejął Borys Jelcyn. W miejsce Związku Sowieckiego pojawiły się nowe państwa, które dzieliły po nim spadek. Najwięcej elementów kontynuacji zachowała Rosja, która stała się na arenie międzynarodowej sukcesorem ZSRS.

Europa Wschodnia: rosnący apetyt Rosji

W pamiętnym roku 1991 niepodległość zawitała do Wilna, Rygi, Tallina, Kijowa i również do Mińska. Niepodległość Ukrainy i Białorusi stwarzała szansę na zupełnie nowe rozdanie geopolityczne w Europie Wschodniej i docelowo także na rozmontowanie imperialnej tradycji w samej Rosji.

1991 r. Obalanie pomników Lenina stało się jednym z symboli upadku ZSRS Peter Turnley/Corbis/VCG via Getty Images

Dlaczego w 2021 r. konieczne jest wspomnienie 1991 r.? Dlatego że właśnie teraz Rosja ogłasza, że jej celem jest odwrócenie skutków wydarzeń sprzed trzydziestu lat. Moskwa Putina nie tylko chce odzyskać kontrolę nad niepodległą Ukrainą, ale także osłabić niepodległość Polski czy Litwy, Estonii i Łotwy. Rosja głośno domaga się przyznania sobie prawa do zarządzania polityką zagraniczną i obronną Ukrainy oraz chce współdecydować o losach Polski i większości państw dawnego Układu Warszawskiego.

Żądania Putina nie ograniczają się jedynie do trwałego zablokowania ukraińskiej drogi na Zachód. Są to także żądania przynajmniej częściowego podporządkowania sobie Polski poprzez wprowadzenie każdorazowej zgody Moskwy na ściślejsze więzy naszego kraju z zachodnimi sojuszami.

Czytaj dalej po zalogowaniu

premium

Uzyskaj dostęp do treści premium za darmo i bez reklam