Wymiar czasu pracy – zasady obliczania. Ile godzin ma etat?

Źródło:
TVN24 Biznes
"Nadgodziny w naszych miejskich szpitalach wynoszą ponad 68 tysięcy"
"Nadgodziny w naszych miejskich szpitalach wynoszą ponad 68 tysięcy"TVN24
wideo 2/4
"Nadgodziny w naszych miejskich szpitalach wynoszą ponad 68 tysięcy"TVN24

Wymiar czasu pracy oznacza liczbę dni i godzin, jaką pracownik zobowiązany jest przepracować w danym okresie rozliczeniowym. Wymiar czasu pracy szczegółowo określa także liczbę godzin na dobę oraz w ciągu tygodnia, którą maksymalnie może przepracować pracownik. Jego normy i zasady wyliczania precyzuje Kodeks pracy.

Wymiar czasu pracy to liczba dni i godzin, które pracownik powinien przepracować w danym okresie rozliczeniowym.Podstawowy wymiar czasu pracy, czyli tzw. pełny etat, wynosi nie więcej niż osiem godzin na dobę, 40 godzin tygodniowo, przy założeniu pięciodniowego tygodnia pracy.Pracownik może podejmować także pracę w godzinach nadliczbowych oraz w niepełnym wymiarze godzin, czyli pracę na niepełny etat.

Wymiar czasu pracy – czym jest?

Pojęcie wymiaru czasu pracy nie jest wprost definiowane w Kodeksie pracy. Określone są jednak zasady jego obliczania. Czym jest zatem wymiar czasu pracy? Przyjąć należy, że jest to realna liczba dni, a szczegółowo także i godzin, którą pracownik powinien przepracować w danym okresie rozliczeniowym. Ustalenie wymiaru czasu pracy jest istotne dla prawidłowego zaplanowania czasu pracy. 

Choć ustawodawca nie określa tego wprost, należy przyjąć, że podstawowym wymiarem czasu pracy jest pełny etat. Dla określenia szczegółów wymiaru czasu pracy w danym roku kalendarzowym konieczne jest uwzględnienie dni wolnych od pracy, czyli określonych ustawowo dni wolnych od świadczenia pracy przez pracownika. 

Czas pracy – ile godzin?

Z pojęciem wymiaru czasu pracy nierozerwalnie związany jest „czas pracy”. Zgodnie z art. 129 § 1 Kodeksu pracy czas pracy nie może przekraczać ośmiu godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin, w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym czterech miesięcy. Tym samym:

– liczba godzin pracy na dobę nie może być większa niż osiem godzin, – liczba godzin pracy na tydzień nie może być większa niż 40 godzin, – liczba dni pracujących w tygodniu wynosi przeciętne pięć dni.

Tak określony czas pracy to podstawowy system czasu pracy. 

Jak obliczyć wymiar czasu pracy?

Ustawodawca w sposób szczegółowy określił sposób, w jaki obliczany jest wymiar czasu pracy pracownika, który obowiązuje w przyjętym okresie rozliczeniowym. Zgodnie z art. 130 § 1 Kodeksu pracy ustala się go w następujący sposób:

– 40 godzin należy pomnożyć przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym,  – do otrzymanego wyniku dodać iloczyn ośmiu godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku, – za każde święto, które występuje w okresie rozliczeniowym i przypada w inny dzień niż niedziela, należy odjąć osiem godzin od wymiaru czasu pracy.

Ile godzin ma etat?

Podstawowym wymiarem czasu pracy jest pełen etat. Jego wymiar określa art. 129 § 1 Kodeksu pracy. Co do zasady wynosi on osiem godzin pracy na dobę, 40 godzin tygodniowo, pięć dni w tygodniu. Warto zaznaczyć, że możliwa jest także praca ponad wymiar czasu pracy. Ustawodawca definiuje ją jako pracę wykonywaną ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy. Jest to tzw. praca w godzinach nadliczbowych

Wyróżnić można także pracę w niepełnym wymiarze godzin, czyli pracę na niepełny etat. W takim wypadku wymiar czasu pracy obliczany jest proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy na pełny etat. Zatem, jeśli pracownik zatrudniony jest na pół etatu, wówczas liczba godzin pracy w ciągu doby wynosi maksymalnie cztery godziny, a 20 godzin tygodniowo. Odpowiednie proporcjonalne wyliczenie dotyczy wymiaru czasu pracy na 3/4 lub 1/4 etatu.

Wymiar czasu pracy 2021

Mając na uwadze święta, a zatem dni wolne od pracy, w 2021 roku przypada następująca liczba dni pracy, godzin pracy oraz dni wolnych od pracy.

● liczba dni pracy w 2021 roku – 252 dni, ● liczba dni wolnych od pracy  w 2021 roku, z uwzględnieniem wszystkich dni wolnych od pracy, tj. świąt oraz weekendów – 113 dni, ● liczba godzin pracy w 2021 – 2016 godzin

Mając na uwadze, że niektóre święta mają charakter ruchomy, a zatem mogą przypadać w danym roku kalendarzowym zarówno w dzień pracy, jak i w niedzielę, czyli dzień ustawowo wolny od pracy, liczba dni pracy ulega zmianie w poszczególnych latach. 

Dla porównania wymiar czasu pracy w 2020 roku wynosił:

● liczba dni pracy w 2020 – 253 dni, ● liczba dni wolnych w 2020 – 113 dni, ● liczba godzin pracy w 2020 – 2024 godziny.

Liczba dni pracujących w 2018 roku była zaś równa liczbie przepracowanych dni w 2019 roku i wynosiła 251. 

Wymiar czasu pracy 2021 – ile godzin w miesiącu?

Styczeń 2021 – 152 godziny pracy, 19 dni pracy, 12 dni wolnych Luty 2021 – 160 godzin pracy, 20 dni pracy, osiem dni wolnych Marzec 2021 – 184 godziny pracy, 23 dni pracy, osiem dni wolnych Kwiecień 2021 – 168 godzin pracy, 21 dni pracy, dziewięć dni wolnych Maj 2021 – 152 godziny pracy, 19 dni pracy, 12 dni wolnych (wlicza się dzień wolny za święto przypadające w sobotę) Czerwiec 2021 – 168 godzin pracy, 21 dni pracy, dziewięć dni wolnych Lipiec 2021 – 176 godzin pracy, 22 dni pracy, dziewięć dni wolnych Sierpień 2021 – 176 godzin pracy, 22 dni pracy, dziewięć dni wolnych Wrzesień 2021 – 176 godzin pracy, 22 dni pracy, osiem dni wolnych Październik 2021 – 168 godzin pracy, 21 dni pracy, 10 dni wolnych Listopad 2021 – 160 godzin pracy, 20 dni pracy, 10 dni wolnych Grudzień 2021 – 176 godzin pracy, 22 dni pracy, dziewięć dni wolnych (wlicza się dzień wolny za święto przypadające w sobotę)

Dni ustawowo wolne od pracy 2021

Dniami ustawowo wolnymi od pracy są w Polsce wszystkie niedziele, a także święta:

Nowy Rok – 1 stycznia (w 2021 ten dzień wypada w piątek) Święto Trzech Króli – 6 stycznia (w 2021 ten dzień wypada w środę) pierwszy dzień Wielkanocy – święto ruchome (w 2021 to 4 kwietnia, niedziela) drugi dzień Wielkanocy (Poniedziałek Wielkanocny) – święto ruchome (w 2021 roku to 5 kwietnia, poniedziałek) Święto Państwowe 1 maja – w 2021 to sobota (za ten dzień przysługuje dzień wolny) Święto Narodowe Trzeciego Maja – w 2021 to poniedziałek pierwszy dzień Zielonych Świątek – święto ruchome (zawsze przypada w niedzielę, w 2021 to 23 maja) Boże Ciało – święto ruchome (zawsze przypada w czwartek, w 2021 to 3 czerwca) Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny – 15 sierpnia (w 2021 to niedziela) Wszystkich Świętych – 1 listopada (w 2021 to poniedziałek) Narodowe Święto Niepodległości 11 listopada (w 2021 roku to czwartek) pierwszy dzień Bożego Narodzenia – 25 grudnia (w 2021 roku to sobota – za ten dzień przysługuje dzień wolny) drugi dzień Bożego Narodzenia – 26 grudnia (w 2021 roku to niedziela)

Akty prawne: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy Dz. U. 1974 nr 24 poz.141, Ustawa z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy Dz.U. 2020 poz. 1920

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

W 2024 roku przeciętny oczekiwany czas aktywności zawodowej w państwach Unii Europejskiej osiągnął prawie 37,2 roku - podał Eurostat. W ciągu ostatniej dekady wzrósł o 2,4 roku. Dla Polski wskaźnik ten był poniżej średniej UE.

Tak pracuje się w Europie. Polska poniżej średniej

Tak pracuje się w Europie. Polska poniżej średniej

Źródło:
PAP

Donald Trump ogłosił 50-procentowe cła na towary z Brazylii, czym chciał wesprzeć byłego brazylijskiego prezydenta Jaira Bolsonaro. Jednak działania prezydenta USA zwiększyły poparcie dla obecnego prezydenta Brazylii Inácio Luli da Silvy.

Zaskakujący efekt ceł Trumpa. "Gringo nie będzie rozkazywał"

Zaskakujący efekt ceł Trumpa. "Gringo nie będzie rozkazywał"

Źródło:
PAP

Współpraca Rosji z Koreą Północną wykracza poza sferę wojskową, obejmując kolejne dziedziny takie jak handel czy inwestycje infrastrukturalne - informuje "Financial Times". Dodaje, że efekty ożywienia są już widoczne, dzięki czemu reżim w Pjongjangu wychodzi z międzynarodowej izolacji.

Szansa dla Korei Północnej. Może doprowadzić do "prawdziwej transformacji"

Szansa dla Korei Północnej. Może doprowadzić do "prawdziwej transformacji"

Źródło:
PAP

Kalifornisjka firma górnicza KoBold Metals zawarła umowę na wydobycie litu z kopalni Manono w Demokratycznej Republice Konga. To jedno z największych na świecie złóż tego surowca. Amerykańska spółka zamierza zainwestować łącznie ponad miliard dolarów w kongijski sektor wydobywczy.

Jedno z największych złóż "białego złota". Amerykanie z umową na wydobycie

Jedno z największych złóż "białego złota". Amerykanie z umową na wydobycie

Źródło:
PAP

Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk poinformowała o rozpoczęciu prac nad ustawą, która ma wprowadzić zakaz bezpłatnych staży. Mają na niej skorzystać młodzi pracownicy.

Zmiany w stażach. Zapowiedź ministry

Zmiany w stażach. Zapowiedź ministry

Źródło:
PAP

Administracja Donalda Trumpa ogłosiła ponad 90-procentowe cła na chiński grafit wykorzystywany do produkcji akumulatorów. Jak wskazał CNN, wyższe stawki celne zwiększą koszty produkcji samochodów w USA, choć w dłuższej perspektywie mogą wspomóc rozwój krajowych producentów.

Trump podbija stawkę Bidena. "To bardzo zmieni sytuację"

Trump podbija stawkę Bidena. "To bardzo zmieni sytuację"

Źródło:
CNN

W sobotnim losowaniu Lotto żaden z graczy nie wytypował poprawnie wszystkich sześciu liczb. Oznacza to, że kumulacja rośnie do pięciu milionów złotych. Oto wyniki Lotto i Lotto Plus z 19 lipca 2025 roku.

Bez szóstki w Lotto. Kumulacja rośnie

Bez szóstki w Lotto. Kumulacja rośnie

Źródło:
Lotto.pl

W maju 2025 roku ceny czekolady w Unii Europejskiej wzrosły średnio o 21,1 procent rok do roku - podał urząd statystyczny Eurostat. Wskazał też, że największy skok w UE odnotowano w Polsce.

Ten produkt zdrożał w Polsce najbardziej w Europie

Ten produkt zdrożał w Polsce najbardziej w Europie

Źródło:
tvn24.pl, PAP, "Wall Street Journal"

W pierwszym półroczu 2025 roku Pop Mart, chiński producent zabawek, odnotował wzrost zysków o 350 procent. Kluczem do sukcesu okazały się pluszowe lalki Labubu, których ceny na rynku wtórnym sięgają nawet setek tysięcy dolarów.

Ta zabawka podbija świat. Ponad trzykrotny wzrost zysków

Ta zabawka podbija świat. Ponad trzykrotny wzrost zysków

Źródło:
PAP

Na początku lipca sprzedaż mieszkań w siedmiu największych miastach przewyższyła średnią z ostatnich lat - wynika z raportu Otodom. Zdaniem ekspertów wyższy popyt na rynku pierwotnym jest tylko anomalią, którą wywołała ostatnia decyzja Rady Polityki Pieniężnej.

Anomalia na rynku. "Przez kilka miesięcy będzie na huśtawce"

Anomalia na rynku. "Przez kilka miesięcy będzie na huśtawce"

Źródło:
PAP

Sieć Action wycofała ze sprzedaży chipsy Lay's, lalkę Cupcake oraz zegarek My Time. Firma apeluje w komunikatach, by nie spożywać lub nie korzystać z produktów i by zwrócić je w najbliższym sklepie.

Znana sieć wycofała trzy produkty

Znana sieć wycofała trzy produkty

Źródło:
tvn24.pl

Wywiad wojskowy Ukrainy (HUR) przeprowadził cyberatak na systemy rosyjskiego koncernu gazowego Gazprom - podał ukraiński portal Ukrinform, przy czym powołał się na źródło w HUR.

Media: wywiad przeprowadził cyberatak na Gazprom

Media: wywiad przeprowadził cyberatak na Gazprom

Źródło:
PAP

Diesel nadal będzie drożeć o kilka groszy na litrze, a ceny benzyny i autogazu będą stabilne - tak ma wyglądać sytuacja na stacjach w przyszłym tygodniu według analityków Refleksu. Z kolei zdaniem portalu e-petrol.pl nie ma perspektyw na obniżkę cen paliw.

"Brak głębokich korekt". To wpływa na ceny na stacjach

"Brak głębokich korekt". To wpływa na ceny na stacjach

Źródło:
PAP

Wielka Brytania ogłosiła nałożenie sankcji zarówno na trzy jednostki Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej (GRU), jak i oficerów tej instytucji. Polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych wydało komunikat w związku z działaniami Londynu.

MSZ: Polska wyraża solidarność z Wielką Brytanią

MSZ: Polska wyraża solidarność z Wielką Brytanią

Źródło:
PAP

W piątkowym losowaniu Eurojackpot nie odnotowano głównej wygranej, a kumulacja rośnie do 420 milionów złotych. W Polsce najwyższe byłe wygrane czwartego stopnia. Oto liczby, które wylosowano 18 lipca 2025 roku.

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

24 lipca Stały Komitet Rady Ministrów ma zająć się projektem tak zwanej ustawy frankowej - wynika z porządku obrad SKRM. Nowe regulacje mają wejść w życie jeszcze w tym roku.

Rząd zajmie się projektem ustawy frankowej

Rząd zajmie się projektem ustawy frankowej

Źródło:
PAP

"Indie nie popierają jednostronnych sankcji" - podkreślił rzecznik indyjskiego resortu spraw zagranicznych Randhir Jaiswal. W ten sposób odniósł się do sankcji nałożonych przez Unię Europejską na Rosję, które obejmują największą rafinerię ropy rosyjskiego koncernu Rosnieft w indyjskim stanie Gudźarat.

Reakcja na ruch Unii Europejskiej. "Nie popierają jednostronnych sankcji"

Reakcja na ruch Unii Europejskiej. "Nie popierają jednostronnych sankcji"

Źródło:
PAP

Policja przeprowadziła przeszukanie w rezydencji i w siedzibie partii Jaira Bolsonaro. Były prezydent Brazylii jest oskarżony o przygotowywanie zamachu stanu. Sąd nakazał mu noszenie elektronicznej bransoletki i zabronił używania mediów społecznościowych.

Przeszukanie w rezydencji i siedzibie partii byłego prezydenta

Przeszukanie w rezydencji i siedzibie partii byłego prezydenta

Źródło:
PAP, CNN

Wielka Brytania nałożyła nowe sankcje na ponad 20 rosyjskich szpiegów, hakerów i jednostki wywiadu. Chodzi o osoby i podmioty oskarżone o operacje cybernetyczne zagrażające stabilności Europy - wskazał brytyjski rząd w oświadczeniu.

"Szpiedzy GRU prowadzą kampanię mającą na celu destabilizację Europy"

"Szpiedzy GRU prowadzą kampanię mającą na celu destabilizację Europy"

Źródło:
PAP

Wielki sukces polskiego programisty. Przemysław Dębiak zajął pierwsze miejsce w prestiżowych zawodach AtCoder World Tour Finals 2025, pokonując nie tylko wszystkich pozostałych zawodników, ale też sztuczną inteligencję.

Polak lepszy od sztucznej inteligencji. Osobiste gratulacje od szefa OpenAI

Polak lepszy od sztucznej inteligencji. Osobiste gratulacje od szefa OpenAI

Źródło:
tvn24.pl