Zasiłek wyrównawczy 2021 – komu przysługuje i jaka jest jego wysokość

● Zasiłek wyrównawczy wypłacany jest przez ZUS. ● Zasiłek wyrównawczy, w zależności od okoliczności, wypłacany jest z ubezpieczenia wypadkowego lub ubezpieczenia chorobowego. ● ZUS przyznaje zasiłek wyrównawczy na nie dłużej niż 24 miesiące.

Zasiłek wyrównawczy to wypłacane przez ZUS świadczenie przysługujące ubezpieczonemu pracownikowi, którego stan zdrowia pogorszył się z powodu choroby lub wypadku przy pracy. Zasiłek wyrównawczy ma zachęcić pracownika do podjęcia rehabilitacji zawodowej, która poprawi jego zdolność do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku lub pomoże mu się przekwalifikować.

Zasiłek wyrównawczy może być wypłacany z ubezpieczenia wypadkowego, jeśli pogorszenie stanu zdrowia wynika z wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, albo – w pozostałych przypadkach – z ubezpieczenia chorobowego.

Zasiłek wyrównawczy przysługuje pracownikom zatrudnionym na umowę o pracę (niezależnie od wymiaru etatu lub stażu pracy), których stan zdrowia wymagał przesunięcia ich na inne stanowisko, wymagające przyuczenia do wykonywania danej pracy, i których miesięczne wynagrodzenie zostało obniżone z powodu poddania się rehabilitacji zawodowej. Rehabilitacja ta musi odbywać się w zakładowym lub międzyzakładowym ośrodku rehabilitacji zawodowej. 

O konieczności podjęcia rehabilitacji zawodowej orzeka wojewódzki ośrodek medycyny pracy lub lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Na tej podstawie pracownikowi zostaje przyznany zasiłek wyrównawczy na czas rehabilitacji, od dnia jej rozpoczęcia, ale na okres nie dłuższy niż 24 miesiące. 

Pracownik traci prawo do zasiłku wyrównawczego, gdy zakończy rehabilitację zawodową i zostanie przesunięty do innej pracy lub na inne stanowisko albo gdy z uwagi na stan jego zdrowia kontynuowanie rehabilitacji nie jest uzasadnione.

Wysokość zasiłku wyrównawczego ustala się na podstawie różnicy między przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem pracownika w ostatnich 12 miesiącach a obniżonym wynagrodzeniem za pracę w czasie rehabilitacji zawodowej. Jak obliczyć zasiłek wyrównawczy? Od średniego wynagrodzenia za ostatnie 12 miesięcy kalendarzowych należy odjąć kwotę wynagrodzenia otrzymywaną w czasie rehabilitacji zawodowej. Uzyskany wynik to wysokość przysługującego pracownikowi zasiłku wyrównawczego. 

Zasiłek wyrównawczy nie przysługuje osobom uprawnionym do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy oraz nauczycielom otrzymującym nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Zasiłku wyrównawczego nie można również otrzymywać w czasie:

– nieobecności w pracy z powodu choroby, – nieobecności w pracy z innych przyczyn, za które pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia, – pobierania zasiłku macierzyńskiego, – sprawowania opieki.

Składając wniosek o  zasiłek wyrównawczy z ubezpieczenia chorobowego, należy przygotować następujące dokumenty: – orzeczenie lekarza orzecznika ZUS albo lekarza wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy o potrzebie rehabilitacji zawodowej, – zaświadczenie pracodawcy albo zakładowego lub międzyzakładowego ośrodka rehabilitacji zawodowej o czasie trwania rehabilitacji zawodowej, – druk Z-3 z zaświadczeniem płatnika składek, – zaświadczenie pracodawcy albo zakładowego lub międzyzakładowego ośrodka rehabilitacji zawodowej o wysokości miesięcznego wynagrodzenia w czasie rehabilitacji zawodowej.

Zasiłek wyrównawczy z ubezpieczenia wypadkowego wypłacany jest ubezpieczonemu pracownikowi, którego konieczność podjęcia rehabilitacji zawodowej wynika z choroby zawodowej lub wypadku przy pracy. Aby otrzymać zasiłek wyrównawczy z ubezpieczenia wypadkowego, należy przedłożyć wniosek o zasiłek wyrównawczy w ZUS właściwym dla siedziby pracodawcy lub u samego pracodawcy, jeśli to on jest płatnikiem zasiłków, czyli zatrudnia ponad 20  pracowników. Do wniosku należy dołączyć następujące dokumenty:

– orzeczenie lekarza orzecznika ZUS albo lekarza wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy o potrzebie rehabilitacji zawodowej, – zaświadczenie pracodawcy albo zakładowego lub międzyzakładowego ośrodka rehabilitacji zawodowej o czasie trwania rehabilitacji zawodowej, – druk Z-3 z zaświadczeniem płatnika składek, – zaświadczenie pracodawcy albo zakładowego lub międzyzakładowego ośrodka rehabilitacji zawodowej o wysokości miesięcznego wynagrodzenia w czasie rehabilitacji zawodowej, – protokół okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, jeżeli powodem rehabilitacji zawodowej był wypadek przy pracy, – wydaną przez inspektora sanitarnego decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej, jeżeli konieczność poddania się rehabilitacji zawodowej została spowodowana chorobą zawodową.

Pracownik nie otrzyma zasiłku wyrównawczego z ubezpieczenia wypadkowego, jeśli:

– wypadek przy pracy był spowodowany umyślnym lub wynikającym z rażącego niedbalstwa naruszeniem przez pracownika przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, – w momencie wypadku pracownik był nietrzeźwy lub pod wpływem środków odurzających, – pracownik odmówił badania na zawartość alkoholu lub środków odurzających i substancji psychoaktywnych albo jego zachowanie uniemożliwiło przeprowadzenie tego badania.