Umowa cywilnoprawna – rodzaje i podstawowe założenia

Źródło:
TVN24 Biznes
Polski Ład i podatki po nowemu
Polski Ład i podatki po nowemuTVN24
wideo 2/6
Polski Ład i podatki po nowemuTVN24

Umowa cywilnoprawna to zgodne porozumienie co najmniej dwóch stron, które ustala wzajemne prawa i obowiązki. Zgodnie z przyjętą w polskim porządku prawnym zasadą swobody umów, strony mogą ułożyć stosunek prawny według swojego uznania. Umowami cywilnoprawnymi można regulować zasady wykonania określonej pracy.

Umowa cywilnoprawna to porozumienie co najmniej dwóch stron, ustalające ich wzajemne prawa i obowiązki.Umowy cywilnoprawne rządzą się zasadą swobody umów.Umowę cywilnoprawną można zawrzeć w celu wykonania określonej pracy lub zadania bez potrzeby zatrudniania pracownika. Może mieć wówczas postać umowy zlecenia lub umowy o dzieło.

Umowa cywilnoprawna – co to jest?

Umowa cywilnoprawna to czynność prawna, w której dwie strony lub więcej zgodnie ustalają wzajemne prawa i obowiązki. Składają się na nią oświadczenia woli, którym strony zmierzają do zawarcia umowy. Umowy cywilnoprawne w polskim porządku prawnym rządzą się zasadą swobody, która wyrażona została w art. 3531 Kodeksu cywilnego. Zakłada ona, że strony, które zawierają umowę, mogą ułożyć stosunek prawny według swojego uznania, przy czym  jego treść lub cel nie mogą sprzeciwiać się naturze stosunku prawnego, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. 

Rodzaje umów cywilnoprawnych

Umowy cywilnoprawne mogą być zawierane w celu wykonania konkretnego zadania lub pracy w sytuacji, gdy podmiot je powierzający nie chce zatrudniać pracownika, ale zależy mu na ich wykonaniu. W takim wypadku może zawrzeć umowę zlecenie lub umowę o dzieło. 

Warto zauważyć, że w przypadku takich umów nie dochodzi do powstania stosunku pracy z wszelkimi jego cechami. Nie ma mowy zatem o zatrudnieniu, pracowniku, pracodawcy, ani o podporządkowaniu pracownika pracodawcy. 

Umowa B2B

Umowy B2B, czyli Business to Business, to umowy zawierane pomiędzy dwiema firmami. Nie ma znaczenia wielkość firmy, co w praktyce oznacza, że jest to coraz częściej spotykana forma współpracy, zastępująca umowę o pracę. Samozatrudnienie i współpraca w oparciu o umowę B2B przynosi wiele korzyści stronom, w tym finansowych. Niesie jednak ze sobą także określone wady.

Należy pamiętać, że tego typu umowy nie mogą być traktowane wyłącznie jako alternatywa dla zatrudnienia.

Kontrakt menedżerski

Kontrakt menedżerski to kolejny stosowany w praktyce sposób na nawiązanie relacji quasi pracowniczych. Kontrakt menedżerski to rodzaj umowy nienazwanej, która zawierana jest w związku z zasadą swobody umów. Jej istotą jest powierzenie kierowania przedsiębiorstwem stronie umowy w zamian za określone wynagrodzenie. 

Jaka jest różnica pomiędzy kontraktem menedżerskim a umową o pracę? Przede wszystkim nie powstaje zależność służbowa, czyli podporządkowanie pracownika pracodawcy.

Umowa zlecenie 

Umowa zlecenie to rodzaj umowy cywilnoprawnej, przez którą przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Jej stronami są zatem dający zlecenie tzw. zleceniodawca i przyjmujący zlecenie tzw. zleceniobiorca.

W umowie zlecenia istotny jest sam fakt wykonania określonej czynności, a nie efekt, za który de facto zleceniobiorca nie ponosi odpowiedzialności. 

Zleceniobiorca co do zasady zobowiązany jest do wykonania zleconej czynności osobiście. Powierzenie jej osobie trzeciej musi wynikać wprost z umowy zlecenia lub ze zwyczaju albo gdy zmusza go do tego okoliczność, przy czym wówczas zleceniobiorca ma obowiązek zawiadomić o tym niezwłocznie zleceniodawcę. Jest to jedna z cech odróżniających zasadniczo umowę zlecenia od umowy o pracę. 

Wypowiedzenie umowy zlecenia możliwe jest przez zleceniodawcę w każdym czasie. Co ważne jednak, jeśli zleceniobiorca poniósł wydatki w związku z należytym wykonaniem zlecenia, zleceniodawca powinien mu je zwrócić. Zlecenie może wypowiedzieć także zleceniobiorca. Podobnie jak zleceniodawca może to zrobić w każdym czasie. Jeśli jednak umowa zlecenia była zawierana jako płatna, a wypowiedział ją bez ważnych powodów, wówczas odpowiedzialny jest za szkody.

Umowa zlecenie może być umową odpłatną lub nieodpłatną. Warto dodać, że jeśli jest ona odpłatna, stosuje się obecnie zasadę minimalnej stawki godzinowej

Umowa o dzieło

Umowa o dzieło to rodzaj umowy cywilnoprawnej, przez którą przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do wypłaty wynagrodzenia. Stronami umowy o dzieło są zatem zamawiający i przyjmujący zamówienie.

Istotną cechą umowy o dzieło jest to, że przyjmujący zamówienie jest odpowiedzialny za wykonane dzieło. Przepisy Kodeksu cywilnego wprost bowiem stanowią, że jeżeli przyjmujący zlecenie wykona dzieło w sposób wadliwy lub sprzeczny z umową, wówczas zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym jego upływie może zaś odstąpić od umowy albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła innej osobie. Co ważne, może zrobić to na koszt przyjmującego zamówienie. 

Umowa o dzieło jest umową odpłatną, a wysokość wynagrodzenia można określić przez wskazanie podstaw do jej ustalenia. Jeżeli w umowie nie zostanie zawarty zapis o tym, kiedy zamawiający wypłaci przyjmującemu zamówienie wynagrodzenie, przyjmuje się, że zobowiązany jest do tego w momencie odebrania dzieła.

Świadczenie postojowe dla zleceniobiorców

W związku z pandemią COVID-19 i na podstawie tzw. tarczy antykryzysowej świadczenie postojowe należne jest także osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych. Świadczenie postojowe to jednorazowe świadczenie wypłacane na wniosek, które przysługuje, jeżeli umowa nie doszła do skutku lub nastąpiło ograniczenie realizacji w związku z przestojem prowadzenia działalności z powodu COVID-19. 

Wniosek o postojowe w razie umowy zlecenia, a także pozostałych umów cywilnoprawnych, składa zleceniodawca lub zamawiający.

Umowa zlecenie a zwolnienie lekarskie

Zwolnienie lekarskie, które stanowi urzędowe potwierdzenie czasowej niezdolności do pracy, jest podstawą do wypłaty zasiłku chorobowego. Prawo to przysługuje każdej osobie, która jest objęta ubezpieczeniem chorobowym. Ponieważ nie ma znaczenia, czy z ubezpieczenia tego korzysta ona z uwagi na jego obowiązkowy charakter, czy też dobrowolnie, także w przypadku wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia świadczenie to jest jej należne. Warunkiem jest uprzednie przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego. 

Akt prawny: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny Dz. U. 1964 nr 16 poz. 93.

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Pozostałe wiadomości

W czwartek weszły w życie przepisy zakazujące wprowadzania do obrotu napojów spirytusowych w tak zwanych alkotubkach - poinformował resort rolnictwa. Jak dodano, ze względu na postulaty producentów, wprowadzono 30-dniowy okres przejściowy, pozwalający na handel "alkotubkami" maksymalnie do 28 lutego tego roku.

"Całkowity zakaz wprowadzenia do obrotu". Rozporządzenie weszło w życie

"Całkowity zakaz wprowadzenia do obrotu". Rozporządzenie weszło w życie

Źródło:
PAP

Stały Komitet Rady Ministrów zaakceptował projekt ustawy w sprawie podniesienia zasiłku pogrzebowego - poinformował w czwartek szef komitetu Maciej Berek. Propozycja resortu rodziny zakłada, że świadczenie wzrośnie od przyszłego roku z 4 tysięcy do 7 tysięcy złotych.

Jest ważna decyzja w sprawie zasiłku pogrzebowego

Jest ważna decyzja w sprawie zasiłku pogrzebowego

Źródło:
PAP

Spółka Black Red White, znany producent mebli, zwiększyła zakres planowanych zwolnień grupowych z około 350 do 421 osób w pierwszym półroczu tego roku - wynika z informacji Powiatowego Urzędu Pracy w Biłgoraju (Lubelskie).

Black Red White zwiększa skalę zwolnień grupowych

Black Red White zwiększa skalę zwolnień grupowych

Źródło:
PAP

W Chorwacji rozpoczął się w czwartek tygodniowy bojkot wybranych sieci supermarketów oraz trzech grup produktów. Premier Andrej Plenković ogłosił tego dnia zaktualizowaną listę produktów, objętych wymogiem ograniczenia cen.

Ruszył tygodniowy bojkot sklepów. Premier reaguje

Ruszył tygodniowy bojkot sklepów. Premier reaguje

Źródło:
PAP

Liczba kradzieży sklepowych na Wyspach Brytyjskich osiągnęła niespotykany wcześniej poziom - w ciągu roku odnotowano ponad 20 milionów takich przestępstw. Bywa, że złodzieje jawnie opróżniają półki z towarami na oczach klientów i pracowników sklepów. Sprzedawcy ostrzegają, że przestępczość w brytyjskich placówkach handlowych "wymknęła się spod kontroli".

"Epidemia kradzieży" w sklepach. Coraz częstsza metoda "kamikadze"

"Epidemia kradzieży" w sklepach. Coraz częstsza metoda "kamikadze"

Źródło:
BBC, The Independent

W razie braku dojścia do porozumienia WOŚP z TV Republika sieć handlowa Lidl zaprzestanie dalszych emisji spotów reklamowych w stacji - poinformowała dyrektorka do spraw korporacyjnych i społecznej odpowiedzialności biznesu Lidl Polska Aleksandra Robaszkiewicz. Firmy Oleofarm oraz Wawel przekazały, że rezygnują z emisji reklam w TV Republika.

Firmy reagują po oświadczeniu Owsiaka

Firmy reagują po oświadczeniu Owsiaka

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, tvn24.pl

W obawie przed przerwami w dostawie prądu w związku z operacją odłączenia krajów bałtyckich od rosyjskiej sieci elektroenergetycznej mieszkańcy Estonii wykupują w sklepach domowe generatory prądu - podał w czwartek estoński nadawca publiczny ERR.

Zrywają z Rosją. Ten produkt szybko znika ze sklepów

Zrywają z Rosją. Ten produkt szybko znika ze sklepów

Źródło:
PAP

Stopy procentowe w strefie euro zostaną obniżone o 25 punktów bazowych - zadecydował Europejski Bank Centralny. EBC podał, że nie ma z góry określonej ścieżki dla stóp procentowych.

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych w strefie euro

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych w strefie euro

Źródło:
PAP

Oszuści wysyłają fałszywe wiadomości z informacją o konieczności dokonania korekty w PIT-17 - ostrzega resort finansów. Dodaje, że cyberprzestępcy podszywają się pod Krajową Administrację Skarbową (KAS).

Oszustwo na PIT. Resort ostrzega

Oszustwo na PIT. Resort ostrzega

Źródło:
PAP

Miała być triumfem francuskiej myśli technologicznej, ostatecznie okazała się jedną wielką klapą. W cieniu głośnej premiery chińskiego DeepSeek debiutowała także inna aplikacja oparta na sztucznej inteligencji - Lucie. Bota jednak szybko wyłączono po tym, gdy próbował przekonywać użytkowników, że krowa znosi jaja.

"Krowa znosi jaja". Spektakularna porażka Lucie

"Krowa znosi jaja". Spektakularna porażka Lucie

Źródło:
CNN

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) wyraził zgodę na przejęcie przez cyber_Folks kontroli nad spółką Shoper poprzez zakup 49,9 procent jej akcji - poinformowała firma w komunikacie prasowym. Chodzi o transakcję o wartości 547,5 miliona złotych.

Wielkie przejęcie na polskim rynku. Firma o decyzji urzędu

Wielkie przejęcie na polskim rynku. Firma o decyzji urzędu

Źródło:
PAP

Rok 2025 będzie rokiem przełomu w polskiej gospodarce, jeśli chodzi o konkurencyjność gospodarki, rokiem przełomu, jeśli chodzi o inwestycje w nasze bezpieczeństwo i w naszą konkurencyjność – powiedział w czwartek premier Donald Tusk na konferencji prasowej związanej z rozpoczęciem budowy Morskiej Farmy Wiatrowej Baltica 2.

Tusk: to będzie rok przełomu

Tusk: to będzie rok przełomu

Źródło:
tvn24.pl, PAP

PKO BP przekazał w komunikacie, że udało się usunąć awarię. Wcześniej bank informował o utrudnieniach w "dostępie do niektórych usług w aplikacji IKO i serwisie iPKO".

Awaria w największym banku w Polsce. "Występowały utrudnienia"

Awaria w największym banku w Polsce. "Występowały utrudnienia"

Źródło:
tvn24.pl

Z powodu problemów technicznych na godzinę uziemione zostały w czwartek wszystkie samoloty na najważniejszych lotniskach w Belgii. Przyczyną problemów była usterka w firmie Skeyes, odpowiedzialnej za kontrolę ruchu lotniczego w tym kraju.

Zakłócenia na belgijskim niebie. Godzinna przerwa

Zakłócenia na belgijskim niebie. Godzinna przerwa

Źródło:
Reuters, PAP

1 lutego 2025 roku wchodzą w życie nowe przepisy wprowadzające wolne od pracy 24 grudnia w Wigilię Bożego Narodzenia. Zmiany dotyczą także kolejnej niedzieli bez zakazu handlu.

Nowy dzień wolny od pracy i zmiany w handlu

Nowy dzień wolny od pracy i zmiany w handlu

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Toyota Motor sprzedała 10,8 milionów aut w 2024 roku. To najchętniej wybierana marka na świecie piąty rok z rzędu - przekazała Agencja Reutera.

Auta tego producenta sprzedają się najlepiej

Auta tego producenta sprzedają się najlepiej

Źródło:
Reuters

Lider Naddniestrza poinformował, że zapasy gazu w separatystycznym regionie Mołdawii są "bliskie zera". Jak podały lokalne media, Kiszyniów i Tyraspol nie mogą dojść do porozumienia w sprawie unijnych środków na rozwiązanie kryzysu energetycznego.

Kryzys się pogłębia. "Nasze zapasy są bliskie zera"

Kryzys się pogłębia. "Nasze zapasy są bliskie zera"

Źródło:
PAP

Dla dobra konkurencyjności europejskich firm system ETS2 powinien być odroczony o 2-4 lata - powiedział w Krakowie na konferencji o przyszłości unijnych funduszy Szymon Hołownia, marszałek Sejmu i kandydat na prezydenta RP.

Hołownia: błagam, odsuńmy o te dwa, trzy, cztery lata

Hołownia: błagam, odsuńmy o te dwa, trzy, cztery lata

Źródło:
PAP

Produkt Krajowy Brutto (PKB) Polski wzrósł w 2024 roku o 2,9 procent w porównaniu z 2023 rokiem - podał we wstępnym szacunku Główny Urząd Statystyczny (GUS). Dodał, że w 2023 roku PKB wzrósł o 0,1 procent.

PKB Polski. Najnowsze dane GUS

PKB Polski. Najnowsze dane GUS

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Polska opowiada się za tym, żeby rozważyć zwiększenie środków własnych Unii Europejskiej - powiedziała ministra Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz na konferencji w Krakowie. W tym kontekście wspomniała o podatku cyfrowym lub nowej opłacie za wjazd do UE.

Opłata za wjazd do Unii. Ministra zabiera głos

Opłata za wjazd do Unii. Ministra zabiera głos

Źródło:
PAP

Wprowadzenie opłaty za wjazd samochodem na nowojorski Manhattan ograniczyło ruch o milion pojazdów. Dzięki temu czas podroży skrócił się o nawet 30 procent.

Jedna decyzja, milion aut mniej

Jedna decyzja, milion aut mniej

Źródło:
PAP

Kradzieże pieniędzy z konta metodą "na bankowca" stały się prawdziwą plagą - informuje w czwartkowym wydaniu dziennik "Rzeczpospolita". Jak dodaje, coraz częściej tej formie oszustwa ulegają ludzie młodzi.

Tylko oni i "bankowiec". Plaga oszustw

Tylko oni i "bankowiec". Plaga oszustw

Źródło:
PAP

Firma Meta zgodziła się w ramach ugody wypłacić Donaldowi Trumpowi odszkodowanie w wysokości 25 milionów dolarów. Ma to związek z pozwami, które Trump złożył po zawieszeniu jego kont na Facebooku i Instagramie w 2021 roku.

Meta wypłaci Trumpowi duże odszkodowanie

Meta wypłaci Trumpowi duże odszkodowanie

Źródło:
PAP

W Rzymie rozpoczął się demontaż skrytek na klucze do mieszkań wynajmowanych turystom. To wynik rozporządzenia włoskiego ministerstwa spraw wewnętrznych, na mocy którego wprowadzono obowiązek osobistego meldowania i rejestracji. Dotychczas robiono to zdalnie, a turyści otwierali skrzynki przy pomocy otrzymanego kodu.

Symbol masowej turystyki. Akcja straży miejskiej

Symbol masowej turystyki. Akcja straży miejskiej

Źródło:
PAP

Prognoza wzrostu niemieckiej gospodarki została znacząco obniżona. Minister gospodarki Robert Habeck podał, że rząd spodziewa się w 2025 roku wzrostu o 0,3 procent. Jesienią ustępująca koalicja przewidywała 1,1 procent.

Ciemne chmury nad największą gospodarką Europy. Prognoza rządu

Ciemne chmury nad największą gospodarką Europy. Prognoza rządu

Źródło:
PAP

Twój e-PIT będzie niedostępny od 4 do 14 lutego - powiadomił resort finansów. W tych dniach usługa ma być zasilana informacjami o przychodach podatników, co ma umożliwić wygenerowanie PIT-ów.

Twój e-PIT będzie niedostępny. Resort wyjaśnia

Twój e-PIT będzie niedostępny. Resort wyjaśnia

Źródło:
PAP

We wtorek w Lotto padły cztery milionowe wygrane - przekazał Totalizator Sportowy. "Szóstka" w Lotto wyniosła prawie 25 milionów złotych, a szczęśliwy zakład zawarto w kolekturze w Redzie.

Prawie 25 milionów złotych w Lotto. Podano, gdzie padła wygrana

Prawie 25 milionów złotych w Lotto. Podano, gdzie padła wygrana

Źródło:
tvn24.pl

Publiczne pieniądze wykorzystane do partyjnych celów. Za rządów Zjednoczonej Prawicy miliony złotych z instytucji państwa i państwowych spółek trafiały do Telewizji Republika. To stacja, która sama siebie określa jako niezależną, ale uprawia polityczną propagandę Prawa i Sprawiedliwości. Telewizja cieszyła się przywilejami nie tylko za sprawą publicznych pieniędzy, ale również koncesji na nadawanie naziemne - przyznanej przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji. Reportaż Marty Gordziewicz ujawniający te powiązania, "Republika propagandy", można obejrzeć w TVN24 GO.

Rzeka publicznych milionów dla TV Republika. "Sposób absolutnie patologiczny"

Rzeka publicznych milionów dla TV Republika. "Sposób absolutnie patologiczny"

Źródło:
TVN24