Koszt uzyskania przychodu - co to jest, ile wynosi? Kwoty brutto czy netto?

Źródło:
TVN24 Biznes
Pracodawcy chcą wiedzieć, czy pracownicy są zaszczepieni
Pracodawcy chcą wiedzieć, czy pracownicy są zaszczepieniTVN24
wideo 2/6
Pracodawcy chcą wiedzieć, czy pracownicy są zaszczepieniTVN24

Wszystkich wykonujących pracę zarobkową dotyczą koszty uzyskania przychodu. W niektórych przypadkach są one zryczałtowane, w innych właściwe rozliczenie tego typu kosztów będzie miało zasadniczy wpływ na wysokość należnego podatku do zapłacenia. Czym są koszty uzyskania przychodu w przypadku osób fizycznych, a czym w przypadku osób prawnych? Co nie może być kosztem uzyskania przychodu?

●     Koszty uzyskania przychodu to wydatki poniesione w celu zdobycia przychodu. ●     Najczęściej kosztami tymi są zakupy towarów handlowych i materiałów podstawowych, wydatki na utrzymanie biura czy magazynu, koszty użytkowania samochodu, odpisy amortyzacyjne. ●     W zależności od przypadku za koszt uzyskania przychodu mogą być przyjmowane kwoty brutto albo kwoty netto. ●     W przypadku zatrudnionych na umowę o pracę koszty uzyskania przychodu są zryczałtowane.

Koszt uzyskania przychodu - regulacje prawne

Pojęcie kosztów uzyskania przychodu regulowane jest przede wszystkim dwoma ustawami dotyczącymi podatku dochodowego: ustawą z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, tzw. ustawą o CIT, oraz ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, tzw. ustawą o PIT.

Część przepisów dotyczących rozliczania kosztów uzyskania przychodów znajduje się ponadto w innych aktach prawnych, np. sposób dokumentowania tych kosztów znajduje się w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Koszty uzyskania przychodu - co to jest?

Koszty uzyskania przychodu są kategorią funkcjonującą w zakresie podatku dochodowego. Podatek ten występuje w dwóch postaciach:

- podatku dochodowego od osób fizycznych, dotyczącego pracowników, osób prowadzących działalność gospodarczą albo wolne zawody,

- podatku dochodowego od osób prawnych, obejmującego firmy czy fundacje.

Definicja kosztów uzyskania przychodu jest taka sama niezależnie od rodzaju podatku dochodowego. Zarówno ustawa o CIT jak i ustawa o PIT koszty uzyskania przychodu niemal identycznie definiują jako koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Inaczej mówiąc koszty uzyskania przychodu to wszelkie środki zainwestowane w celu uzyskania przychodu, np. przychód ze sprzedaży lemoniady wymaga wcześniej poniesienia kosztów uzyskania przychodu w postaci kupna wody i cytryny, z których lemoniada ta zostanie zrobiona.

W praktyce najczęściej kosztami uzyskania przychodu są zakupy materiałów podstawowych i towarów handlowych, a także stałe ponoszone przez przedsiębiorców koszty takie jak utrzymanie i wyposażenie biura, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych, koszty użytkowania samochodu, opłaty za usługi księgowe.

Istotne w tym zakresie jest rozróżnienie pomiędzy przychodem oraz dochodem, czyli przychodem pomniejszonym już o koszty uzyskania przychodu.

Koszty uzyskania przychodu - warunki

Aby dany wydatek został zakwalifikowany do kosztów uzyskania przychodu, musi on spełniać następujące warunki:

●     być faktycznie poniesiony przez podatnika,

●     być bezzwrotny,

●     być odpowiednio udokumentowany,

●     zostać poniesiony w celu uzyskania przychodu lub utrzymania źródła przychodów.

W przypadku osób prawnych oraz osób samozatrudnionych poniesiony wydatek musi mieć ponadto związek z prowadzoną przez te podmioty działalnością gospodarczą.

W przypadku przedsiębiorców i firm rozliczanie kosztów uzyskania przychodów odbywa się poprzez prawidłowe prowadzenie księgowości, np. posiadanie księgi przychodów i rozchodów. W ramach tej księgowości odbywa się obowiązkowe dokumentowanie ponoszonych wydatków (faktury, rachunki) i ich księgowanie.

Od właściwego rozliczenia kosztów uzyskania przychodu zależy wysokość płaconego przez przedsiębiorców podatku dochodowego. Im wyższe koszty uzyskania przychodu, tym mniejszy dochód (czyli zysk), a co za tym idzie – mniejszy podatek do zapłacenia.

W przypadku niektórych wydatków firmowych koszty uzyskania przychodu mogą być przy tym jednorazowe lub rozłożone w czasie. Różnica ta ma związek z uznaniem danego zakupu za środek trwały lub nie.

Pracownicze koszty uzyskania przychodu

O kosztach uzyskania przychodu można mówić również w kontekście pracowników zatrudnionych np. na umowę o pracę. W tym przypadku ich pracodawca, a więc płatnik składek, korzysta jednak ze zryczałtowanych stawek kosztów uzyskania przychodu, wykazanych również w art. 22 ustawy o PIT. Na ich podstawie pracodawca określić może płacone zaliczki na podatek od wynagrodzenia pracownika.

Zryczałtowane koszty uzyskania przychodu na umowie o pracę wynoszą:

●     250 zł miesięcznie, ale nie więcej niż 3 000 zł rocznie przy jednej umowie o pracę,

●     250 zł miesięcznie za każdą umowę, ale nie więcej niż 4 500 zł rocznie przy więcej niż jednej umowie o pracę,

●     300 zł miesięcznie, ale nie więcej niż 3 600 zł rocznie przy jednej umowie o pracę, gdy pracownik mieszka poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, i nie uzyskuje dodatku za rozłąkę,

●     300 zł miesięcznie za każdą umowę, ale nie więcej niż 5 400 zł rocznie przy więcej niż jednej umowie o pracę, gdy pracownik mieszka poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, i nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.

W niektórych przypadkach funkcjonuje ponadto ryczałtowe rozliczanie kosztów uzyskania przychodu w formie procentowej. Np. wykonując pracę na podstawie umowy o dzieło, przyjmuje się 20 proc. lub 50 proc. kosztów uzyskania przychodu. Osiągając wówczas przychód w wysokości 1000 zł, dochód stanowić będzie – odpowiednio – 800 zł lub 500 zł.

Co nie stanowi kosztów uzyskania przychodu?

Jednocześnie nie wszystkie wydatki można zakwalifikować do kosztów uzyskania przychodu. Zarówno ustawa o PIT jak i ustawa o CIT wymieniają rodzaje wydatków niestanowiących tego typu kosztów.

Tego typu kosztami nie są m.in.:

●     wydatki na nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów,

●     wydatki ponoszone na reprezentację, zwłaszcza na usługi gastronomiczne,

●     wydatki na spłatę rat pożyczek i kredytów za wyjątkiem części odsetkowej tych rat, która może być kosztem uzyskania przychodu,

●     odsetki z tytułu nieterminowej spłaty podatków, składek i zobowiązań bankowych,

●     odpisy amortyzacyjne od wartości samochodu osobowego przekraczającej 150 tys. zł lub 225 tys. zł w przypadku samochodu elektrycznego.

Szczegółowe wykazy wydatków, które nie są uważane za koszty uzyskania przychodu, znaleźć można w art. 23 ustawy o PIT oraz w art. 16 ustawy o CIT.

Przepisy dotyczące możliwości uznawania danego zakupu za koszt uzyskania przychodu zależą również od przyjętej formy opodatkowania działalności gospodarczej.

Koszty uzyskania przychodów - netto czy brutto?

Z kosztami uzyskania przychodów wiąże się również rozróżnienie na kwoty brutto i netto. W przypadku płatników podatku VAT np. spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, zakupy dokonywane są w kwotach brutto, a więc zawierających podatek VAT. Po otrzymaniu faktury wartość podatku VAT zostaje jednak odliczona, co oznacza, że kosztem uzyskania przychodu zostają dla nich kwoty netto.

Inna sytuacja ma miejsce w przypadku przedsiębiorców korzystających ze zwolnienia z VAT. W ich przypadku zakup księgowany jest w kwocie brutto, podobnie jak wystawiają oni faktury w kwotach brutto bez naliczonego podatku VAT. Tym samym kosztem uzyskania przychodu zostają dla nich kwoty brutto.

Przelicznik brutto/netto

Rozróżnienie na kwoty brutto i netto są również bardzo często spotykane w przypadku podawania wysokości wynagrodzenia. Kwota brutto to wysokość wynagrodzenia wypłacana nam przez pracodawcę. Od wartości tej potrącane są jednak następnie składki na ubezpieczenia społeczne, składka na ubezpieczenie zdrowotne oraz należy podatek dochodowy.

W rezultacie pensja, którą pracownik otrzymuje do ręki, jest mniejsza – to właśnie pensja netto, czyli pomniejszona o wysokość składek i podatku. Różnica pomiędzy wynagrodzeniem brutto i netto jest zależna od formy zatrudnienia, najczęściej bywa jednak znacząca. Przykładowo osoba zarabiająca na umowie o pracę wynagrodzenie minimalne w 2021 roku, czyli 2 800 zł brutto na rękę otrzyma jedynie 2 061 zł netto.

Więcej o formach zatrudnienia: Formy zatrudnienia pracownika – która jest najkorzystniejsza.

Z kolei szczegółowe informacje na temat obliczania wysokości swojego wynagrodzenia na rękę znajdziesz tutaj: Brutto a netto – czym się różnią? Jak obliczyć kwotę wynagrodzenia na rękę.

Odpowiednie ustawy:

1. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizyczny 2. Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych 3. Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne 4. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

- Sztuczna inteligencja to autostrada do postępu. Głupio by było, żeby tą autostradą nie jechać. A to się dzieje - uważa profesor Aleksander Mądry z Open AI. Jego zdaniem każde państwo, które chce się liczyć, powinno mieć strategię rozwoju w tym zakresie.

"Rewolucja już się zaczęła. To technologia, która zmieni wszystko"

"Rewolucja już się zaczęła. To technologia, która zmieni wszystko"

Źródło:
PAP

Zniesienie zasady 10H oraz nowa wzajemna i minimalna odległość między instalacjami lądowej energetyki wiatrowej a zabudową mieszkaniową na poziomie 500 metrów - oto założenia projektu resortu klimatu, które znalazły się w wykazie prac legislacyjnych rządu.

"Gwarancja tańszego prądu". Nowe plany rządu

"Gwarancja tańszego prądu". Nowe plany rządu

Źródło:
PAP, tvn24.pl

"Aktywny rodzic" zacznie działać od 1 października 2024 roku. Wnioski o wypłatę jednego z trzech świadczeń w ramach programu, w tym tak zwanego babciowego, składane będą do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Dostać można nawet 1900 złotych miesięcznie na dziecko. Są jednak warunki.

Będzie można dostać nawet 1900 złotych miesięcznie. Są warunki

Będzie można dostać nawet 1900 złotych miesięcznie. Są warunki

Źródło:
tvn24.pl

Brytyjska ministra finansów Rachel Reeves poinformowała o planach zwiększenia liczby budowanych domów, odblokowania projektów infrastrukturalnych i przyciągnięcia prywatnych inwestycji. To niektóre założenia nowej "narodowej misji" napędzania wzrostu gospodarczego.

Pierwsza w historii Wielkiej Brytanii kobieta na stanowisku ministry finansów

Pierwsza w historii Wielkiej Brytanii kobieta na stanowisku ministry finansów

Źródło:
PAP

Facebook zablokował post jednego z serwisów ekonomicznych z linkiem do artykułu na temat protestu mediów. Wcześniej na taką samą praktykę serwisu należącego do koncernu Meta skarżyli się lokalni wydawcy prasy. Mamy stanowisko koncernu.

Facebook usunął post kolejnego serwisu. "Jestem ciekawa, jakie standardy łamie mój tekst"

Facebook usunął post kolejnego serwisu. "Jestem ciekawa, jakie standardy łamie mój tekst"

Źródło:
tvn24.pl

Telewizja Polska złożyła do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu wyrządzenia szkody w obrocie gospodarczym, oszustwa oraz fałszerstwa faktur przez byłą dyrektor TVP i inne osoby pełniące funkcje kierownicze oraz współpracujące z TVP - napisano w komunikacie.

TVP zawiadomiła prokuraturę o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez byłe kierownictwo Biełsatu

TVP zawiadomiła prokuraturę o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez byłe kierownictwo Biełsatu

Źródło:
PAP

PKO BP opublikował ostrzeżenie przed oszustami, którzy podszywają się pod bank. Jak przekazano, otwarcie załącznika z wiadomości lub kliknięcie w link w niej zawarty może prowadzić do utraty pieniędzy i kontroli nad kontem.

"Możesz stracić pieniądze i kontrolę nad kontem"

"Możesz stracić pieniądze i kontrolę nad kontem"

Źródło:
tvn24.pl

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wszczął postępowanie wyjaśniające, czy sieci Biedronka i Dino zawarły nielegalne porozumienie o niekonkurowaniu o pracowników. Chodzi o kierowców firm przewozowych obsługujących sieci. Urząd w lutym i kwietniu, za zgodą sądu i w asyście funkcjonariuszy policji, przeszukał siedziby spółek Jeronimo Martins Polska, Dino Polska oraz firm transportowych. Wskazano, że trwa analiza zebranych materiałów. "Ze spokojem oczekujemy na dalszy rozwój wypadków" - komentuje Biedronka.

Biedronka i Dino zawarły nielegalne porozumienie? Przeszukano siedziby

Biedronka i Dino zawarły nielegalne porozumienie? Przeszukano siedziby

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ministra do spraw polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz zapowiedziała budowę mieszkań dla osób starszych na terenach pogórniczych w Katowicach. Jak dodała, trwają prace nad odpowiednim programem.

Specjalne mieszkania dla osób starszych. "W imię sprawiedliwości społecznej"

Specjalne mieszkania dla osób starszych. "W imię sprawiedliwości społecznej"

Źródło:
PAP

Komisja Europejska wszczęła w poniedziałek dochodzenie w sprawie sześciu miliardów euro pomocy publicznej udzielonej przez rząd Niemiec Lufthansie w czasie pandemii COVID-19. KE zamierza sprawdzić, czy Berlin udzielił wsparcia liniom lotniczym zgodnie z unijnymi przepisami.

Bruksela wszczęła dochodzenie w sprawie pomocy niemieckiemu gigantowi

Bruksela wszczęła dochodzenie w sprawie pomocy niemieckiemu gigantowi

Źródło:
PAP, Reuters

W Warszawie czerwiec przyniósł spadek średniej ceny metra kwadratowego mieszkań na rynku wtórnym o 1 procent, w innych metropoliach również są widoczne symptomy cenowej stabilizacji - wynika z raportu u GetHome.pl. W maju tego roku z rynku wtórnego wycofano około 35 tysięcy unikalnych ofert mieszkań.

"Cenowa stabilizacja" na rynku wtórnym

"Cenowa stabilizacja" na rynku wtórnym

Źródło:
PAP

Główny Inspektorat Sanitarny wydał ostrzeżenie publiczne dotyczące partii "napoju piwnego bezalkoholowego ze względu na ryzyko uszkodzenia (wybuchu) butelek". Producent poinformował, że prawdopodobnie doszło do zbyt dużego wysycenia produktu dwutlenkiem węgla.

Ryzyko "wybuchu butelek". Partia wycofana ze sklepów

Ryzyko "wybuchu butelek". Partia wycofana ze sklepów

Źródło:
tvn24.pl

W 2023 roku ceny lokali mieszkalnych wzrosły o 8,8 procent w stosunku do 2022 roku i o 79,8 procent względem 2015 roku - poinformował w poniedziałek GUS. Liczba podpisanych w ubiegłym roku aktów notarialnych dotyczących sprzedaży nieruchomości spadła o 3,8 procent rok do roku.

Tak rosły ceny mieszkań

Tak rosły ceny mieszkań

Źródło:
PAP

Najwyższa Izba Kontroli ma zastrzeżenia do zeszłorocznych imprez plenerowych, promujących program 800 plus - donosi "Rzeczpospolita. Pikniki, uznawane przez ówczesną opozycję za element kampanii wyborczej, pochłonęły ponad 8 milionów złotych.

Pikniki 800 plus w ocenie NIK. "Niecelowe i niegospodarne" wydatki

Pikniki 800 plus w ocenie NIK. "Niecelowe i niegospodarne" wydatki

Źródło:
Rzeczpospolita

Rzecznik Prokuratury Okręgowej w Warszawie prokurator Piotr Antoni Skiba poinformował, że warszawska prokuratura nadzoruje postępowanie w sprawie zablokowania kontroli NIK na przełomie marca i maja 2022 roku w Orlenie i w Fundacji Orlen.

Jest postępowanie w sprawie zablokowania kontroli NIK w Orlenie

Jest postępowanie w sprawie zablokowania kontroli NIK w Orlenie

Źródło:
PAP

Turyści w Chorwacji mogą skorzystać z kąpieli w najczystszym morzu w Europie - wynika z raportu Komisji Europejskiej i Europejskiej Agencji Środowiska, cytowanego w przez telewizję HRT.

Kraj z najczystszym morzem w Europie. "To prawdziwa perła"

Kraj z najczystszym morzem w Europie. "To prawdziwa perła"

Źródło:
PAP

W poniedziałek pracownicy fabryki Samsung Electronics podjęli trzydniowy strajk, żądając podwyżek, dodatkowych premii oraz więcej płatnych urlopów. To druga, a zarazem najliczniejsza akcja protestacyjna w 55-letniej historii giganta technologicznego.

Pracownicy giganta rozpoczęli strajk. Druga taka akcja w historii

Pracownicy giganta rozpoczęli strajk. Druga taka akcja w historii

Źródło:
PAP

Resort sprawiedliwości pracuje nad zaostrzeniem przepisów dotyczących konfiskaty auta nietrzeźwym kierowcom. - Każdy ruch w tym kierunku będzie dobry, ponieważ nie może tak być, że cacka się z ludźmi, którzy mają ochotę się napić - stwierdził na antenie TVN24 Krzysztof Dowgird z Towarzystwa Dziennikarskiego.

Nowy bat na nietrzeźwych kierowców. "Każdy ruch w tym kierunku będzie dobry"

Nowy bat na nietrzeźwych kierowców. "Każdy ruch w tym kierunku będzie dobry"

Źródło:
tvn24.pl

1 lipca weszły w życie zmiany w opłatach drogowych w Niemczech. Dotyczą one przede wszystkim kierowców ciężarowych. Polscy i litewscy przewoźnicy odczują je najbardziej, ze względu na największy udział w opłatach drogowych spośród wszystkich przewoźników z zagranicy.

Zmiany w opłatach drogowych w Niemczech. Co oznaczają dla polskich kierowców?

Zmiany w opłatach drogowych w Niemczech. Co oznaczają dla polskich kierowców?

Źródło:
tvn24.pl

Ponad 20 tysięcy osób wzięło udział w centrum Barcelony w proteście przeciwko masowej turystyce. Demonstracja to efekt inicjatywy ponad 100 organizacji obywatelskich.

Protest w centrum Barcelony. "Wszystko ma swoje granice"

Protest w centrum Barcelony. "Wszystko ma swoje granice"

Źródło:
PAP

Fałszywe oferty wyjazdów last minute lub publiczne sieci Wi-Fi, "znajomy", który prosi o szybki przelew, bo zgubił telefon - zagrożeń podczas wakacji nie brakuje. Eksperci podają pięć zasad cyberbezpieczeństwa i wskazują, o czym należy pamiętać, aby urlop był bezpieczny. 

Wakacje sprzyjają przestępcom. Pięć zasad cyberbezpieczeństwa

Wakacje sprzyjają przestępcom. Pięć zasad cyberbezpieczeństwa

Źródło:
tvn24.pl

Tokio, Paryż, Nowy Jork - to miasta znane z dobrego jedzenia. Dla miłośników wybornej gastronomii i preferujących mniej oczywiste miejsca stworzono alternatywne zestawienie. W tym rankingu prym wiedzie stolica Malty - Valletta.

Ukryte kulinarne perełki. Wyspiarskie miasto na szczycie listy

Ukryte kulinarne perełki. Wyspiarskie miasto na szczycie listy

Źródło:
PAP

Otrzymane prezenty, w tym tak zwane koperty traktowane są jako darowizny i o ile nie przekroczą wyznaczonych progów, nie muszą być zgłaszane organom podatkowym - wskazała ekspertka e-pity.pl Monika Piątkowska. Zwróciła uwagę, że otrzymana kwota jest liczona w okresie pięciu lat.

Czy prezenty ślubne są zwolnione z podatku?

Czy prezenty ślubne są zwolnione z podatku?

Źródło:
PAP

Od początku 2026 roku ma wejść podział budynków mieszkalnych na klasy energetyczne - zakłada projekt rozporządzenia Ministerstwa Rozwoju i Technologii opublikowany w Rządowym Centrum Legislacji. Wprowadzenie takiego systemu przewiduje dyrektywa o efektywności budynków (EPBD).

Podział budynków mieszkalnych na klasy energetyczne. Jest projekt

Podział budynków mieszkalnych na klasy energetyczne. Jest projekt

Źródło:
PAP

Kolonie, obozy i campy pod patronatem popularnych w internecie twórców nie tracą na popularności, choć za tygodniowy wyjazd trzeba zapłacić blisko 3 tysiące złotych. Dzieci mogą nauczyć się między innymi tańców popularnych na platformie TikTok czy zrobić sobie zdjęcie z gwiazdą. Ale specjaliści nie są zachwyceni takim spędzaniem wolnego czasu. Jak mówi psycholożka Natalia Boszczyk "to podsycanie kultury narcyzmu".

"Sprzedawcy przytulasków", czyli 15 sekund na spotkanie z idolem. Jak wyglądają kolonie z influencerami?

"Sprzedawcy przytulasków", czyli 15 sekund na spotkanie z idolem. Jak wyglądają kolonie z influencerami?

Źródło:
tvn24.pl

Kolejowy Polsko-Niemiecki Bilet Przyjaźni ma być bezpłatny dla osób do 27. roku życia - podała rzeczniczka prasowa Ministerstwa Infrastruktury Anna Szumańska. Podkreśliła jednak, że pula biletów ma być ograniczona.

Polsko-Niemiecki Bilet Przyjaźni. Ministerstwo wyjaśnia

Polsko-Niemiecki Bilet Przyjaźni. Ministerstwo wyjaśnia

Źródło:
PAP