Przedawnienie mandatu – po jakim czasie następuje? 

Źródło:
TVN24 Biznes
Wyższe mandaty i kary dla kierowców
Wyższe mandaty i kary dla kierowcówTVN24
wideo 2/8
Wyższe mandaty i kary dla kierowców

Kara finansowa w postaci mandatu może się przytrafić w wielu sytuacjach. Od obowiązku jego zapłaty w niektórych przypadkach może jednak uchronić przedawnienie. Czym jest przedawnienie mandatu? Po jakim czasie można liczyć na przedawnienie? Jakich mandatów dotyczy? 

Mandatami nazywane są dwa rodzaje kar: mandaty karne nakładane przez policję oraz opłaty dodatkowe za jazdę bez ważnego biletu lub brak zapłaty za parkowanie.Mandaty karne przedawniają się co do zasady po trzech latach.Opłaty dodatkowe przedawniają się po roku, a brak opłaty za parkowanie – po pięciu latach.Bieg okresu przedawnienia jest przerywany m.in. wniesieniem sprawy do sądu.

Przedawnienie mandatu – regulacje prawne

Przedawnianie roszczeń, w tym mandatów, umożliwione jest przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny. Funkcjonowanie mandatów karnych, dopuszczalna wysokość mandatów oraz postępowanie mandatowe określone są ustawą z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia oraz ustawą z dnia 19 kwietnia 1969 r. – Kodeks karny. 

Opłat dodatkowych, czyli między innymi tzw. mandatów za jazdę na gapę, dotyczy z kolei rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 20 stycznia 2005 r. w sprawie sposobu ustalania wysokości opłat dodatkowych z tytułu przewozu osób, zabranych ze sobą do przewozu rzeczy i zwierząt oraz wysokości opłaty manipulacyjnej.

Przedawnienie mandatu – co to znaczy?

Mandaty są rodzajem roszczeń podlegających przedawnieniu. Przedawnienie oznacza, że po upływie określonego czasu dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku spłaty określonego roszczenia. Zwolnienie to ma na celu uniemożliwianie sytuacji, w których np. wierzyciel po wielu latach milczenia nagle domagałby się zapłaty starego długu wraz z odsetkami.

Przedawnienie jednocześnie nie oznacza, że dług zostaje anulowany. Osoba, która była zobowiązana go uregulować, nadal pozostaje dłużnikiem i może zostać zgłoszona do rejestru dłużników. Przedawnienie pozwala jej jedynie zgodnie z prawem uchylać się od płacenia.

Mandat karny – przedawnienie

Należy rozróżnić dwa rodzaje mandatów, które można otrzymać. Jednym z nich jest mandat karny w rozumieniu kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. Do nakładania grzywny w drodze mandatu karnego uprawniona jest policja, a w określonych sytuacjach również inne organy, np. straż miejska

Istnieją trzy rodzaje mandatów karnych:

gotówkowy, wydawany ukaranemu, gdy ten zapłacił mandat od razu, bezpośrednio funkcjonariuszowi – dotyczy jedynie osób przebywających w Polsce czasowo. – kredytowany, wydawany ukaranemu za potwierdzeniem odbioru. – zaoczny, wydawany gdy na miejscu zdarzenia nie zastano sprawcy, np. mandat z fotoradaru.

Drugim rodzajem mandatów są wezwania do zapłaty wystawiane przez podmioty organizujące komunikację zbiorową. Wezwania te, potocznie nazywane mandatami, od strony formalnej mają charakter cywilnoprawny, a nie karny, a co za tym idzie regulowane są odrębnymi przepisami.

Po jakim czasie przedawnia się mandat karny?

Mandaty karne co do zasady przedawniają się po trzech latach. Przedawnieniu podlegają jednak przede wszystkim mandaty kredytowane, wręczane przez funkcjonariuszy np. podczas kontroli drogowej lub za przekroczenie dozwolonej prędkości. 

Wynika to z faktu, że bieg przedawnienia płynie od uprawomocnienia się mandatów. Tymczasem mandaty gotówkowe uprawomocniają się z chwilą opłacenia ich, nie może więc być mowy o przedawnieniu. Z kolei w przypadku nieopłaconych mandatów zaocznych uprawomocnienie nie następuje, więc jedyną metodą wyegzekwowania płatności jest skierowanie sprawy o ukaranie do sądu.

W takich przypadkach przedawnienie mandatu zaocznego jest już możliwe, funkcjonują jednak dodatkowe terminy przedawnienia. Po pierwsze, uprawnione organy mają jedynie rok na skierowanie sprawy do sądu – jeżeli nie dochowają tego terminu, postępowanie powinno zostać od razu umorzone. Jeżeli z kolei sprawa zostanie w terminie skierowana do sądu, sąd musi wydać prawomocny wyrok w ciągu kolejnych dwóch lat. Wreszcie, jeżeli prawomocny wyrok skazujący zostanie wydany w tym terminie, orzeczona kara ulega przedawnieniu po trzech latach od jej zasądzenia. 

Należy pamiętać, że również w przypadku mandatów kredytowanych bieg czasu przedawnienia może zostać przerwany. Dzieje się tak najczęściej w sytuacji, gdy sprawa zostanie skierowana do sądu. Tym samym niepłacenie mandatu z nadzieją, że ulegnie on przedawnieniu, jest bardzo ryzykowne. Tym bardziej, że z każdym dniem zwłoki kwota mandatu karnego powiększa się o naliczane odsetki, a zobowiązany do jego zapłacenia ryzykuje trafieniem na listę dłużników oraz wizytą komornika.

Przedawnienie mandatu ZTM

Inne zasady przedawnienia dotyczą kar pieniężnych nakładanych podczas kontroli w środkach komunikacji publicznej. Kary te potocznie nazywane są mandatami, ale od strony formalnej są opłatami dodatkowymi ustanowionymi przez zarządzające tym transportem spółki, np. Zarząd Transportu Miejskiego (ZTM), Miejski Zakład Komunikacyjny (MZK) czy Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne (MPK).

W związku z tym dotyczą ich odrębne przepisy. Mandaty za jazdę komunikacją publiczną bez ważnego biletu ulegają przedawnieniu po roku. Okres przedawnienie biegnie w ich przypadku od dnia ujawnienia przejazdu bez ważnego biletu albo od dnia, w którym mijał termin zapłacenia nałożonej kary.

Przedawnienie mandatu za parkowanie

Mandaty za nieprawidłowe parkowanie są zaocznymi mandatami karnymi. Oznacza to, że mandaty te przedawniają się po:

– roku, jeżeli sprawa niezapłaconego mandatu nie została skierowana do sądu,  – dwóch latach od skierowania sprawy do sądu, jeżeli nie wydano prawomocnego wyroku, – trzech latach od wydania prawomocnego wyroku skazującego.

Dokładnie takie same zasady obowiązują w przypadku mandatów z fotoradarów.

Inaczej wygląda natomiast sytuacja w przypadku kary za brak opłaty za parkowanie w strefie płatnego parkowania. Wówczas zastosowanie znajdują szczegółowe przepisy ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych.

Zgodnie z art. 40d ust. 3 tej ustawy przedawnienie przy braku opłaty za parkowanie następuje dopiero po pięciu latach od końca roku kalendarzowego, w którym dane zdarzenie miało miejsce. Co więcej, korespondencja prowadzona w tej sprawie, np. otrzymywane pocztą wezwania do zapłaty, nie są wliczane do biegu przedawnienia. Korespondencja ta przerywa bieg przedawnienia, który może znów zacząć biec dopiero po zakończeniu postępowania – wówczas jednak 5-letni czas przedawnienia rozpoczyna się od nowa. 

Przedawnienie mandatu za brak biletu PKP

W przypadku kar za jazdę pociągiem „na gapę” wystawiane mandaty również są formalnie cywilnoprawnymi kolejowymi wezwaniami do zapłaty. Tym samym, podobnie jak kary nakładane przez inne rodzaje transportu zbiorowego, nie są to mandaty w rozumieniu przepisów kodeksu karnego. 

Są to natomiast tak zwane opłaty dodatkowe za jazdę bez ważnego biletu. Tym samym mandat za jazdę pociągiem bez ważnego biletu ulega przedawnieniu już po roku od jego wystawienia. Okres przedawnienia liczony jest od dnia wskazanego na mandacie jako ostateczny termin jego zapłaty.

Akty prawne: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. – Kodeks karny, Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 20 stycznia 2005 r. w sprawie sposobu ustalania wysokości opłat dodatkowych z tytułu przewozu osób, zabranych ze sobą do przewozu rzeczy i zwierząt oraz wysokości opłaty manipulacyjnej, Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 24 listopada 2003 r. w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

- My nie chcemy od nikogo jałmużny. My chcemy, żeby ci, którzy korzystają z naszych treści, za to płacili - powiedział w programie "Fakty po Faktach" na antenie TVN24 Andrzej Stankiewicz, zastępca redaktora naczelnego Onet.pl, pytany o postulat polskich mediów w sprawie zmian w ustawie o prawie autorskim. - Tak naprawdę chodzi o jakość demokracji. Bo bez wolnych, niezależnych i silnych mediów, które są coraz słabsze przez monopolistyczne zabiegi takich koncernów jak Google, nie ma w ogóle reklam - dodał Roman Imielski, pierwszy zastępca redaktora naczelnego "Gazety Wyborczej".

"Biorą sobie za darmo to, co my miesiącami w pocie i trudzie tworzymy"

"Biorą sobie za darmo to, co my miesiącami w pocie i trudzie tworzymy"

Źródło:
tvn24.pl

Wielu wydawców mediów regionalnych przyłączyło się do protestu dotyczącego nierównych relacji z platformami cyfrowymi. Po opublikowaniu na Facebooku wpisów z wyrazami poparcia akcji, zostały one momentalne zablokowane, a w niektórych przypadkach zawieszano całe profile lokalnych portali. - Odebraliśmy to jako pogrożenie palcem przez Facebooka - siedźcie cicho, bo jak będziecie fikać, to zablokujemy wam Facebooka - mówi w rozmowie z sekcją biznesową portalu tvn24.pl dziennikarz serwisów lokalnych ziemiadebicka.pl, mojepieniny.pl i mojebieszczady.com.pl Krzysztof Czuchra.

Opublikowali post, momentalnie zniknęli z Facebooka. "To pogrożenie palcem"

Opublikowali post, momentalnie zniknęli z Facebooka. "To pogrożenie palcem"

Źródło:
tvn24.pl

Posłowie nie posłuchali apelu mediów, teraz czas na senatorów. Chodzi o nowelizację ustawy o prawie autorskim, która jest wdrożeniem przepisów unijnej dyrektywy, regulującej kwestie wynagrodzenia za wykorzystywanie utworów. Jak przestrzegają najwięksi polscy wydawcy, przepisy w kształcie, który przyjął Sejm, są bardzo niekorzystne dla mediów i mogą doprowadzić do zamknięcia wielu z nich. Zapytaliśmy największe koncerny o komentarz do nowych regulacji. Na naszą prośbę odpowiedział Google.

Dlaczego uchwalana ustawa o prawie autorskim może oznaczać likwidację wielu mediów

Dlaczego uchwalana ustawa o prawie autorskim może oznaczać likwidację wielu mediów

Źródło:
tvn24.pl

Polska Rada Biznesu wyraża swoje pełne poparcie dla apelu polskich wydawców, redakcji i dziennikarzy o wprowadzenie koniecznych zmian w ustawie dotyczącej prawa autorskiego, która obecnie znajduje się w Senacie - poinformowała organizacja w komunikacie. Przedstawiciele przedsiębiorców podkreślili, że "praca twórców, dziennikarzy i redakcji nie może być bezpłatną treścią, którą giganty technologiczne – Google, Microsoft czy Meta/Facebook – mogą dowolnie i bezkarnie wykorzystywać".

"Polscy twórcy nie gęsi, swoje treści mają…". Biznes wspiera media w proteście

"Polscy twórcy nie gęsi, swoje treści mają…". Biznes wspiera media w proteście

Źródło:
tvn24.pl

Dziennikarz TVN24 Sebastian Napieraj próbował zapytać prezesa NBP o komentarz w sprawie wniosku o postawienie go przed Trybunał Stanu. Adam Glapiński nie odpowiedział, a rzecznik skończył konferencję prezesa banku centralnego.

Pytanie dziennikarza o wniosek o Trybunał Stanu skończyło konferencję prezesa NBP

Pytanie dziennikarza o wniosek o Trybunał Stanu skończyło konferencję prezesa NBP

Źródło:
tvn24.pl

Widzieliście państwo kiedyś na konferencji prasowej dziennikarza Google albo Mety, który zadaje pytania, licząc się z różnego rodzaju konsekwencjami? - pytał swoich gości we "Wstajesz i wiesz" na antenie TVN24 Rafał Wojda. W czwartek rano ponad 350 mediów z całej Polski zaapelowało do władz o wprowadzenie poprawek do ustawy o prawie autorskim, które wzmocnią wydawców w negocjacjach dotyczących wynagrodzeń z tak zwanymi big techami. 

"Za moment może zabraknąć tych wiadomości"

"Za moment może zabraknąć tych wiadomości"

Źródło:
TVN24

To koniec ery Stypułkowskiego, jednego z najdłużej zarządzających bankiem w Polsce. "Cezary Stypułkowski 4 lipca br. zrezygnował z funkcji prezesa mBanku i pełnienia funkcji w zarządzie" - poinformował bank w komunikacie giełdowym w czwartek. Na jego miejsce warunkowo został powołany Cezary Kocik. Stypułkowski był szefem mBanku od 2010 r.

Odchodzi po 14 latach. Zmiana na fotelu prezesa mBanku

Odchodzi po 14 latach. Zmiana na fotelu prezesa mBanku

Źródło:
PAP

- To już jest oczywiste. O obniżce stóp procentowych możemy zapomnieć, kiedy inflacja rośnie. I to znacząco - przekazał podczas czwartkowej konferencji prasowej Adam Glapiński, prezes NBP. - Z naszych prognoz wynika, że pod koniec tego roku inflacja może się zbliżyć nawet do 5 procent. Co więcej, inflacja może jeszcze wzrosnąć trochę na początku przyszłego roku - dodał.

"O obniżce stóp procentowych możemy zapomnieć"

"O obniżce stóp procentowych możemy zapomnieć"

Źródło:
PAP

Zatrważające wyniki kontroli billboardów, szyldów, banerów i plakatach w polskich miastach - donosi Najwyższa Izba Kontroli. Apeluje do Ministerstwa Rozwoju i Technologii o zmianę przepisów - przekazała Izba. W jednym ze zbadanych miast nielegalne reklamy stanowiły 100 procent. Jak wyliczyła Izba w 4 skontrolowanych miastach budżety straciły ponad 1 milion złotych.

NIK na tropie "reklamozy". Miasta nie radzą sobie z uporządkowaniem przestrzeni

NIK na tropie "reklamozy". Miasta nie radzą sobie z uporządkowaniem przestrzeni

Źródło:
PAP

Niektórzy operatorzy telekomunikacyjni, rozpoczęli już proces wyłączania sieci 3G, uznając ją za przestarzałą. Zmiana ta ma jednak dwie strony. Ta pozytywna, to umożliwienie korzystania z szybszego internetu na tych samych częstotliwościach. Ta druga, to konieczność wymiany części aparatów telefonicznych.

Niektóre telefony trafią do szuflady. Trwa wyłączanie sieci 3G

Niektóre telefony trafią do szuflady. Trwa wyłączanie sieci 3G

Źródło:
tvn24.pl

Szacowana stopa bezrobocia w Polsce wyniosła 4,9 procent i była niższa o 0,1 procent w porównaniu do ubiegłego miesiąca - przekazało w czwartek Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. To najniższy poziom bezrobocia od sierpnia 1990 roku.

Takiego poziomu bezrobocia nie było od 34 lat

Takiego poziomu bezrobocia nie było od 34 lat

Źródło:
PAP

Jeszcze kilka dni temu, do końca czerwca, żeby załatwić urzędową sprawę, Japończycy musieli swoje dokumenty przekazywać na dyskietkach 3,5 cala. Co więcej, kwestię ich używania regulowało ponad 1000 przepisów. Jednak od 1 lipca 2024 roku Japonia w końcu pożegnała się z dyskietkami i zakończono "wojnę" wypowiedzianą w 2021 roku temu archaicznemu środkowi przechowywania danych.

Japonia ogłosiła zwycięstwo w wojnie z dyskietkami

Japonia ogłosiła zwycięstwo w wojnie z dyskietkami

Źródło:
BBC

Poławiacz pąkli kaczenic, etyczny haker czy projektant wirtualnej rzeczywistości - to tylko niektóre z nietypowych, ale dobrze płatnych zawodów, które znalazły się w zestawieniu Personnel Service.

Mało znane, a dobrze płatne. W tych zawodach warto szukać pracy

Mało znane, a dobrze płatne. W tych zawodach warto szukać pracy

Źródło:
tvn24.pl

Dofinansowanie na zakup roweru elektrycznego ma ruszyć od 2025 roku. Zgodnie z założeniami projektu, wysokość dopłaty na zakup ma sięgnąć 5000 złotych. Projekt w czwartek trafił do konsultacji społecznych.

Państwo chce dopłacić do rowerów elektrycznych. Ruszają konsultacje

Państwo chce dopłacić do rowerów elektrycznych. Ruszają konsultacje

Źródło:
tvn24.pl

Według lipcowej projekcji inflacja z 50-procentowym prawdopodobieństwem znajdzie się w 2024 roku w przedziale 3,1-4,3 procent, a wzrost PKB - w przedziale 2,3-3,7 procent, podał Narodowy Bank Polski w środowym komunikacie po posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej.

Tak będą rosły ceny? Projekcja NBP

Tak będą rosły ceny? Projekcja NBP

Źródło:
PAP

Rada nadzorcza Enei rekomenduje, by nie udzielać absolutorium byłym członkom zarządu spółki, którzy pełnili funkcję w roku obrotowym 2023 - poinformowała spółka w komunikacie. Rada wskazała zaniedbania związane między innymi z dochodzeniem odszkodowania za szkodę powstałą w związku z zaangażowaniem spółki w projekt budowy bloku węglowego w Elektrowni Ostrołęka.

Czerwone światło dla byłego zarządu Enei. "Zaniedbania" w Ostrołęce

Czerwone światło dla byłego zarządu Enei. "Zaniedbania" w Ostrołęce

Źródło:
PAP

Komisja Europejska od piątku nałoży tymczasowe cła na chińskie samochody elektryczne w związku z nieuczciwym subsydiowaniem tego sektora przez Pekin. Jeśli w ciągu czterech miesięcy kraje członkowskie nie wyrażą sprzeciwu, Unia Europejska może jesienią tego roku wprowadzić te taryfy na stałe.

Od piątku cła na chińskie elektryki. Decyzja Brukseli

Od piątku cła na chińskie elektryki. Decyzja Brukseli

Źródło:
PAP

Zgodnie z oczekiwaniami Rada Polityki Pieniężnej nie zmieniła poziomu stóp procentowych. "Raty spłacanych już kredytów hipotecznych nie ulegną zmianie. Niestety, w ostatnich miesiącach coraz bardziej rosło oprocentowanie nowo udzielanych kredytów" - zwraca uwagę Jarosław Sadowski z Expandera. Dla osób zaciągających obecnie kredyty hipoteczne jedną z istotnych kwestii jest to, czy wybrać oprocentowanie stałe czy zmienne.

Istotna kwestia dla kredytobiorców. Ekspert o pułapce

Istotna kwestia dla kredytobiorców. Ekspert o pułapce

Źródło:
tvn24.pl

Imponujący debiut spółki Sławomira Mentzena na warszawskiej giełdzie rodzi wiele pytań. Część ekspertów zwraca uwagę, że choć rozkręcanie działalności giełdowej przez aktywnego polityka jest zgodne z prawem, to jednak budzi pewne wątpliwości etyczne. Monetyzowanie politycznej popularności może okazać się mieczem obosiecznym.

Debiut Mentzena na giełdzie. W tle wątpliwości etyczne

Debiut Mentzena na giełdzie. W tle wątpliwości etyczne

Źródło:
tvn24.pl

Rada Polityki Pieniężnej utrzymała stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie - podał w środę w komunikacie bank centralny. RPP ostatni raz dokonała obniżki stóp procentowych w październiku ubiegłego roku.

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych

Źródło:
PAP

PKP Cargo, największy przewoźnik towarowy w kraju, planuje zwolnić jeszcze w tym roku nawet do 30 procent zatrudnionych - przekazała spółka. Zarząd spółki podjął już uchwałę w tej sprawie.

Zwolnienia grupowe w kolejowej spółce. Pracę ma stracić 30 procent załogi

Zwolnienia grupowe w kolejowej spółce. Pracę ma stracić 30 procent załogi

Źródło:
PAP

Sieć Sinsay wycofuje ze swoich sklepów dwie zabawki. Powodem są wady, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia dzieci.

Zabawki wycofane z popularnej sieci. Apel do klientów

Zabawki wycofane z popularnej sieci. Apel do klientów

Źródło:
tvn24.pl

W Polsce od marca obowiązują nowe przepisy umożliwiające konfiskatę samochodu za prowadzenie w stanie nietrzeźwości. Co ciekawe, w wielu krajach podobne regulacje funkcjonują od lat i to nie tylko za jazdę na podwójnym gazie. Gdzie i za co stracimy auto na europejskich drogach?

Konfiskata samochodu za granicą. W tych krajach za jazdę po alkoholu grozi utrata auta

Konfiskata samochodu za granicą. W tych krajach za jazdę po alkoholu grozi utrata auta

Źródło:
tvn24.pl, Turcza Kancelaria Radców Prawnych

Niemiecka Lufthansa i włoskie Ministerstwo Gospodarki i Finansów otrzymały zgodę od Komisji Europejskiej na przejęcie kontroli nad liniami lotniczymi ITA Airways. Żeby transakcja doszła do skutku, nowi właściciele muszą spełnić wyznaczone przez Brukselę warunki.

Podniebna fuzja ze zgodą Brukseli

Podniebna fuzja ze zgodą Brukseli

Źródło:
PAP

Unia Europejska planuje nałożenie ceł na tanie towary kupowane od chińskich sprzedawców internetowych, w tym Temu, Shein i AliExpress - podał Reuters, powołując się na "Financial Times", którego źródłami były trzy osoby poinformowane w tej sprawie.

Media: Bruksela planuje uderzyć w chińskie Temu i Shein nowym cłem

Media: Bruksela planuje uderzyć w chińskie Temu i Shein nowym cłem

Źródło:
Reuters

Będzie śledztwo w sprawie nielegalnych wynagrodzeń w Orlenie - napisała w mediach społecznościowych Agnieszka Pomaska, posłanka Platformy Obywatelskiej (PO). Dodała, że członkowie rady nadzorczej spółki omijali ustawę kominową i okołobudżetową.

Pomaska: będzie śledztwo w sprawie nielegalnych wynagrodzeń w Orlenie

Pomaska: będzie śledztwo w sprawie nielegalnych wynagrodzeń w Orlenie

Źródło:
tvn24.pl, "Fakty" TVN