Zwolnienie lekarskie od psychiatry – zasady wystawiania

● Zwolnienie lekarskie od psychiatry to usprawiedliwienie nieobecności pracownika stwierdzające niezdolność pracownika do pracy. ● Zwolnienie lekarskie od psychiatry nie zawiera informacji o kodzie choroby, można je wystawić do trzech dni wstecz. ● Zwolnienie lekarskie od psychiatry może być wystawione maksymalnie na okres 182 dni.  ● Pracownikowi przebywającemu na zwolnieniu lekarskim od psychiatry przysługuje wynagrodzenie w wysokości 80 proc. podstawy wynagrodzenia. ● Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi przebywającemu na zwolnieniu lekarskim od psychiatry.

Zwolnienie lekarskie wystawione przez psychiatrę to z punktu widzenia przepisów, zasad wystawiania i skutków dla pracownika oraz pracodawcy takie samo zwolnienie, jak od innego lekarza specjalisty. Wielu pracowników uważa je jednak, za szczególny rodzaj zwolnienia. Wynikać może to z faktu, że stwierdzenie stanu psychicznego i niezdolności do pracy z tego powodu jest znacznie trudniejsze niż możliwa do ocenienia gołym okiem niedyspozycja fizyczna. 

Zwolnienie lekarskie od psychiatry, nazywane potocznie L4, jest zaświadczeniem wystawianym przez lekarza specjalistę – psychiatrę, który stwierdzając niezdolność pracownika do pracy na skutek choroby lub konieczności zapewnienia przez niego opieki choremu członkowi rodziny, usprawiedliwia jego nieobecność w pracy.

Warto zaznaczyć, że dla ważności zwolnienia nie ma znaczenia miejsce pracy lekarza. Zatem jeśli zastanawiasz się, czy psychiatra w ramach prywatnej wizyty może wystawić zwolnienie lekarskie, odpowiedź brzmi – tak. Co więcej, lekarz specjalista nie może odesłać pacjenta do lekarza pierwszego kontaktu tylko po to, aby ten wystawił zwolnienie.

Pojawić może się także pytanie, czy psycholog może wystawić L4? Często bowiem to do niego zwracają się pacjenci z problemami zdrowia psychicznego. Należy jednak zauważyć, że nie posiada on prawa do wystawiania zwolnień lekarskich. 

Wielu pracowników zastanawia się, czy na dokumencie – zwolnieniu lekarskim od psychiatry umieszczany jest informacja o chorobie - tzw. kod choroby? Kod choroby, czyli litera przypisana poszczególnym grupom chorobowym, nie jest widoczna dla pracodawcy. Dotyczy to zarówno zwolnienia wystawionego przez lekarza psychiatrę, jak i przez innego specjalistę. Ma to chronić prywatność pracownika. 

Na zwolnieniu wystawianym przez lekarza psychiatrę umieszczane są takie informacje jak: - imię i nazwisko pacjenta, - numer pesel pacjenta, - adres, pod którym będzie przebywał pacjent w trakcie trwania zwolnienia, - wskazanie, od kiedy do kiedy pacjent przebywać będzie na zwolnieniu, - miejsce udzielenie świadczenia.

Warto w tym miejscu wskazać, że od 1 grudnia 2018 roku lekarze, w tym lekarze psychiatrzy, wystawiają zwolnienia wyłącznie w formie elektronicznej. 

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 listopada 2015 r. w sprawie trybu i sposobu orzekania o czasowej niezdolności do pracy, wystawiania zaświadczenia lekarskiego oraz trybu i sposobu sprostowania błędu w zaświadczeniu lekarskim zwolnienie lekarskie wystawia się na okres od dnia, w którym przeprowadzono badanie lub od dnia bezpośrednio następującego po dniu badania. Przy czym po dniu badania, ale nie później niż cztery dni po badaniu, wystawienie zwolnienia możliwe jest tylko jeśli: - bezpośrednio po dniu badania przypadają dni wolne, - badanie jest przeprowadzane w okresie wcześniej orzeczonej czasowej niezdolności do pracy.

Możliwe jest także wystawienie L4 z datą wsteczną. Zwolnienie może być wystawione co do zasady na trzy dni wstecz, jeśli lekarz stwierdzi, że niezdolność do pracy miała miejsce przed dniem badania.

Zwolnienie od psychiatry, podobnie jak pozostałe zwolnienia, może być wystawione na okres maksymalnie 182 dni. Jeżeli pacjent po ich upływie nadal wymaga leczenia, wówczas może zostać skierowany na leczenie rehabilitacyjne.

Zwolnienie lekarskie od psychiatry upoważnia chorego pracownika do otrzymania wypłaty świadczenia chorobowego. Miesięczny zasiłek chorobowy przysługuje co do zasady w wysokości 80 proc. podstawy wynagrodzenia. Czy istnieje możliwość, aby zwolnienie od psychiatry płatne było w wysokości 100 proc.? Teoretycznie tak – chodzi o sytuację, gdy zwolnienie lekarskie od psychiatry zostało wystawione pracownicy w ciąży. W tym czasie bowiem zasiłek chorobowy wypłacany jest w takiej wysokości.

Warto dodać, że przez pierwsze 33 dni zwolnienia lekarskiego tzw. wynagrodzenie chorobowe pokrywa pracodawca, po tym okresie zaś opłaca je ZUS jako zasiłek chorobowy. 

W czasie, kiedy pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim, także tym wystawionym przez psychiatrę, pracodawca nie może wypowiedzieć mu umowy o pracę. Musi on jednak pamiętać, że jeżeli niezdolność do pracy na skutek choroby trwa: - dłużej niż trzy miesiące, gdy pracownik był zatrudniony krócej niż sześć miesięcy, - dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze trzy miesiące, gdy pracownik był zatrudniony dłużej niż sześć miesięcy lub niezdolność została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową, - wówczas pracodawca może rozwiązać z nim umowę o pracę.

Wbrew powszechnej opinii zwolnienie lekarskie wystawione przez psychiatrę podlega kontroli na takich samych zasadach jak zwolnienia od pozostałych lekarzy specjalistów. Wprawdzie jest to kwestionowane z uwagi na fakt, że kontrola taka może utrudnić proces dochodzenia do zdrowia, niemniej jednak nadużywanie zwolnień lekarskich od psychiatry powoduje, że kontrole te są coraz częstsze.

ZOBACZ TEŻ >> Zwolnienie dyscyplinarne – jakie mogą być jego powody i konsekwencje

Akty prawne: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy Dz. U. 1974 nr 24 poz.141, Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 listopada 2015 r. w sprawie trybu i sposobu orzekania o czasowej niezdolności do pracy, wystawiania zaświadczenia lekarskiego oraz trybu i sposobu sprostowania błędu w zaświadczeniu lekarskim Dz. U. 2015 poz. 2013,