Jak nie stracić głowy na wyprzedażach? Poradnik

"Co roku Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów otrzymuje skargi dotyczące promocji, wyprzedaży i specjalnych okazji. Stanowią one ok. 10 proc. wszystkich zgłaszanych nieprawidłowości. Z jakimi problemami najczęściej mierzą się konsumenci?" - zapytał UOKiK.

Jak wyjaśnił UOKiK, żonglerka cenami to "stwarzanie pozoru, że promocja jest atrakcyjna poprzez podnoszenie cen kilka dni wcześniej, by tuż przed słynnym świętem zakupowym je obniżyć".

Z kolei promocyjne "przynęty" to "zachęcanie rzekomo wysoką obniżką do zakupu różnych artykułów, podczas gdy w rzeczywistości promocja dotyczy jedynie wybranych produktów".

"Klient widzi informację 'drugi produkt za -50%', po czym okazuje się, że chodzi wyłącznie o towary konkretnej marki a nie cały asortyment sklepu" - napisał UOKiK.

Jak podał Urząd, niejasne naliczanie rabatów ma miejsce, gdy "zamiast deklarowanej wysokiej obniżki ceny, klient otrzymuje mniejszy upust".

Według UOKiK anulowanie opłaconych zamówień ma miejsce "najczęściej z powodu 'błędu systemu'".

- Kilka tygodni temu, wspólnie z Inspekcją Handlową, rozpoczęliśmy monitoring najpopularniejszych sklepów internetowych aby zweryfikować, czy nie oszukują oni konsumentów, wprowadzając w błąd np. co do rzeczywistego opustu cenowego. Może się zdarzyć, że któryś z przedsiębiorców będzie podnosił ceny przed wyprzedażą aby uatrakcyjnić zakup poprzez prezentację nieprawdziwej wartości obniżki ceny – tego typu działania mogą stanowić naruszenie zbiorowych interesów konsumentów, dlatego już teraz konsumentom zalecamy ostrożność, zaś przedsiębiorców zachęcamy do rzetelność i uczciwości względem klientów - powiedział cytowany w komunikacie prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

UOKiK przypomniał, że "masz prawo do reklamacji na takich samych zasadach jak przy zakupach zrobionych w sklepie stacjonarnym".

"Jeżeli produkt w ciągu dwóch lat od daty wydania towaru okazał się wadliwy - zwróć się czym prędzej do sprzedawcy. Możesz żądać naprawy, wymiany, obniżenia ceny, a jeśli wada jest istotna – zwrotu pieniędzy" - wyjaśniono w komunikacie.

Podkreślono również, że "produkt kupiony przez internet możesz zwrócić bez podania przyczyny w ciągu 14 dni od jego otrzymania".

"Musisz tylko wypełnić i odesłać oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Sprzedawcy internetowi powinni udostępniać wzór takiego oświadczenia. Możesz również napisać je samodzielnie i wysłać np. e-mailem. Jeżeli nie zostałeś poinformowany o prawie do odstąpienia, termin ten wydłuża się do 12 miesięcy. Przedsiębiorca ma obowiązek zwrócić ci wszystkie dokonane płatności, w tym koszty dostawy (najtańszego sposobu, jaki oferuje). Kupujesz w sklepie stacjonarnym? Zwrot będzie zależał od dobrej woli sprzedawcy" - wskazał Urząd.

UOKiK wytłumaczył, że "nie wszystkie produkty kupione w sieci będziesz mógł oddać, korzystając z prawa do odstąpienia od umowy", a "ograniczenia dotyczą np.: artykułów o krótkim terminie przydatności do użycia, np. owoców, serów; rzeczy wyprodukowanych na specjalne zamówienie klienta, np. biżuterii z grawerem; płyt z filmami, muzyką lub programami komputerowymi, których zapieczętowane opakowanie otworzyłeś po dostarczeniu; biletów na koncerty czy wydarzenia sportowe".

UOKiK przedstawił też porady, jak poradzić sobie w zakupowym szaleństwie. Oto one:

- Porównaj cenę w wiarygodnych porównywarkach i wybierz sklep, który oferuje najlepsze okazje. Niektóre porównywarki oferują też sprawdzenie historii cen, dzięki którym możesz ocenić, czy promocja jest faktycznie korzystna.

- Sprawdź opinie o produkcie na niezależnych portalach, ponieważ zdarza się, że sklep usuwa niekorzystne komentarze z własnej strony.

- Zwróć także uwagę na cechy charakterystyczne produktu, bo w dzień masowych wyprzedaży łatwo nabrać się na przykład na produkty łudząco podobne do znanej marki lub podrobione.

- Uważaj na reklamy i zawarte w nich informacje, szczególnie te wyglądające na nieformalne, które otrzymujesz w mediach społecznościowych – mogą pochodzić od oszustów.

- Sprawdź tożsamość sprzedawcy i możliwość kontaktu z nim. Nie kupuj, jeżeli na stronie nie ma takich danych. Taki sklep może należeć do oszusta, który nie wysyła opłaconych zamówień albo nielegalnie oferuje produkty np. gry lub oprogramowanie.

- Zwróć uwagę na to: kiedy przedsiębiorca powstał, ile otrzymał pozytywnych opinii i czego one dotyczą oraz kiedy były dodane.

- Upewnij się, że przedsiębiorca działa z Polski lub innego kraju UE – Twoje prawa są wówczas dużo mocniej chronione.

- Zweryfikuj okres zwrotu, oferowany przez sprzedającego – co do zasady jest to 14 dni, jednak może on zaoferować dłuższy czas, np. 30 lub 100 dni. To ważny aspekt zwłaszcza, jeśli dokonujemy zakupu z myślą o zbliżających się świętach.

- Płać kartą kredytową. Ułatwi to odzyskanie pieniędzy, jeśli coś pójdzie nie tak. Żeby skorzystać z procedury chargeback złóż reklamację w banku, który wydał kartę kredytową.

- Jeśli dokonujesz przelewu lub płatności natychmiastowej, dokładnie sprawdź czy nie zostałeś przeniesiony na fikcyjną stronę platformy płatności lub naszego banku.

- Bądź szczególnie ostrożny przy zakupie dóbr cyfrowych np. programów komputerowych czy gier - mają one często ograniczoną i warunkową możliwość zwrotu. Zwróć uwagę na kwestię płatności za tego typu usługi - często zakup ma charakter quasi abonamentu. Pierwsza płatność jest niska, natomiast za rok czy dwa lata następuje pobranie kolejnych środków.

- Pamiętaj, że dokonując zakupu na odległość, a takim jest zakup przez internet, masz prawo do 14 dniowego terminu zwrotu lub dłuższego, jeśli takowy zaoferował ci sprzedawca.

- Pamiętaj również o Twoich pozostałych prawach, w tym wynikających z rękojmi. Przez 2 lata w przypadku wystąpienia wady możesz żądać naprawy lub wymiany produktu, a w niektórych przypadkach także zwrotu pieniędzy.

"Przedsiębiorca cię oszukał lub nie chce zwrócić ci nienależnie pobranych środków? Złóż zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa na policji lub w prokuraturze. Jeśli spotkasz się z odmową, pamiętaj, że na każde postanowienie o odmowie wszczęcia/umorzeniu postępowania przysługuje bezpłatne zażalenie do sądu w ciągu 7 dni. Skorzystaj z tego prawa i dochodź swoich roszczeń" - podkreślił UOKiK.