"Te limity naprawdę zaciskają pętlę na polskim filmie"

Źródło:
TVN24
Maciej Sojka - "Wstajesz i weekend"
Maciej Sojka - "Wstajesz i weekend"
TVN24
Maciej Sojka - "Wstajesz i weekend"TVN24

Polska ma fantastyczne plenery, miasta, w których można nagrywać, ale to się po prostu nie opłaca. To jest podstawowy problem, który trzeba rozwiązać, żeby przemysł filmowy zaczął kręcić się na dużo wyższych obrotach - mówił w programie Wstajesz i Weekend Maciej Sojka, producent filmowy, dziennikarz i pierwszy szef TVN24.

Według raportu GUS "Kinematografia 2023" w Polsce zrealizowano w ubiegłym roku 71 pełnometrażowych filmów kinowych oraz 41 telewizyjnych. Na Węgrzech natomiast liczba ta przekroczyła 300 pozycji.

W Polsce budżet na wsparcie produkcji filmowej wyniósł wówczas 900 mln zł, a na Węgrzech 680 mln dolarów. To w budapesztańskich studiach nagrywano w ostatnim czasie hity takie jak "Diuna", "Czarna Wdowa", "Blade Runner 2049" czy "Biedne istoty". W naszym kraju prestiżowych produkcji, poza kilkoma wyjątkami, zwykle się nie kręci. Jak to możliwe, że Węgry, czyli trzykrotnie mniejszy kraj, ma kilkukrotnie większy przemysł filmowy?

Brak pieniędzy głównym problemem

Producent filmowy i dziennikarz Maciej Sojka w sobotnim "Wstajesz i weekend" w TVN24 rozmawiał o tym, jak stworzyć polską fabrykę snów, czyli przyciągnąć do nas Hollywood. - Przede wszystkim trzeba powiedzieć, że ją można stworzyć. Przykładem są Węgry, kraj, który jest trzy razy mniejszy, a ma przemysł filmowy trzy razy większy od Polski. To się nie bierze znikąd - mówił.

- Po pierwsze istotne są pieniądze i to nie dotacje, bo istnieje coś takiego jak system zachęt, czyli sposób, w jaki kraj przyciąga inwestycje filmowe do siebie. To działa tak, że jak producent wydaje pieniądze w kraju, to ma gwarancję, że jakaś część tych pieniędzy do niego wróci. Problem polega na tym, że na Węgrzech to jest tak, że ile producent wyda, tyle do niego wróci. A w Polsce jest limit i on może sobie to odliczyć najwyżej od może jednej trzeciej filmu. Więc jak robi tę kalkulację, to mimo że Polska ma fantastyczne plenery i miasta, które można wykorzystać, to mu się to po prostu nie opłaca. To jest podstawowy problem - wyjaśnił.

Jak dodał, im więcej państwo wyda na produkcję, tym więcej również zarobi. - Bo te pieniądze wracają z podatków, które ludzie płacą przy produkcjach. Pieniądze wracają z zakupów, inwestycji, żeby obsłużyć tę produkcję. Mamy do tego ludzi, którzy na nowo zaczną się tym zajmować. Mówimy o pieniądzach. Ministerstwo Finansów powinno to zauważyć i wykorzystać tę moc - zwrócił uwagę.

"W Polsce nie ma studiów filmowych"

Kolejną przeszkodą w realizowaniu wielkoskalowych produkcji filmowych w Polsce jest brak odpowiedniego zaplecza studyjnego. Producenci mają do dyspozycji wiele studiów telewizyjnych, ale brakuje tych filmowych, o zdecydowanie większej powierzchni.

- Problem polega na tym, że w Polsce nie ma studiów filmowych. Jest trochę studiów, ale studio filmowe różni się od telewizyjnego tym, że jest przede wszystkim dużo większe, bo ta scenografia musi być olbrzymia. A po drugie ma coś takiego, co się nazywa backlot, czyli przestrzeń koło studia, na której można by wybudować zamek, średniowieczny Paryż czy cokolwiek innego. I takiej infrastruktury w Polsce niestety nie ma - mówił producent.

Sojka przyznał, że liczy na poprawę sytuacji po zmianach kadrowych, których dokonano ostatnio w zarządach PISF (Polski Instytut Sztuki Filmowej) oraz FINA (Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny). Nową dyrektorką pierwszej z wymienionych instytucji została Karolina Rozwód, a szefem drugiej - Tomasz Kolankiewicz.

- Moglibyśmy mieć tu paradę gwiazd na ulicach Warszawy, a niekoniecznie ulicach Budapesztu. I ja bardzo wierzę, że nowa ekipa, która przejęła w tej chwili rządy, zarówno w PiSFie, jak i w Filmotece oraz paru innych miejscach, że ona te zmiany zrobi. Natomiast trzeba też ich wesprzeć w rozmowie z Ministerstwem Finansów. Dlatego, że te limity naprawdę zaciskają pętlę na polskim filmie - ocenił.

Polsce nie brakuje filmowców

Maciej Sojka przyznał, że w Polsce do dyspozycji jest wiele ekip filmowych, które we współpracy z amerykańskimi twórcami, mogłyby wdrożyć wiedzę zdobytą w trakcie lokalnych produkcji.

- Na Węgrzech ta wiedza nie przekłada się na jakość czy poziom filmu, ponieważ kraj jest zbyt mały i nagrywa zbyt mało. W Polsce, gdyby kręciło się dużo więcej, od razu byśmy to poczuli także w jakości polskiego kina - wyjaśnił.

Gość "Wstajesz i weekend" dodał, że polscy twórcy mają "wybitne pomysły artystyczne", lecz brakuje im pewnego zaplecza. - To żadne zdziwienie, że ten sam twórca, który robi filmy w Polsce, nagle wyjedzie do Stanów i nagle te jego filmy ożywają na dużo wyższym poziomie. To nie znaczy, że on nie potrafi zrobić dobrego filmu, ale jednak otrzymuje narzędzia, których w Polsce nie ma - wyjaśnił.

Sojka wyjaśnił, że sprawą szczególnie powinno zainteresować się Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a także Ministerstwo Finansów. - Ja wiem, że oni mają mnóstwo problemów w tej chwili, ale to są rzeczy, które nie wymagają wydawania pieniędzy. Mamy na przykład warty olbrzymie pieniądze teren wytwórni filmowej, która jest bezużyteczna. Te pieniądze można, by przetransferować na obrzeża Warszawy i zbudować miasteczko filmowe godne hollywoodzkich produkcji - wyjaśnił.

- Nie jest bez przyczyny, dlaczego Węgry tak mocno ściągają te produkcje do siebie. To wpływa też na wizerunek kraju i na to, jak jest postrzegany, zarówno przez turystów, jak i inwestorów. To wszystko jest wielkie koło zamachowe, które pracuje na markę, jaką mogłaby być Polska - podsumował.

Autorka/Autor:BC/ToL

Źródło: TVN24

Źródło zdjęcia głównego: TVN24

Pozostałe wiadomości

Najem krótkoterminowy za pośrednictwem wyspecjalizowanych platform mocno zyskuje na popularności w Unii Europejskiej. Według danych Eurostatu w 2024 roku odnotowano jego wzrost o 18,8 procent w porównaniu do roku 2023. W trzecim kwartale najpopularniejsze pod tym względem były trzy regiony, znajdujące się w Chorwacji, Hiszpanii i Francji.

Fala rozlewa się na całą Europę. Duży wzrost

Fala rozlewa się na całą Europę. Duży wzrost

Źródło:
tvn24.pl

Przebywająca w stolicy Ukrainy Kijowie niemiecka minister spraw zagranicznych Annalena Baerbock wykluczyła możliwość wznowienia projektu gazociągu Nord Stream 2, który miałby dostarczać Europie rosyjski gaz. Moskwa zasugerowała ostatnio wznowienie projektu.

Niemiecka ministra zabrała głos w sprawie Nord Stream 2

Niemiecka ministra zabrała głos w sprawie Nord Stream 2

Źródło:
PAP

Na południowej granicy kraju w związku z zagrożeniem pryszczycą wprowadzone zostały rygorystyczne kontrole weterynaryjne - przekazał w środę w Sejmie minister rolnictwa Czesław Siekierski. Na dziesięciu przejściach granicznych służby weterynaryjne prowadzą dyżury, rozstawiono bramki i maty dezynfekcyjne.

"Rygorystyczne kontrole" na granicach

"Rygorystyczne kontrole" na granicach

Źródło:
PAP

Eksploatacja reaktora jądrowego Maria została wstrzymana na czas od 1 kwietnia do 8 maja - poinformowało tvn24.pl Narodowe Centrum Badań Jądrowych. Z końcem marca wygasło zezwolenie Państwowej Agencji Atomistyki umożliwiające działalność tego obiektu.

Jedyny taki reaktor w Polsce. Przestał działać

Jedyny taki reaktor w Polsce. Przestał działać

Źródło:
tvn24.pl

Skarga Ryanaira w sprawie pomocy publicznej przyznanej polskiemu LOT-owi została oddalona przez Sąd Unii Europejskiej. Pieniądze miały zrekompensować polskiemu przewoźnikowi straty poniesione w związku z pandemią COVID-19.

Ryanair przegrywa w sądzie

Ryanair przegrywa w sądzie

Źródło:
PAP

Zamknięta część popularnych szlaków na Maderze i tak jest odwiedzana przez turystów, w tym Polaków - wynika z informacji portugalskich mediów. Przeskakują przez ogrodzenie, łamiąc w ten sposób zakazy. Narażają się jednocześnie na duże koszty, jeśli będą musieli skorzystać z pomocy.

Polacy ryzykują zdrowiem i życiem. Grożą im duże kary

Polacy ryzykują zdrowiem i życiem. Grożą im duże kary

Źródło:
PAP

Ceny jaj z powodu ptasiej grypy mogą wzrosnąć - przyznał wiceminister rolnictwa Stefan Krajewski. Przypomniał, że problem z dostępnością jaj ma kilka państw, na przykład Stany Zjednoczone, które zwróciły się już o pomoc do kilku krajów - również do Polski.

Ceny tego produktu mogą wzrosnąć. "Sytuacja jest dynamiczna"

Ceny tego produktu mogą wzrosnąć. "Sytuacja jest dynamiczna"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Prezydent USA Donald Trump zamierza ogłosić w środę "cła wzajemne", będące kulminacją jego planów handlowych. Choć nadal nie wiadomo, co będą zawierać, mogą zachwiać światowym handlem oraz wpłynąć na ceny.

To będzie kulminacja celnej rewolucji Trumpa

To będzie kulminacja celnej rewolucji Trumpa

Źródło:
PAP

- Amerykanie masowo grają na giełdzie, a wielu się zadłuża, by kupować akcje. Polityka administracji USA może jednak doprowadzić do zapaści na Wall Street. Zachowania Trumpa są nieobliczalne, a rynki kapitałowe są bardzo czułe na takie decyzje - powiedział rektor i profesor SGH Piotr Wachowiak.

"To jest randka w ciemno, a taka randka rzadko się udaje"

"To jest randka w ciemno, a taka randka rzadko się udaje"

Źródło:
PAP

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. W jej efekcie sprzedaż wyrobów tytoniowych z charakterystycznym aromatem będzie zakazana.

Te produkty będą zakazane. Podpis prezydenta

Te produkty będą zakazane. Podpis prezydenta

Źródło:
PAP

Od 2 kwietnia obywatele Polski objęci ruchem bezwizowym muszą posiadać elektroniczną autoryzację podróży (Electronic Travel Authorisation - ETA) w celu wjazdu do Wielkiej Brytanii. Opłata za ten cyfrowy dokument wynosi 10 funtów, a od 9 kwietnia wzrośnie do 16 funtów.

Nowe zasady wjazdu do Wielkiej Brytanii

Nowe zasady wjazdu do Wielkiej Brytanii

Źródło:
tvn24.pl

We wtorkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana. Kumulacja rośnie do 110 milionów złotych. W Polsce odnotowano wygraną drugiego stopnia o wartości ponad 6 milionów złotych. Oto liczby, które wylosowano 1 kwietnia 2025 roku.

Wielka wygrana w Eurojackpot w Polsce

Wielka wygrana w Eurojackpot w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

W ubiegłym roku firma KTM, austriacki producent motocykli, złożyła wniosek o ogłoszenie upadłości. Ale znalazł się inwestor, dzięki któremu będzie możliwe kontynuowanie produkcji. Pomoc nadeszła z Indii w postaci producenta pojazdów Bajaj, który wpłacił 100 milionów euro na dalszą działalność.

Jest ratunek dla legendarnej marki

Jest ratunek dla legendarnej marki

Źródło:
PAP

W marcu średnie ceny metra kwadratowego mieszkań oferowanych przez deweloperów pozostawały bez zmian w niemal wszystkich metropoliach - wynika ze wstępnych danych przedstawionych w raporcie portalu RynekPierwotny.pl. Wyjątkiem była Warszawa, w której wzrost wyniósł 1 procent.

Ceny mieszkań od deweloperów. Jedno miasto wyjątkiem

Ceny mieszkań od deweloperów. Jedno miasto wyjątkiem

Źródło:
PAP

- Polska wynegocjowała nową umowę pomostową z wykonawcami elektrowni jądrowej - poinformował na briefingu premier Donald Tusk. Stwierdził, że umowa jest dla Polski "dużo bardziej korzystna".

Tusk: porozumieliśmy się z amerykańskimi partnerami 

Tusk: porozumieliśmy się z amerykańskimi partnerami 

Źródło:
tvn24.pl, "Rzeczpospolita"

Nie chcemy odwetu, ale mamy plan dotyczący takich działań, jeśli będzie to konieczne – zadeklarowała we wtorek w Parlamencie Europejskim w Strasburgu szefowa Komisji Europejskiej. Odniosła się w ten sposób do amerykańskich ceł na Unię Europejską.

Wojna na cła. "To będzie koszmar"

Wojna na cła. "To będzie koszmar"

Źródło:
PAP

W pewnym momencie Departament Wydajności Państwa (DOGE) zakończy swoją działalność - powiedział prezydent USA Donald Trump. Zwrócił uwagę, że według obecnych ustaleń Elon Musk ma pełnić funkcję specjalnego pracownika rządowego przez 130 dni.

Trump zabrał głos w sprawie przyszłości Muska

Trump zabrał głos w sprawie przyszłości Muska

Źródło:
CNN, tvn24.pl

Relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych liczonego według metodologii unijnej wyniosła na koniec 2024 roku 55,6 procent PKB - poinformowało Ministerstwo Finansów. W kwotach nominalnych to rekordowe ponad dwa biliony złotych. "Sfera fiskalna pozostaje daleko od równowagi" - napisali we wtorek analitycy banku PKO BP.

Dwa biliony złotych pod kreską

Dwa biliony złotych pod kreską

Źródło:
PAP

Francuska sieć hoteli Accor ostrzegła, że liczba rezerwacji noclegów w USA na lato spadła w przypadku Europejczyków o 25 procent. Według Bloomberga powodem jest kontrowersyjna polityka Donalda Trumpa, przez którą turyści wybierają Kanadę, Egipt lub kraje Ameryki Południowej.

Duży spadek rezerwacji. "Omijają USA"

Duży spadek rezerwacji. "Omijają USA"

Źródło:
Bloomberg

Włoskie media donoszą o ślubie Jeffa Bezosa i Lauren Sanchez, który ma się odbyć w Wenecji i potrwać trzy dni. Pomysł hucznego ślubu miliardera w tym słynnym miejscu spotkał się z głosami niezadowolenia, jednak burmistrz miasta uspokaja i zapewnia, że władze współpracują z organizatorami wydarzenia.

Jeff Bezos ma wziąć ślub w Wenecji, burmistrz miasta uspokaja

Jeff Bezos ma wziąć ślub w Wenecji, burmistrz miasta uspokaja

Źródło:
CNN, The Guardian, USA Today, The Independent

Rozmowa o pracę, wyprawa w tropiki czy wspieranie rozwodzącej się przyjaciółki - to, jak się okazuje, dopuszczalne aktywności na zwolnieniu lekarskim według sądów - pisze we wtorek "Dziennik Gazeta Prawna".

Co wolno choremu na L4

Co wolno choremu na L4

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ponad 80 tysięcy pracowników federalnych instytucji zdrowia publicznego w Stanach Zjednoczonych drży o swoje miejsca pracy. Niektóre osoby zatrudnione w Agencji do spraw Żywności i Leków (FDA) otrzymały polecenie spakowania się i przygotowania na możliwość, że już nie wrócą do swoich zadań - podała agencja AP.

Tysiące pracowników zagrożonych zwolnieniami

Tysiące pracowników zagrożonych zwolnieniami

Źródło:
PAP

Od wtorku refundowanych jest dwadzieścia dziewięć nowych leków. Między innymi na nadciśnienie tętnicze czy leki stosowane w chorobach rzadkich czy terapiach onkologicznych. Jednocześnie "Gazeta Wyborcza" we wtorkowym wydaniu napisała, że na kwietniowej liście leków refundowanych zabrakło prawie 90 tańszych zamienników, które uzyskały pozytywną opinię Komisji Ekonomicznej.

Zmiany na liście leków refundowanych

Zmiany na liście leków refundowanych

Źródło:
PAP

Władze stolicy Włoch ruszyły w poniedziałek z kampanią "Szanuj Rzym". Skierowana jest do mieszkańców i turystów, a jej przekaz brzmi: kto kocha Rzym, nie rani go, nie obraża, nie przyczynia się do jego degradacji. Władze chcą w ten sposób zwrócić uwagę na trzy zabronione w Rzymie zachowania, które wciąż regularnie się zdarzają.

Trzy zabronione zachowania, władze Rzymu ostrzegają

Trzy zabronione zachowania, władze Rzymu ostrzegają

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Kanadyjskie sklepy rezygnują z zamawiania amerykańskich towarów, na popularności zyskuje jednocześnie akcja "Kupuj kanadyjskie" - informuje Reuters. Ma to związek z wcześniejszymi deklaracjami prezydenta Donalda Trumpa dotyczącymi przyłączenia północnego sąsiada do USA oraz cłami na produkty importowane z Kanady.

Efekt Trumpa na półkach. "Nigdy byśmy się nie spodziewali"

Efekt Trumpa na półkach. "Nigdy byśmy się nie spodziewali"

Źródło:
Reuters

Czy Wielkanoc 2025 będzie droższa niż ubiegłoroczna? Eksperci zwracają uwagę, że więcej - i to znacznie - trzeba będzie zapłacić za masło czy jaja. Podrożały także pieczywo i wędliny. Tańsze natomiast mogą być ziemniaki, czy mąka.

Skok nawet o 30 procent. Co podrożało, co potaniało

Skok nawet o 30 procent. Co podrożało, co potaniało

Źródło:
tvn24.pl